INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia – brak daty sporządzenia (data wpływu 17 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości rezygnacji z prowadzenia ewidencji obrotu przy pomocy kas rejestrujących w sytuacji każdorazowego dokumentowania sprzedaży fakturami VAT – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości rezygnacji z prowadzenia ewidencji obrotu przy pomocy kas rejestrujących w sytuacji każdorazowego dokumentowania sprzedaży fakturami VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie leasingu środków trwałych, w szczególności maszyn i urządzeń, a także komputerów i wyposażenia biura.

Dokonuje następujących transakcji leasingu:

1. transakcje leasingu, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 4 Ustawy o VAT (dalej „leasing operacyjny”),
2. transakcje leasingu, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ust. 4 w powiązaniu z art. 7 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT (dalej „leasing finansowy”).

Dodatkowo Zainteresowany prowadzi działalność w zakresie udzielania pożyczek na zakup środków trwałych oraz dokonuje sprzedaży środków trwałych (wykorzystywanych wcześniej przez klientów w ramach umów leasingu).

Nabywcami w tych transakcjach są m.in. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz rolnicy ryczałtowi. We wskazanym zakresie, zgodnie z art. 111 ust. 1 Ustawy o VAT, Spółka prowadzi ewidencję obrotu i kwot podatku należnego dla transakcji leasingu operacyjnego i sprzedaży środków trwałych, przy zastosowaniu kas rejestrujących. Rozpoczęła prowadzenie tejże ewidencji przed 1 stycznia 2010 r. Jednocześnie korzysta ze zwolnienia z obowiązku fiskalizacji w odniesieniu do usług pośrednictwa finansowego przewidzianego w poz. 14 załącznika do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (dalej: „Rozporządzenie”).

Wnioskodawca, dokonując sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, która nie korzysta z ww. zwolnienia, oprócz realizacji obowiązku fiskalizacji wynikającego z Ustawy o VAT, każdorazowo dokumentuje transakcje sprzedaży fakturą VAT, przy czym faktura jest zawsze przekazywana do klienta, bez potrzeby składania w tym zakresie odrębnych wniosków przez klientów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Zainteresowany jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji obrotu kwot podatku przy pomocy kas rejestrujących, w odniesieniu do sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, nie objętej zwolnieniem zgodnie z Rozporządzeniem, w sytuacji każdorazowego udokumentowania sprzedaży, we wskazanym zakresie, fakturą VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku przy pomocy kas rejestrujących, w odniesieniu do sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, nie objętej zwolnieniem zgodnie z Rozporządzeniem, w sytuacji każdorazowego udokumentowania sprzedaży, we wskazanym zakresie, fakturą VAT.

Uzasadnienie

W myśl zasady proporcjonalności określonej w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej oraz w art. 3b Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, podjęte przez państwa członkowskie środki prawne muszą być współmierne (konieczne i proporcjonalne do wagi zagadnienia), jeśli chodzi o cel jaki prawodawca chce osiągnąć. Zasadę tę należy wiązać z faktem, że prawo europejskie nie reguluje w sposób szczególny kwestii sposobu ewidencji przez podatników sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności i rolników ryczałtowych.

Art. 242 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa”) wskazuje jedynie na obowiązek prowadzenia przez podatników ewidencji umożliwiającej prawidłowe i rzetelne rozliczenie podatku, w sposób wystarczająco szczegółowy dla celów stosowania VAT oraz kontroli przez organy podatkowe. Dodatkowo art. 273 Dyrektywy określa, iż państwa członkowskie mogą nałożyć inne obowiązki, jakie uznają za niezbędne dla zapewnienia prawidłowego poboru podatku VAT i zapobieżenia oszustwom podatkowym. Jednak możliwość ta nie może zostać wykorzystana do nałożenia dodatkowych obowiązków związanych z fakturowaniem poza obowiązkami, które zostały wskazane w Dyrektywie.

Państwa członkowskie mają więc pewną swobodę w zakresie ustalania zasad prowadzenia przez podatników tej ewidencji. Przepisy krajowe, zdaniem Zainteresowanego, powinny jednak nakładać na podatnika tylko takie obowiązki, które są niezbędne do osiągnięcia celu wyznaczonego w Dyrektywie. a zatem państwa członkowskie określając zasady udokumentowania wysokości obrotu i kwot podatku należnego, powinny brać pod uwagę jedynie takie wymogi, które nie skutkowałyby zachwianiem zasady proporcjonalności.

Na zasadę proporcjonalności wielokrotnie wskazywały sądy administracyjne, przykładowo w wyroku z dnia 17 marca 2010 r. (sygn. i SA/Wr 1923/09) WSA we Wrocławiu odwołując się do zasady proporcjonalności uznał, iż należy przez nią rozumieć: „jedną z podstawowych zasad prawa wspólnotowego, zgodnie z którą wszelkie odstępstwa od zasad wynikających z Dyrektywy w przepisach krajowych muszą być tak precyzyjnie skonstruowane, aby osiągnęły swój cel wypaczając w jak najmniejszym stopniu funkcjonowanie systemu VAT, a więc musza być jak najmniej inwazyjne”.

Natomiast WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 17 marca 2010 r. (sygn. i SA/Po 107/10) stwierdził: „państwa członkowskie, podejmując działania służące wykonaniu prawa wspólnotowego w krajowych porządkach prawnych, muszą mieć na uwadze kryteria proporcjonalności, np. implementując postanowienia dyrektywy nie powinny przyjmować rozwiązań, które nie są odpowiednie i konieczne do osiągnięcia jej celu. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE potwierdza, że obowiązek państw członkowskich przestrzegania zasad ogólnych, w tym proporcjonalności, rozciąga się na sferę wykonywania prawa wspólnotowego, niezależnie od stopnia swobody decyzyjnej, którą ono przewiduje. Zasada proporcjonalności znajduje zastosowanie do środków krajowych, które są przyjmowane przez państwa członkowskie w wykonaniu ich uprawnień dotyczących VAT. Gdyby te środki przekroczyły ramy tego, co konieczne dla osiągnięcia ich celu osłabiłyby zasady wspólnego systemu VAT”.

Zasada proporcjonalności była również wielokrotnie powoływana w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: „Trybunał”). w rozstrzygnięciu z dnia 23 lutego 1983 r. w sprawie nr C-66/82 napisano: „w celu stwierdzenia, czy postanowienie prawa wspólnotowego jest zgodne z zasadą proporcjonalności należy ustalić czy środki, które przewiduje się do osiągnięcia celu odpowiadają wadze tego celu oraz czy są konieczne do jego osiągnięcia”. Natomiast w orzeczeniu z dnia 13 listopada 1990 r. w sprawie nr C-331/88 Trybunał wskazał, że „zgodnie z zasadą proporcjonalności, która jest jedną z ogólnych zasad prawa wspólnotowego (...) jeśli istnieje wybór między kilkoma odpowiednimi środkami należy zastosować ten, który jest najmniej uciążliwy, a niekorzystne skutki które za sobą pociąga, nie mają być nieproporcjonalne do wskazanego celu”.

Spółka pragnie przy tym wskazać, na obowiązek wykładni przepisów Ustawy o VAT zgodnie z celem wynikającym z Dyrektywy, który wynika z:

• art. 91 ust. 2 Konstytucji RP – umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, ma pierwszeństwo przed ustawą,
• art. 91 ust. 3 Konstytucji RP – prawo stanowione przez Unię Europejską (w tym m.in. dyrektywy) mają pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami,
• art. 288 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Dyrektywa wiąże każde państwo w odniesieniu do rezultatu jaki ma być osiągnięty.

Spółka każdorazowo dokumentując sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych wystawia fakturę VAT, tym samym wypełnia obowiązek prawidłowej i rzetelnej ewidencji, która zapewnia prawidłowe określenie wysokości podatku oraz stanowi podstawę do kontroli przez organy podatkowe. w konsekwencji, w opinii Wnioskodawcy, wymaganie przez ustawodawcę dodatkowej ewidencji za pomocą kasy rejestrującej jest nałożeniem dodatkowych obowiązków prowadzących do uzyskania tego samego celu i tym samym narusza zasadę proporcjonalności. Zainteresowany stoi na stanowisku, że przepisy nie powinny być nadmiernie formalistyczne i uciążliwe dla podatników, jeżeli spełnienie zamierzonych przez prawodawcę celów, jest możliwe przy pomocy mniej rygorystycznych środków, a równie skutecznych.

Spółka pragnie podkreślić fakt, że obowiązek fiskalizacji jest procesem kosztownym i pracochłonnym. Ponadto, specyfika transakcji leasingu polega na tym, że sprzedaż nie ma charakteru „bezpośredniego”. Klienci podpisują umowy leasingu, których okres trwania jest kilkuletni i na tej podstawie płacą za wykonanie usługi w ustalonych umownie terminach (najczęściej miesięcznie), przy czym zapłata następuje zawsze na rachunek bankowy Spółki.

W poz. 38 załącznika do Rozporządzenia z obowiązku ewidencjonowania przy pomocy kas rejestrujących zwolnione zostało świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku (...) na rachunek bankowy podatnika, pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Ponadto, w poz. 35 załącznika do Rozporządzenia z obowiązku ewidencjonowania przy pomocy kas rejestrujących zwolnione zostało świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, o ile łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

• każde świadczenie usługi dokonane przez podatnika jest dokumentowane fakturą, w której zawarte są w szczególności dane identyfikujące odbiorcę,
• liczba wszystkich dokonanych operacji świadczenia usług, o których mowa w pkt 1, w 2009 r. nie przekroczyła 50, przy czym liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 20.

Pomimo, że wyłączenia zapisane w pozycjach 35 i 38 Rozporządzenia dotyczą tylko podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie usług (sprzedaży towarów) po 1 stycznia 2010 r., świadczą one o ogólnej intencji prawodawcy wprowadzającego obowiązek fiskalizacji, której celem jest nie zatajanie obrotu gotówkowego. Jeżeli z innych dokumentów (np. wpływ na rachunek bankowy, wystawione faktury) wynika wysokość obrotu, prawodawca zwalnia podatników z dodatkowych obowiązków ewidencyjnych.

W Komentarzu do ustawy o podatku od towarów i usług, Witold Modzelewski napisał: „system ewidencji za pomocą kas rejestrujących to sformalizowany oraz obowiązkowy sposób prowadzenia ewidencji. Celem tej instytucji prawnej jest zapewnienie technicznego sposobu ewidencjonowania niektórych czynności podlegających opodatkowaniu. Ściśle sformalizowany charakter takiej ewidencji ma zapewniać organom skarbowym weryfikację obowiązków dokumentacyjno-sprawozdawczych podatnika”. Ponadto należy zauważyć, iż zamiarem prawodawcy wprowadzającego obowiązek fiskalizacji było wyrównanie układu konkurencyjności między podmiotami świadczącymi usługi na rzecz wskazanych podmiotów, gdyż w opinii prawodawcy stosowanie obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących stwarza większe prawdopodobieństwo wykazywania przez podmioty gospodarcze faktycznie osiągniętych obrotów. Argumenty te nie mają zastosowania dla Wnioskodawcy, który na podstawie zapisów umów leasingowych jest zobowiązany do świadczenia usług i dokumentowania ich fakturą VAT, a tym samym do wykazania obrotu.

Dodatkowo, Zainteresowany zwraca uwagę na zapis, który znalazł się w uzasadnieniu do nowego projektu Rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących mówiący o tym, że „okolicznością przemawiającą za utrzymaniem niektórych zwolnień jest ich specyfika (np. usługi finansowe) lub fakt prawie stuprocentowego potwierdzenia transakcji fakturą”, co jest powszechną praktyką Spółki.

Reasumując, przepis art. 111 ust. 1 Ustawy o VAT, ustanawiając obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących dla podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, poprzez nakładanie szczególnych obowiązków, stanowi naruszenie celów i zasad wyznaczonych w przepisach Dyrektywy oraz Traktatu o Unii Europejskiej. Przepis ten nie powinien być stosowany w sytuacji, gdy podatnik potwierdza stuprocentowo sprzedaż na rzecz wskazanych podmiotów fakturami VAT, które pozwalają na ustalenie wysokości obrotu i podatku VAT w sposób rzetelny i poprawny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zasady dokumentowania sprzedaży reguluje art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 212 poz. 1337 ze zm.).

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W myśl ust. 4 ww. artykułu, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Zasadą jest zatem dokumentowanie sprzedaży wystawianiem faktur VAT. w przypadku natomiast, gdy sprzedaż jest dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, sprzedawca obowiązany jest wystawić fakturę VAT jedynie w sytuacji, gdy nabywcy tego zażądają.

Przepisy ustawy o podatku VAT oraz przepisy aktów wykonawczych do tej ustawy nakazują zatem podatnikom dokonującym sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolnikom ryczałtowym prowadzić ewidencję tej sprzedaży za pomocą kas rejestrujących.

Jak już wskazano obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika z cytowanego wyżej art. 111 ust. 1 ustawy. z przepisu tego jednoznacznie wynika, iż obowiązek ten ciąży na podatnikach dokonujących sprzedaży na rzecz dwóch rodzajów podmiotów, mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Należy podkreślić, iż obowiązek ten dotyczy wyłącznie sprzedaży, która została dokonana na rzecz tych wyżej wymienionych podmiotów oraz nie została objęta zwolnieniem z obowiązku ewidencjonowania.

Zaznaczenia wymaga, iż kasa rejestrująca jest szczególnego rodzaju ewidencją podatkową, ma ona charakter ewidencji sprzedaży.

W sytuacji, kiedy dana sprzedaż zostanie udokumentowana fakturą wystawianą na żądanie nabywcy (osoby fizycznej), wówczas podatnik ma obowiązek zaewidencjonowania jej w kasie rejestrującej niezależnie od faktu wystawienia faktury. Do kopii faktury należy „podpiąć” oryginał paragonu fiskalnego. Nabywca (osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) uzyskuje więc tylko fakturę, zaś paragon (fiskalny) pozostaje u sprzedawcy (§ 7 ust. 3 ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług).

Jak już wskazano wyżej ustawodawca jednoznacznie określił obowiązki w zakresie dokumentowania sprzedaży: dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą za pomocą faktur VAT, a dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej za pomocą paragonów fiskalnych.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 111 ust. 8 ustawy, Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (…).

Kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji, ustawodawca reguluje na mocy wydawanych rozporządzeń w zakresie kas rejestrujących.

Z dniem 1 stycznia 2010 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. u. Nr 224, poz. 1797).

Przepis § 1 tego rozporządzenia stanowi, że rozporządzenie określa zwolnienia na czas określony niektórych grup podatników i niektórych czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, zwanego dalej „ewidencjonowaniem”, oraz warunki korzystania ze zwolnienia.

W myśl § 2 cyt. wyżej rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2010 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W części i załącznika do rozporządzenia, w pozycji 14 wskazano usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w PKWiU pod symbolami 65-67.

Z kolei w części II załącznika.

W pozycji 35 wskazano, iż zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania podlega świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, o ile nie zostaną spełnione następujące warunki:2)

1. każde świadczenie usługi dokonane przez podatnika jest dokumentowane fakturą, w której zawarte są w szczególności dane identyfikujące odbiorcę;
2. liczba wszystkich dokonanych operacji świadczenia usług, o których mowa w pkt 1, w 2009 r. nie przekroczyła 50, przy czym liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 20³⁾

Natomiast w pozycji 38 wskazano, iż zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania podlega świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła²⁾.

Jak wynika z punktu ²⁾ objaśnień do załącznika, powyższe zwolnienie nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług (sprzedaży towarów) przed dniem 1 stycznia 2010 r. z kolei punkt³⁾ objaśnień do załącznika wskazuje, że zwolnienie dotyczy również podatników rozpoczynających w 2010 r. wykonywanie sprzedaży, jeżeli do końca 2010 r. podatnik spełnił warunki, o których mowa w poz. 35 załącznika, z tym, że w przypadku podatników rozpoczynających wykonywanie czynności w drugiej połowie 2010 r., jeżeli liczba operacji świadczenia usług do końca roku nie przekroczy odpowiednio 25, a liczba odbiorców tych usług – 10.

Aby zatem Wnioskodawca miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 w związku z poz. 35 oraz poz. 38 załącznika, muszą zostać spełnione łącznie warunki wskazane zarówno w odpowiednich pozycjach załącznika, jak i w objaśnieniach.

Niewystąpienie jednego z nich oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Jak wskazał Zainteresowany ewidencję obrotu i kwot podatku należnego dla transakcji leasingu operacyjnego i sprzedaży środków trwałych przy zastosowaniu kas rejestrujących rozpoczął przed 1 stycznia 2010 r. Ponadto zapytanie dotyczy sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, która nie korzysta ze zwolnienia wymienionego w poz. 14 załącznika do rozporządzenia. a zatem Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu na kasie rejestrującej, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów należy zauważyć, że Wnioskodawca ma obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, bez względu na fakt, czy sprzedaż ta jest dokumentowana fakturą VAT wystawioną na żądanie nabywcy, czy też nie.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność m.in. w zakresie udzielania pożyczek na zakup środków trwałych oraz dokonuje sprzedaży środków trwałych (wykorzystywanych wcześniej przez klientów w ramach umów leasingu).

Nabywcami w tych transakcjach są m.in. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz rolnicy ryczałtowi. We wskazanym zakresie, zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, Spółka prowadzi ewidencję obrotu i kwot podatku należnego dla transakcji leasingu operacyjnego i sprzedaży środków trwałych, przy zastosowaniu kas rejestrujących. Rozpoczęła prowadzenie tejże ewidencji przed dniem 1 stycznia 2010 r. Jednocześnie korzysta ze zwolnienia z obowiązku fiskalizacji w odniesieniu do usług pośrednictwa finansowego przewidzianego w poz. 14 załącznika do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Wnioskodawca, dokonując sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, która nie korzysta z ww. zwolnienia, oprócz realizacji obowiązku fiskalizacji wynikającego z ustawy o VAT, każdorazowo dokumentuje transakcje sprzedaży fakturą VAT, przy czym faktura jest zawsze przekazywana do klienta, bez potrzeby składania w tym zakresie odrębnych wniosków przez klientów.

Odnosząc powyższe do powołanych przepisów należy uznać, iż Wnioskodawca nie może zrezygnować z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej obrotów uzyskanych z tytułu transakcji sprzedaży usług dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie § 2 cyt. wyżej rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących w związku z poz. 35 oraz poz. 38 załącznika) – z uwagi na to, że z przedmiotowego zwolnienia nie mogą korzystać podatnicy, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed 1 stycznia 2010 r.

Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt, iż Wnioskodawca, z założenia całą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych ewidencjonuje za pomocą faktur VAT. Jak wynika z powyższej analizy podstawowa ewidencja co do zasady przy sprzedaży na rzecz takich osób jest dokonywana przy pomocy kasy rejestrującej.

Reasumując, każdorazowe dokumentowanie fakturą VAT sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie jest wymagane przepisami ustawy. Zainteresowany jest natomiast zobowiązany do prowadzenia ewidencji obrotu przy pomocy kas rejestrujących w tym zakresie, bowiem nie korzysta ze zwolnień wskazanych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w zakresie usług leasingu operacyjnego i finansowego oraz sprzedaży towarów.

Ponadto tut. Organ wskazuje, iż pomimo tego, że w przepisach Szóstej Dyrektywy nie został wprost wyrażony obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej (lub innego podobnego urządzenia), należy uznać, że można wywieść ten obowiązek z ogólnego wymogu - zawartego w art. 22 ust. 2 lit. a Szóstej Dyrektywy Rady Unii Europejskiej z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (77/388/EEC), która obowiązywała do dnia 31 grudnia 2006 r. oraz odpowiednio w art. 242 Dyrektywy 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE l 347), która obowiązuje od 1 stycznia 2007 r.). – prowadzenia ewidencji w sposób na tyle szczegółowy, aby umożliwiała ona stosowanie podatku od towarów i usług oraz dla umożliwienia kontroli przez organy (władze) podatkowe. Taka forma ewidencji jest w tym przypadku spowodowania koniecznością umożliwienia kontroli przez organy podatkowe deklarowanych podstaw opodatkowania.

Wymóg stosowania przez określone grupy podatników kas rejestrujących został wprowadzony przede wszystkim ze względu na potrzebę zapewnienia kontroli nad rzetelnością deklarowanych przez pewne grupy podatników podstaw opodatkowania. Obowiązek ewidencjonowania w kasie dotyczy bowiem tych transakcji, w przypadku których nie ma bezwzględnego obowiązku wystawiania faktur je dokumentujących (faktury wystawiane są wyłącznie na żądanie nabywców – osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej). w tym przypadku – przy braku innych form dokumentowania transakcji (utrwalania tego, że miały one miejsce) – istniałoby realne niebezpieczeństwo zaniżania obrotów (podstawy opodatkowania). Ewentualne wykrycie tego faktu byłoby znacznie utrudnione w przypadku, gdyby sprzedaż bezfakturowa nie została udokumentowana w żaden inny sposób. Obowiązek ewidencjonowania sprzedaży w kasie rejestrującej ma dyscyplinować podatników i przeciwdziałać przypadkom zaniżana obrotów.

Ustawa o VAT nie nakłada zatem na podatników dodatkowych obowiązków związanych z fakturowaniem, bowiem ewidencjonowanie tego typu transakcji wymagane jest jedynie za pomocą kas rejestrujących.

Natomiast odnosząc się do powołanych wyroków sądów administracyjnych stwierdzić należy, że stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. Powyższe dotyczy również cytowanej przez Stronę literatury tematu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.