INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2011r. (data wpływu do tut. Biura 15 marca 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości nie uznania za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej wskazanego we wniosku odszkodowania:

• w części, w jakiej stanowi ono zwrot wydatków inwestycyjnych nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe,
• w pozostałej części nie stanowiącej zwrotu ww. wydatków – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 15 marca 2011r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości nie uznania za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej wskazanego we wniosku odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży mebli tapicerowanych, opodatkowaną wg skali podatkowej. Zdarzenia gospodarcze związane z tą działalnością ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Do maja ubiegłego roku działalność produkcyjna prowadzona była w obiekcie otrzymanym w drodze darowizny od rodziców, którzy wybudowali ten budynek w systemie gospodarczym. Przedmiotowy budynek był ciągle adoptowany i rozbudowywany na potrzeby warsztatu stolarsko-tapicerskiego i nie został formalnie oddany do użytkowania, a także nie był ujęty w ewidencji środków trwałych. Ujęcie przedmiotowego budynku w ewidencji środków trwałych miało nastąpić dopiero po oddaniu do użytku całego obiektu.

W związku z pożarem, jaki miał miejsce w dniu 14 listopada 2008r., zniszczeniu uległo poddasze i poszycie dachowe budynku, co odciągnęło w czasie moment oddania budynku do użytkowania ze względu na konieczność kosztownej rekonstrukcji. W miesiącu grudniu 2008r. zostały poniesione wydatki na materiały budowlane mające służyć odbudowie poddasza i poszycia dachowego, które zgodnie z prawomocną decyzją wydaną przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w dniu 20 października 2009r., określającą wysokość poniesionej straty z pozarolniczej działalności gospodarczej, nie mogły stanowić kosztów uzyskania przychodu i winny zwiększać wartość początkową środka trwałego.

W maju 2010r. budynek warsztatu i domu mieszkalnego, podobnie jak kilkadziesiąt innych zabudowań w sąsiedztwie, znalazał się w obrębie osuwiska geologicznego, które powstało jako konsekwencja długotrwałych opadów atmosferycznych. Decyzją Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego obiekt został przeznaczony do całkowitej rozbiórki. W czerwcu i sierpniu 2010r. Wnioskodawca otrzymał od towarzystwa ubezpieczeniowego dwie transze odszkodowania, które zostaną przeznaczone na wybudowanie zakładu produkcyjnego w innej lokalizacji, poza terenem osuwiska.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy środki pieniężne wypłacone tytułem odszkodowania przez towarzystwo ubezpieczeniowe, w związku ze zniszczeniem budynku, spowodowanym powstałym osuwiskiem, stanowią przychód opodatkowany podatkiem dochodowym...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. a ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody opodatkowane są zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c ustawy.

Zatem przedmiotem opodatkowania jest odszkodowanie, o ile spełnione są dwa warunki łącznie, tj. odszkodowanie wypłacono w związku ze szkodą na składniku majątkowym i składnik majątkowy był związany z działalnością gospodarczą. Zgodnie z przywołaną w opisie stanu faktycznego decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego, obiekt nie spełniał wymogów pozwalających uznać go za środek trwały (składnik majątku), w związku z czym odmówiono Wnioskodawcy prawa do ujęcia po stronie kosztów wydatków na odbudowę poddasza i reperację dachu po pożarze zaistniałym w dniu 14 listopada 2008r. Skoro zniszczonego obiektu nie można było uznać za składnik majątkowy w rozumieniu art. 5a pkt 2 ww. ustawy i do dnia powstania osuwiska status obiektu nie uległ zmianie (nie został formalnie oddany do użytku i nie został ujęty w ewidencji środków trwałych), to odszkodowanie wypłacone w przypadku Wnioskodawcy przez towarzystwo ubezpieczeniowe jest wolne od podatku dochodowego i nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wyraził pogląd, iż gdyby w jego sytuacji otrzymane odszkodowanie zostało uznane, jako przychód podlegający opodatkowaniu, wówczas oznaczałoby to dla niego wysoce relatywne i niekonsekwentne traktowanie zagadnienia przez organy podatkowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są:

• otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e ww. ustawy),
• inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a ww. ustawy),
• kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c (art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. a ww. ustawy).
  
  

Z powyższych przepisów wynika, iż otrzymane odszkodowania związane ze składnikami majątku wykorzystywanymi przez podatnika w prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej stanowią przychód z tej działalności. Nie korzystają one także ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. W konsekwencji, jako część przychodu uzyskanego z prowadzonej działalności gospodarczej, podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przychód z tego tytułu powstaje w momencie otrzymania odszkodowania (bądź jego części).

Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.
   
   

Stosownie natomiast do art. 14 ust. 1i ww. ustawy, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Jednocześnie, zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Wskazać również należy, iż stosownie do art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Zgodnie natomiast z art. 22 ust. 8 tejże ustawy, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:

1. nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
2. nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a) środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,
3. ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych

-wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d), oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.

Powyższe regulacje wskazują, iż wydatki o charakterze inwestycyjnym, a więc związane z nabyciem lub wytworzeniem środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Wydatki te podlegają jednak zaliczeniu do kosztów tej działalności pośrednio poprzez odpisy amortyzacyjne.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży mebli tapicerowanych w budynku otrzymanym w drodze darowizny od rodziców. Przedmiotowy budynek był ciągle adoptowany i rozbudowywany na potrzeby warsztatu stolarsko-tapicerskiego i nie został formalnie oddany do użytkowania. Nie został też ujęty w ewidencji środków trwałych. Miało to nastąpić po oddaniu do użytku całego obiektu.

W związku z pożarem, jaki miał miejsce w 2008r., zniszczeniu uległo poddasze i poszycie dachowe budynku, co odciągnęło w czasie moment oddania budynku do użytkowania ze względu na konieczność kosztownej rekonstrukcji.

W miesiącu grudniu 2008r. zostały poniesione wydatki na materiały budowlane mające służyć odbudowie poddasza i poszycia dachowego, które zgodnie z prawomocną decyzją z dnia 20 października 2009r., określającą wysokość poniesionej straty z pozarolniczej działalności gospodarczej, wydaną przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, nie mogły stanowić kosztów uzyskania przychodu i winny zwiększać wartość początkową środka trwałego. W maju 2010r. budynek warsztatu i domu mieszkalnego, podobnie jak kilkadziesiąt innych zabudowań w sąsiedztwie, znalazał się w obrębie osuwiska geologicznego, które powstało jako konsekwencja długotrwalych opadów atmosferycznych. Decyzją Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego obiekt został przeznaczony do całkowitej rozbiórki. W czerwcu i sierpniu 2010r. Wnioskodawca otrzymał od towarzystwa ubezpieczeniowego dwie transze odszkodowania, które zostaną przeznaczone na wybudowanie zakładu produkcyjnego w innej lokalizacji poza terenem osuwiska.

Odnosząc zatem przedstawione powyżej uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie, jako bezpośrednio związane ze składnikiem majątku w rzeczywistości wykorzystywanym w prowadzonej przez Niego pozarolniczej działalności gospodarczej (działalność produkcyjna była prowadzona w obiekcie, który uległ zniszczeniu), stanowi co do zasady przychód z tej działalności i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć przy tym należy, iż dla dokonania oceny faktu związania składnika majątkowego z prowadzoną działalnością gospodarczą, istotny jest stan faktyczny istniejący w chwili zajścia zdarzenia losowego. Również samo powstanie szkody było następstwem zdarzenia zaistniałego w okresie prowadzenia przez Wnioskodawcę opodatkowanej działalności gospodarczej.

Jednakże zauważyć należy, że wskazany we wniosku budynek nie został formalnie oddany do użytkowania i nie został ujęty w ewidencji środków trwałych, co oznacza, iż Wnioskodawca, z jednej strony nie zaliczał (nie mógł zaliczyć) w ciężar kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej poniesionych wydatków inwestycyjnych związanych ze wskazanym we wniosku, a nabytym nieodpłatnie składnikiem majątku, jak również, iż wydatków tych do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawca już nie zaliczy (z drugiej strony), gdyż przedmiotowy składnik majątku będzie podlegał likwidacji (nie będzie już wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej).

Z uwagi na powyższe, część otrzymanego odszkodowania odpowiadająca zwrotowi wydatków inwestycyjnych nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów nie będzie stanowiła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w myśl art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast w pozostałej części, która nie stanowi zwrotu ww. wydatków, otrzymane odszkodowanie jako przychód z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wskazać przy tym należy, iż Wnioskodawca nie poniósł, co do zasady wydatków na nabycie ww. składnika majątku, gdyż nabył go nieodpłatnie, w drodze umowy darowizny. Przy czym za moment uzyskania tego przychodu należy przyjąć dzień otrzymania przez Wnioskodawcę poszczególnych transz odszkodowania (stosownych ich części).

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości nie uznania za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej wskazanego we wniosku odszkodowania:

• w części, w jakiej stanowi ono zwrot wydatków inwestycyjnych nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe,
• w pozostałej części nie stanowiącej zwrotu ww. wydatków – jest nieprawidłowe.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.