INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm. ) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 09.03.2011 r. (data wpływu 21.03.2011 r.), uzupełnionym w dniu 15.04.2011 r. (data wpływu 15.04.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do korzystania ze zwolnienia świadczonych usług :

1. badań lekarskich zlecanych przez policję w celu określenia stanu zdrowia osób zatrzymanych pod względem braku przeciwwskazań medycznych do przebywania w pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych – jest nieprawidłowe;
2. zlecanych przez policję badań laboratoryjnych pobranych próbek krwi w celu określenia poziomu zawartości alkoholu we krwi u osób zatrzymanych – jest prawidłowe;
3. wykonywanych na zlecenie firm ubezpieczeniowych lub osób prywatnych kserokopii dokumentacji medycznej pacjentów korzystających z usług medycznych szpitala – jest nieprawidłowe;
4. wykonywanych na zlecenie Powiatowej Komisji Lekarskiej orzekającej o stopniu zdolności do czynnej służby wojskowej usług medycznych osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej – jest prawidłowe.
   
   

UZASADNIENIE

W dniu 21.03.2011 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku usług medycznych świadczonych przez Wnioskodawcę.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 15.04.2011 r. (data wpływu 15.04.2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny :

1. SPZOZ na podstawie zawartej umowy z Policją wykonuje świadczenia w postaci badań lekarskich o istnieniu lub braku przeciwwskazań do zatrzymania i umieszczenia w pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych;
2. SPZOZ na podstawie zawartej umowy z Policją pobiera próbki krwi do badań laboratoryjnych niezbędnej do określenia poziomu zawartości alkoholu we krwi u osób zatrzymanych;
3. SPZOZ na zlecenie firm ubezpieczeniowych lub osób prywatnych wykonuje kserokopie dokumentacji medycznej pacjentów korzystających z usług medycznych szpitala;
4. SPZOZ na podstawie umowy obciąża Urząd Wojewódzki Wydział Spraw Obywatelskich za świadczenia usług medycznych na zlecenie Powiatowej Komisji Lekarskiej orzekającej o stopniu zdolności do czynnej służby wojskowej osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie :

Jaką stawką VAT po 01.01.2011 r. powinien opodatkować SPZOZ w/w usługi, czy też stosować zwolnienie z podatku VAT we wszystkich przedstawionych stanach faktycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy :

Ad.1) Usługa opodatkowana 23% stawką VAT

Ad.2) Usługa opodatkowana 23 % stawką VAT

Ad.3) Usługa zwolniona

Ad.4) Usługa opodatkowana 23 % stawką.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za :

• prawidłowe – w zakresie stanu faktycznego przedstawionego w pkt 2 i 4;
• nieprawidłowe – w zakresie stanu faktycznego przedstawionego w pkt 1 i 3.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w świetle art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Natomiast, przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (…).

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy, wprowadzonym art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianach niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578) zmienionym art. 9 pkt 1 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726) w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Należy zaznaczyć, że zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku oraz zwolnień od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku, który w pozycji 9 wymieniał jako zwolnione usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU 85.2) – ex 85 i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ustawy punktów 18 i 19, a także dodanie ustawą z dnia z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332) pkt 18a i 19a, regulujących zwolnienia od podatku w zakresie opieki medycznej.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 ze zm.).

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej.

Na podstawie ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach dodano do ustawy obowiązujący od dnia 1 kwietnia 2011 r. przepis art. 43 ust. 1 pkt 18a, zgodnie z którym zwolnione od podatku od towarów i usług są również usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich terenie.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, zwolnieniu podlegają również usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez:

1. lekarzy i lekarzy dentystów,
2. pielęgniarki i położne,
3. osoby wykonujące inne zawody medyczne, o których mowa w art. 18d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 ze zm.),
4. psychologów.
   
   

Zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają także – w myśl obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r. przepisu art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy, wprowadzonego ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach – świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i pkt 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i pkt 19.

Powyższe przepisy stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) i lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347) (dalej zwana „Dyrektywą”), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlegają opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane przez podmioty prawa publicznego lub, na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego, przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze, a także świadczenie opieki medycznej w ramach zawodów medycznych i paramedycznych, określonych przez zainteresowane państwo członkowskie.

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE wskazuje, że pojęcia dotyczące zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Jeśli chodzi w szczególności o zwolnienie przewidziane w art. 132 Dyrektywy, to z orzecznictwa wynika, że pojęcie „opieka medyczna” dotyczy świadczeń medycznych, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia; jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania. Innymi słowy aby podlegać zwolnieniu świadczenie powinno mieć cel terapeutyczny, tym samym liczy się nie charakter usługi, ale jej cel.

Zdefiniowanie w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 18, pkt 18a, pkt 19 i pkt 19a ustawy, zakresu zwolnienia poprzez zawężenie go wyłącznie do usług opieki medycznej służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia odpowiada co do zasady używanym przez Trybunał Sprawiedliwości UE określeniom „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. Ponadto z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że ze zwolnienia mogą korzystać również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212/01, pkt 40).

Z powołanych przepisów jednoznacznie wynika, iż zwolnienie od podatku usług medycznych ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Ze zwolnienia korzystają bowiem usługi mające cel diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy), świadczone przez zakłady opieki zdrowotnej, bądź świadczone w ramach wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, zawodów medycznych oraz psychologów. Zwolnienie obejmuje zatem tylko świadczenia medyczne wykonywane w określonym celu przez określone osoby (podmioty).

Nie każde działanie o charakterze usług w zakresie ochrony zdrowia świadczone przez określone osoby będzie podlegało zwolnieniu. Ze zwolnień będą korzystać te działania o charakterze diagnostycznym lub terapeutycznym (świadczone przez określone podmioty), których celem będzie profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia. W celu wyjaśnienia znaczenia tych pojęć należy odwołać się do wykładni językowej. Profilaktyka to wszelkie działania i środki stosowane w celu zapobiegania czemuś niepożądanemu, likwidowanie przyczyn niekorzystnych zjawisk; to działania i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom. Zachowywanie rozumiane jest jako dochowanie czegoś w stanie niezmienionym, nienaruszonym lub niezniszczonym mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, utrzymywanie. Interpretując słowo „ratowanie”, należy odwołać się do słów „ratować” i „ratownictwo”. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia. Słowo „przywracać” oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu, wprowadzić coś na nowo, odtworzyć coś w pierwotnej postaci, wznowić odnowić, sprawić, że ktoś się znajdzie w takiej sytuacji, w takim stanie, w jakim był poprzednio. Poprawa to zmiana stanu czegoś na lepsze, poprawienie czegoś, poprawianie się, polepszanie. Zatem dokonując ustalenia, czy dana usługa medyczna podlega zwolnieniu z VAT, należy ustalić, czy będzie spełniała wyżej określone warunki.

Z opisu przedstawionego w złożonym wniosku wynika, iż Wnioskodawca – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej - wykonuje świadczenia w postaci :

1. badań lekarskich o istnieniu lub braku przeciwwskazań do zatrzymania i umieszczania w pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych – wykonywane na podstawie zawartej umowy z policją,
2. pobierania próbek krwi do badań laboratoryjnych w celu określenia poziomu zawartości alkoholu we krwi u osób zatrzymanych – wykonywane na podstawie umowy zawartej z policją,
3. kserokopii dokumentacji medycznej pacjentów korzystających z usług medycznych szpitala – wykonywane na zlecenie firm ubezpieczeniowych lub osób prywatnych,
4. usług medycznych osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej – wykonywane na zlecenie Powiatowej Komisji Lekarskiej.
   
   

Z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 18a jednoznacznie wynika, iż zwolnione od podatku są usługi wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Z treści wniosku wynika, iż Zainteresowany wypełnił przesłankę o charakterze podmiotowym uprawniającą do zastosowania zwolnienia – jest Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej.

Ad.1.

Wykonywane przez Wnioskodawcę badania zlecane przez policję, celem których jest określenie stanu zdrowia osób zatrzymanych pod względem braku przeciwwskazań medycznych do przebywania w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych wypełniają przesłankę o charakterze przedmiotowym – służą ochronie zdrowia oraz sprawowaniu profilaktycznej opieki zdrowotnej osób zakwalifikowanych do przebywania w takich pomieszczeniach.

Przedmiotowe usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 2.

Usługi zlecane przez policję, polegające na pobieraniu próbek krwi do badań laboratoryjnych, wykonywane w celu określenia poziomu zawartości alkoholu we krwi u osób zatrzymanych, nie mają na celu ochrony zdrowia.

Efektem usługi świadczonej przez Zainteresowanego jest dostarczenie osobie trzeciej (policji) elementu koniecznego dla podjęcia decyzji pociągającej za sobą prawne konsekwencje dla osób zatrzymanych. Taka usługa medyczna nie ma zasadniczo na celu profilaktyki, zachowania, ratowania, przywracania lub poprawy zdrowia, stąd nie może być objęta zwolnieniem od podatku od towarów i usług.

Wykonywane przez Wnioskodawcę ww. usługi polegające na pobieraniu próbek krwi do badań laboratoryjnych nie zostały również wymienione w załącznikach do ustawy oraz w aktach wykonawczych do ustawy, jako korzystające z obniżonych stawek podatku. Tym samym przedmiotowe usługi podlegają opodatkowaniu według stawki 23%, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Ad.3.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegające na wykonywaniu kserokopii dokumentacji medycznej osób korzystających z usług szpitala na zlecenie firm ubezpieczeniowych lub osób prywatnych nie spełniają warunku przedmiotowości zwolnienia, ponieważ nie można stwierdzić, iż udostępnianie pacjentom dokumentacji medycznej w formie kserokopii służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu czy poprawie zdrowia.

Wskazać należy, że ani przepisy Dyrektywy, ani orzecznictwo TSUE nie dają podstaw do tego, by zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu od podatku od towarów i usług objąć „inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia”, tym bardziej że w ramach tego działania zdecydowanie mogą się mieścić takie działania, które zwolnieniem – na podstawie prawa wspólnotowego – nie mogą być ujęte. Potwierdzeniem powyższego jest wyrok w sprawie Peter ďAmbrumenil C-307/01, w wyroku tym w pkt 59 Trybunał podkreślał, że medyczne usługi które wykonywane są w celu innym niż ochrona, w tym zachowanie, jak i odratowanie, ludzkiego zdrowia, nie mogą zgodnie z orzecznictwem Trybunału korzystać ze zwolnienia ujętego w art. 13A(1)(c) Szóstej Dyrektywy. Rozpatrując ten rodzaj usług medycznych pod kątem ich celu, objęcie ich podatkiem od wartości dodanej nie sprzeciwia się celowi w postaci obniżenia kosztów ochrony zdrowia i uczynienia jej bardziej dostępną dla ludności.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ podatkowy stwierdza, iż usługa świadczona przez Wnioskodawcę, tj. udostępnianie pacjentom i firmom ubezpieczeniowym dokumentacji medycznej w formie kserokopii nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy. Usługi wykonywania kserokopii dokumentacji medycznej opodatkowane będą 23% stawką podatku od towarów i usług.

Ad.4.

Kolejne z wymienionych we wniosku świadczeń medycznych wykonywanych przez Wnioskodawcę to badania lekarskie przeprowadzane na zlecenie wojskowych komisji lekarskich na podstawie art. 30 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 ze zm.). Należy zwrócić uwagę, że generalnie celem tych badań jest zaklasyfikowanie do odpowiedniej kategorii zdrowotnej w związku z wypełnieniem obowiązku obrony kraju. Trudno jest uznać, że celem takich badań jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie czy też poprawa zdrowia. Tego typu usługi medyczne nie będą mogły korzystać ze zwolnienia od podatku - opodatkowane będą podstawową 23% stawką podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedmiotowym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.