INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 01.10.2010 r. (data wpływu 04.10.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabywanych usług pośrednictwa finansowego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 04.10.2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabywanych usług pośrednictwa finansowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe oraz następujący stan faktyczny:

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy na rzecz swoich klientów (dalej: „Klienci”) usługi pośrednictwa finansowego z zakresu udzielania pożyczek (usługi pośrednictwa pieniężnego).

Udzielenie pożyczki przez P… może być dokonywane za pomocą przelewu na konto bankowe Klienta. W takim przypadku, tą samą drogą następuje spłata rat pożyczki. Opcjonalnie Klienci mogą także wybrać tzw. „obsługę domową” – w takim wypadku kwota pożyczki zostanie dostarczona Klientowi, przez przedstawiciela P…(dalej: „Przedstawiciel”), do jego miejsca zamieszkania. W przypadku „obsługi domowej” w miejscu zamieszkania Klienta nastąpi również spłata rat pożyczki, które przyjmowane są przez Przedstawiciela. Opcję tę wybiera zdecydowana większość Klientów Wnioskodawcy.

P…działa w kraju za pośrednictwem około 80 placówek - oddziałów, w których przekazuje Przedstawicielom środki finansowe w celu udzielenia pożyczek Klientom, jak również przyjmuje od Przedstawicieli rozliczenia w zakresie spłat dokonanych przez Klientów w danym okresie.

Fakt, iż główną działalnością Wnioskodawcy jest świadczenie usług z zakresu pośrednictwa finansowego potwierdza uzyskana przez P… klasyfikacja statystyczna wydana przez Urząd Statystyczny w Warszawie (z dnia 16.08.1998 r.), zgodnie z którą usługi wykonywane przez P… mieszczą się w grupowaniu zgodnie z PKWiU 1997 roku - 65.22-10.00 „Usługi udzielania pożyczek poza systemem bankowym”.

P… jest członkiem międzynarodowej grupy finansowej, działającej w sektorze usług finansowych na rynkach wielu krajów (dalej: „Grupa”). Opisana powyżej działalność Wnioskodawcy opiera się na koncepcji pożyczek udzielanych i spłacanych w domu klienta (tzw. koncepcja „Home Lending”), opracowanej i rozwijanej przez Grupę. Specyfiką działalności prowadzonej zgodnie z koncepcją Home Lending jest udzielanie niewielkich kwotowo pożyczek przeznaczonych dla klientów o ograniczonej zdolności kredytowej (są to w szczególności osoby, które z punktu widzenia instytucji bankowych nie są w stanie ustanowić odpowiedniego zabezpieczenia spłat pożyczonych kwot), spłacanych tygodniowo przez relatywnie krótki okres (w przypadku P… okres spłaty większości pożyczek wynosi około roku). Należy podkreślić, iż model biznesowy Home Lending uzależniony jest w znacznym stopniu od efektywności procesów oraz systemów zapewniających właściwe zarządzanie olbrzymią liczbą niewielkich kwotowo należności pożyczkowych. Bez odpowiednich systemów i procesów uzyskiwanie zysków w przypadku klientów o ograniczonej zdolności kredytowej oraz tak licznych a niewielkich należności mogłoby się okazać wręcz niemożliwe.

I…(dalej: „Spółka Brytyjska” lub „Usługodawca”) jest utworzonym w ramach Grupy podmiotem, któremu postawiono za cel wspieranie działalności członków Grupy. W tym celu Spółka Brytyjska wykorzystuje wyspecjalizowane zasoby kadrowe oraz doświadczenie w zakresie świadczenia usług pośrednictwa finansowego – tj. udzielania pożyczek w oparciu o koncepcję Home Lending. Spółka Brytyjska świadczy usługi wyłącznie na rzecz spółek operacyjnych – tj. podmiotów z Grupy udzielających pożyczek w poszczególnych krajach. Spółka Brytyjska nie świadczy podobnych usług na rzecz jakichkolwiek podmiotów spoza Grupy.

Mając na względzie powyższe, oraz dążąc do efektywnego i bezpiecznego świadczenia usług finansowych, P… korzysta z doświadczenia, wiedzy oraz innych zasobów zgromadzonych przez Spółkę Brytyjską, poprzez nabywaną usługę w zakresie wsparcia procesu udzielania i obsługi pożyczek (dalej: „Usługa”). Świadczenie Usługi wynika z zawarcia umowy Services Agreement z dnia 21 grudnia 2007 r., stanowiącej kontynuację umowy Services Agreement z dnia 20 grudnia 2004 r. (ze zmianami) (dalej łącznie: „Umowa”).

Świadczona na podstawie Umowy Usługa wsparcia procesu udzielania i obsługi pożyczek świadczona przez Usługodawcę dotyczy następujących, kluczowych dla działalności P…, obszarów:

1. procedury i proces udzielenia pożyczki i obsługi spłaty należności pożyczkowych;
2. procedury i proces zarządzania ryzykiem (w szczególności kredytowym);
3. proces obsługi trudnego Klienta;
4. konstrukcja produktu (pożyczki).
   
   

Usługodawca, w ramach Usługi, wykonuje szereg czynności odnoszących się do powyżej wskazanych obszarów, które to czynności biorąc pod uwagę ich cel i naturę (które nie zawsze muszą być w pełni odzwierciedlone przez nazwę samej czynności), istotne z perspektywy podatku VAT można podzielić następująco:

w odniesieniu do procedur i procesu udzielenia pożyczki i obsługi spłaty należności pożyczkowych:

• monitorowanie na bazie tygodniowej oraz miesięcznej rozliczeń obiegu gotówkowego związanego z udzielanymi pożyczkami;

• wsparcie w procesie przygotowywania na bazie tygodniowej oraz miesięcznej bilansu rozliczeń Przedstawicieli uwzględniającego kwoty udzielonych przez nich pożyczek gotówkowych oraz zarejestrowanych przez Przedstawicieli spłat rat należności pożyczkowych;

• wsparcie w procesie zestawiania stanu ilości gotówki w obiegu (posiadanej przez Przedstawicieli) z jej stanem na rachunkach bankowych, wykorzystywanych do rozliczeń spłat pożyczek;

• wsparcie w zestawianiu salda rachunku należności pożyczkowej Klienta z ewidencją spłat rat pożyczki;

• wsparcie w procesie zarządzania Przedstawicielami udzielającymi pożyczek gotówkowych;

• wsparcie przy opracowaniu i zmianach do procedur i polityk w zakresie kontroli jak i mających na celu wzrost efektywności spłat należności pożyczkowych przed rozpoczęciem procesu windykacji należności;

• inne czynności z zakresu wsparcia operacyjnego procesu udzielania i obsługi spłat należności z tytułu pożyczek gotówkowych (np. w zakresie procedur i procesu ewidencjonowania spłat, monitorowania nadpłat, w zakresie strategii efektywnego kontaktu z pożyczkobiorcą, zarządzania skargami pożyczkobiorców).
  
  

w odniesieniu do procedur i procesu zarządzania ryzykiem (w szczególności kredytowym):

• wsparcie w procesie ustalania i aktualizacji założeń polityki kredytowej;

• wsparcie w opracowaniu założeń modeli scoringu tzw. behawioralnego;

• wsparcie w odniesieniu do zmian modeli scoringu aplikacyjnego;

• wsparcie w procesie weryfikacji, aktualizacji i walidacji modeli scoringowych;

• bieżące wsparcie w odniesieniu do procesu oceny ryzyka;

• wsparcie w procesie kalkulacji rezerw na złe długi (wynikających z ekspozycji kredytowej);

• wsparcie w procesie rozwoju polityk kredytowych P… w odniesieniu do poszczególnych Oddziałów, w tym udział w dostosowywaniu (indywidualizacji) kart scoringowych Oddziałów;

• wsparcie w przygotowywaniu na bazie tygodniowej i miesięcznej analiz działalności w zakresie udzielania pożyczek w celu minimalizacji ryzyka operacyjnego;

• wsparcie w zakresie procedur i procesu wykrywania i zapobiegania defraudacji dokonywanych przez Przedstawicieli zarówno przy udziale klientów jak i bez;

• wsparcie w zbieraniu, przetwarzaniu oraz udostępnianiu informacji na temat ryzyk występujących na rynkach finansowych, w celu umożliwienia Wnioskodawcy analizy, czy tego rodzaju ryzyka go dotyczą;

• wsparcie w opracowywaniu i aktualizacji polityk i procedur mających umożliwić ograniczenie ryzyka P… w odniesieniu do poszczególnych procesów w Spółce;

• wsparcie procesu kontroli efektywności udzielania pożyczek gotówkowych;

• wsparcie w zakresie zapewnienia efektywności prowadzenia biznesu finansowego - np. w zakresie przeglądu poziomu ponoszonych kosztów i uzyskiwanych przychodów, negocjacji z dostawcami;

• wsparcie w zakresie zarządzania ryzykiem przerwania ciągłości działalności;

• bieżące wsparcie konsultacyjne w sprawach związanych z zarządzeniem ryzykiem.
  
  

w odniesieniu do procesu obsługi trudnego Klienta:

• wsparcie w zakresie zasad i metodologii kontaktu z Klientem naruszającym harmonogram spłat;

• wsparcie w zakresie zwiększenia efektywności spłacalności należności w zaległościach;

• wsparcie w procesie opracowania analiz Klientów oraz pożyczek w zaległościach.
  
  

w odniesieniu do konstrukcji produktu (pożyczki):

• bieżące wsparcie w odniesieniu do metodologii świadczenia usług finansowych (m.in. w aktualizacji stosowanych procedur działania);

• wsparcie działu operacyjnego w opracowywaniu założeń świadczonych usług finansowych (przy wykorzystaniu doświadczeń z innych rynków);

• wsparcie w odniesieniu do istotnych aspektów procesu udzielania i obsługi pożyczek gotówkowych (w ramach centralizacji procesów dotyczących działalności operacyjnej Grupy);

• wsparcie w zakresie konstrukcji produktu finansowego (pożyczki) spełniającego oczekiwania klienta oraz warunki wymagane regulacjami.
  
  

Dodatkowo oprócz czynności wymienionych powyżej, Usługodawca udziela Wnioskodawcy wsparcia w postaci szeregu czynności administracyjnych nieodłącznie związanych z działaniem P… w sektorze usług pośrednictwa finansowego, w szczególności:

• nadzór i pomoc w procesie budżetowania, w tym określania adekwatnego poziomu zyskowności z tytułu usług udzielania pożyczek;

• wsparcie w zakresie zmian w prawie wspólnotowym lub innych kwestii prawnych i podatkowych mogących mieć wpływ na działalności P… w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych (np. wspólnotowe regulacje dotyczące ochrony konsumenta);

• wsparcie procesu docierania do potencjalnego klienta z informacjami o usługach P…;

• wsparcie w zakresie obsługi kontroli zarówno wewnętrznych jak i zewnętrznych;

• wsparcie w zakresie procesu i procedur zarządzania Przedstawicielami udzielającymi pożyczek oraz pracownikami P…;

• wsparcie procesu szkolenia pracowników i Przedstawicieli P…;

• wsparcie w procesie przetwarzania danych finansowych związanych z udzielanymi pożyczkami gotówkowymi.
  
  

Z tytułu nabywania opisanej powyżej Usługi P… wypłaca Spółce Brytyjskiej określone wynagrodzenie. Wynagrodzenie kalkulowane jest w oparciu o koszty ponoszone przez poszczególne działy Spółki Brytyjskiej w związku z wykonywaniem czynności w ramach świadczonej przez Usługodawcę Usługi.

Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi (dalej: „OSK”) odpowiadając na wniosek o klasyfikację usługi we wskazanym powyżej zakresie, złożony przez zewnętrznego doradcę Wnioskodawcy wydał opinię klasyfikacyjną, zgodnie z którą przedstawiona powyżej Usługa jest usługą z kategorii pośrednictwa finansowego, mieszczącą się w grupowaniach PKWiU: 67.13.10-00 (zgodnie z PKWiU z 1997 r.) – „Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym, pozostałe” oraz 66.19.9 (zgodnie z PKWiU z 2008 r.) – „Pozostałe usługi wspomagające usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych), gdzie indziej nie sklasyfikowane”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przedstawiona powyżej usługa nabywana przez Spółkę podlega zwolnieniu z VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, Usługa nabywana przez Spółkę podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, na poprawność wskazanego stanowiska wskazuje brzmienie przepisów Ustawy o VAT oraz klasyfikacja przedmiotowej Usługi na gruncie PKWiU.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 1) Ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Wśród usług wymienionych w przywołanym załączniku, pod pozycją 3, wskazano usługi pośrednictwa finansowego zawarte w sekcji J, działach 65-67 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej: „PKWiU” lub „Rozporządzenie PKWiU”).

Zgodnie z art. 8 ust. 3 Ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej zasadniczo są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, aby odpowiedzieć na pytanie, czy nabywana Usługa podlega zwolnieniu z VAT należy ustalić czy znajduje się ona w katalogu usług zwolnionych wymienionych w załączniku nr 4 do Ustawy o VAT, a konkretnie:

• czy stanowi ona jedną z kategorii usług wskazanych w sekcji J w działach 65-67 PKWiU; oraz

• czy nie stanowi ona jednej z kategorii usług enumeratywnie wskazanych w załączniku nr 4, wyłączonych z zakresu zwolnienia.
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy opisana w przedstawionym powyżej stanie faktycznym Usługa, na gruncie PKWiU stanowi jedną z kategorii usług wskazanych w sekcji J a konkretnie w dziale 67 PKWiU z 1997 r. w grupowaniu 67.13.10-00.90 (według PKWiU z 1997 r.). tj. „Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione”, oraz nie stanowi żadnej z kategorii usług enumeratywnie wskazanych w załączniku nr 4, wyłączonych z zakresu zwolnienia. Wynika to z następujących przesłanek:

1. Charakter pomocniczy Usługi

Dokonując formalnej analizy możliwości klasyfikacji wsparcia udzielanego przez Spółkę Brytyjską, jako usługi pomocniczej w stosunku do pośrednictwa finansowego, należy wskazać, iż za taką usługę mogą zostać uznane usługi pomocnicze do usług wymienionych w dziale 65 PKWiU. Wynika to z faktu, iż zgodnie z treścią PKWiU Dział 67 „obejmuje usługi ściśle związane z usługami finansowymi (sklasyfikowanymi w działach 65 i 66), które jednak nie są usługami finansowymi wykonywanymi na własny rachunek i ryzyko”.

Należy w tym miejscu wskazać, iż działalność P… sklasyfikowana jest właśnie w dziale 65, zatytułowanym „Usługi pośrednictwa finansowego” co stanowi wypełnienie powyższej podstawowej przesłanki.

O pomocniczym charakterze przedmiotowej Usługi w stosunku do usług finansowych świadczonych przez Spółkę świadczą następujące fakty:

• Wszystkie podejmowane w jej ramach działania realizowane są w ścisłym związku z działalnością wykonywaną przez P…. Mają one na celu wsparcie tej działalności w obszarze udzielania oraz późniejszej obsługi pożyczek. Z punktu widzenia P…, czynności Spółki Brytyjskiej umożliwiają świadczenie (pomagają w świadczeniu) usług finansowych. P… nie mógłby oferować i świadczyć usług pośrednictwa finansowego w obecnym zakresie tj. usług udzielania i obsługi pożyczek bez wsparcia Spółki Brytyjskiej. Ponadto czynności wykonywane przez Spółkę Brytyjską miały i mają bezpośredni wpływ na efektywność działalności P… oraz ograniczenie ryzyka (w szczególności kredytowego) Spółki związanego z udzielaniem pożyczek poza systemem bankowym;

• Charakter Usługi - nabywana Usługa polega na wsparciu (pomocy) działalności P… w procesie udzielania i obsługi pożyczek. Przedmiotowa Usługa nabywana jest od Spółki Brytyjskiej ściśle w związku ze świadczonymi przez P… usługami pośrednictwa finansowego i jest niezbędna do ich świadczenia. Powyższe przesłanki wyraźnie wskazują na pomocniczy charakter ww. usługi w stosunku do działalności pożyczkowej (finansowej) Spółki. Kwalifikację taką potwierdza przywołana uprzednio treść Rozporządzenia PKWiU;

• Zakup przez P… usługi o analogicznym charakterze od podmiotu innego niż Spółka Brytyjska, świadczonej na równie wysokim poziomie merytorycznym, jest wysoce nieprawdopodobny. Wątpliwe jest bowiem, by jakikolwiek inny podmiot niż Spółka Brytyjska, gromadzącą ogół doświadczeń i wiedzy z zakresu opracowanej przez Grupę koncepcji biznesu Home Lending, posiadał wiedzę i doświadczenie pozwalające na świadczenie Usługi będącej przedmiotem niniejszego wniosku. Z drugiej strony, wypracowanie przez Spółkę we własnym zakresie modeli, procedur, polityk leżących u podstaw świadczonej Usługi oraz zebranie odpowiednich danych, umożliwiających zrezygnowanie ze wsparcia Spółki Brytyjskiej, wiązałoby się z poniesieniem istotnych nakładów niewspółmiernych do osiągniętych korzyści.
  
  

Poprawność stanowiska Spółki została potwierdzona w opinii klasyfikacyjnej nr OK-5672/KU-2419/2010 dokonanej przez OSK w odpowiedzi na wniosek szczegółowo przedstawiający Usługę, złożony na zlecenie Wnioskodawcy przez zewnętrznego doradcę Spółki. Wnioskodawca zgadza się z niniejszą klasyfikacją i uważa, iż prawidłowym grupowaniem PKWiU z 1997r. dla nabywanych przez P… usług jest grupowanie 67.13.10-00.90, tj. „Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione”.

Wnioskodawca zwraca uwagę, iż charakter Usługi oraz treść Rozporządzenia PKWiU nie pozwala na zaklasyfikowanie Usługi do innego grupowania PKWiU.

Grupowanie PKWiU: 67.13.10-00 (zgodnie z PKWiU z 1997 r.) zawiera w sobie 4 szczegółowe grupowania, tj.:

• 67.13.10-00.10 Usługi pośrednictwa między stronami zaangażowanymi w udzielanie i przyjmowanie kredytów;

• 67.13.10-00.20 Usługi doradztwa finansowego i maklerów;

• 67.13.10-00.30 Usługi kantorów wymiany walut; oraz

• 67.13.10-00.90 Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione.
  
  

Nazwy grupowań determinują ich zakres. Zgodnie bowiem z punktem 6.2.1 zasad budowy tablic klasyfikacyjnych PKWiU „podstawową funkcją nazwy grupowania jest określenie zakresu tego grupowania”.

Analiza nazw możliwych grupowań wskazuje iż przedmiotowa Usługa nie może zostać zakwalifikowana do grupowania innego niż 67.13.10-00.90 - Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione.

W szczególności, przedmiotowa Usługa nie stanowi usługi pośrednictwa między stronami zaangażowanymi w udzielanie i przyjmowanie kredytów. Spółka Brytyjska nie pośredniczy w relacjach pomiędzy P… a jej Klientami.

Przedmiotowa Usługa nie stanowi również usługi doradztwa finansowego i maklerów. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego „doradztwo” to „udzielanie fachowych zaleceń, porad”, „finanse” natomiast to „środki pieniężne”. „Doradztwo finansowe” należy więc uznać za „udzielanie fachowych porad w zakresie środków pieniężnych oraz innych składników majątku na rzecz nabywców (oraz potencjalnych nabywców) usług pośrednictwa finansowego (produktów finansowych)”. Przedmiotowej Usługi nie można uznać zatem za doradztwo finansowe w ww. rozumieniu. Usługa bowiem nie polega na udzielaniu fachowych porad dotyczących środków pieniężnych lub innych składników majątku Spółki. Usługa polega na wsparciu (pomocy) w zakresie oferowania i świadczenia usług pośrednictwa finansowego.

Wnioskodawca zauważa również, iż wyjaśnienia do PKWiU (stanowiącego de facto poprzednią wersję PKWiU z 1997r.) również nie pozostawiają wątpliwości, iż przedmiotowa Usługa nie może zostać zaklasyfikowana do grupowania 67.13.10-00.20. Intencją prawodawcy było objęcie zakresem tego grupowania wyłącznie usług doradczych (doradztwa finansowego) świadczonych na rzecz osób fizycznych. Trudno bowiem uznać, iż podmiot gospodarczy (np. instytucja finansowa) mógłby nabywać usługi doradztwa w zakresie osobistych zamierzeń finansowych (uwagi do podkategorii 67.13.10 jednoznacznie wskazują, iż jako doradztwo finansowe należy rozumieć „konsultacje finansowe prowadzone przez doradców finansowych i doradców w sprawach hipotecznych”). Przedmiotowa Usługa jest usługą świadczoną przez jedną instytucję działającą w sektorze usług finansowych na rzecz drugiej i tym samym nie wypełnia ona opisu usługi doradztwa finansowego według PKWiU.

Na podobnej zasadzie nie można również uznać, iż Usługa wiąże się w jakikolwiek sposób z działalnością czy usługami maklerów.

Podobnie, nie można uznać przedmiotowej usługi za usługę kantorów wymiany walut ponieważ żaden kantor wymiany walut nie jest zaangażowany w procesie jej świadczenia.

Jednocześnie, nie ma wątpliwości iż charakter Usługi, jej cel oraz kontekst gospodarczy najlepiej odzwierciedla grupowanie 67.13.10-00.90 (według PKWiU z 1997 r.), tj. „usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione”. Usługa nabywana przez P…, sprowadza się bowiem do wsparcia Wnioskodawcy w zakresie wykonywanej przez niego działalności pośrednictwa finansowego (poprzez wykonywanie szeregu czynności wsparcia w procesie oferowania i świadczenia usług pośrednictwa finansowego) i jako taka stanowi usługę pomocniczą związaną z pośrednictwem finansowym w rozumieniu PKWiU.

Warto również zauważyć, iż również orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego potwierdza prawidłowość powyższej klasyfikacji. Zgodnie bowiem z wyrokiem z dnia 22 grudnia 2008 r. „cel (czyli istota) albo funkcja prawna powinna posiadać decydujący wpływ na kwalifikację danej czynności i związane z tym konsekwencje prawne”. W przedmiotowej sytuacji, celem Usługi i jej funkcją prawną jest zapewnienie Spółce wsparcia w procesie oferowania oraz świadczenia usług pośrednictwa finansowego. Jedynie w przypadku grupowania 67.13.10-00.90 (według PKWiU z 1997 r.), tj. „Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione” można uznać, iż zasada określona przez Sąd została zachowana.

Klasyfikacja Usługi do grupowania PKWiU 67.13.10-00.90 pozostaje również w zgodzie z zasadami metodycznymi PKWiU oraz intencją prawodawcy w zakresie ukształtowania zakresu zwolnienia z VAT.

2. Usługa jako nie stanowiąca jednej z kategorii usług enumeratywnie wskazanych w załączniku nr 4, wyłączonych z zakresu zwolnienia

Zgodnie z załącznikiem nr 4 do Ustawy o VAT, zakres zwolnienia z VAT nie obejmuje:

1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT,
7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT,
8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy opisana w przedstawionym powyżej stanie faktycznym Usługa nie należy do żadnej z kategorii usług enumeratywnie wskazanych w załączniku nr 4 do Ustawy o VAT, w stosunku do których zwolnienie nie przysługuje.

W szczególności, Wnioskodawca zauważa, iż Usługa nie może zostać uznaną za:

1. działalność lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki – Usługa nie posiada elementów wspólnych z udzielaniem pożyczek pod zastaw,
2. usługę polegającą na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej – w ramach czynności składających się na Usługę nie występuje oddanie w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usługę doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20) – Usługa nie posiada elementów zbieżnych z usługami doradztwa finansowego, zgodnie z analizą dokonaną w sekcji 1 powyżej,
4. usługę doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń – w ramach czynności składających się na Usługę brak jest elementów związanych z ubezpieczeniami, w tym usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych,
5. usługę ściągania długów oraz faktoringu, - Usługa nie posiada elementów wspólnych z czynnościami odzyskiwania należności lub finansowania obrotu gospodarczego w postaci usług faktoringu,
6. usługę zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT – Usługa nie dotyczy papierów wartościowych (w tym akcji, obligacji czy też udziałów),
7. usługę przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT – Usługa nie dotyczy papierów wartościowych (w tym akcji, obligacji czy też udziałów),
8. transakcję dotyczącą dokumentów ustanawiających tytuł własności – Usługa nie posiada elementów dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcję dotyczącą praw w odniesieniu do nieruchomości – Usługa nie posiada elementów dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.
   
   

3. Podsumowanie

Podsumowując, z uwagi na fakt, iż Usługa nabywana przez Spółkę:

• została ujęta w katalogu usług zwolnionych wymienionych w załączniku nr 4 do Ustawy o VAT; a jednocześnie

• nie stanowi ona jednej z kategorii usług enumeratywnie wskazanych w załączniku nr 4, w stosunku do których zwolnienie nie przysługuje
  
  

Usługa ta korzysta ze zwolnienia z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przy czym, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119. W myśl natomiast uregulowań zawartych ust. 4 przy określaniu miejsca świadczenia usług usługi są identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych, jeżeli dla tych usług przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że na podstawie § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) – (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 ze zm.), do dnia 31 grudnia 2010 r., do celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264 ze zm.).

Istota umowy pożyczki została zawarta w ustawie z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Zatem, udzielanie pożyczek stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT.

W świetle art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Stosownie do art. 17 ust. 2 powołanej ustawy, przepisów ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyjątkiem świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

W myśl art. 17 ust. 3 ww. ustawy przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97

Przez import usług – w myśl art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług – rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest członkiem międzynarodowej grupy finansowej, działającej w sektorze usług finansowych na rynkach wielu krajów (dalej: „Grupa”). Bez odpowiednich systemów i procesów uzyskiwanie zysków w przypadku klientów o ograniczonej zdolności kredytowej oraz tak licznych, a niewielkich należności mogłoby się okazać wręcz niemożliwe. „Usługodawca” Spółka z siedzibą w Wielkiej Brytanii jest utworzonym w ramach Grupy podmiotem, któremu postawiono za cel wspieranie działalności członków Grupy. Spółka Brytyjska świadczy usługi wyłącznie na rzecz spółek operacyjnych – tj. podmiotów z Grupy udzielających pożyczek w poszczególnych krajach. Spółka Brytyjska nie świadczy podobnych usług na rzecz jakichkolwiek podmiotów spoza Grupy.

Mając na względzie powyższe, oraz dążąc do efektywnego i bezpiecznego świadczenia usług finansowych, Wnioskodawca korzysta z doświadczenia, wiedzy oraz innych zasobów zgromadzonych przez Spółkę Brytyjską, poprzez nabywaną usługę w zakresie wsparcia procesu udzielania i obsługi pożyczek (dalej: „Usługa”). Świadczenie Usługi wynika z zawarcia umowy Services Agreement z dnia 21 grudnia 2007 r., stanowiącej kontynuację umowy Services Agreement z dnia 20 grudnia 2004 r. (ze zmianami).

Świadczona na podstawie Umowy Usługa wsparcia procesu udzielania i obsługi pożyczek świadczona przez Usługodawcę dotyczy następujących, kluczowych dla działalności Wnioskodawcy obszarów:

1. procedury i procesu udzielenia pożyczki i obsługi spłaty należności pożyczkowych;
2. procedury i procesu zarządzania ryzykiem (w szczególności kredytowym);
3. procesu obsługi trudnego Klienta;
4. konstrukcja produktu (pożyczki).
   
   

Dodatkowo oprócz czynności wymienionych powyżej, Usługodawca udziela Wnioskodawcy wsparcia w postaci szeregu czynności administracyjnych nieodłącznie związanych z działaniem P… w sektorze usług pośrednictwa finansowego

Z tytułu nabywania opisanej Usługi Wnioskodawca wypłaca Spółce Brytyjskiej określone wynagrodzenie. Wynagrodzenie kalkulowane jest w oparciu o koszty ponoszone przez poszczególne działy Spółki Brytyjskiej w związku z wykonywaniem czynności w ramach świadczonej przez Usługodawcę Usługi.

W przypadku usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług, istotnym jest ustalenie miejsca ich świadczenia, bowiem od określenia miejsca świadczenia zależeć będzie miejsce ich opodatkowania. Kwestia ta została w ustawie o podatku od towarów i usług uregulowana w rozdziale 3 Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług, działu V.

Dla celów określenia miejsca świadczenia usług ustawodawca odrębnie zdefiniował pojęcie podatnika. I tak zgodnie z art. 28a pkt 1 stwierdza się, że przez to pojęcie rozumiemy:

1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6;
2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

oraz podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

W świetle powyższego istotnym jest ustalenie statusu usługobiorcy, na rzecz którego świadczona jest usługa. Usługi świadczone na rzecz podmiotów wymienionych w art. 28a są to m.in. czynności wykonywane na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ustawy o VAT lub działalność gospodarczą o podobnym charakterze prowadzoną na terenie innego niż Polska kraju.

A contrario podmioty nie spełniające definicji zawartej w art. 28a ustawy nie są uważane za podatników dla celów określenia miejsca świadczenia usług.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania.

Zatem w przypadku usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, dla których miejsce świadczenia określa się na podstawie art. 28b ustawy podmiotem zobowiązanym do rozliczenia i zapłaty podatku jest ich usługobiorca.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że w związku z tym, iż pożyczki będą udzielane na rzecz Spółki, jako podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy, miejscem ich świadczenia i opodatkowania będzie terytorium Polski tj. miejsce, w którym usługobiorca posiada swoją siedzibę.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż nabywane usługi Wnioskodawca klasyfikuje jako usługi w zakresie pośrednictwa finansowego mieszczące się w grupowaniu PKWiU 67.13.10-00.90 „Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym, pozostałe gdzie indziej niewymienione”.

W myśl przepisu art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zwolnione są od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Pozycja nr 3 załącznika nr 4 do ustawy brzmi:

„Sekcja J ex (65 - 67) - Usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.
   
   

Ponadto, w objaśnieniach do ww. załącznika wskazano, iż ex – dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

W pozycji 3 tego załącznika, w zamkniętym katalogu usług wyłączonych ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, nie znajdują się wymienione przez Wnioskodawcę usługi. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż zgodnie z załącznikiem nr 4 poz. 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, usługi udzielania pożyczek jako usługi pośrednictwa finansowego zostały przedmiotowo zwolnione z tego podatku.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż przedmiotowe usługi pośrednictwa finansowego świadczone na rzecz Wnioskodawcy przez podmiot zagraniczny będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług, sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 67.13.10-00.90 „Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym, pozostałe gdzie indziej niewymienione”.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii poprawności przedstawionej przez Spółkę klasyfikacji statystycznej. Zasadą jest bowiem, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej. Do zaklasyfikowania danego towaru bądź usługi do odpowiedniego grupowania nie są kompetentne organy podatkowe. Uprawnionym w tym zakresie jest Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi. Odpowiedzialnym za prawidłową klasyfikację jest podmiot świadczący usługę i to jego obciążają wszelkie konsekwencje z tego tytułu.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.