INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 04 listopada 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 08 listopada 2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy przejęcia zobowiązania wynikającego z odpłatnego nabycia udziałów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08 listopada 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy przejęcia zobowiązania wynikającego z odpłatnego nabycia udziałów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) posiada określony kapitał zakładowy. Jeden ze wspólników wnioskodawcy dokonał zbycia udziałów na rzecz drugiego z nich. Zbycie to wiązało się obowiązkiem zapłaty za udziały przez drugiego ze wspólników. Wspólnik ten nie dysponował wystarczającymi środkami finansowymi do tego, aby uregulować ciążące na nim zobowiązanie. Wnioskodawca zawarł ze wspólnikiem - nabywcą udziałów - umowę, na mocy której przejął zobowiązanie wobec wspólnika zbywcy. Przejęte zobowiązanie uregulował przeniesieniem własności części własnych aktywów, z którego to powodu dokonał częściowego obniżenia kapitału podstawowego przez umorzenie części udziałów. W efekcie wspólnik nabywca nie posiada żadnego długu wobec byłego wspólnika zbywcy, bo dług ten przejął wnioskodawca, zbywca został z tytułu zbycia udziałów zaspokojony częścią aktywów wnioskodawcy, który z kolei obniżył kapitał zakładowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przejęcie długu wskazane w opisie stanu faktycznego jest czynnością opodatkowaną podatkiem od czynności cywilnoprawnych... Jeżeli jest taką czynnością, to na której stronie umowy o przejęcie długu ciąży obowiązek podatkowy...

Zdaniem wnioskodawcy, przejęcie długu nie jest czynnością opodatkowaną podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Analiza wszelkich możliwych przedmiotów opodatkowania (w oparciu o ich katalog zawarty w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych) wskazuje na to, że przejęcie długu nie jest czynnością opodatkowaną tym podatkiem.

Według wnioskodawcy nie sposób uznać przejęcia długu za umowę sprzedaży czy też zamiany praw majątkowych. Wspólnik, od którego wnioskodawca (spółka, w której wspólnik ma udziały) dług przejmuje ani nie zbywa długu, ani też nie dokuje jego zamiany na inne rzeczy lub prawa. Korzyścią wspólnika jest pozbycie się zobowiązania, natomiast w przypadku drugiej strony (wnioskodawcy przejmującego dług) nie ma mowy o jakiejkolwiek korzyści. Jedna strona długu się pozbywa, natomiast druga, która go przejmuje, nie nabywa w ten sposób żadnego prawa majątkowego (dług stanowi pasywa, a w przekonaniu wnioskodawcy nabycie prawa majątkowego musiałoby wiązać się, choćby przy odpłatności, z przejęciem jakichkolwiek aktywów) ani żadnego prawa. Definicje zawarte na potrzeby podatku od czynności cywilnoprawnych w art. 1a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawierają pojęcia uznania długu, co zgodnie z zasadami wykładni prawa podatkowego pozwala jego zakres ustalić w oparciu o znaczenie potoczne. Zdaniem wnioskodawcy najbardziej istotny jest tu brak przejęcia aktywów, co pozwala uznać, że przejęcie długu nie jest nabyciem prawa majątkowego, a więc nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Niemożliwe jest również, według wnioskodawcy, uznanie faktu takiego opodatkowania w oparciu o art. 6 ust. 1 ww. ustawy, dotyczący określenia podstawy opodatkowania. Jak bowiem ustalić wartość rynkową „prawa majątkowego” polegającego na przejęciu zobowiązania od poprzedniego dłużnika... Wnioskodawca uważa, że nie ma żadnych podstaw do tego, by przejęcie długu było czynnością opodatkowaną podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie

– co już podkreślił wnioskodawca – ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że wnioskodawca zawarł ze swoim wspólnikiem umowę przejęcia długu tego wspólnika wobec drugiego ze wspólników, z tytułu nabycia udziałów. W zamian za przejęcie przez wnioskodawcę zobowiązania, powstałego z tytułu odpłatnego nabycia udziałów wnioskodawca przeniósł na zbywcę ww. udziałów część własnych aktywów i dokonał obniżenia swojego kapitału zakładowego poprzez umorzenie części udziałów.

W związku z powyższym, wyjaśnia się, że umowa przejęcia długu, uregulowana jest w art. 519 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.– Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) i polega na tym, że osoba trzecia wstępuje w miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony. Przejęcie długu może nastąpić:

1. przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron;
2. przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela; oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron; jest ono bezskuteczne, jeżeli wierzyciel nie wiedział, że osoba przejmująca dług jest niewypłacalna.
   
   

Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem. Wobec powyższego, zawarcie umowy o przejęciu przez wnioskodawcę długu wspólnika, powstałego z tytułu odpłatnego nabycia udziałów, w zamian za przejęcie przez zbywcę ww. udziałów części aktywów wnioskodawcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych chyba, że zawarta czynność nosi znamiona którejkolwiek z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec tego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.