Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-843/12-2/ES
z 5 grudnia 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko o przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2012 r. (data wpływu 5 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej – jest:

• nieprawidłowe , w odniesieniu do przebudowy komina oraz zainstalowania rolet antywłamaniowych,
• prawidłowe , w pozostałym zakresie.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 5 września 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni mieszka z mężem i matką w domu jednorodzinnym wybudowanym 28 lat temu. Zainteresowana i matka są osobami niepełnosprawnymi. Od czasu wybudowania domu nie był on remontowany ani modernizowany. W ostatnim czasie dwukrotnie palił się komin, co mogło doprowadzić do spalenia się całego budynku wraz z osobami niepełnosprawnymi, czyli Wnioskodawczynią i matką. Zaistniała sytuacja wymagała zburzenia starego i zbudowania nowego komina w celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz życia.

Zainteresowana zaznaczyła, że jest osobą niepełnosprawną posiadającą umiarkowany stopień niepełnosprawności, tj. II grupę trwałą (dysfunkcja aparatu ruchu). W wieku dziecięcym Wnioskodawczyni przeszła chorobę (…) II grupę trwałą inwalidzką Zainteresowana posiada od urodzenia.

Ponadto Wnioskodawczyni wyjaśniła, iż matka Jej jest osobą niepełnosprawną posiadającą znaczny stopień niepełnosprawności, tj. I grupę trwałą (dysfunkcja aparatu ruchu).

Dodała Ona, że w razie pożaru, ich szanse na ratunek byłyby zdecydowanie mniejsze aniżeli szanse osób niedotkniętych niepełnosprawnością ruchową.

Ze względu na coraz bardziej mroźne zimy i coraz bardziej nasilające się dolegliwości ruchowe i związane z nimi problemy z przemieszczaniem się Wnioskodawczyni i matki, chciałaby ocieplić dom (dach i strych).

Ponadto, planuje zlikwidować bariery architektoniczne, polegające m.in. na wymianie drzwi i likwidacji progów w całym domu, poprawie kondycji schodów w domu i na zewnątrz koło domu, dostosowaniu balkonów i dostosowaniu łazienek w celu ułatwienia wykonywania czynności życiowych. Dostosowanie łazienek ma polegać m.in. na likwidacji wanien i ich zamianie na kabiny prysznicowe dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, jak również na zamontowaniu niezbędnych uchwytów. Pod domem znajduje się garaż z bardzo stromym zjazdem, który planuje skuć poprzez usunięcie betonu i wyłożenie kostki w celu zmniejszenia stromego zjazdu. Ponadto planuje wymianę pieca c.o. na piec, który mogłaby sama obsługiwać podczas nieobecności małżonka w domu, który często przebywa poza domem w związku z charakterem wykonywanej pracy. Dodatkowo Zainteresowana chciałaby zainstalować rolety antywłamaniowe w celu ochrony życia osób niepełnosprawnych. Wnioskodawczyni pragnie zaznaczyć, że w razie włamania, szanse na dojście do telefonu w celu zawiadomienia policji, byłyby zdecydowanie mniejsze niż w przypadku osób zdrowych w związku z dużymi trudnościami w przemieszczaniu się.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy przebudowa komina w zaistniałej sytuacji stanowi wydatek na cele rehabilitacyjne oraz wydatek związany z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności i czy w związku z tym podlega on odliczeniu od dochodu przy obliczaniu podatku dochodowego od osób fizycznych?
2. Czy likwidacja barier architektonicznych w całym domu, polegająca m.in. na wymianie drzwi, likwidacji progów, poprawie kondycji schodów w domu i koło domu, wymianie wanien na kabiny prysznicowe, zamontowaniu niezbędnych uchwytów w łazienkach, dostosowaniu balkonów, zmniejszeniu stromego zjazdu do garażu, zakupie nowoczesnego pieca c.o. i instalacji rolet antywłamaniowych stanowi wydatek na cele rehabilitacyjne oraz wydatek związany z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych wynikających z niepełnosprawności i czy w związku z tym podlega on odliczeniu od dochodu przy obliczaniu podatku dochodowego od osób fizycznych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, zarówno przebudowa komina, jak i likwidacja barier architektonicznych w całym domu i koło domu, stanowią wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych wynikających z niepełnosprawności i w związku z tym podlegają one odliczeniu od dochodu przy obliczaniu podatku dochodowego od osób fizycznych. Jak wskazała Zainteresowana powyżej, zarówno Ona jak i Jej matka są osobami niepełnosprawnymi z trwałą dysfunkcją aparatu ruchu. W ocenie Wnioskodawczyni kolejny pożar komina mógłby skończyć się dla nich tragicznie w przypadku rozprzestrzenienia się pożaru na inne części domu ze względu na ograniczone możliwości ruchowe. Co się tyczy zniesienia wskazanych powyżej barier architektonicznych, ma to na celu ułatwienie poruszania się po domu oraz zapewnienie bezpieczeństwa. W związku z powyższym, wydatki te zostały bądź będą poniesione dla zabezpieczenia ich zdrowia i życia jako osób niepełnosprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• nieprawidłowe , w odniesieniu do przebudowy komina oraz zainstalowania rolet antywłamaniowych,
• prawidłowe , w pozostałym zakresie.
  
  

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c, oraz 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b–7g tego artykułu.

Przepis art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, uważa się wydatki poniesione na:

1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,
4. zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
6. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
7. opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2 280 zł,
8. utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2 280 zł,
9. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
10. opłacenie tłumacza języka migowego,
11. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia,
12. leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo),
13. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
1. osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
2. osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a),
14. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2 280 zł,
15. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
1. na turnusie rehabilitacyjnym,
2. w zakładach, o których mowa w pkt 6,
3. na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 11.

Zgodnie z art. 26 ust. 7b ww. ustawy, wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14. (art. 26 ust. 7c ww. ustawy).

W myśl art. 26 ust. 7d cytowanej ustawy, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
   
   

Przepis art. 26 ust. 7a ww. ustawy enumeratywnie wymienia wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych podlegające odliczeniu od dochodu. Katalog tych wydatków jest katalogiem zamkniętym.

W wyżej cytowanym przepisie art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje się, iż za wydatki na cele rehabilitacyjne i wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych uważa się wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Ponadto, wskazać należy, iż przepis tego artykułu nie określa szczegółowo, jakie wydatki podlegają odliczeniu.

Literalne brzmienie „adaptacja” oznacza przystosowanie do innego użytku, przeróbkę dla nadania innego charakteru (Słownik Języka Polskiego, Tom I pod redakcją prof. dr. Mieczysława Szymczaka, W-wa 1978). Adaptacja mieszkania lub budynku oznacza, zatem przeróbkę mającą nadać mu inny charakter, przystosować do innego użytku.

Natomiast wyposażenie mieszkania/budynku to nadanie mu rzeczowych elementów zwiększających jego walory użytkowe. Zakres prac adaptacyjnych bądź prac związanych z wyposażeniem lokalu/budynku musi być przeprowadzony stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności podatnika i musi być związany z rodzajem niepełnosprawności. Przeprowadzone prace adaptacyjne mają ułatwiać osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w danym budynku lub lokalu mieszkalnym, a nie ogólnie zapewniać lepszy komfort mieszkania. Podsumowując ww. rozważania, stwierdzić należy, iż przez adaptację należy rozumieć takie przystosowanie mieszkania lub budynku mieszkalnego, które umożliwi lub ułatwi życie w nim osoby niepełnosprawnej, a nie jedynie poprawi standard zamieszkiwania, natomiast przez wyposażenie – nadanie mu walorów użytkowych.

Jak z powyższego wynika zakres i rodzaj robót związanych z adaptacją mieszkania oraz budynku mieszkalnego uzależniony jest zatem od charakteru niepełnosprawności. Ma on ułatwić osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w danym mieszkaniu lub budynku mieszkalnym i jednocześnie ma być związany z rodzajem niepełnosprawności danego podatnika lub osoby niepełnosprawnej będącej na jego utrzymaniu. W katalogu wyliczeń ujętym w art. 26 ust. 7a ww. ustawy spotyka się przy wielu wydatkach na cele rehabilitacyjne zastrzeżenia co do możliwości ich poniesienia m.in. w następujący sposób: stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, niezbędny w rehabilitacji, ułatwiający wykonywanie czynności życiowych, indywidualny charakter. Wskazane przykłady świadczą o tym, że konkretny wydatek przeznaczony na cele rehabilitacyjne lub związany z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych musi z reguły wyróżniać się pewną cechą charakterystyczną, mającą powiązanie z niepełnosprawnością.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności oraz stan prawny należy stwierdzić, że wydatki, które poniesie Wnioskodawczyni na:

• zlikwidowanie barier architektonicznych, polegające m.in. na wymianie drzwi i likwidacji progów w całym domu, poprawie kondycji schodów w domu i na zewnątrz koło domu, dostosowaniu balkonów i łazienek (likwidacja wanien i ich zamiana na kabiny prysznicowe dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych jak również na zamontowaniu niezbędnych uchwytów),
• zmniejszenie stromego zjazdu do garażu,
• zakup nowoczesnego pieca c.o.,

spełniają przesłankę określoną w art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mogą być odliczone od dochodu Wnioskodawczyni w zeznaniu rocznym jako wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne oraz cele związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych, o ile spełnione zostaną pozostałe warunki, o których mowa wyżej.

W tej części stanowisko Zainteresowanej należało uznać za prawidłowe.

Z kolei wydatki wskazane przez Wnioskodawczynię z tytułu:

• przebudowy komina,
• zainstalowania rolet antywłamaniowych,

nie mogą być zaliczone do wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne jak również na cele związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych. Wydatki te nie wykazują bowiem cech indywidualnego przeznaczenia, jak również nie są poniesione na rehabilitację.

A zatem w tej części stanowisko Zainteresowanej należało uznać za nieprawidłowe.

Z całą pewnością remont przeprowadzony w powyższym zakresie (przebudowa komina, instalacja rolet) poprawi komfort domu, jednak trudno doszukać się w tych wydatkach cech charakterystycznych dla niepełnosprawności Wnioskodawczyni, które mogłyby pozwolić na zaliczenie ich jako wydatków na cele rehabilitacyjne bądź związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych. Należy wskazać, że każdy podatnik dokonujący remontu czy modernizacji mieszkania/domu może dokonać zmiany instalacji kominowej oraz zainstalowania rolet antywłamaniowych.

Zatem remont czy modernizacja mieszkania/domu w ww. zakresie nie ma cech indywidualnego przeznaczenia wynikającego z niepełnosprawności – w przedmiotowej sprawie związanej z narządem ruchu, a więc nie spełnia przesłanek określonych w art. 26 ust. 7a pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. W tym miejscu należy podkreślić, że przepisy dotyczące wszelkiego rodzaju ulg i zwolnień podatkowych, jako odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, powinny być interpretowane ściśle, w oparciu o wykładnię gramatyczną przepisów ustawy, z wyłączeniem wykładni rozszerzającej.

Ponadto, należy ponownie podkreślić, że ulga, o której mowa w art. 26 ust. 7a pkt 1 ww. ustawy, nie jest ulgą remontowo-modernizacyjną. Adresowana jest ona bowiem do podatników ponoszących wydatki ze względu na szczególne potrzeby wynikające z niepełnosprawności.

Jednocześnie tut. Organ zastrzega, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy wydatki poniesione na adaptację, remont mieszkania/domu faktycznie zostaną poniesione w celu ułatwienia wykonywania czynności życiowych osobie niepełnosprawnej; stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.