INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2011 r. (data wpływu 24 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczenia pieniężnego z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 stycznia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczenia pieniężnego z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (osoba fizyczna – rolnik) jest współwłaścicielem w #189; na prawach wspólności ustawowej, a współwłaścicielem w #189; części nieruchomości wspólnej o powierzchni 8,7500 ha stanowiącej działki gruntu o nr 79,80,15/2, 15/4, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Na mocy umowy zawartej w formie aktu notarialnego współwłaściciele ustanowili – na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – służebność przesyłu za odpłatnością (odszkodowaniem za utratę wartości nieruchomości) w wysokości 80.000 zł, płatną w 2 ratach, przy czym pierwsza uiszczona została w dniu podpisania umowy (t.j. w dniu 15 lipca 2010 roku), natomiast druga do dnia 5 stycznia 2011 roku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wypłacenie wyżej opisanych kwot korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust.1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też rodzi obowiązek podatkowy, o którym mowa w treści przepisu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wobec tego - na podmiocie – na rzecz którego służebność ustanowiono (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) – ciąży obowiązek wystawienia druku PIT – 8C ( za lata 2010 i 2011 odpowiednio do uiszczonych rat).

Zdaniem Wnioskodawcy ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje w art. 21 ust. 1 pkt 120, że zwolnione z podatku są odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, między innymi z tytułu ustanowienia służebności gruntowej. Do sierpnia 2008 r. służebność tzw. przesyłu nie była skodyfikowana – i dlatego posługiwano się służebnością gruntową w odpowiedni sposób sformułowaną. Jednak od 3 sierpnia 2008 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu cywilnego, która wprowadziła nowy odrębny od służebności gruntowej typ służebności – służebność przesyłu (art. 305¹-305⁴Kc). Jednakże skodyfikowanie dotychczas odpowiednio formułowanej służebności gruntowej i przekształcenie jej w służebność przesyłu w żaden sposób nie zmieniło treści wykonywanych umów. Regulując służebność przesyłu, ustawodawca powtórzył jedynie stanowisko wypracowane wcześniej w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W szczególności należy wskazać, że instytucję służebności przesyłu w istocie wypracował SN już w uchwale z 3 czerwca 1965 r. (III CO 34/65). W tej to uchwale SN, stosując w drodze analogii art. 145 Kc (regulujący służebność drogi koniecznej – jako służebności gruntowej), dopuścił możliwość obciążenia nieruchomości mającej bezpośredni dostęp do sieci energetycznej służebnością gruntową umożliwiającą przyłączenie do tej sieci nieruchomości sąsiedniej, niemającej bezpośredniej łączności z tą siecią. Chodziło więc o grunty sąsiednie, tak jak wymaga tego art. 145 § 1 Kc. Z kolei w uchwale z 17 stycznia 2003 r. (III CZP 79/02) SN dopuścił możliwość umownego (a więc nie w drodze orzeczenia sądowego) ustanowienia służebności gruntowej na rzecz nieruchomości władnącej, która wchodzi w skład przedsiębiorstwa przesyłowego. Zatem służebność przesyłu należy traktować jako rodzaj służebności gruntowej, o czym jednoznacznie stanowi art. 3054Kc. Ustanowienie służebności przesyłu – jako gruntowej – następuje na rzecz przedsiębiorcy, który jest właścicielem urządzeń, o których stanowi art. 49 § 1 Kc, lub który zamierza wybudować takie urządzenia. W świetle powyższych rozważań należy uznać, iż odszkodowanie (albowiem stanowi to wyrównanie zmniejszenia wartości gruntu) ustanowione w zamian za ustanowienie służebności przesyłu winno korzystać z ulgi podatkowej w postaci zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z analizy wniosku wynika, że Zainteresowany uzyskał środki pieniężne z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na gruntach stanowiących Jego współwłasność.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są inne źródła.

Natomiast, zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w ww. art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania „w szczególności”. Wyliczenie zawarte w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest zatem jedynie wyliczeniem przykładowym. Tym samym zakres art. 20 ust. 1 ww. ustawy obejmuje także kwoty wypłaconego odszkodowania w związku z ustanowieniem służebności przesyłu.

Dokonując subsumpcji stanu faktycznego przestawionego we wniosku na gruncie zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 stwierdzić należy, co następuje.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

• w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.).

Wskazać należy, iż służebność gruntowa, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Stanowi on w § 1, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie natomiast z art. 305¹ Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Ze stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany otrzymał środki finansowe w związku z ustanowieniem służebności przesyłu.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, iż brak jest podstaw zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy do otrzymanego przez Wnioskodawcę odszkodowania, ponieważ nie zostały spełnione przesłanki zawarte w tym przepisie. Odszkodowanie zostało bowiem przyznane z tytułu służebności przesyłu, nie zaś z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, którą to ww. przepis wymienia jako tytuł uprawniający do zastosowania zwolnienia podatkowego. W związku z powyższym uznać należy, iż omawiane zwolnienie nie będzie mieć zastosowania w niniejszej sprawie.

Reasumując, stwierdzić należy, iż środki finansowe otrzymane przez Wnioskodawcę w związku z zawarciem umowy ustanowienia służebności przesyłu stanowią przychód z innych źródeł, o którym mowa w ww. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzyskany przychód Zainteresowany powinien wykazać w zeznaniu rocznym, składanym do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym go uzyskano i opodatkować zgodnie z zasadami określonymi w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, t.j. według skali podatkowej łącznie z pozostałymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Na podmiocie, na rzecz którego służebność przesyłu ustanowiono (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) w myśl art. 42a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spoczywa obowiązek sporządzenia informacji według ustalonego wzoru (druk PIT-8C) o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazania podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Obowiązek ten dotyczy osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób prawnych i ich jednostek organizacyjnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87–100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.