INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 23.03.2011 r. (data wpływu 28.03.2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 20.05.2011 r. (data wpływu 26.05.2011r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową (Cash Poolingu) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28.03.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową (Cash Poolingu).

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 20.05.2011r. (data wpływu 26.05.2011r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu Nr IPPP3/443-472/11-2/LK.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka”) należy do międzynarodowej grupy kapitałowej T. (dalej jako: „Grupa”). W ramach Grupy został wdrożony i jest stosowany system kompleksowego zarządzania płynnością finansową - system cash poolingu (dalej jako: „System”), do którego należą podmioty z różnych krajów. Obecnie rozważane jest przystąpienie Spółki do Systemu. Głównym celem systemów typu cash pooling jest kompleksowe zarządzanie płynnością finansową podmiotów w ramach grupy i zapewnienie ich uczestnikom optymalizacji w zarządzaniu stanem środków pieniężnych. Ogólna zasada działania tego typu systemów polega na łączeniu, tj. wyrównywaniu sald rachunków podmiotów biorących udział w systemie do ustalonych poziomów (według szczegółowych reguł ustalonych dla danego systemu), zwykle o określonej porze w ciągu dnia, na określony czas. Dzięki temu, uczestniczące w systemie podmioty, w przypadku wykazywania sald ujemnych, unikają naliczania odsetek od niedoborów finansowych według niekorzystnych stawek bankowych. W przypadku wykazywania sald dodatnich, system pozwala zaś na korzystne lokowanie nadwyżek finansowych poprzez udostępnianie ich innym uczestnikom za wynagrodzeniem.

W przypadku Systemu, do którego przystąpić ma Spółka, podmiotem zarządzającym funkcjonowaniem Systemu (tzw. Cash Pool Leader, dalej jako: „Lider”) jest E., Luxemburg, oddział w Szwajcarii. Pozostałe podmioty z Grupy korzystające z Systemu (w tym Spółka po przystąpieniu do Systemu) są jego uczestnikami (dalej: Uczestnicy”). Obecnie Lider nie jest spółką matką ani spółką siostrą dla Spółki.

Wraz z przystąpieniem uczestnika do Systemu, na jego rzecz otwierane są rachunki bankowe. Rachunki te służą obsłudze operacji dokonywanych w ramach Systemu (dalej jako: Rachunki”). Po przystąpieniu do Systemu, Spółce zostaną otwarte Rachunki, które będą prowadzone w PLN, a dodatkowo również w innych walutach, w tym w FUR i USD.

Podmiotem, który od strony technicznej wspiera funkcjonowanie Systemu, jest bank świadczący usługi zarówno w Polsce (C. działający w W.) jak i poza Polską (C. działający w Londynie, dalej łącznie jako: „Bank”). Rachunki złotówkowe Spółki będą prowadzone przez C. w W., natomiast Rachunki w EUR i USD będą prowadzone przez C. w Londynie. Do zadań Banku należy zapewnienie rozwiązań technologicznych koniecznych do funkcjonowania Systemu.

Stosowany przez Grupę System jest tzw. systemem T. (T.), który zakłada faktyczny przepływ środków pieniężnych pomiędzy rachunkami w ramach Systemu, w celu utrzymywania założonych minimalnych poziomów środków finansowych na Rachunkach Uczestników (większych niż zero). Oznacza to, że w ramach Systemu nadwyżki środków pieniężnych na Rachunkach Uczestników - powyżej założonych poziomów - będą przelewane na rachunek/rachunki Lidera. Podobnie, w przypadku stwierdzenia na Rachunkach Uczestników niedoboru środków finansowych w stosunku do założonych poziomów, z rachunku/rachunków Lidera zostaną przelane odpowiednie środki w celu ich wyrównania. Operacje na Rachunkach w ramach Systemu są przeprowadzane każdego dnia roboczego rano.

Analogiczne operacje będą odbywały się na Rachunkach Spółki, po jej przystąpieniu do Systemu, tj. w wyniku operacji w danym dniu ewentualne nadwyżki środków na Rachunkach Spółki zostaną przelane na rachunek/rachunki Lidera, a ewentualne niedobory środków zostaną pokryte przelewami z rachunku/rachunków Lidera, tak aby po ich wykonaniu salda środków na Rachunkach Spółki odpowiadały ustalonym poziomom. Przelewy środków z/na rachunki prowadzone w ramach Systemu w PLN będą dokonywane w PLN. W przypadku rachunków prowadzonych w innych walutach przelewy będą dokonywane w tych walutach, w tym w EUR i USD.

Środki przelewane na poszczególne Rachunki w ramach Systemu podlegają oprocentowaniu obciążającemu Uczestnika lub Lidera w zależności od sald wykazywanych na Rachunkach danego Uczestnika — dodatnich lub ujemnych. Dlatego, w przypadku sald ujemnych na Rachunkach Spółki (tj. niższych od ustalonego poziomu) naliczane będą odsetki obciążające Spółkę, zaś w przypadku sald dodatnich (tj. przekraczających ustalony poziom) naliczane będą odsetki należne Spółce.

Na koniec każdego dnia zostanie obliczone saldo netto rozliczeń pomiędzy Spółką a Liderem w ramach Systemu („Saldo”) dla każdej z walut (tj. PLN, EUR i USD). Na wysokość Sald (na koniec każdego dnia) wpływ będą miały dzienny wolumen i kierunek przepływu środków pomiędzy Rachunkami Spółki a rachunkami Lidera. Salda będą podlegały oprocentowaniu, które będzie obliczane przez Lidera. W przypadku wykazywania przez Spółkę Sald dodatnich, Spółce będą należne odsetki od Lidera. Odpowiednio, w przypadku wykazywania Sald ujemnych, to Spółka będzie zobowiązania do zapłaty odsetek na rzecz Lidera. Odsetki od Sald będą podlegać comiesięcznej kapitalizacji. Szczegółowe zasady i warunki obliczania odsetek będą przedmiotem odrębnych ustaleń pomiędzy Spółką i Liderem w ramach zawartej umowy.

Spółka będzie ponosiła również inne obciążenia związane z udziałem w Systemie, takie jak np. opłaty i prowizje bankowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynności będą stanowiły świadczenie usług przez Lidera na rzecz Spółki w rozumieniu ustawy o VAT...
2. Jeśli tak, to czy:
   1. miejscem świadczenia powyższych usług dla celów podatku VAT będzie Polska...
   2. usługi te będą podlegały zwolnieniu od opodatkowania podatkiem VAT...
   3. wartość tych usług powinna być uwzlędniana przez Spółkę w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT...
   
   
   

Spółka stoi na stanowisku, iż:

1. Opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynności będą stanowiły świadczenie usług przez Lidera na rzecz Spółki w rozumieniu ustawy o VAT.
2. Opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym usługi, świadczone przez Lidera na rzecz Spółki:
   1. będą świadczone na terytorium kraju, tj. ich miejscem świadczenia będzie Polska,
   2. będą podlegały zwolnieniu od opodatkowania podatkiem VAT, oraz
   3. nie powinny być uwzględniane przez Spółkę w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.
   
   
   

Opisane stanowisko Spółka opiera na następującej argumentacji:

1. Klasyfikacja czynności opisanych w przedstawionym zdarzeniu przyszłym jako usług Lidera
   
   

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. Zdaniem Spółki, z uwagi na fakt, iż czynności opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie obejmują przepływów towarowych, czynności te mogą stanowić wyłącznie świadczenie usług.

Jednocześnie, w ocenie Spółki, w celu dokonania klasyfikacji powyższych usług należy w pierwszej kolejności określić stronę, która świadczy usługę oraz stronę, która jest jej odbiorcą. Czynności kompleksowego zarządzania płynnością finansową, opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, pozwolą Spółce na ograniczenie kosztów finansowania bądź osiągnięcie większych korzyści finansowych w porównaniu ze standardową ofertą bankową. Będą one przede wszystkim polegać na zapewnianiu Spółce natychmiastowego dostępu do środków pieniężnych bądź też gospodarowaniu wolnymi środkami finansowymi Spółki. Korzyści te zapewniać będzie Spółce Lider poprzez wykonywanie funkcji podmiotu zarządzającego funkcjonowaniem Systemu. W konsekwencji, w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym należy uznać, że Lider jest podmiotem, który świadczy usługi na rzecz Spółki.

Z drugiej strony, zdaniem Spółki, w opisanym zdarzeniu przyszłym nie dochodzi do świadczenia usług przez Spółkę. Spółka nie wykonuje bowiem żadnych czynności, które można zaklasyfikować jako usługi. W szczególności, przekazywanie wolnych środków finansowych na konto Lidera nie może być klasyfikowane jako świadczenie usług, lecz jako umożliwianie Liderowi wykonywania usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową Uczestników Systemu (w tym również Spółki).

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, należy stwierdzić, że opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynności stanowią usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling) świadczone przez Lidera na rzecz Spółki. Należy również stwierdzić, iż w opisanym zdarzeniu przyszłym nie dochodzi do świadczenia usług przez Spółkę. Spółka zauważą że takie stanowisko potwierdzają interpretacje wydane m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 12 października 2010 r. (sygn. IBPP2/443-543/10/ASz), a także Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 5 października 2010 r. (sygn. ITPP1/443-690a/10/MN).

2a. Miejsce świadczenia usług Lidera

Zgodnie z regulacjami art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania (z zastrzeżeniem art. 28b ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n).

Przez import usług, zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, rozumie się natomiast świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. W takich przypadkach, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami podatku VAT są m.in. osoby prawne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

W świetle powyższych uregulowań, Spółka pragnie zauważyć, że w opisanym zdarzeniu przyszłym usługi zarządzania środkami finansowymi w ramach Systemu: stanowiące usługi finansowe: będą świadczone przez Lidera (nie posiadającego ani siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski) na rzecz Spółki (posiadającej w Polsce swoją siedzibę oraz stale miejsce prowadzenia działalności). W związku z tym, w ocenie Spółki, usługi te należy uznać za usługi podlegające opodatkowaniu w Polsce. Jednocześnie to Spółka, jako nabywca przedmiotowych usług, będzie występowała w charakterze podatnika: który jest obowiązany do rozliczania podatku VAT od nabywanych usług poprzez rozpoznanie tzw. importu usług.

Powyższe stanowisko Spółki znajduje oparcie w licznych interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo: poprawność takiego rozumowania została potwierdzona w interpretacji wydanej 12 października 2010 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. IBPP2/443-751/10/ASz), interpretacji wydanej 5 października 2010 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPP1/443-690b/10/MN) czy interpretacji wydanej 23 grudnia 2009 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1-443-1157/09-2/PR).

2b. Zwolnienie z opodatkowania VAT

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, z podatku VAT zwolnione są usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Także art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WF Rady (dalej jako: Dyrektywa VAT”) mówi o zwolnieniu z podatku od wartości dodanej transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczących rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych.

Usługa jaka jest świadczona przez Lidera na rzecz Uczestników (w tym na rzecz Spółki po przystąpieniu do Systemu) polega na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową Uczestników i opiera się na dokonywaniu transferów pomiędzy Rachunkami Uczestników w celu utrzymywania na nich założonych poziomów środków pieniężnych.

W związku z powyższym, Spółka stoi na stanowisku, że kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową (cash pooling) w opisanym zdarzeniu przyszłym, która ma być świadczona na jej rzecz przez Lidera, odpowiada swoim zakresem zakresowi usług opisanych w przywołanym przepisie ustawy o VAT oraz Dyrektywy VAT. W konsekwencji, zdaniem Spółki, analizowana usługa będzie korzystać z przedmiotowego zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT.

2c. Kalkulacja tzw. proporcji sprzedaży

Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, tzw. proporcję sprzedaży „(...) ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo”. Definicję „obrotu” zawiera art. 29 ust. 1 zdanie 2 ustawy o VAT zgodnie z którym obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży (...)„. Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów”.

Należy zauważyć, iż powyższa definicja „obrotu” nie obejmuje importu usług, czyli sytuacji, w której podatnikiem z tytułu świadczenia usług w Polsce przez podmiot zagraniczny jest nabywca. Opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym usługi świadczone przez Lidera na rzecz Spółki będą natomiast stanowić dla Spółki import usług. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podmioty krajowe, nabywając usługi świadczone przez podmioty nie posiadające siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju są, co do zasady, podatnikami z tytułu tych czynności.

W konsekwencji, należy uznać, że Spółka nie powinna uwzględniać świadczonych przez Lidera usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową w kalkulacji tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Spółka zaznacza, że podobne stanowisko znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych. Przykładowo, stanowisko takie zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 5 października 2010 r. (sygn. ITPP1/443-690e/10/MN) oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 22 września 2010 r. (sygn. IPPP1-443-661/10-4/BS).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.