INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2010 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 7 października 2010 r., data wpływu do Biura KIP w Lesznie 12 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku podatkowego związanego z wystąpieniem ze spółki cywilnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku podatkowego związanego z wystąpieniem ze spółki cywilnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 9 stycznia 2002 r. Wnioskodawca zawarł umowę spółki cywilnej z byłą już żoną. W celu rozpoczęcia działalności wspólnicy (Zainteresowany i małżonka) wnieśli do spółki jako wkład początkowy po tysiąc złotych (1.000 zł). Zgodnie z umową wspólnie uczestniczyli w zyskach i stratach w częściach proporcjonalnych do wielkości udziałów. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, a każdy ze wspólników mógł wypowiedzieć swój udział w spółce z 6 miesięcznym okresem wypowiedzenia.

W dniu 2 stycznia 2008 r. sporządzono aneks do umowy i do spółki wprowadzony został trzeci wspólnik, tj. syn. Syn jako wspólnik wniósł do spółki wkład pieniężny w wysokości 200 zł. W związku z wejściem do spółki syna nastąpiła zmiana proporcji udziałów w spółce i tak wspólnicy uczestniczą w zyskach i stratach w sposób następujący:

1. była żona - 47%,
2. Wnioskodawca - 47%,
3. syn - 6%.
   
   

Przedmiotem działalności spółki cywilnej jest obsługa i naprawy pojazdów (silników) oraz sprzedaż części i akcesorii do pojazdów mechanicznych. W skład majątku spółki wchodzą maszyny, które są w zasadzie już zamortyzowane.

Ze względu na rozmiar prowadzonej działalności Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Z podatku dochodowego Zainteresowany rozlicza się na zasadach określonych w art. 30c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowych od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51 poz. 307 ze zm.), czyli bez względu na wielkość dochodów wg stawki 19%. Ponadto Wnioskodawca prowadzi jednoosobowo inną działalność gospodarczą. Wnioskodawca chce wystąpić ze spółki cywilnej i swoje udziały zbyć (sprzedać) na rzecz syna, ale nadal będzie prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą.

Cena zbycia udziałów jest znacznie wyższa od wniesionego wkładu (wynosi około 250 tys. zł). Spłata udziałów przez syna ma nastąpić jednorazowo, bądź w ratach w ciągu 10 lat.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wystąpienie ze spółki pociąga za sobą obowiązek podatkowy określony w art. 14 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, wystąpienie ze spółki nie jest likwidacją działalności w rozumieniu art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług, i wobec tego nie powstaje zobowiązanie określone w art. 14 ust. 8 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Podatnikami są zatem m. in. spółki cywilne.

Podstawy prawne funkcjonowania spółki cywilnej określają przepisy art. 860-875 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, zaś podmiotami praw i obowiązków są wspólnicy. Rozwiązanie spółki cywilnej może nastąpić na dwa sposoby:

• poprzez podjęcie przez wspólników decyzji o zaprzestaniu prowadzenia działalności,
• z mocy prawa.
  
  

Rozwiązanie spółki cywilnej z mocy prawa następuje w przypadkach, gdy na skutek wystąpienia wspólnika spółki cywilnej pozostaje tylko jeden członek. Rozwiązanie dwuosobowej spółki cywilnej w wyniku wystąpienia wspólnika prowadzi do ustania bytu prawno-podatkowego, którym jest spółka cywilna i zmianie ulegnie forma organizacyjno-prawna prowadzonej działalności. W konsekwencji nastąpi zmiana podmiotu podatkowego w podatku od towarów i usług.

Prawne konsekwencje wystąpienia wspólnika ze spółki reguluje art. 871 § 1 ww. Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika. Zgodnie z § 2 tego artykułu, występującemu wspólnikowi wypłaca się również w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

Słownik Współczesnego Języka Polskiego (Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1996 r. s. 976, kol. 2) definiuje czynność „rozwiązania” jako „powodowanie, że coś przestaje istnieć lub działać jako pewna instytucja lub organizacja”. Zatem także na płaszczyźnie językowej rozwiązanie spółki cywilnej winno oznaczać zakończenia jej bytu.

Stosownie do przepisu art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej.

Zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy, przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, zwany dalej "spisem z natury". Podatnicy są obowiązani załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego, do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu – art. 14 ust. 5 ustawy.

W myśl art. 14 ust. 6 ustawy, obowiązek podatkowy w przypadku, o którym mowa w ust. 1, powstaje w dniu rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Jak wynika z art. 14 ust. 8 ustawy, podstawą opodatkowania jest wartość towarów podlegających spisowi z natury, ustalona zgodnie z art. 29 ust. 10.

Należy zauważyć, że pojęcie towaru dla potrzeb opodatkowania podatkiem od towarów i usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 6 ustawy.

Zgodnie z tym przepisem, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Należy zauważyć, iż do 31 grudnia 2010 r. przez towary – w świetle art. 2 pkt 6 ustawy – należało rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przywołany powyżej art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy, nakazując, w sytuacji wskazanej w tym przepisie, opodatkowanie towarów, różnicuje je na towary własnej produkcji oraz towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy.

Zatem towary, w rozumieniu ww. art. 2 pkt 6 ustawy, podzielono na takie, które zostały wytworzone przez podatnika oraz takie, które zostały przez niego nabyte. W obu tych grupach mogą mieścić się towary, które stanowią tzw. środki obrotowe jak towary handlowe, surowce oraz towary, które zaliczone zostały przez podatnika do jego środków trwałych.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż powołane wyżej przepisy mają zastosowanie w przypadku likwidacji działalności spółki cywilnej. W takiej sytuacji opodatkowaniu podlegają zarówno towary handlowe, jak też środki trwałe czy wyposażenie, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zawarł umowę spółki cywilnej z byłą małżonką. W celu rozpoczęcia działalności wspólnicy wnieśli do spółki wkład początkowy w kwocie 1.000 zł. Zgodnie z umową wspólnicy uczestniczyli w zyskach i stratach, w częściach proporcjonalnych, do wielkości udziałów. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. W dniu 2 stycznia 2008 r. sporządzono aneks do umowy i do przedmiotowej Spółki wprowadzony został trzeci wspólnik w osobie syna. Wnioskodawca ponadto, prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Zainteresowany chce wystąpić ze spółki cywilnej i swoje udziały zbyć (sprzedać) na rzecz syna, jednakże nadal będzie prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż o ile po wypowiedzeniu umowy Spółki przez wspólnika, Spółka będzie trwała nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami i posługiwała się będzie nadanym jej numerem identyfikacji podatkowej, wystąpienie Wnioskodawcy ze spółki cywilnej, nie będzie wiązać się z powstaniem zobowiązania podatkowego na podstawie art. 14 ust. 8 ustawy. Powyższe wynika z faktu, iż obowiązek podatkowy, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy, dotyczy przypadków w których podmioty gospodarcze mające formą prawną spółki cywilnej lub spółek handlowych zostają rozwiązane lub gdy podatnik będący osobą fizyczną przestaje dokonywać czynności podlegających opodatkowaniu. W przedmiotowej sprawie brak przesłanek wskazujących na likwidację spółki cywilnej – Spółka po wystąpieniu Zainteresowanego – posiada wymaganą do prowadzenia działalności minimalną liczbę wspólników.

Reasumując, wystąpienie Wnioskodawcy ze spółki cywilnej (która nie ulega rozwiązaniu) nie powoduje obowiązków podatkowych, o których mowa w art. 14 ust. 1 i ust. 8 ustawy.

Tutejszy Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym zdarzeniu przyszłym, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Dotyczy to w szczególności sprawy zbycia udziałów Wnioskodawcy.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku podatkowego związanego z wystąpieniem ze spółki cywilnej. Natomiast, kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą zostanie załatwiona odrębnym pismem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.