Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-664/12-4/KG
z 15 października 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2012 r. (data wpływu 17 lipca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 września 2012 r. (data wpływu 26 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dla świadczonych usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dla świadczonych usług. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 17 lipca 2012 r. o doprecyzowanie przedstawionego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza podpisać umowę z podmiotem gospodarczym zajmującym się przedstawianiem ofert kredytowych przez banki. Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami osobowymi. Sprzedając samochód na kredyt Wnioskodawca poleca podmiot gospodarczy, z którym ma zamiar podpisać umowę pośrednictwa. W ramach tej umowy Zainteresowany nie zajmuje się doradztwem ani sprawami formalnymi związanymi z kredytem. Klient jest skierowany do przedstawiciela i tam załatwia wszelkie formalności. Rola Wnioskodawcy ogranicza się do pośrednictwa.

W piśmie z dnia 21 września 2012 r., stanowiącym uzupełnianie do wniosku, Zainteresowany wyjaśnił, że:

1. Jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.
2. Czynności wykonywane w ramach umowy ograniczać będą się do kontaktu potencjalnego klienta zainteresowanego kupnem samochodu na kredyt, a osobą zajmującą się wyszukiwaniem banku z najkorzystniejszą ofertą kredytową.
3. W ramach przedmiotowej umowy świadcząc usługę pośrednictwa Zainteresowany:
   • nie wskazuje stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy,
   • nie prowadzi negocjacji,
   • nie nawiązuje kontaktu i nie negocjuje warunków.
4. Wnioskodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie od kontrahenta (podmiotu gospodarczego) z tytułu pośrednictwa finansowego dotyczące zawartej umowy kredytowej.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien wystawić fakturę ze stawką VAT zwolnioną zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy za pośrednictwo kredytowe?

Zdaniem Wnioskodawcy, wystawiając fakturę dla podmiotu gospodarczego powinien stosować stawkę VAT zwolnioną, ponieważ rola Zainteresowanego ogranicza się tylko do pośrednictwa między przedstawicielem banku prowadzącym działalność gospodarczą, a klientem zainteresowanym zaciągnięciem kredytu na zakup samochodu. Rola Wnioskodawcy nie polega na doradztwie, ponieważ nie udziela informacji co do zaciągniętego kredytu. Zainteresowany chce podpisać umowę z podmiotem gospodarczym więc nie ma mowy o doradztwie. Pośrednictwo Zainteresowanego jest elementem niezbędnym do usługi zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 podlegających zwolnieniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. serii L Nr 347 str. 1 ze zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Zgodnie z art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zatem dla prawidłowego określenia wysokości stawki podatku od towarów i usług od czynności, których przedmiotem są poszczególne towary lub usługi, ustawodawca odsyła do klasyfikacji statystycznych wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, powołując w przepisach dotyczących obniżonych stawek podatku oraz w załącznikach do ustawy symbole PKWiU.

Klasyfikacją, do której odwołują się przepisy ustawy o podatku VAT, jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU), wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 ze zm.), którą dla celów podatku od towarów i usług stosuje się od dnia 1 stycznia 2011 r.

Podstawowa stawka podatku – w myśl art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Niemniej jak wynika z art. 146a ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku lub zwolnienie od podatku.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy objęto zwolnieniem usługi udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r., Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13 ustawy o VAT).

Natomiast w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zgodnie zaś z ust. 15 art. 43 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Przepisy art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy stanowią implementację art. 135 ust. 1 lit. b-f Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1 ze zm.), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają:

• udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;
• pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;
• transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności;
• transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środki płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które przedstawiają wartość numizmatyczną;
• transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.
  
  

Z brzmienia wyżej cytowanych przepisów wyraźnie wynika, iż intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38-41, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”. W konsekwencji pośrednictwo obejmuje czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie w imieniu oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie sygn. C-453/05, gdzie TSUE stwierdził, że „pośrednictwo” stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zamierza podpisać umowę z podmiotem gospodarczym zajmującym się przedstawianiem ofert kredytowych przez banki. Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami osobowymi. Sprzedając samochód na kredyt Wnioskodawca poleca podmiot gospodarczy, z którym ma zamiar podpisać umowę pośrednictwa. W ramach tej umowy Zainteresowany nie zajmuje się doradztwem ani sprawami formalnymi związanymi z kredytem. Klient jest skierowany do przedstawiciela i tam załatwia wszelkie formalności. Rola Wnioskodawcy ogranicza się do pośrednictwa. Zainteresowany jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Czynności wykonywane w ramach umowy ograniczać będą się do kontaktu potencjalnego klienta zainteresowanego kupnem samochodu na kredyt, a osobą zajmującą się wyszukiwaniem banku z najkorzystniejszą ofertą kredytową. W ramach przedmiotowej umowy świadcząc usługę pośrednictwa Zainteresowany:

• nie wskazuje stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy,
• nie prowadzi negocjacji,
• nie nawiązuje kontaktu i nie negocjuje warunków.
  
  

Wnioskodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie od kontrahenta (podmiotu gospodarczego) z tytułu pośrednictwa finansowego dotyczące zawartej umowy kredytowej.

Należy zauważyć, że by uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

• wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,
• uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,
• prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,
• nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.
  
  

Powyższe nie oznacza, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa, orzecznictwo TSUE w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że świadczone przez Zainteresowanego usługi określone przez Niego mianem „usług pośrednictwa kredytowego” nie spełniają definicji usług pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych, określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy.

Efektem działań podejmowanych przez Wnioskodawcę nie jest doprowadzenie do skojarzenia podmiotu zajmującego się przedstawianiem ofert kredytowych banków z klientem w celu zawarcia umowy na usługi finansowe, w tym prowadzenie negocjacji, Zainteresowany nie jest stroną umowy o produkt finansowy.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotu zajmującego się przedstawianiem ofert kredytowych banków nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 -41 ustawy.

Mając na uwadze przywołane przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że wystawiając fakturę VAT za usługi świadczone na rzecz podmiotu zajmującego się przedstawianiem ofert kredytowych banków, a sprowadzające się de facto do rekomendowania kontrahenta, Wnioskodawca nie będzie mógł stosować zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że usługi świadczone przez Zainteresowanego nie spełniają przesłanek do uznania ich za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o których mowa w ww. przepisie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.