INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2011 r. (data wpływu 8 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zastosowania art. 18 ustawy przy sprzedaży przez komornika sądowego nieruchomości stanowiącej majątek prywatny dłużnika - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zastosowania art. 18 ustawy przy sprzedaży przez komornika sądowego nieruchomości stanowiącej majątek prywatny dłużnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jako komornik Sądowy prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko przedsiębiorcy będącym osobą fizyczną. Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą w T, zaś mieszka w K. W toku postępowania egzekucyjnego wierzyciel skierował wniosek o egzekucję z nieruchomości zabudowanej położonej w K, na której posadowiony jest dom mieszkalny, stanowiący własność dłużnika.

Z ustaleń poczynionych w związku ze sprawą wynika, iż dom mieszkalny oraz nieruchomość gruntowa nie są składnikami majątku trwałego przedsiębiorstwa prowadzonego przez dłużnika. Z zaświadczenia uzyskanego z banku wynika, iż kredyt hipoteczny, udzielony na wybudowanie domu, nie został udzielony w związku z prowadzona działalnością gospodarczą, a wyłącznie na cele mieszkaniowe.

W trakcie opisu i szacowania nieruchomości nie ujawniono, aby dłużnik prowadził w budynku lub na nieruchomości jakiekolwiek czynności z działalnością gospodarczą. W szczególności nie stwierdzono, aby na terenie nieruchomości były składowane jakiekolwiek towary bądź by w budynku urządzono biuro związane z działalnością gospodarczą dłużnika.

Z danych dostępnych w ewidencji działalności gospodarczej wynika, iż działalność gospodarczą prowadzi w innych miejscach, niż w miejscu zamieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż w toku postępowania egzekucyjnego nieruchomości stanowiącej majątek prywatny, nie wchodzący w skład przedsiębiorstwa dłużnika, nie stanowiącej towaru, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, powoduje powstanie po stronie komornika sądowego obowiązków przewidzianych w art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź jest przecząca co jest wskazane poniżej. Zgodnie z art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług (w dalszej części: uptu), komornicy sądowi są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w ramach egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

W przedstawionym stanie faktycznym postępowanie egzekucyjne jest prowadzone wobec majątku prywatnego dłużnika, nie stanowiącego składnika prowadzonego przez dłużnika przedsiębiorstwa, ani nie będącego towarem, w rozumieniu art. 2 pkt 6. Sprzedaż majątku prywatnego przedsiębiorcy, będącego osobą fizyczną nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 upt. Dłużnik nie byłby tym samym podatnikiem podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, gdyż sprzedawana nieruchomość nie jest składnikiem, ani nie jest związana z prowadzonym przez dłużnika przedsiębiorstwem, nie jest również przedmiotem działalności dłużnika, bowiem dokonywana jest incydentalnie. Tym samym na komorniku nie ciążą obowiązki, o których mowa w art. 18 uptu.

Powyższe stanowisko potwierdza uchwała Sądu najwyższego z dnia 15 grudnia 2006 r. sygn. akt III CZP 115/06, w której Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, sprzedaży towarów, sprzedaż nieruchomości w wyniku egzekucji sądowej podlega podatkowi od towarów i usług, którego płatnikiem jest komornik.

Zatem, a contrario, jeżeli na dłużniku nie spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, sprzedaż nieruchomości w wyniku egzekucji sądowej nie podlega podatkowi od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne, określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 z późn. zm.), oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, są płatnikami podatku od dostaw, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), zgodnie, z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 30 § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, że płatnik odpowiada za niepobranie podatku od podatnika, pobranie podatku w kwocie niższej niż należna, niewpłacenie w terminie pobranego podatku. Natomiast wyłączenie odpowiedzialności płatnika, zgodnie z art. 30 § 5 Ordynacji podatkowej, występuje ze względu na to, że winę za niepobranie podatku lub pobranie go w kwocie niższej niż należna ponosi podatnik.

Przepis art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza szczególną na gruncie ustawy o podatku VAT, regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni, w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Na podstawie art. 106 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360) regulujące m.in. zagadnienia związane z wystawianiem faktur przez komorników sądowych.

Zgodnie z § 23 ust. 1, 2, 4 i 5 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, organy egzekucyjne, określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.), oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), w przypadku sprzedaży towarów, wystawiają w imieniu dłużnika i na jego rachunek faktury potwierdzające dokonanie sprzedaży tych towarów.

Fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.

Faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna spełniać warunki, o których mowa w § 5 i § 7 ust. 1, jak również zawierać:

1. nazwę i adresy organów egzekucyjnych, określonych w ust. 1;
2. w miejscu określonym dla sprzedawcy - nazwę i adres dłużnika;
3. imię i nazwisko lub czytelny podpis osoby uprawnionej do wystawienia faktury.
   
   

Kopię faktury, o której mowa w ust. 1-4, organ egzekucyjny przekazuje dłużnikowi, zachowując jedną kopię w swojej ewidencji.

Biorąc pod uwagę przytoczone powyżej przepisy, przede wszystkim zaś wynikający z nich status komornika sądowego jako płatnika podatku od towarów i usług obowiązanego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji towarów będących własnością dłużnika, stwierdzić należy, iż komornik tylko wówczas jest płatnikiem podatku od towarów i usług, gdy do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży byłby zobowiązany dłużnik.

Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli po stronie dłużnika spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy, i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy, działającą w takim charakterze.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 powołanej ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Pod pojęciem towarów, zdefiniowanym w art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Podatnikami w podatku od towarów i usług są, w myśl art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do ust. 2 tego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca wskazał, iż w toku postępowania wierzyciel skierował wniosek o egzekucję z nieruchomości zabudowanej, położonej w Krakowie, na której posadowiony jest dom mieszkalny stanowiący majątek osobisty dłużnika, nie stanowiący składnika majątku trwałego przedsiębiorstwa prowadzonego przez dłużnika. Przedmiotowa nieruchomość mająca być przedmiotem postępowania egzekucyjnego nie jest związana w żaden sposób z prowadzoną przez dłużnika działalnością gospodarczą. W konsekwencji powyższego, należy zauważyć, że w związku z dostawą przedmiotowej nieruchomości, w trybie egzekucji, właściciel tej nieruchomości nie będzie posiadał statusu podatnika podatku o towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, zatem nie została spełniona przesłanka o charakterze podmiotowym, wobec tego transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując stwierdzić należy, że skoro dłużnik nie miałby obowiązku opodatkowania przedmiotowej transakcji podatkiem od towarów i usług, również dostawa dokonana przez komornika sądowego nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę uznać należy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.