INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 sierpnia 2010 r. (data wpływu 30 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 26 października 2010 r. (data wpływu 29 października 2010 r.) oraz w dniu 15 grudnia 2010 r. (data wpływu 20 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania nabycia spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania nabycia spadku.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 15 października 2010 r., nr ILPB2/436-186/10 -2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 15 października 2010 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 19 października 2010 r.), zaś w dniu 29 października 2010 r. (data nadania: 26 października 2010 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

Jednakże w związku z uzyskaną informacją tut. organ powziął wątpliwość co do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego. Należało zatem uzupełnić wniosek poprzez wskazanie, czy w chwili nabycia przedmiot spadku, tj. nieruchomość w postaci zalesionej działki stanowiła gospodarstwo rolne lub jego część albo weszła w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy (Wnioskodawczyni) i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres 5 lat od dnia nabycia.

W konsekwencji pismem z dnia 1 grudnia 2010 r. nr ILPB2/436-186/10-4/MK na podstawie art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej ponownie wezwano Zainteresowaną do wyjaśnienia ww. kwestii w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Ponadto, mając na uwadze treść art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną) wyjaśniono Wnioskodawczyni, iż ustalenia czy opisana we wniosku nieruchomość wchodzi w skład gospodarstwa rolnego nie mieści się w zakresie przedmiotowym tego przepisu.

Wezwanie wysłano w dniu 1 grudnia 2010 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 8 grudnia 2010 r.), zaś w dniu 20 grudnia 2010 r. (data nadania: 15 grudnia 2010 r.) do tut. organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 6 maja 2010 r. zmarła ciocia Wnioskodawczyni (siostra matki ojca Wnioskodawczyni), po której na podstawie testamentu, jako jedyny spadkobierca, nabyła Ona spadek. W skład spadku wchodziły trzy działki gruntu, dwie z nich o nr (…) i (…) to działki zalesione, a jedna o nr (…) to łąka o łącznej powierzchni 0,70 ha, które są częścią gospodarstwa rolnego i w chwili nabycia spadku stanowiły pozostałość po gospodarstwie rolnym spadkodawcy, którego powierzchnia pierwotnie wynosiła 4,35 ha. Wnioskodawczyni wskazuje również, że przez okres 5 lat będzie dalej prowadziła nabytą w spadku część gospodarstwa rolnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy i w jakiej wysokości (%) Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek od spadku...

Zdaniem Wnioskodawczyni, nabytą nieruchomość – las (który nie nadaje się jeszcze do wycinki) można zaliczyć do gospodarstwa rolnego. Tym samym nie będzie Ona musiała zapłacić podatku od spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl przepisu art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Kwestię daty nabycia spadku regulują z kolei przepisy art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego w świetle których spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy.

W myśl art. 5 i art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych i przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Stosownie do art. 6 ust. 4 ww. ustawy, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Stosownie do art. 7 ust. 1-3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru. Jeżeli spadkobierca i zapisobierca lub obdarowany został obciążony obowiązkiem wykonania polecenia lub zapisu, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar spadku (zapisu) lub darowizny, o ile polecenie zostało wykonane. W końcu do długów i ciężarów zalicza się również koszty leczenia i opieki w czasie ostatniej choroby spadkodawcy, jeżeli nie zostały pokryte za jego życia i z jego majątku, koszty pogrzebu spadkodawcy, łącznie z nagrobkiem, w takim zakresie, w jakim koszty te odpowiadają zwyczajom przyjętym w danym środowisku, jeżeli nie zostały pokryte z majątku spadkodawcy, z zasiłku pogrzebowego lub nie zostały zwrócone w innej formie, oraz koszty postępowania spadkowego, wynagrodzenie wykonawcy testamentu, obowiązki wykonania zapisów i poleceń zamieszczonych w testamencie, wypłaty z tytułu zachowku oraz inne obowiązki wynikające z przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących spadków.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych – w wysokości tych wkładów.

Rozwinięcie powyższego przepisu stanowi art. 8 ust. 3 ww. ustawy, zgodnie z którym wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Konsekwencje zaniechania bądź wadliwego wykonania ww. obowiązku zawiera art. 8 ust. 4 ww. ustawy, w myśl którego jeżeli nabywca nie określił wartości nabytych rzeczy lub praw majątkowych albo wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny naczelnika urzędu skarbowego wartości rynkowej, organ ten wezwie nabywcę do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny. Jeżeli nabywca, pomimo wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, naczelnik urzędu skarbowego dokonana jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca.

Według art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 4 902 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 ww. ustawy do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do I grupy - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów,
2. do II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych,
3. do III - innych nabywców, tj. dalszą rodzinę od ww. oraz osoby w ogóle ze sobą niespokrewnione.

W analizowanej sytuacji Wnioskodawczynię należy zaliczyć do III grupy podatkowej, gdyż nabyła Ona spadek po siostrze swojej babci. Konsekwencją powyższego jest przyznanie Wnioskodawczyni kwoty wolnej w wysokości 4 902 zł oraz obliczenie podatku według skali obowiązującej nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej.

Zatem, w myśl art. 15 ust. 3 ww. ustawy podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następującej skali:

Zgodnie z art. 17a ust. 1 ww. ustawy, podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2 (obowiązek składania zeznań podatkowych nie dotyczy przypadków, w których podatek jest pobierany przez płatnika), złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 988 ze zm.) ww. zgłoszenia dokonuje się na formularzu SD-3.

Jednakże, w myśl z art. 4 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem:

1. budynków mieszkalnych,
2. budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
3. urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: suszarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców

   - pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres 5 lat od dnia nabycia.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Art. 2 ust 1 ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których wyżej mowa, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Na tle powyższego należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter warunkowy, co oznacza, że nabycie tytułem dziedziczenia opisanych we wniosku nieruchomości będzie zwolnione od podatku od spadków i darowizn, tylko wtedy, gdy w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Zatem dla zachowania powyższego zwolnienia podatkowego w okresie co najmniej 5 lat od dnia nabycia gospodarstwa rolnego tytułem dziedziczenia nabywca nie może ani darować ani sprzedać zarówno całości jak i części przedmiotowego gospodarstwa rolnego.

Jeżeli zatem przedmiotem spadku nabytego przez Wnioskodawczynię była część gospodarstwa rolnego spadkodawcy (w świetle uregulowań ustawy o podatku rolnym) i Wnioskodawczyni będzie prowadzić to gospodarstwo przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia spadku – wówczas będzie Ona zwolniona od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Natomiast, w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa ww. przepisie, nabycie własności opisanej we wniosku nieruchomości podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej.

Rozpatrując przedmiotową sprawę należy również zwrócić uwagę na zapisy ustawy Ordynacja podatkowa, która w Dziale III, Rozdziale 1 regule kwestię powstawania zobowiązań podatkowych. Zgodnie z art. 21 § 1 pkt 2 tej ustawy zobowiązanie podatkowe - w podatku od spadków i darowizn - powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. Z kolei na podstawie art. 165 § 7 ww. ustawy organ podatkowy nie wydaje postanowienia o wszczęciu postępowania w przypadku złożenia zeznania podatkowego przez podatników podatku od spadków i darowizn. W tym przypadku za datę wszczęcia postępowania przyjmuje się datę złożenia zeznania.

Z powyższych unormowań wprost wynika, iż jedyną możliwością ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia majątku w drodze spadku jest postępowanie podatkowe do prowadzenia którego powołany jest, jako organ I instancji, naczelnik urzędu skarbowego. Natomiast Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w trybie art. 14b § 1 i nast. ustawy Ordynacja podatkowa wydaje interpretacje przepisów prawa podatkowego, tym samym sprawy z zakresu ustalenia wysokości podatku od spadków i darowizn nie mieszczą się w obszarze właściwości rzeczowej tut. Organu. W konsekwencji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wydanej interpretacji może wskazać jedynie zasady obliczenia podatku - co uczyniono powyżej - nie może natomiast dokonać obliczenia należnego podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.