INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2011r. (data wpływu 21 marca 2011r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat dokonywanych przez mieszkańców na rzecz Wnioskodawcy na podstawie umów cywilno-prawnych w związku ze wzrostem wartości nieruchomości z tytułu wybudowania sieci kanalizacyjnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2011r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat dokonywanych przez mieszkańców na rzecz Wnioskodawcy na podstawie umów cywilno-prawnych w związku ze wzrostem wartości nieruchomości z tytułu wybudowania sieci kanalizacyjnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony opis zaistniałego stanu faktycznego:

Wnioskodawca realizuje w ramach wykonywania zadań własnych inwestycje w postaci budowy sieci kanalizacyjnej na terenach wiejskich. Taką inwestycję po nazwą „..." wybudowano w latach 2005 - 2007. Inwestycja została zrealizowana ze środków własnych budżetu Wnioskodawcy oraz ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. W związku z wybudowaną Inwestycją wzrosła wartość nieruchomości poszczególnych właścicieli, którzy winni uczestniczyć w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłaty adiacenckiej. Takiej opłaty nie pobrano, gdyż minął 3 letni okres wydania decyzji o ustalenie opłaty adiacenckiej. Z uwagi na fakt, iż termin płatności opłaty adiacenckiej (ustalanej w drodze decyzji administracyjnej) przedawnił się, Wnioskodawca zawarł z mieszkańcami umowy cywilnoprawne, które w swej treści zawierają znamiona odnoszące się do tejże opłaty adiacenckiej, a mianowicie widnieje zapis: „ § 1 –Przedmiotem umowy jest ustalenie zasad ponoszenia przez właściciela kosztów zwiększenia wartości nieruchomości z tytułu wybudowania przez Wnioskodawcę sieci kanalizacyjnej; § 2 Strony zgodnie ustalają, że w związku z wybudowaniem przez Wnioskodawcę sieci kanalizacyjnej w miejscowości L. wzrosła faktyczna wartość nieruchomości należącej do właściciela. W oparciu o wycenę rzeczoznawcy strony ustalają wzrost wartości nieruchomości na kwotę...zł; § 3 Właściciel zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy 50% kwoty określonej w § 2 tj. kwotę ...zł".

Wybudowana sieć kanalizacyjna jest własnością Wnioskodawcy, który utrzymuje ją i za jej pośrednictwem odbiera ścieki. Z tytułu dokonanych wpłat mieszkańcy nie uzyskują żadnych ulg czy bonifikat w cenach za odbierane ścieki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wpłaty mieszkańców gminy, którym wzrosła wartość nieruchomości z tytułu wybudowania sieci kanalizacyjnej określone w umowach cywilnoprawnych a mające znamiona opłaty adiacenckiej podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, między Wnioskodawcą a jej mieszkańcami zostały zawarte umowy cywilnoprawne, z których wynika, że zobowiązują się oni wnieść opłatę związaną ze wzrostem wartości ich nieruchomości położonych w miejscowości L. Opłaty dokonywane na rzecz Wnioskodawcy w ramach umów cywilnoprawnych są dobrowolne i noszą znamiona opłaty adiacenckiej.

Uwzględniając, że powyższe dobrowolne wpłaty pieniężne nie są uznawane za towar w rozumieniu przepisów art. 7 ustawy o VAT, gdyż mieszkańcy w ten sposób nie nabędą praw własności do urządzeń kanalizacyjnych, ani też nie są odpłatnością za świadczenie usług w ramach art. 8 ustawy o VAT, gdyż nie nabędą oni praw do żadnych ulg z tytułu korzystania z sieci kanalizacyjnej – można stwierdzić, iż nie stanowią one odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…), natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem od podatku. Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Przepis art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tj. Dz. U. z 2006r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) stanowi, iż zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zaistniałego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca realizuje w ramach wykonywania zadań własnych inwestycje w postaci budowy sieci kanalizacyjnej na terenach wiejskich. Taką inwestycję po nazwą „..." wybudowano w latach 2005 - 2007. Inwestycja została zrealizowana ze środków własnych budżetu Wnioskodawcy oraz ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. W związku z wybudowaną Inwestycją wzrosła wartość nieruchomości poszczególnych właścicieli, którzy winni uczestniczyć w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłaty adiacenckiej. Takiej opłaty nie pobrano, gdyż minął 3 letni okres wydania decyzji o ustalenie opłaty adiacenckiej. Z uwagi na fakt, iż termin płatności opłaty adiacenckiej (ustalanej w drodze decyzji administracyjnej) przedawnił się, Wnioskodawca zawarł z mieszkańcami umowy cywilnoprawne, które w swej treści zawierają m.in. następujące zapisy:

• przedmiotem umowy jest ustalenie zasad ponoszenia przez właściciela kosztów zwiększenia wartości nieruchomości z tytułu wybudowania przez Wnioskodawcę sieci kanalizacyjnej;
• Strony zgodnie ustalają, że w związku z wybudowaniem przez Wnioskodawcę sieci kanalizacyjnej w miejscowości L. wzrosła faktyczna wartość nieruchomości należącej do właściciela;
• w oparciu o wycenę rzeczoznawcy strony ustalają wzrost wartości nieruchomości na kwotę …zł;
• Właściciel zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy 50% kwoty …zł.
  
  

Zgodnie z art. 146 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce gruntami (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 102 poz. 651 ze zm.) ustalenie i wysokość opłaty adiacenckiej zależą od wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej. Ustalenie opłaty adiacenckiej następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartości nieruchomości. Wysokość opłaty adiacenckiej wynosi nie więcej niż 50% różnicy między wartością, jaką nieruchomość miała przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej, a wartością, jaką nieruchomość ma po ich wybudowaniu. Wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwały. Wartość nieruchomości według stanu przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej i po ich wybudowaniu określa się według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej.

W myśl art. 145 ust. 1 ustawy o gospodarce gruntami wójt, burmistrz albo prezydent miasta może, w drodze decyzji, ustalić opłatę adiacencką każdorazowo po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo po stworzeniu warunków do korzystania z wybudowanej drogi.

Zgodnie z art. 145 ust. 2 ustawy o gospodarce gruntami wydanie decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie do 3 lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo od dnia stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi, jeżeli w dniu stworzenia tych warunków obowiązywała uchwała rady gminy, o której mowa w art. 146 ust. 2. Do ustalenia opłaty przyjmuje się stawkę procentową określoną w uchwale rady gminy obowiązującą w dniu, w którym stworzono warunki do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo w dniu stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi.

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika, że decyzja ustalająca opłatę adiacencką ma charakter konstytutywny. Oznacza to, że opłata adiacencka jest jednym z elementów administracyjnego rozstrzygnięcia. Między podmiotami czynności występuje relacja zobowiązania o charakterze administracyjno-prawnym, a nie cywilno-prawnym.

Jeżeli zatem opłaty adiacenckie z tytułu wzrostu wartości nieruchomości pobierane są w związku z wydaniem stosownej decyzji administracyjnej i ich pobór związany jest z wykonywaniem zadań nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, do realizacji których została ona powołana, czynności związane z poborem opłat są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT.

Z przedstawionego we wniosku opisu zaistniałego stanu faktycznego wynika, iż wpłaty dokonywane przez mieszkańców dokonywane są na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych a nie decyzji administracyjnych. A zatem, skoro Wnioskodawca realizuje inwestycję polegającą na budowie przyłączy do sieci kanalizacyjnej, jednocześnie w związku z wykonywaną inwestycją wzrosła wartość nieruchomości poszczególnych właścicieli i na podstawie umów cywilnoprawnych właściciele nieruchomości zobowiązali się do wpłaty na rzecz Wnioskodawcy kwot pieniężnych z tytułu zwiększenia wartości nieruchomości na skutek działań Wnioskodawcy stwierdzić należy, iż wpłaty te jako należności za określone działania Wnioskodawcy ujęte w dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania opłat dokonywanych przez mieszkańców na rzecz Wnioskodawcy na podstawie umów cywilno-prawnych w związku ze wzrostem wartości nieruchomości z tytułu wybudowania sieci kanalizacyjnej należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.