INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2010 r. (data wpływu 11 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z przeniesieniem własności mieszkania w drodze umowy o dożywocie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z przeniesieniem własności mieszkania w drodze umowy o dożywocie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W 1966 r. Wnioskodawczyni nabyła w drodze darowizny udział wynoszący 66/312 części we współwłasności nieruchomości, położonej w W . W dniu 3 kwietnia 2009 r. została sporządzona w formie aktu notarialnego umowa zniesienia współwłasności tej nieruchomości i ustanowienia odrębnej własności lokali. Mocą tej umowy na rzecz Zainteresowanej ustanowiono odrębną własność lokalu mieszkalnego nr ., odpowiadającą jej dotychczasowemu udziałowi. Na skutek tej czynności stan jej majątku nie uległ powiększeniu. Z kolei w dniu 1 września 2010 r. zawarto w formie aktu notarialnego przedwstępną umowę dożywocia, której przedmiotem jest wyżej wymieniony lokal mieszkalny. Na podstawie niniejszej umowy Wnioskodawczyni zobowiązała się do przeniesienia na Fundusz (…) samodzielny lokal mieszkalny wraz z odpowiadającym mu udziałem w częściach wspólnych budynku oraz własności gruntu w zamian za dożywotne świadczenie pieniężne (rentę), służebność osobistą mieszkania oraz koszty pochówku, których zasady wypłaty oraz wysokość zostały określone w akcie notarialnym. Przyrzeczona umowa dożywocia nie została jeszcze zawarta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przeniesienie własności mieszkania w drodze umowy o dożywocie będzie powodowało powstanie obowiązku uiszczenia podatku dochodowego w wysokości 19% od zbycia mieszkania własnościowego...

Zdaniem Wnioskodawczyni, przeniesienie własności mieszkania w drodze umowy dożywocia nie będzie powodowało obowiązku zapłaty podatku. Skoro w 1966 r. Wnioskodawczyni nabyła udział we współwłasności nieruchomości, a w 2009 r. nastąpiło jedynie zniesienie współwłasności tej nieruchomości i ustanowienie odrębnej własności lokali, w tej sytuacji nie będzie zobowiązana do uiszczenia 19% podatku dochodowego od przeniesienia własności mieszkania w drodze przyrzeczonej umowy o dożywocie.

Tym samym odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego na podstawie przyrzeczonej umowy dożywocia, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokalu mieszkalnego. Opłatne zbycie tego lokalu nie będzie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Jednocześnie należy wskazać, iż Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, a od wypłacanej renty spółka jako płatnik nie będzie obowiązana potrącać zaliczki na podatek.

Uzasadnienie powyższego poglądu wymaga zwrócenia uwagi na trzy grupy zagadnień:

1. regulacje zawarte w ustawie o podatku dochodowym regulujące zasady opodatkowania przeniesienia własności nieruchomości,
2. podstawę prawną (jaka zaistniałą w opisywanym stanie faktycznym) do przeniesienia nieruchomości,
3. uwarunkowania prawne dotyczące zmian w stosunkach właścicielskich związanych z przekształceniem prawa do lokalu w odrębną własność.
   
   

Ad. 1)

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ad. 2)

Dożywocie jest instytucją prawną uregulowaną przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), Zgodnie z art. 908 § 1 Kodeksu, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb, odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Umowa dożywocia ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej.

W ramach umowy dożywocia, w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, nabywca zobowiązuje się do określonych świadczeń, można przyjąć, iż z punktu widzenia PIT umowa dożywocia prowadzi do odpłatnego zbycia nieruchomości. Zatem do umowy dożywocia będą miały zastosowanie te same zasady, co w przypadku sprzedaży nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a), a ich nabycie nie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny i zostanie dokonana przed upływem 5-ciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie powodować będzie powstanie obowiązku zapłaty podatku dochodowego określonego w przepisach PIT.

Ad. 3)

Dokonująca analizy art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy określić datę nabycia tego lokalu.

W sytuacji, w której podatnik nabył udział we współwłasności nieruchomości, a następnie zniesiono współwłasność i ustanowiono odrębną własność lokali za datę nabycia lokalu (nieruchomości), od której upływa 5 letni termin określony w art. 10 ust 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać dnia zniesienia współwłasności i ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu.

Nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 cytowanej ustawy następuje w momencie uzyskania udziału we współwłasności nieruchomości.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Dz. U. Nr 16. poz. 93 ze zm.) współwłasność istnieje wówczas, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłasność może występować w postaci współwłasności w częściach ułamkowych lub współwłasności łącznej. W przedstawionym stanie faktycznym występuje pierwszy z wymienionych rodzajów współwłasności. Jego istota polega na tym, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych uprawnionych. Oznacza to, że przysługuje mu pełne władztwo nad jego udziałem. W myśl art. 211 Kodeksu cywilnego zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

W związku z powyższym gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby nie ulega powiększeniu, zniesienie współwłasności nie może być traktowane w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób nie uległ powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą jak też stan jej majątku osobistego.

W przedstawionym stanie faktycznym w wyniku zniesienia współwłasności na rzecz Wnioskodawczyni ustanowiono odrębną własność lokalu, odpowiadającą jej dotychczasowemu udziałowi. Przedmiotowa czynność nie doprowadziła do powiększenia Jej majątku. Tak więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu mieszkalnego, tj. z datą nabycia udziału we współwłasności nieruchomości. Powyższe potwierdzają również interpretacje organów podatkowych jakie w podobnych sprawach są wydawane, np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 stycznia 2010 r., IBPBII/2/415-1008/09/NG.

Zatem skoro Wnioskodawczyni prawo do lokalu nabyła w 1966 r., to jego odpłatne zbycie nie będzie stanowiło źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, ponieważ od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce jego nabycie upłynie ponad 5 lat. Okoliczność, iż w 2009 r. Wnioskodawczyni na skutek zniesienia współwłasności nieruchomości uzyskała odrębną własność lokalu nie ma wpływu na faktyczną datę nabycia mieszkania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Jednocześnie tut. Organ podkreśla, że dokumenty dołączone przez Zainteresowaną do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Ponadto należy wskazać, iż powołane w treści wniosku interpretacje podatkowe zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.