INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2, § 6 i § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2011 r. (data wpływu 17 stycznia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 kwietnia 2011 r. (data wpływu 14 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania zwrotu spadkobiercy wywłaszczonej nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości oraz podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania zwrotu spadkobiercy wywłaszczonej nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 oraz art. 14f § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 31 marca 2011 r. nr ILPB2/415-74/11-2/AJ, ILPB2/436-23/11-2/AJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Zainteresowaną do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, iż nieuzupełnienie wniosku w wyznaczonym terminie spowoduje, iż wniosek zostanie rozpatrzony tylko w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pouczono również Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 31 marca 2011 r. (skutecznie doręczono dnia 6 kwietnia 2011 r.).

W dniu 11 kwietnia 2011 r. na konto Izby Skarbowej w Poznaniu wpłynęła brakująca kwota w wysokości 40 zł, zaś w dniu 14 kwietnia 2011 r. Zainteresowana uzupełniła ww. wniosek w zakresie pozostałych braków formalnych (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego – 11 kwietnia 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 1988 r. urząd miasta wywłaszczył część nieruchomości należącej do mamy Wnioskodawczyni pod budowę szkoły. Mama Zainteresowanej za wywłaszczoną nieruchomość otrzymała z urzędu odszkodowanie.

Zgodnie z później opracowaną koncepcją zagospodarowania terenu, zostało zmienione przeznaczenie ww. terenu na funkcję mieszkaniową.

W związku z tym, zgodnie z art. 136 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261 poz. 2603 z późn. zm.) w 2007 r. urząd miasta zaproponował zwrot części wywłaszczonej nieruchomości. Należało zwrócić wypłacone odszkodowanie zwaloryzowane w wysokości nie większej niż 50% aktualnej wartości tej nieruchomości.

Mama Wnioskodawczyni zmarła w 1995 r. Jako spadkobierców pozostawiła – Zainteresowaną i dwie siostry. Sprawa spadkowa została przeprowadzona w 1996 r.

Prawomocna decyzja orzekająca o zwrocie nieruchomości na rzecz spadkobierców byłej właścicielki (po zwrocie urzędowi miasta zwaloryzowanego odszkodowania) zapadła dnia 27 października 2008 r.

Tym samym Zainteresowana odzyskała 2 działki budowlane o łącznej powierzchni ok. 1500 m².

Wnioskodawczyni wskazała, że Jej mama była właścicielką opisanej nieruchomości (gospodarstwa rolnego) od 1933 r.

Po przeprowadzeniu sprawy spadkowej po śmierci mamy w 1996 r. w urzędzie skarbowym złożone zostały dokumenty dotyczące podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawczynię odzyskanych działek zmuszona będzie zapłacić podatek dochodowy”...
2. Jak w kontekście przedstawionej sytuacji wygląda sprawa podatku spadkowego...

Tutejszy organ informuje, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2 w zakresie podatku od spadków i darowizn, natomiast w zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych w dniu 22 kwietnia 2011 r. została wydana interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-74/11-4/AJ.

Zdaniem Wnioskodawczyni, ponieważ mama zmarła w 1995 r., tym samym wywłaszczona część masy spadkowej nieruchomości nie weszła w skład masy spadkowej bowiem odzyskana została w 2008 r. po zwrocie urzędowi miasta zwaloryzowanego odszkodowania.

W aktualnych wpisach w księgach wieczystych figuruje jako grunty rolne i łąki trwałe.

Zainteresowana uważa, że odzyskanie tej nieruchomości nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. spadku.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie. Roszczenie o zwrot nieruchomości jest prawem majątkowym.

W myśl art. 922 § 2 ww. ustawy nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W obrębie zakresu pojęcia praw ściśle związanych z osobą spadkodawcy, znajdują się prawa mające służyć zaspokojeniu określonych interesów konkretnej osoby ze względu na jego indywidualną sytuację, np. roszczenie alimentacyjne, czy uprawnienie do renty.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 K.c.).

Opisana we wniosku nieruchomość została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa w roku 1988. Decyzją z 2008 r. urząd miasta orzekł o zwrocie ww. nieruchomości na korzyść Wnioskodawczyni (spadkobierczyni).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w chwili nabycia spadku przez Wnioskodawczynię nie wchodziło w skład masy spadkowej prawo własności ww. nieruchomości, albowiem przysługiwało ono urzędowi miasta. Dopiero wydanie decyzji, właściwego organu spowodowało z mocą wsteczną (ex tunc) powstanie sytuacji, w której okazało się, że w skład masy spadkowej już w chwili otwarcia spadku, tj. w 1995 r. wchodziła również ta nieruchomość.

W przypadku nabycia majątku spadkodawcy w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku - art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy, w przypadku nabycia, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, a następnie nabycie to stwierdzono pismem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Jak z powyższych przepisów wynika, Wnioskodawczyni z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu o nabyciu spadku po zmarłej w 1995 r. matce, była zobowiązana do złożenia zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 21 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) zobowiązanie podatkowe powstaje więc z dniem:

1. zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;
2. doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

W myśl art. 21 § 2 tej ustawy jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3.

Stosownie do art. 21 § 3 Ordynacji podatkowej jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego.

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 ww. ustawy zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Natomiast, gdy podatnik:

1. nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego,
2. w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,
   zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.
   
   

Ponieważ z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że obowiązek podatkowy z tytułu nabycia przez Wnioskodawczynię spadku po zmarłej w 1995 r. matce powstał w 1996 r. należy stwierdzić, że zobowiązanie podatkowe w myśl powołanych wyżej przepisów Ordynacji podatkowej uległo przedawnieniu, co oznacza, że Wnioskodawczyni (spadkobierczyni) nie jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Ponadto należy nadmienić, iż zgodnie z przepisem art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, wyłącznie pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, został złożony przez jednego ze spadkobierców nieruchomości, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych spadkobierców.

Pozostali spadkobiercy, chcąc uzyskać interpretacje indywidualne, powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o ich udzielenie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.