INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2010 r. (data wpływu: 29 września 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 grudnia 2010 r. (data wpływu: 20 grudnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 1 i § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 7 grudnia 2010 r., nr ILPB2/415-1100/10-2/TR, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 7 grudnia 2010 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 10 grudnia 2010 r.), zaś w dniu 20 grudnia 2010 r. (data nadania: 16 grudnia 2010 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Pracując w zakładzie pracy, Wnioskodawczyni doznała choroby zawodowej – zespół cieśni nadgarstka. W dniu 19 kwietnia 2010 r. Zainteresowana skierowała pozew sądowy przeciwko zakładowi pracy o wypłacenie odszkodowania z tytułu choroby zawodowej. W dniu 6 lipca 2010 r. Wnioskodawczyni zawarła ugodę pozasądową z ww. zakładem o wypłacenie Jej 24.000 zł odszkodowania. Zakład wypłacił Wnioskodawczyni zgodzoną kwotę, potrącając jednocześnie kwotę 4.320 zł z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Zakład przesłał Wnioskodawczyni informację o dochodach PIT-11, wykazując pobrany i przekazany podatek w kwocie 4.320 zł do właściwego urzędu skarbowego. Odszkodowanie to jest jednorazową wypłatą. Nie jest to renta wyrównawcza, ani renta otrzymywana na podstawie przepisów prawa cywilnego. Przed pozwem sądowym Zainteresowana została zwolniona z zakładu, tak więc ugoda została zawarta kiedy nie była Ona już pracownikiem tegoż zakładu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zakład pracy zawierając z Wnioskodawczynią ugodę pozasądową i wypłacając Jej odszkodowanie w kwocie 24.000 zł z tytułu stwierdzenia choroby zawodowej miał podstawy prawne do potrącenia i pobrania podatku dochodowego w kwocie 4.320 zł z wypłaconego odszkodowania...

Zdaniem Wnioskodawczyni, niesłusznie pobrano podatek, ponieważ zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych – art. 21 pkt 1, wypłacone odszkodowanie jest zwolnione z podatku dochodowego.

Ponadto Zainteresowana podała, iż uważa, że ww. podatek niesłusznie Jej pobrano, ponieważ w art. 21 rozdz. 3 – Zwolnienia podatkowe – ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pkt 1 mówi, że kwota 24.000 zł jest zadośćuczynieniem wypłacony Jej w związku z zawartą ugodą o stwierdzeniu powstania choroby zawodowej.

Uzupełniając przedmiotowy wniosek Zainteresowana m. in. doprecyzowała, iż wniosek ten jest prośbą o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2010 r. Dz. U. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy ustawodawca określił źródła przychodów, do których należy między innymi: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Ponadto art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Nadmienić należy, jeśli chodzi o pkt 3b omawianego przepisu, iż na gruncie wykładni stosowanej w prawie podatkowym przyjęło się, że przez określenie „inne" rozumie się odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wprost nie wymieniono w katalogu zwolnień podatkowych. Będą to przede wszystkim inne zwolnienia niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, jednakże koniecznym jest, aby te inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane były na mocy wyroku lub ugody sądowej.

Podkreślenia wymaga, iż zadośćuczynienie, analogicznie jak odszkodowanie, jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu opisu stanu faktycznego wynika, iż przedmiotowe odszkodowanie z tytułu choroby zawodowej Wnioskodawczyni otrzymała od zakładu pracy na podstawie zawartej umowy pozasądowej.

Należy jednak również podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle. W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Powołany przepis art. 21 ust. 1 pkt 3) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje jednoznacznie, że odszkodowania wypłacone w myśl zawartej umowy lub ugody pozasądowej, bez względu na to, czy podstawę dochodzonego roszczenia stanowią przepisy prawa, wyłączone są ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dodatkowo przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy zwalnia z opodatkowania inne niż ww. odszkodowania otrzymane jedynie na podstawie wyroku lub ugody sądowej. Tak więc, odszkodowanie otrzymane na podstawie ugody pozasądowej nie korzysta ze zwolnienia przewidzianego w powołanych przepisach, a co za tym idzie stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, w przypadku Wnioskodawczyni brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia z opodatkowania uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymanego odszkodowania, gdyż nie zostały spełnione warunki zawarte w tym przepisie, bowiem odszkodowanie to przyznane zostało na podstawie ugody pozasądowej, której ww. przepis nie wymienia jako tytułu uprawniającego do zastosowania zwolnienia podatkowego.

Reasumując, stwierdzić należy, iż otrzymane przez Wnioskodawczynię od byłego pracodawcy przedmiotowe odszkodowanie z tytułu choroby zawodowej stanowi Jej przychód mający swoje źródło w łączącym uprzednio Zainteresowaną z zakładem pracy stosunku pracy i jako – uregulowany w art. 12 ust. 1 ww. ustawy – przychód z tegoż źródła (nie korzystający ze zwolnienia) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, zasadne było otrzymanie przez Zainteresowaną uzgodnionej kwoty dopiero po uprzednim potrąceniu i pobraniu z niej przez płatnika zaliczki na podatek dochodowy, bowiem na Jej byłym pracodawcy ciążył obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek, według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z przepisami art. 31, art. 32 i art. 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a następnie wykazania kwoty odszkodowania łącznie z innymi dochodami ze stosunku pracy w informacji PIT-11 (bądź w PIT-40 w przypadku dokonywania rocznego obliczenia podatku).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto informuje się, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego, bądź zdarzenia przyszłego, przedstawionym przez Wnioskodawczynię i Jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.