INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2010r. (data wpływu do tut. Biura 12 stycznia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przez spadkobiercę przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości, z której uprzednio został wywłaszczony spadkodawca – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 stycznia 2011r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przez spadkobiercę przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości, z której uprzednio został wywłaszczony spadkodawca.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Prezydent Miasta wydał decyzję o zwrocie działki nr 275/1 w 2/8 części na rzecz wnioskodawcy jako spadkobiercy po obojgu rodzicach. Nabycie spadku po matce nastąpiło w dniu 11 lipca 1988r. a po ojcu w dniu 28 lutego 2001r. (na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 19 lutego 1990r. oraz na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 31 maja 2001r.). Nieruchomość została wywłaszczona w dniu 18 grudnia 1978r. na podstawie aktu notarialnego podpisanego przez rodziców wnioskodawcy. Wnioskodawca zaznaczył, że gdy okazało się, że nieruchomość nie została wykorzystana na przewidziany cel ojciec wnioskodawcy złożył w dniu 03 sierpnia 1995r. wniosek o zwrot nieruchomości.

Do wszczętego w ten sposób postępowania o zwrot nieruchomości przyłączył się także wnioskodawca pismem z dnia 04 sierpnia 1998r. Decyzja o zwrocie nieruchomości została wydana w dniu 12 sierpnia 2010r. w trybie art. 136 ust. 3, art. 137 ust. 1, art. 142 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, gdyż przedmiotowa działka nie została wykorzystana na cel określony w decyzji wywłaszczeniowej. Jednocześnie Prezydent Miasta nakazał wnioskodawcy zwrócić na rzecz Skarbu Państwa zwaloryzowaną cenę wypłaconą w trakcie wywłaszczenia w wysokości 82.500 zł. Na potrzeby tej decyzji wartość działki została ustalona na kwotę 660.000 zł. Jeszcze przed podjęciem decyzji przez Prezydenta, wnioskodawca zawarł wspólnie z pozostałymi spadkobiercami w dniu 11 maja 2010r. umowę przedwstępną sprzedaży swojego udziału w ww. nieruchomości za cenę 225.000 zł. Umowa przyrzeczona sprzedaży udziału w przedmiotowej nieruchomości została zawarta w dniu 27 października 2010r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż nieruchomości lub jej części, zwróconej w trybie art. 136 ust. 3 i art. 137 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, stanowi źródło przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wówczas, gdy sprzedaż ta nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot...

Zdaniem wnioskodawcy, sprzedaż nieruchomości lub jej części, zwróconej w trybie art. 136 ust. 3 i art. 137 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami nie stanowi źródła przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych także wówczas, gdy sprzedaż ta nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot.

Na potwierdzenie swojego stanowiska wnioskodawca powołuje: uchwalę składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 grudnia 1996r., sygn. FPS 7/96, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 17 października 2006r., sygn. I SA/Bd 503/06. W przekonaniu wnioskodawcy w przypadku, gdy zwrot wywłaszczonej nieruchomości nastąpił na rzecz spadkobiercy (nabywcy spadku), nie stanowi to nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takim wypadku zobowiązanie podatkowe nie powstaje. Decyzja o zwrocie nieruchomości w trybie art. 136 ust. 3 i art. 137 ustawy o gospodarce nieruchomościami powoduje przejście prawa własności (jednakże nie na zasadach ogólnych ani też nie w drodze aktów władczych Skarbu Państwa lub gminy), jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. Decyzja taka nie może być źródłem powstania obowiązku w podatku dochodowym z tytułu podatku zryczałtowanego. Zwrot nieruchomości jest restytucją (przywróceniem) stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 stycznia 1995r., IV SA 1713/93, ONSA1996, z. 2, poz. 68). Wnioskodawca wskazuje, iż stanowisko takie zajął również Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 25 stycznia 1996r., III AZP 31/95, OSNAPiUS 1996, Nr 14, poz. 194.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zwrot nieruchomości następuje na podstawie decyzji administracyjnej, która przywraca (restytuuje) stronę podmiotową stosunku prawnorzeczowego odnośnie wywłaszczonej nieruchomości do stanu sprzed wywłaszczenia. Nie stanowi więc „nabycia" nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem przychód ze zbycia takiej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu. Wnioskodawca wskazuje, że Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 01 grudnia 2009r. (znak: IBPBII/2/415-927/09/AK) uznał takie stanowisko za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Cytowany powyżej przepis formułuje generalną zasadę, iż sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment jej nabycia.

Ustawodawca w cytowanym wyżej przepisie posługuje się terminem nabycie. Termin „nabycie” oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Tak więc nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa).

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony do przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia. Stosownie natomiast do art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2004r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

Celem zwrotu jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia.

W przedmiotowej sprawie działka nr 275/1 w 2/8 częściach została zwrócona wnioskodawcy, jako spadkobiercy po zmarłych rodzicach decyzją z dnia 12 sierpnia 2010r. W związku z powyższym, w przedstawionym stanie faktycznym, określony decyzją z dnia 12 sierpnia 2010r. zwrot ww. działki nie jest nabyciem przez wnioskodawcę udziału w zwróconej nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia przez wnioskodawcę 2/8 części w zwróconej nieruchomości jest natomiast data nabycia spadku, tj. data śmierci każdego ze spadkodawców.

Zgodnie bowiem z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Sąd postanowieniem stwierdza jedynie fakt nabycia spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu). Postanowienie o nabyciu spadku potwierdza prawo spadkobiercy do spadku od momentu jego otwarcia. Istotna dla podatku dochodowego jest zatem data stwierdzająca dzień otwarcia spadku czyli data śmierci spadkodawcy, a nie data postanowienia sądu o nabyciu spadku.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że wnioskodawca jako spadkobierca nabył w drodze spadku w dwóch datach, tożsamych z datami śmierci spadkodawców, czyli w 1988r. (po zmarłej matce) oraz w 2001r. (po zmarłym ojcu) łącznie 2/8 części uprzednio wywłaszczonej działki nr 275/1, zwróconej 12 sierpnia 2010r. Tym samym przychód uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia w 2010r. udziału w ww. nieruchomości nabytego w drodze spadku w łącznej wysokości 2/8 nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie przez wnioskodawcę udziału upłynął 5 letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, a więc przychód powstały ze zbycia udziału w tej nieruchomości po stronie wnioskodawcy nie rodzi w ogóle obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Stanowisko wnioskodawcy należało zatem uznać za prawidłowe.

Ponadto należy nadmienić, iż zgodnie z przepisem art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, wyłącznie pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów wydał pisemną interpretację wyłącznie dla wnioskodawcy. Natomiast pozostali spadkobiercy winni zwrócić się o wydanie pisemnej interpretacji z odrębnymi wnioskami, o ile są zainteresowani jej uzyskaniem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.