Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-975/12/AŚ
z 7 lutego 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 05 listopada 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 08 listopada 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia poręczycielowi części zaległości wynikających z zawartych umów kredytowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08 listopada 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia poręczycielowi części zaległości wynikających z zawartych umów kredytowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na podstawie umów kredytowych, które z bankiem zawarł były mąż Wnioskodawczyni powstało wobec niej - jako osoby poręczającej (ówczesnej żony) - zobowiązanie. Małżeństwo Wnioskodawczyni zakończone zostało rozwodem (prawomocny wyrok z dnia 11 marca 2008 r.)

Były mąż Wnioskodawczyni nie spłacał ww. zobowiązań skutkiem czego firmy windykacyjne zaczęły upominać się o swoje roszczenia u Wnioskodawczyni. Jej wynagrodzenie za pracę zostało zajęte tytułem wykonawczym. Wnioskodawczyni skierowała pismo do banku, w którym poinformowała, że kredytobiorcą jest jej były już mąż i wniosła o umorzenie części roszczeń wynikających z umów kredytowych. Wnioskodawczyni otrzymała pozytywną decyzję pod warunkiem wpłacenia części zaległości. Wnioskodawczyni przysłano także wniosek do wypełnienia, na podstawie którego zostanie jej wystawiony PIT-8C na kwotę umorzoną przez bank. Wyznaczone przez bank kwoty Wnioskodawczyni wpłaciła ze środków uzyskanych na podstawie umowy zamiany nieruchomości z dopłatą. W dniu 31 października 2012 r. Wnioskodawczyni uzyskała informację z banku o rozliczeniu zobowiązań wynikających z ww. kredytów oraz wystawieniu dla niej informacji PIT-8C.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota kredytu umorzona Wnioskodawczyni jako poręczycielowi stanowi dla niej podstawę do obliczenia podatku dochodowego?

Wnioskodawczyni opierając się na licznej literaturze w tej sprawie stwierdza, że bank nie ma racji wystawiając jej PIT-8C, gdyż nie wystąpiło u niej jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia. Wnioskodawczyni wskazała, iż bank nie wykonał na jej rzecz nieodpłatnego świadczenia, gdyż nie korzystała z majątku pochodzącego z udzielonego kredytu. Środki pochodzące z kredytu były przeznaczone na zakup samochodów wykorzystywanych przez byłego męża Wnioskodawczyni, w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej i zgodnie z postanowieniem sądu o podziale majątku wspólnego zostały przyznane byłemu mężowi.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 przywołanej ustawy źródłem przychodów są inne źródła.

Przepis art. 11 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie przepisem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 ze zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

W myśl art. 876 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.). W myśl art. 31 cytowanej ustawy, istota wspólności ustawowej wyraża się w tym, że: 1) powstaje z mocy samego prawa z chwilą zawarcia małżeństwa (o ile wcześniej przyszli małżonkowie nie zawarli małżeńskiej umowy majątkowej – intercyzy), 2) obejmuje dorobek małżonków (rozumiany jako przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich). Co więcej, wspólność ustawowa charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania udziały małżonków w majątku wspólnym nie są określone, a zatem jest to typ współwłasności łącznej.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego: 1) małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową, 2) z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności, 3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż na podstawie umów kredytowych, które z bankiem zawarł były mąż Wnioskodawczyni powstało wobec niej jako osoby poręczającej (ówczesnej żony) zobowiązanie. Małżeństwo Wnioskodawczyni zakończone zostało rozwodem (prawomocny wyrok z dnia 11 marca 2008 r.)

Były mąż Wnioskodawczyni nie spłacał ww. zobowiązań skutkiem czego firmy windykacyjne zaczęły występować z roszczeniami do Wnioskodawczyni. Jej wynagrodzenie za pracę zostało zajęte tytułem wykonawczym. Wnioskodawczyni skierowała pismo do banku, w którym zawarła informację, że kredytobiorcą jest jej były już mąż i jednocześnie zwróciła się o umorzenie części zobowiązań wynikających z umów kredytowych. Wnioskodawczyni otrzymała pozytywną decyzję pod warunkiem wpłacenia części zaległości. Wyznaczone przez bank kwoty Wnioskodawczyni wpłaciła ze środków uzyskanych na podstawie umowy zamiany z dopłatą nieruchomości. W dniu 31 października 2012 r. Wnioskodawczyni uzyskała informację z banku o rozliczeniu zobowiązań wynikających z ww. kredytów oraz wystawieniu dla niej informacji PIT-8C.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż bank nie ma racji wystawiając jej PIT-8C, gdyż nie wystąpiło u niej jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia. Wnioskodawczyni wskazała, iż bank nie wykonał na jej rzecz nieodpłatnego świadczenia, gdyż nie korzystała z majątku pochodzącego z udzielonego kredytu. Środki pochodzące z kredytu były przeznaczone na zakup samochodów wykorzystywanych przez byłego męża Wnioskodawczyni w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej a zgodnie z postanowieniem sądu o podziale majątku wspólnego samochody te zostały przyznane byłemu mężowi.

Z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić. Z treści wniosku wynika, iż w momencie kiedy zawierane były umowy kredytowe Wnioskodawczyni (jako poręczająca) pozostawała z kredytobiorcą w związku małżeńskim. W treści wniosku nie wskazano, iżby między małżonkami w tym czasie panował ustrój rozdzielności majątkowej. Skoro zatem między małżonkami panowała wspólność majątkowa (co dodatkowo potwierdza fakt, iż podział majątku nastąpił dopiero w związku z rozwiązaniem małżeństwa), to środki pieniężne pochodzące z zawartych przez męża Wnioskodawczyni umów kredytowych weszły do wspólnego majątku małżonków. Wskazanie Wnioskodawczyni, iż środki pieniężne z tego tytułu zostały przeznaczone na zakup samochodów wykorzystywanych przez byłego męża Wnioskodawczyni w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej pozostaje bez znaczenia bowiem prowadzenie działalności gospodarczej przez jednego z małżonków nie oznacza, iż z mocy prawa ta działalność oraz zyski, które ona generuje stanowią majątek odrębny małżonka prowadzącego działalność gospodarczą. Niewątpliwie więc wartość zakupionych samochodów zwiększała wartość majątku wspólnego małżonków i odpowiednio wartość udziałów w tym majątku przy jego podziale.

W świetle tak przedstawionego stanu faktycznego błędne jest zatem twierdzenie Wnioskodawczyni, iż nie wystąpiło u niej przysporzenie majątkowe, gdyż to nie ona korzystała z tych środków. Oczywiście nie można negować subiektywnego odczucia Wnioskodawczyni, iż rzeczywiście nie korzystała z tych środków. Niemniej w świetle uregulowań Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego środki te weszły w skład majątku wspólnego małżonków. Skoro zatem poręczyciel korzystał ze środków pochodzących z udzielonego kredytu - bowiem w świetle prawa weszły one w skład majątku – zatem jego majątek (wspólny majątek) uległ powiększeniu, co następnie niewątpliwie miało przełożenie na wartość majątku uzyskanego w wyniku podziału dorobkowego małżonków – to w momencie umorzenia części zobowiązania przez bank u poręczyciela (Wnioskodawczyni) powstanie przychód z tego tytułu.

Wartość dokonanego przez bank umorzenia zobowiązania stanowi zatem dla Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Momentem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 11 ust. 1 tej ustawy jest moment dokonania umorzenia.

Bank postąpił zatem prawidłowo wystawiając z tego tytułu informację PIT-8C. Stosownie bowiem do treści art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo wskazać należy, iż niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.