INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2010r. (data wpływu do tut. Biura 18 listopada 2010r.), uzupełnionym w dniu 17 stycznia 2011r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odkupienia jednostek uczestnictwa przez zagraniczny fundusz inwestycyjny - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odkupienia jednostek uczestnictwa przez zagraniczny fundusz inwestycyjny.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 31 grudnia 2010r. Znak: IBPB II/2/415-1223/10/AK wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 17 stycznia 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2006 lub w 2007r. wnioskodawca z zaoszczędzonych pieniędzy kupił w kantorze dolary, za które następnie zakupił jednostki uczestnictwa zagranicznego funduszu inwestycyjnego mającego siedzibę w Luksemburgu. Kiedy nastał kryzys i dolar tracił mocno w stosunku do euro wnioskodawca złożył polecenie przewalutowania jednostek na euro.

W 2010r. wnioskodawca potrzebował pieniędzy, dlatego sprzedał jednostki zagranicznego funduszu inwestycyjnego (tzn. fundusz dokonał odkupienia jednostek) i zamienił uzyskane euro na złotówki, otrzymując kwotę porównywalną z tą zainwestowaną.

Wnioskodawca wskazał, że nie wie czy państwo siedziby funduszu potrąciło podatek, ponieważ uzyskał informację, że podatek taki nie będzie potrącony, a po kilku latach przy sprzedaży jednostek powiedziano mu, że będzie potrącony.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak wnioskodawca powinien obliczyć podatek dochodowy z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa przez zagraniczny fundusz inwestycyjny i czy występuje kwota wolna od podatku...

Zdaniem wnioskodawcy, jeżeli podatek miałby zapłacić osobiście tzn. uwzględnić go jako przychód dodatkowy w rocznym zeznaniu PIT poza przychodem z pracy, to jego zysk z tej inwestycji według jego obliczeń za te lata oszczędzania wyniósł 357 zł brutto i z tego 19% daje kwotę do dopisania w PIT równą 67,80 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Przepisy art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a tej ustawy).

Z uwagi na to, iż w przedmiotowym wniosku wnioskodawca jest uczestnikiem zagranicznego funduszu inwestycyjnego z siedzibą w Luksemburgu, to należy odwołać się do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, sporządzonej w Luksemburgu w dniu 14 czerwca 1995r. (Dz. U. z 1996r. Nr 110, poz. 527).

W sytuacji uzyskiwania dochodów z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa zastosowanie znajdzie art. 13 ww. Konwencji zatytułowany „Zyski ze sprzedaży majątku”. Zgodnie z art. 13 ust. 4 ww. Konwencji, zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2 i 3 podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Odkupienie przez fundusz inwestycyjny jednostek uczestnictwa jest właśnie przeniesieniem tytułu własności do tych jednostek z dotychczasowego inwestora na fundusz, a więc formą ich odpłatnego zbycia.

Zatem dochód osoby o nieograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa przez fundusz z siedzibą w Luksemburgu podlegać będzie opodatkowaniu w Polsce, a skutki podatkowe przedmiotowej transakcji należy ocenić w świetle ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przechodząc zatem na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zauważyć, że w myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Stosownie do postanowień art. 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych - oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje natomiast art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Przepisy ust. 1 pkt 5 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji (art. 30a ust. 2 ustawy).

Należy również zaznaczyć, iż w myśl art. 30a ust. 5 powołanej ustawy dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Ponadto dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) – czyli według skali podatkowej.

Natomiast na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 tej ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych, tj. m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych.

Jak wynika z powyższego, w przypadku uzyskiwania dochodów z tytułu udziału w krajowych funduszach kapitałowych na podatniku nie spoczywa obowiązek wykazywania tych dochodów w jakimkolwiek zeznaniu rocznym. Podatek od dochodów osiągniętych z udziału w funduszach kapitałowych pobierany jest przez podmiot, który wypłaca te dochody. Podatnik nie wykazuje tych dochodów w zeznaniu podatkowym. Pobór zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu udziału w polskich funduszach kapitałowych spoczywa bowiem na płatniku. Pobranie podatku przez podmiot wypłacający dochody kończy rozliczenie tego podatku dla podatnika, który otrzymuje do dyspozycji kwoty już opodatkowane.

Zauważyć jednak należy, że inaczej jest w przypadku uzyskiwania dochodów z tytułu udziału w zagranicznych funduszach kapitałowych. Zagraniczne fundusze kapitałowe nie mają obowiązku odprowadzania podatku za uczestników. Fundusze te podlegają bowiem prawu podatkowemu obowiązującemu w swoim państwie macierzystym, w przedmiotowej sprawie w Luksemburgu i nie mają obowiązku odprowadzania podatku zgodnie z polskimi przepisami podatkowymi. W myśl umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wynagrodzenie wypłacane inwestorowi nie podlega w Luksemburgu w ogóle opodatkowaniu. Opodatkowaniu podlega wyłącznie w Polsce, ale opodatkowania musi już dokonać sam podatnik czyli inwestor. Zagraniczny fundusz może pobierać podatek od wypłaty tylko wówczas, gdy taki obowiązek nakłada na niego ustawodawstwo państwa, w którym ten fundusz ma siedzibę, natomiast prawo do stosowania tego ustawodawstwa przewiduje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wówczas fundusz pobiera podatek i odprowadza do organu podatkowego własnego państwa a nie państwa miejsca zamieszkania podatnika. W niniejszej sprawie umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje jednak opodatkowanie wyłącznie w państwie miejsca zamieszkania podatnika, co wyłącza jakiekolwiek obowiązki płatnika mogące ciążyć na funduszu zagranicznym.

Powyższe oznacza zatem, że w przypadku inwestowania w zagraniczne fundusze inwestycyjne procedura odprowadzania z tego tytułu podatku wygląda inaczej niż w przypadku inwestowania w krajowe fundusze inwestycyjne. Podatnik powinien bowiem samodzielnie wykazać ten dochód w zeznaniu rocznym i rozliczyć z tego tytułu podatek. Zatem w takim przypadku 19% zryczałtowany podatek od uzyskanych dochodów z tytułu udziału w zagranicznych funduszach kapitałowych rozlicza wyłącznie beneficjent – osoba fizyczna.

Powyższe wynika wprost z art. 30a ust. 11 w związku z art. 45 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidujących tryb rozliczania dochodów z funduszu zagranicznych bez pośrednictwa płatnika. Powyższe przepisy nakładają bowiem na podatników obowiązek wykazania w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub 1a, kwot zryczałtowanego podatku obliczonego od przychodów (dochodów), o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1-5, uzyskanych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (a więc m.in. z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa) oraz kwoty podatku zapłaconego za granicą, o których mowa w ust. 9 i 10.

Ponadto zauważyć należy, że w przypadku dochodów opodatkowanych 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym ustawodawca nie przewidział tzw. kwoty wolnej od podatku. Kwotę wolną od podatku odlicza się bowiem wyłącznie od podatku ustalonego według skali podatkowej, czyli obliczonego zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast jak zostało wskazane wcześniej dochodu z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej, a dochód z tego tytułu opodatkowany jest zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym.

Reasumując, w przypadku dochodów z tytułu odkupienia przez zagraniczny fundusz jednostek uczestnictwa, uczestnik – osoba fizyczna uzyskująca z tego tytułu dochody zobowiązana jest samodzielnie rozliczyć i zapłacić 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Rozliczenia tego dokonuje w terminie do dnia 30 kwietnia następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1 ustawy), na stosownym formularzu. Rodzaj formularza, w którym należy wykazać tego rodzaju dochód (poniesiona stratę) to PIT-36, PIT-36L lub PIT-38 w zależności od tego, z jakich źródeł podatnik uzyskał w roku podatkowym inne dochody poza dochodami z odkupienia jednostek uczestnictwa.

Zatem jeśli wnioskodawca w 2010r. poza dochodami z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa przez fundusz uzyskał również dochody ze stosunku pracy opodatkowane według skali podatkowej, to właściwym do wykazania wszystkich dochodów będzie PIT-36. Natomiast jeśli oprócz dochodów ze stosunku pracy wnioskodawca uzyskał również inne dochody, które będzie wykazywał w zeznaniu PIT-38 (np. dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, czy też pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających lub inne), to właściwym będzie wykazanie dochodów z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa przez zagraniczny fundusz inwestycyjny również w tym zeznaniu PIT-38 wraz z innymi dochodami.

Podstawą opodatkowania z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa jest dochód stanowiący różnicę między wypłaconą kwotą za odkupione jednostki uczestnictwa a wydatkami poniesionymi na nabycie jednostek.

Zgodnie bowiem z generalną zasadą ustalania kosztów uzyskania przychodów, określoną w art. 22 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy. Natomiast w myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z tytułu odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Kosztem uzyskania przychodu mogą być zatem wydatki na nabycie jednostek uczestnictwa poniesione pierwotnie, czyli w dolarach. Dla ustalenia wydatków na nabycie jednostek nie mają znaczenia późniejsze operacje przewalutowania. Podobnie bez znaczenia są koszty jakie podatnik poniósł aby dokonać rozliczenia podatkowego – np. koszty interpretacji indywidualnej, gdyż koszty te nie mają związku z uzyskaniem przychodu. Przychód, co jest kwestią bezsporną, został już bowiem uzyskany w momencie odkupienia jednostek. Wszelkie wydatki na czynności podejmowane zatem w związku np. z rozliczeniem tego przychodu nie mogą być przez podatnika odliczone od tego przychodu.

Obowiązek podatkowy powstanie w momencie uzyskania (wypłaty) dochodu ze zbycia jednostek uczestnictwa. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przeliczania na złote uzyskanego w 2010r. w walutach obcych przychodu z tytułu odkupienia przez zagraniczny fundusz jednostek uczestnictwa należy dokonać według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli bank, z którego usług korzysta podatnik, stosuje różne kursy walut obcych i nie jest możliwe zastosowanie właściwego kursu, lub bank nie ogłasza kursu walut, do przeliczenia przychodu uzyskanego przez podatnika na złote, stosuje się kurs średni walut obcych ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. (art. 11 ust. 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z kolei przeliczenia kosztów uzyskania przychodów należy dokonać zgodnie z art. 22 ust. 1 zdanie drugie ww. ustawy, w myśl którego koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Podstawą do obliczenia uzyskanego przychodu, dochodu i podatku z tytułu odkupienia przez zagraniczny fundusz jednostek uczestnictwa będą informacje uzyskane od zagranicznego funduszu, potwierdzające w sposób niebudzący wątpliwości prawdziwość obliczeń (danych). Informacje takie powinny zatem zawierać dane identyfikujące podatnika oraz dane pozwalające na określenie wysokości przychodu i kosztów jego uzyskania.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym uzyskany z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa dochód opodatkowany powinien być 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym a wnioskodawca powinien wykazać go sam w zeznaniu podatkowym, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.