INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 28.10.2010 r. (data wpływu 03.11.2010 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 05.01.2011 r. Nr IPPB2/436-412/10-2/AF (data nadania 05.01.2011 r., data doręczenia 12.01.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 03.11.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością („Spółka”). Spółka udzieliła swoim wspólnikom pożyczki. Umowa przewidywała naliczanie odsetek od pożyczonej kwoty środków pieniężnych. Umowa została podpisana w Polsce i dotyczyła środków znajdujących się w Polsce. Wnioskodawca ma zamiar przeznaczyć uzyskane środki pieniężne na pokrycie udziałów w innej spółce.

Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego może ona świadczyć usługi finansowe, w tym udzielać pożyczek.

W związku z udzieloną Wnioskodawcy pożyczką, Spółka wystosowała do Ministra Finansów wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie kwalifikacji udzielania pożyczki na gruncie przepisów VAT. W wydanej interpretacji z dnia 16 czerwca 2010 r. o sygn. IPPP1/443-338/10-4/AP Minister Finansów potwierdził, iż Spółka jako pożyczkodawca jest w zakresie pożyczki podatnikiem VAT i pożyczka jest zwolniona z opodatkowania jako usługa pośrednictwa finansowego.

We wniosku dotyczącym VAT Spółka wskazała, iż udzieloną pożyczkę powinna zakwalifikować jako usługę udzielania pożyczek świadczoną poza systemem bankowym. W związku z tym zaktualizowała ona swój wpis do Krajowego Rejestru Sądowego w zakresie oznaczenia prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie. Zgodnie z nowym wpisem Spółka może prowadzić działalność w zakresie tzw. pozostałych usług pośrednictwa.

Pismem z dnia 05.01.2011 r. Nr IPPB2/436-412/10-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• wskazanie, czy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego. W poz. 35 został zaznaczony kwadrat, iż wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, natomiast w poz. 37, jako liczbę zaistniałych stanów faktycznych wpisano 0, a jako liczbę zdarzeń przyszłych wpisano 4,

• w przypadku, gdy wniosek dotyczy stanu faktycznego Organ prosi o wskazanie daty zawarcia czynności cywilnoprawnej (umowy pożyczki).
  
  

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 12.01.2011 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie pismem z dnia 13.01.2011 r. (data nadania 14.01.2011 r., data wpływu 20.01.2011 r.), wyjaśniając, iż umowa pożyczki, o której mowa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, została zawarta w dniu 23 czerwca 2009 r. W związku z tym, wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego.

Wnioskodawca wskazał, iż data zawarcia pożyczki nie ma znaczenia dla wykładni przepisów o interpretacje których wnioskuje Wnioskodawca, w związku z tym w ocenie Wnioskodawcy brak jest formalnych przeszkód do wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Przepis art. 2 pkt 4 ustawy pcc już od początku jej obowiązywania, tj. od stycznia 2001 r. wyłącza od podatku PCC czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności na podstawie odrębnych przepisów jest zwolniona od podatku od towarów i usług. Zdaniem Wnioskodawcy, oczywistym zaś jest, iż nie pyta o umowę pożyczki dawniejszą niż 2005 r., gdyż podatek PCC od umów pożyczki z lat wcześniejszych uległ już przedawnieniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ze względu na zwolnienie świadczonej usługi udzielania pożyczki poza systemem bankowym od podatku VAT pożyczka podlega opodatkowaniu podatkiem PCC...

Zdaniem Wnioskodawcy

Zdaniem Wnioskodawcy pożyczka udzielona na jego rzecz przez Spółkę jest zwolniona od opodatkowania podatkiem PCC.

Zgodnie z art. 4 pkt 2 Ustawy PCC „Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych (…)”.
  
  

Wskazane wyłączenie jest odzwierciedleniem istniejącej w systemie prawa podatkowego zasady jednokrotności opodatkowania w ujęciu zarówno przedmiotowym, jak i podmiotowym. Wymienione w powyższym przepisie oba podatki: PCC i VAT są podatnikami obrotowymi. Nałożenie ich obu na ten sam przedmiot lub podmiot byłoby sprzeczne z założeniem racjonalności systemu podatkowego. Spełnienie tej reguły umożliwia zachowanie wewnętrznej spójności prawa podatkowego, jak również rozdzielenie obrotu profesjonalnego, który objęty jest zakresem podatku VAT i obrotu nieprofesjonalnego podlegającego co do zasady opodatkowaniu podatkiem PCC.

Cechą, którą odróżnia podejmowanie czynności w ramach obrotu profesjonalnego od nieprofesjonalnego jest wykonywania ich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Omawiane wyłączenie opiera się na założeniu, iż przynajmniej jedna ze stron jest albo podatnikiem VAT z tytułu jej dokonania albo jest zwolniona z podatku VAT. Należy zauważyć, iż doktryna dokładnie definiuje pojęcie zwolnienia, jak i wyraźnie je odróżnia od terminu wyłączenia. Zwolnienie podatkowe obejmuje takie stany faktyczne i prawne, które mieszczą się zakresie przedmiotowym i podmiotowym danego podatku, jednakże są wyeliminowane z opodatkowania wyraźnym przepisem prawa. Z kolei przez wyłączenie rozumie się taki stan prawny, gdy dany stan faktyczny lub prawny jest albo całkowicie poza zakresem danego podatku albo objęty jest przedmiotowo-podmiotowym zakresem innego podatku.

Aby w omawianym stanie faktycznym mogło dojść do wskazanego w przepisie zwolnienia od opodatkowania podatkiem PCC, należy przyjąć, iż pożyczkodawca jest z tytułu dokonania czynności udzielenia pożyczki podatnikiem podatku VAT. Tak też zostało stwierdzone w wyroku Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 18 lutego 2003 r. (sygn. SA/Bk 877/02), w którym stwierdzono, iż „(…) o wyłączeniu umowy sprzedaży spod działania przepisów tej ustawy (o podatku od czynności cywilnoprawnych) nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna z nich z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku”. Powyższe założenie w przypadku Spółki zostało potwierdzone przez interpretację indywidualną wydaną przez Ministra Finansów wskazaną w opisie stanu faktycznego.

Skoro zatem w przedmiotowym stanie faktycznym mamy do czynienia z umową pożyczki, w której pożyczkodawca jest zwolniony z podatku VAT, na gruncie ustawy PCC obowiązek podatkowy z tytułu usługi udzielenia pożyczki nie powstanie.

Powyższą interpretację potwierdzają interpretacje indywidualne przepisów prawa podatkowego wydane w podobnych stanach faktycznych:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r. (sygn. IPPB2/436-507/09-4/AF), w której stwierdzono: „(…) skoro umowa pożyczki została objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych”.
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 sierpnia 2010 r. (sygn. IBPBII/1/436-114/10/AŻ),
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 marca 2010 r. (sygn. IPPB2/436-3/10-4/MZ),
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 listopada 2009 r. (sygn. ILPB2/436-164/09-2/TR),
• interpretacja indywidualna Dyrektora izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 listopada 2009 r. (sygn. ITPB2/436-138/09/TJ).
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

W myśl powyższego artykułu czynności cywilnoprawne w tym umowy pożyczki podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka udzieliła swoim wspólnikom pożyczki. Umowa przewidywała naliczanie odsetek od pożyczonej kwoty środków pieniężnych. Umowa została podpisana w Polsce i dotyczyła środków znajdujących się w Polsce. Wnioskodawca ma zamiar przeznaczyć uzyskane środki pieniężne na pokrycie udziałów w innej spółce. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego może ona świadczyć usługi finansowe, w tym udzielać pożyczek. W związku z udzieloną Wnioskodawcy pożyczką, Spółka wystosowała do Ministra Finansów wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie kwalifikacji udzielania pożyczki na gruncie przepisów VAT. W wydanej interpretacji z dnia 16 czerwca 2010 r. o sygn. IPPP1/443-338/10-4/AP Minister Finansów potwierdził, iż Spółka jako pożyczkodawca jest w zakresie pożyczki podatnikiem VAT i pożyczka jest zwolniona z opodatkowania jako usługa pośrednictwa finansowego. We wniosku dotyczącym VAT Spółka wskazała, iż udzieloną pożyczkę powinna zakwalifikować jako usługę udzielania pożyczek świadczoną poza systemem bankowym. W związku z tym zaktualizowała ona swój wpis do Krajowego Rejestru Sądowego w zakresie oznaczenia prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie. Zgodnie z nowym wpisem Spółka może prowadzić działalność w zakresie tzw. pozostałych usług pośrednictwa. W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, iż umowa pożyczki została zawarta w dniu 23.06.2009 r.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że pożyczka podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych ponieważ w chwili zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot, tj. pieniądze znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie miało znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie miały miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowa pożyczki co do zasady podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy, ponieważ w chwili zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot, tj. pieniądze znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast, przyjmując za Wnioskodawcą, iż umowa pożyczki zawarta w dniu 23.06.2009 r. była objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, wówczas powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Należy wskazać, iż stanowisko Wnioskodawcy uznane za prawidłowe, mimo iż we własnym stanowisko Wnioskodawca wskazał art. 4 pkt 2 ustawy o podatku od cywilnoprawnych, co Organ uznał za oczywistą pomyłkę, bowiem z treści wniosku, jak również ze stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego wynika, że intencją Wnioskodawcy było powołanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co nie ma wpływu na rozstrzygnięcie przedmiotowego wniosku.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.