INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2010 r. (data wpływu 26 lipca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności zniesienia współwłasności nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności zniesienia współwłasności nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina była właścicielem zabudowanej nieruchomości, oznaczonej jako działka gruntu nr 109 o pow. 0,2400 ha. Na działce tej położony jest budynek gospodarczy o pow. 88,90 m² oraz budynek mieszkalno-użytkowy wybudowany w 1911 r. o konstrukcji stałej, wyposażony w sieć elektryczną i wodnokanalizacyjną o powierzchni użytkowej 274,50 m². Budynek ten zawiera dwa lokale: 1 (jeden) lokal mieszkalny i 1 (jeden) lokal o innym przeznaczeniu.

W dniu 12 grudnia 1996 r. aktem notarialnym, małżonkowie państwo K. kupili od Gminy najmowany przez siebie lokal mieszkalny, położony w ww. budynku. Jest to lokal mieszkalny położony na parterze i poddaszu, składający się z 4 (czterech) pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju, korytarza o pow. użytkowej 124,40 m². Do lokalu tego przynależą 3 (trzy) piwnice o łącznej pow. 18,70 m² oraz strych o pow. 62,40 m² i budynek gospodarczy o pow. 88,90 m². Lokal ten sprzedany został z przynależnościami wraz z udziałem wynoszącym 81/100 części w działce gruntu oraz we wszelkich częściach budynku mieszkalnego innych urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali i właściciela nieruchomości.

W 2008 r. po wielu rozmowach zapadła decyzja o dokonaniu częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości. W tym celu dokonano podziału geodezyjnego działki nr 109, w jego wyniku powstały działki nr:

• 109/1 o pow. 0,0198 ha (identyfikator działki: 080302_5.0011.109/1), oznaczona rodzajem użytku – B (tereny mieszkaniowe), zabudowana budynkiem mieszkalno-użytkowym, zawierającym jeden lokal mieszkalny i jeden lokal o innym przeznaczeniu. Rzeczoznawca majątkowy określił wartość tej działki na kwotę 5.700,00 zł,
• 109/2 o pow. 0,1722 ha (identyfikator działki: 080302_5.0011.109/2), oznaczona dwoma rodzajami użytku: B (tereny mieszkaniowe o pow. 0,0468 ha), R (grunty orne o pow. 0,1254 ha), zabudowana budynkiem gospodarczym o pow. 88,90 m², który jest wyłączną własnością Państwa K. Wartość działki: 29.500,00 zł,
• 109/30 pow. 0,0404 ha (identyfikator działki: 080302_5.0011.109/3), oznaczona rodzajem użytku – Bi (inne tereny zabudowane), na której znajduje się garaż blaszany stanowiący własność Gminy. Wartość działki – 9.800,00 zł.
  
  

Według ustaleń, dokonanie częściowego zniesienia współwłasności, miałoby przedstawiać się w następujący sposób:

• nieruchomość zabudowana, składająca się z działki nr 109/20 pow. 0,1722 ha, na której położony jest budynek gospodarczy o pow. 88,90 m², stanowić będzie wyłączną własność małżonków Państwa K.,
• nieruchomość zabudowana, składająca się z działki nr 109/3 o pow. 0,0404 ha, na której znajduje się garaż blaszany, stanowić będzie wyłączną własność Gminy,
• nieruchomość zabudowana, składająca się z działki nr 109/1 o pow. 0,0198 ha, na której położony jest budynek mieszkalno-użytkowy, stanowić będzie współwłasność:
  • Państwa K. w udziale 75/100,
  • Gminy w udziale 25/100.
  
  
  

Umowa nastąpi bez żadnych spłat i dopłat, gdyż powierzchnie działek, które mają stanowić odrębne nieruchomości – wyliczone i wydzielone zostały na podstawie dotychczasowych udziałów, czyli 81/100 części Państwo K. i 19/100 Gmina.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy czynność zniesienia współwłasności jest czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług... Jeżeli tak, to od której wartości naliczyć podatek VAT (czy od wartości całej działki, czy tylko od wartości udziału w tej nieruchomości)...

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność ta nie powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Opinię taką opiera na tym, że działka nr 109/2, która ma przejść na własność Państwa K., oznaczona jest dwoma rodzajami użytku:

• B (ta część działki zabudowana jest budynkiem gospodarczym),
• R – grunt niezabudowany (rola).
  
  

Według posiadanej wiedzy, grunty zabudowane, na które Gmina nie ponosiła żadnych nakładów – zwolnione są od podatku VAT, jako tzw. towary używane (art. 43 pkt 1 poz. 2 ustawy o VAT), natomiast grunty rolne – zwolnione (art. 43 pkt 1 poz. 9 ustawy o podatku od towarów i usług).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy – ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Z przepisu art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) wynika, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom.

Z kolei, zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W myśl art. 210 ustawy Kodeks cywilny, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Z regulacji art. 211 Kodeksu cywilnego wynika, że każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Dlatego też sytuacji, gdy udział danej osoby nie ulega powiększeniu, nie może być traktowany w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób nie uległ powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą.

Z opisu sprawy wynika, iż Gmina była właścicielką zabudowanej nieruchomości, oznaczonej jako działka gruntu nr 109 o pow. 0,2400 ha. Na działce tej położony jest budynek gospodarczy o pow. 88,90 m² oraz budynek mieszkalno-użytkowy wybudowany w 1911 r. o konstrukcji stałej, wyposażony w sieć elektryczną i wodnokanalizacyjną o powierzchni użytkowej 274,50 m². Budynek ten zawiera dwa lokale: 1 (jeden) lokal mieszkalny i 1 (jeden) lokal o innym przeznaczeniu.

W dniu 12 grudnia 1996 r., aktem notarialnym, małżonkowie kupili od Gminy najmowany przez siebie lokal mieszkalny, położony w ww. budynku. Jest to lokal mieszkalny położony na parterze i poddaszu, składający się z 4 (czterech) pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju, korytarza o pow. użytkowej 124,40 m². Do lokalu tego przynależą 3 (trzy) piwnice o łącznej pow. 18,70 m² oraz strych o pow. 62,40 m² i budynek gospodarczy o pow. 88,90 m². Lokal ten sprzedany został z przynależnościami wraz z udziałem wynoszącym 81/100 części w działce gruntu oraz we wszelkich częściach budynku mieszkalnego innych urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali i właściciela nieruchomości.

W 2008 r. po wielu rozmowach zapadła decyzja o dokonaniu częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości. W tym celu dokonano podziału geodezyjnego działki nr 109, w jego wyniku powstały działki nr:

• 109/1 o pow. 0,0198 ha (identyfikator działki: 080302_5.0011.109/1), oznaczona rodzajem użytku – B (tereny mieszkaniowe), zabudowana budynkiem mieszkalno-użytkowym, zawierającym jeden lokal mieszkalny i jeden lokal o innym przeznaczeniu,
• 109/2 o pow. 0,1722 ha (identyfikator działki: 080302_5.0011.109/2), oznaczona dwoma rodzajami użytku: B (tereny mieszkaniowe o pow. 0,0468 ha) R (grunty orne o pow. 01254 ha), zabudowana budynkiem gospodarczym o pow. 88,90 m², który jest wyłączną własnością nabywców,
• 109/30 pow. 0,0404 ha (identyfikator działki: 080302_5.0011.109/3), oznaczona rodzajem użytku – Bi (inne tereny zabudowane), na której znajduje się garaż blaszany stanowiący własność Gminy.
  
  

Według ustaleń, dokonanie częściowego zniesienia współwłasności, miałoby przedstawiać się w następujący sposób:

1. nieruchomość zabudowana, składająca się z działki nr 109/20 pow. 0,1722 ha, na której położony jest budynek gospodarczy o pow. 88,90 m ², stanowić będzie wyłączną własność małżonków,
2. nieruchomość zabudowana, składająca się z działki nr 109/3 o pow. 0,0404 ha, na której znajduje się garaż blaszany, stanowić będzie wyłączną własność Gminy,
3. nieruchomość zabudowana, składająca się z działki nr 109/1 o pow. 00198 ha, na której położony jest budynek mieszkalno-użytkowy, stanowić będzie współwłasność:
   • nabywców w udziale 75/100,
   • Gminy w udziale 25/100.
   
   
   

Umowa nastąpi bez żadnych spłat i dopłat, gdyż powierzchnie działek, które mają stanowić odrębne nieruchomości – wyliczone i wydzielone zostały na podstawie dotychczasowych udziałów, czyli 81/100 części małżonkowie i 19/100 Gmina.

Tak więc przenosząc powyższe na grunt ustawy o podatku od towarów i usług stwierdzić należy, iż jeśli w związku ze zniesieniem współwłasności nieruchomości nie ma miejsca wydanie nieruchomości w zamian za świadczenie pieniężne to czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będzie stanowić dostawy towarów zdefiniowaną w art. 7 ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że dostawą jest tylko taka czynność, która następuje za wynagrodzeniem. W przedmiotowej sytuacji nie będzie występować wynagrodzenie, ponieważ jak wskazał Wnioskodawca zniesienie współwłasności nastąpi bez żadnych spłat i dopłat, gdyż powierzchnie działek, które mają stanowić odrębne nieruchomości – wyliczone i wydzielone zostały na podstawie dotychczasowych udziałów.

Zaznaczyć jednak należy, że jeżeli w wyniku powyżej opisanej czynności strony uzyskają prawo własności do części nieruchomości innych aniżeli części nieruchomości Gminy oraz część nieruchomości małżonków, czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę powołane przepisy oraz opis sprawy stwierdzić należy, iż czynność zniesienia współwłasności, która nastąpi bez żadnych spłat i dopłat nie jest czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

W związku z udzieleniem na pytanie pierwsze odpowiedzi pozytywnej, pytanie drugie stało się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.