INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2011 r. (data wpływu 21.02.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu otrzymania nieodpłatnych świadczeń w związku z pełnieniem funkcji Prezesa Zarządu bez wynagrodzenia – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismem z dnia 18 kwietnia 2011 (data wpływu 20.04.2011 r.) – o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu otrzymania nieodpłatnych świadczeń w związku z pełnieniem funkcji Prezesa Zarządu bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka posiada jedno-osobowy Zarząd-Prezesa Zarządu „A”. Osoba ta jest obywatelem włoskim, na stałe zamieszkałym i przebywającym na terenie Włoch. Prezes Zarządu jedynie raz na dwa miesiące wizytuje siedzibę Spółki w Polsce. Bieżące prowadzenie spraw, w tym reprezentacja Spółki powierzone zostały prokurentowi samoistnemu, będącej również pracownikiem Spółki. Prezes Zarządu nie pobiera żadnego wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji, nie jest również zatrudniony w Spółce ani na umowę o pracę, ani na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Pismem z dnia 18 kwietnia 2011 r. Spółka doprecyzowała stan faktyczny o informację, iż Pan nie jest wspólnikiem Spółki i nie przysługuje mu prawo do udziału w zysku. Ponadto, wyjaśniono, że jest on wspólnikiem „B” z siedzibą we Włoszech (jedynego udziałowca Spółki „B” Sp. z o.o.) i posiada w tej Spółce 50% udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy sytuacja, w której Prezes Zarządu nie pobiera wynagrodzenia od Spółki oznacza, że Spółka uzyskuje nieodpłatne świadczenie na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...
2. Jeżeli tak, to jak należy ustalić wartość nieodpłatnego świadczenia...

Zdaniem Wnioskodawcy, w tym przypadku nie mają zastosowania przepisy art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka w żadnym wypadku nie uzyskuje nieodpłatnego świadczenia, gdyż po pierwsze – Prezes Zarządu zobligowany jest ustawowo do reprezentowania Spółki i prowadzenia Jej spraw, po drugie – przepisy Kodeksu spółek handlowych nie wymagają aby Prezes Zarządu pełnił swoje funkcje odpłatnie. Co więcej, zakres faktycznych czynności Prezesa w przedmiotowej sprawie jest niewielki, z uwagi na przerzucenie ciężaru reprezentacji i prowadzenia spraw Spółki na prokurenta samoistnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 201 § 1-3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z pózn. zm.), zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków. Do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Natomiast § 4 tego przepisu stanowi, że członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Przez użyte w § 4 ww. przepisu, sformułowanie „powołanie”, należy rozumieć ustanowienie zarządu. Powołanie jest więc ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji. Od woli spółki zależy, czy powołanie będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków, czy też nawiązana będzie umowa o pracę, czy umowa o zarządzanie.

Przepisy Kodeksu spółek handlowych nie łączą wykonywania funkcji członka zarządu z wynagrodzeniem. Zatem, należy przyjąć, iż możliwa jest i przez prawo dopuszczalna sytuacja pełnienia funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia.

Z powyższego wynika, iż wykonywanie czynności wynikających z prawa handlowego, a właściwych dla wypełnienia obowiązków zarządu spółki, może być nieodpłatne.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (…).

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”, ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Pojęcie to można rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2 ww. ustawy).

Pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres, niż w prawie cywilnym. Może bowiem obejmować wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści.

Zatem, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Wobec tego, dla celów podatkowych za „świadczenia” należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy.

Tak więc, powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych).

Cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz pisma uzupełniającego wynika, iż Spółka posiada jednoosobowy Zarząd, składający się z Prezesa Zarządu. Prezes nie jest wspólnikiem Spółki. Z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu, Spółka nie wypłaca Prezesowi wynagrodzenia. Prezes nie jest również zatrudniony w Spółce ani na umowę o pracę, ani na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Z powyższego wynika, iż w przedmiocie sprawy mamy do czynienia z sytuacją w której Spółka otrzymuje świadczenie z tytułu wykonywania przez Pana funkcji Prezesa Zarządu a nie jest zobowiązana do wykonywania jakiekolwiek świadczenia wzajemnego (nie wypłaca wynagrodzenia). Świadczenie otrzymywane przez Spółkę w postaci pełnienia funkcji prezesa zarządu bez pobierania wynagrodzenia jest świadczeniem nieekwiwalentnym. A zatem, Spółka dysponuje wynagrodzeniem, które stanowiłoby Jej koszt w przypadku, gdyby zostało wyznaczone i wypłacone. Prezes świadczy zatem pracę na rzecz Spółki, które to świadczenie nie jest związane z Jej kosztami lub inną formą ekwiwalentu.

Prezes nie jest wspólnikiem Spółki, nie przysługuje mu prawo do udziału w Jej zyskach. Takie świadczenie pracy przez Prezesa na rzecz Spółki ma dla Spółki konkretny wymiar finansowy w postaci wynagrodzenia za pełnioną funkcję i stanowi przysporzenie Jej majątku.

Sytuacja w której Prezes Zarządu (niebędący wspólnikiem) nie pobiera wynagrodzenia od Spółki oznacza, że Spółka uzyskuje nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, świadczenie otrzymywane przez Spółkę w postaci pełnienia funkcji Prezesa Zarządu bez wynagrodzenia jest świadczeniem nieekwiwalentnym i stanowi dla Spółki przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnych świadczeń, w związku z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 12 ust. 6 ustawy, wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu - w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu,
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jak wynika z powyższego, w przedmiocie sprawy, wartość tego świadczenia powinna zostać ustalona na zasadach określonych w art. 12 ust. 6 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu tego rodzaju usług z tytułu pełnienia funkcji prezesa zarządu.

Jednocześnie nadmienia się, iż Wnioskodawca, jako przepis będący przedmiotem interpretacji indywidualnej wskazuje art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym. Przepis ten stanowi, iż przychody w walutach obcych przelicza się na złote (…). A jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy. Powołanie przez Spółkę art. 12 ust. 2 uznano za oczywistą omyłkę pisarską.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.