INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2010r. (data wpływu 24 września 2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości przyjętego sposobu rozliczania obrotu z tytułu wynajmu lokali przez jednego z małżonków – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 września 2010r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości przyjętego sposobu rozliczania obrotu z tytułu wynajmu lokali przez jednego z małżonków.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z małżonką są małżeństwem od 1998r., pozostają we wspólnocie majątkowej małżeńskiej, posiadają trójkę dzieci. W trakcie trwania małżeństwa nabyli 1/2 udziału, na współwłasność z innym małżeństwem, nieruchomości w K. przy ul. L., którą zabudowali budynkiem mieszkalnym typu kamienica, z lokalami użytkowymi na parterze. Budowa była prowadzona wspólnie z pozostałymi współwłaścicielami, ponoszono nakłady po 50%. W ramach podziału fizycznego Wnioskodawca wraz z małżonką objęli sześć mieszkań i jeden lokal użytkowy (wydzielony w części użytkowej na parterze). Wnioskodawca wraz z małżonką nieruchomość tą budowali z zamiarem przeznaczenia jej na mieszkania dla siebie i swoich najbliższych (dzieci i rodziców), nie mają jej zamiaru zbywać, traktują ją jako nieruchomość rodzinną. Z uwagi na fakt, że na dokończenie budowy zaciągnęli wysoki kredyt, celem zabezpieczenia środków na jego spłatę, podjęli decyzję o czasowym wynajmie na cele użytkowe wszystkich lokali, które objęli w ramach podziału fizycznego nieruchomości przy ulicy L. Wynajęli również, ale na cele mieszkaniowe, dotychczas zajmowany przez rodzinę D. lokal mieszkalny w K. przy ul. W.

W umowach zawieranych z najemcami jako strona umowy – „Wynajmujący” występuje Wnioskodawca, co małżonkowie zadeklarowali zapisem w zawieranych umowach, którego treść brzmi następująco: „Wynajmowana nieruchomość jest majątkiem wspólnym małżonków E. i G. D. Małżonkowie uzgodnili, że „Wynajmującym” będzie Wnioskodawca, że to on będzie czerpał pożytki wynikające z powyższej umowy, w związku z tym on będzie we własnym imieniu i na własny rachunek wystawiał stosowne faktury VAT, oraz dokonywał w całości rozliczeń uzyskanych przychodów wynikających z przedmiotowej umowy dla celów podatku VAT oraz właściwego podatku dochodowego”. W przedmiotowych umowach zawarto dyspozycję, że w razie choroby lub śmierci Wnioskodawcy w prawa i obowiązki „Wynajmującego” wejdzie małżonka Wnioskodawcy. Umowę jako „Wynajmujący” podpisał Wnioskodawca. Na umowie podpis złożyła również małżonka Wnioskodawcy, jako potwierdzenie powziętych przez małżonków postanowień.

Wnioskodawca złożył zgłoszenie rejestracyjne do podatku od towarów i usług i zarejestrował się jako podatnik VAT. To on będzie wystawiał faktury VAT i ujmował w nich kwotę całego należnego czynszu, wynikającego z zawartych umów. Złożono również oświadczenie, podpisane przez oboje małżonków, że rozliczeń całości przychodów, dla celów zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów z wynajmu, będzie dokonywał Wnioskodawca. Małżonkowie uzgodnili, dzieląc zgodnie między sobą obowiązki rodzinne, że Wnioskodawca z czerpanych przez siebie pożytków z wynajmu będzie regulował przede wszystkim zobowiązania wynikające z zaciągniętego kredytu oraz, że to on będzie zajmował się wszelkimi sprawami związanymi z najmem lokali.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wobec powyżej opisanego stanu faktycznego, prawidłowym jest przyjęty przez małżonków sposób rozliczania przychodów należnych z tytułu wynajmu lokali przy ul. L. oraz W., dla celów podatku od towarów i usług przez jednego z małżonków- Wnioskodawcę...

Zdaniem Wnioskodawcy, wobec powyżej opisanego stanu faktycznego, Wnioskodawca może sam występować jako podatnik VAT i w całości opodatkować przychody z najmu nieruchomości. Zgodnie bowiem z deklaracją obojga małżonków to on występuje w umowie jako strona wynajmująca, on został wskazany jako uprawniony do czerpania pożytków i rozliczania uzyskanych przychodów dla celów podatkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analiza przytoczonych przepisów wskazuje, iż nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji najem lokalu stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Przytaczając natomiast przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) stwierdzić należy, iż stosownie do art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Dokonując analizy przytoczonych wyżej regulacji prawnych podkreślić należy, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług istotnym jest, czy dany podmiot spełnia definicję podatnika w rozumieniu powołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tegoż przepisu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z małżonką są małżeństwem od 1998r., pozostają we wspólnocie majątkowej małżeńskiej, posiadają trójkę dzieci. W trakcie trwania małżeństwa nabyli 1/2 udziału, na współwłasność z innym małżeństwem, nieruchomości w K. przy ul. L., którą zabudowali budynkiem mieszkalnym typu kamienica, z lokalami użytkowymi na parterze. Budowa była prowadzona wspólnie z pozostałymi współwłaścicielami, ponoszono nakłady po 50%. W ramach podziału fizycznego Wnioskodawca wraz z małżonką objęli sześć mieszkań i jeden lokal użytkowy (wydzielony w części użytkowej na parterze). Z uwagi na fakt, że na dokończenie budowy zaciągnęli wysoki kredyt, celem zabezpieczenia środków na jego spłatę, podjęli decyzję o czasowym wynajmie na cele użytkowe wszystkich lokali, które objęli w ramach podziału fizycznego nieruchomości przy ulicy L. Wynajęli również, ale na cele mieszkaniowe, dotychczas zajmowany przez rodzinę D. lokal mieszkalny w K. przy ul. W.

W umowach zawieranych z najemcami jako strona umowy – „Wynajmujący” występuje Wnioskodawca, co małżonkowie zadeklarowali zapisem w zawieranych umowach, którego treść brzmi następująco: „Wynajmowana nieruchomość jest majątkiem wspólnym małżonków E. i G. D. Małżonkowie uzgodnili, że „Wynajmującym” będzie Wnioskodawca, że to on będzie czerpał pożytki wynikające z powyższej umowy, w związku z tym on będzie we własnym imieniu i na własny rachunek wystawiał stosowne faktury VAT, oraz dokonywał w całości rozliczeń uzyskanych przychodów wynikających z przedmiotowej umowy dla celów podatku VAT oraz właściwego podatku dochodowego”. Umowę jako „Wynajmujący” podpisał Wnioskodawca. Na umowie podpis złożyła również małżonka Wnioskodawcy, jako potwierdzenie powziętych przez małżonków postanowień.

Wnioskodawca złożył zgłoszenie rejestracyjne do podatku od towarów i usług i zarejestrował się jako podatnik VAT. To on będzie wystawiał faktury VAT i ujmował w nich kwotę całego należnego czynszu, wynikającego z zawartych umów. Złożono również oświadczenie, podpisane przez oboje małżonków, że rozliczeń całości przychodów, dla celów zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów z wynajmu, będzie dokonywał Wnioskodawca.

Jak wynika z treści przepisu art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2007r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.) przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Natomiast zgodnie z cytowanym już art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Należy stwierdzić, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że w przedstawionym stanie faktycznym wskazano, iż wyłącznie Wnioskodawca jako Wynajmujący jest stroną umów najmu lokali objętych małżeńską wspólnością majątkową.

Jeżeli zatem przedmiotem najmu są rzeczy (lokale) stanowiące majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który dokona wynajmu we własnym imieniu (który będzie stroną czynności prawnej).

Tak więc w zaistniałej sytuacji, skoro umowy najmu lokali zostały zawarte przez jednego z małżonków (Wnioskodawcę), podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu zawartej umowy najmu jest Wnioskodawca.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa cyt. w sentencji, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Zaznaczyć zatem należy, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego.

Należy podkreślić, iż zgodnie z treścią art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Należy zatem stwierdzić, iż wydana interpretacja indywidualna została wydana w oparciu o zdarzenie przyszłe przedstawione przez Wnioskodawcę i stanowi rozstrzygnięcie wyłącznie dla Wnioskodawcy. Natomiast, jeżeli małżonka Wnioskodawcy zainteresowana jest otrzymaniem interpretacji indywidualnej obowiązana jest do złożenia odrębnego wniosku i przedstawienia odpowiedniego dla niej stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), zapytania i własnego stanowiska w sprawie oraz uiszczenia odrębnej opłaty.

Końcowo należy zauważyć, iż kwestie poruszone w przedmiotowym wniosku dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych zostały objęte odrębnym rozstrzygnięciem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.