INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni przedstawione we wniosku z dnia 6 czerwca 2011 r. (data wpływu 8 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zakwalifikowania ustanowionej nieodpłatnie służebności drogi jako wartości otrzymanych nieodpłatnie świadczeń - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia w latach 1926-1928 wybudowała osiedle mieszkaniowe. W jej skład od początku wchodzi 15 domów jednorodzinnych bliźniaczych stanowiących 30 kompleksów mieszkaniowych i budynek gospodarczy zawierający urządzenia wspólnego użytku - wieża ciśnień.

Budowa domów, budynku gospodarczego oraz zakup gruntów zostały w całości sfinansowane ze środków własnych poszczególnych członków Spółdzielni, ale pod tytułem własności Spółdzielni, która, administrując - zgodnie ze statutem – wspólnym majątkiem członków, dokonywała (w latach 20-tych ubiegłego wieku) zakupu gruntu, materiałów i robót budowlanych. Ww. nieruchomości zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych Spółdzielni i są umarzane w ciężar finansujących je funduszy własnych, tzn. nie są one amortyzowane.

Członkom Spółdzielni przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do domów, natomiast udział we współwłasności domu w nieruchomości wspólnej tj. w budynku gospodarczym wynosił 1/30 na dom. Udziały we współwłasności członków zamieszkujących domy były równe.

Przeznaczeniem wspólnego budynku gospodarczego - wieży ciśnień – od początku istnienia Spółdzielni było zapewnienie prawidłowego i bezawaryjnego funkcjonowania Spółdzielni oraz wypełnianie obowiązków wynikających z ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzieIniach mieszkaniowych oraz ze statutu Spółdzielni tj. zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin oraz potrzeb gospodarczych wynikających z zamieszkiwania w spółdzielczym osiedlu.

W budynku gospodarczym, który składa się z dwóch pięter, podpiwniczenia oraz poddasza o następujących powierzchniach użytkowych: piwnica - 25,95 m^², parter - 25,37 m^², 1 piętro - 20,81 m^², poddasze - 31,18 m^² (ogółem 103,31 m^²) umiejscowiona była wieża ciśnień, pomieszczenia gospodarcze i mieszkalne dla zatrudnionych pracowników gospodarczych, pomieszczenia dla służb księgowych, pomieszczenia do przechowywania dokumentacji Spółdzielni oraz siedziba Spółdzielni.

Powierzchnia gruntu, na której usadowiony jest budynek wynosi 262 m^². Wnioskodawca niewykorzystywane przez siebie pomieszczenia w budynku gospodarczym wynajmował, a środki uzyskiwane z najmu przeznaczał na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

W latach 1994-2004 Wnioskodawca wynajmował lokale znajdujące się na parterze i I piętrze jako lokale użytkowe, w latach 2006-2007 Wnioskodawca wynajmował lokal znajdujący się na I piętrze jako lokal użytkowy, w latach 2008-2010 Wnioskodawca wynajmował lokal znajdujący się na I piętrze dla celów mieszkaInych, w latach 1994-2011 Wnioskodawca wynajmował lokal na poddaszu jako lokal użytkowy.

W dniu 2 lutego 2011 r. Spółdzielnia - za zgodą swoich członków – sprzedała budynek gospodarczy wraz z gruntem i od kwoty uzyskanej ze sprzedaży, która stanowi jednocześnie dochód ze sprzedaży, zapłaciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób prawnych.

Środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości - zgodnie z art. 5 ust. 1 i art. 40 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych - zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, zgodnie z zapisem art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Z kwoty uzyskanej ze sprzedaży część kwoty została przeznaczona na pokrycie straty z gospodarki zasobami mieszkaniowymi występującej na dzień 31 grudnia 2010 r., i część kwoty została przeznaczona na fundusz remontowy.

Podział środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości został uchwalony przez Walne Zgromadzenie Spółdzielni.

Wnioskodawca podał też, iż sprzedaż nieruchomości była zwolniona z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a i art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Po sprzedaży w dniu 2 lutego 2011 r. ww. wspólnego budynku gospodarczego, w którym znajdowały się m.in.: pomieszczenia gospodarcze, administracja, księgi rachunkowe oraz siedziba, od dnia 3 lutego 2011 r. do dnia 1 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca korzystał nieodpłatnie z pomieszczeń znajdujących w całym budynku.

Od dnia 2 kwietnia 2011 r. do dnia 30 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca korzystał nieodpłatnie z pomieszczeń znajdujących się na parterze budynku, natomiast do dnia dzisiejszego pod adresem sprzedanej nieruchomości znajduje się siedziba Wnioskodawcy (za zgodą nowego właściciela budynku nieodpłatnie). Wnioskodawca korzystał z pomieszczeń, gdyż musiał zakończyć bieżące sprawy, tj. segregację i uporządkowanie dokumentacji, sprzedaż wyposażenia biur, sprzątnięcie pomieszczeń. Lokal na poddaszu o powierzchni 31,18 m^² był wynajmowany przez Wnioskodawcę jako lokal użytkowy do dnia 31 marca 2011 r. w związku z koniecznością zachowania okresu wypowiedzenia umowy najmu.

Wnioskodawca podał też, iż zgodnie z decyzją o podziale nieruchomości, podział sprzedanej nieruchomości został zatwierdzony pod warunkiem ustanowienia służebności - prawa przejścia i przejazdu na działce sprzedanej oraz na działkach przyległych.

W akcie notarialnym potwierdzającym sprzedaż nieruchomości nabywcy ustanowili nieodpłatną służebność drogi na rzecz każdoczesnych właścicieli sąsiednich działek, polegającą na prawie swobodnego przejścia i przejazdu przez działkę sprzedaną do działki drogi wewnętrznej.

Wnioskodawca, jako właściciel nieruchomości władnącej, na ustanowienie tej służebności gruntowej wyraził zgodę i na rzecz każdoczesnych właścicieli sprzedanej działki gruntu ustanowił nieodpłatną służebność gruntową drogi, polegającą na prawie swobodnego przejścia i przejazdu przez drogę wewnętrzną stanowiącą Jego własność, która stanowi dostęp do drogi publicznej. Nowi właściciele sprzedanej nieruchomości jako aktualni właściciele władnącej działki na ustanowienie tej służebności gruntowej wyrazili zgodę oraz zobowiązali się partycypować w części ułamkowej w kosztach eksploatacji, utrzymania i remontu drogi wewnętrznej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy dochód uzyskany przez Spółdzielnię w związku ze sprzedażą wspólnego budynku gospodarczego wraz z gruntem stanowi dochód uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podlega zwolnieniu od podatku dochodowego, w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, czy też cała kwota dochodu uzyskana ze sprzedaży podlega opodatkowaniu, czy może opodatkowaniu podlega dochód ustalony proporcjonalnie do powierzchni sprzedanego budynku w części wykorzystywanej przez Spółdzielnię w działalności w zakresie gospodarki mieszkaniowej i przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów gospodarki mieszkaniowej...
2. Czy przychód (w tym przypadku równoznaczny z dochodem) Spółdzielni z tytułu nieodpłatnego korzystania z pomieszczeń i z adresu siedziby Spółdzielni stanowi dochód uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podlega zwolnieniu od podatku dochodowego, w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych...
3. Czy nieodpłatną służebność drogi ustanowioną przez nabywcę nieruchomości na rzecz Spółdzielni należy zakwalifikować jako wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych...
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 3. Natomiast w zakresie pytania nr 1 i nr 2 wniosek Spółdzielni rozpatrzony odrębnymi interpretacjami.

Zdaniem Wnioskodawcy nieodpłatna służebność drogi ustanowiona na rzecz Spółdzielni nie będzie stanowiła przychodu Spółdzielni, gdyż, Spółdzielnia jednocześnie ustanowiła na rzecz nabywcy nieruchomości nieodpłatną służebność drogi należącej do Spółdzielni, czyli wystąpiły świadczenia wzajemne. Tym samym świadczenie ww. nie będzie podlegać opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe

Przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach jedynie sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) nie określają definicji przychodów. Zawierają jedynie przykładowy wykaz zdarzeń uznanych przez ustawodawcę za przychody w rozumieniu tej ustawy. Katalog tych zdarzeń został między innymi wymieniony w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W tym katalogu zdarzeń został również wskazany obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych otrzymanych nieodpłatnie świadczeń. Wskazany przedmiot opodatkowania wynika z art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, który stanowi, iż przychodem jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawodawca nie sprecyzował bliżej co należy rozumieć pod pojęciem „nieodpłatne świadczenia”, ograniczając się jedynie do wskazania w art. 12 ust. 6 ww. ustawy sposobu i kryteriów ustalania ich wartości. Wobec powyższego, należy odwołać się do znaczenia tego pojęcia, jakie nadają mu przepisy prawa cywilnego, a także orzecznictwo.

Przez „nieodpłatne świadczenie” należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy lub zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Służebności gruntowe zostały uregulowane w art. 285 – 295 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Służebność gruntowa jest prawem, którego treść polega na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego).

Ustanowienie służebności gruntowej może być zarówno odpłatne, jak i nieodpłatne - zależne jest to tylko od woli stron.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż w akcie notarialnym potwierdzającym sprzedaż nieruchomości nabywcy ustanowili nieodpłatną służebność drogi na rzecz każdoczesnych właścicieli sąsiednich działek, polegającą na prawie swobodnego przejścia i przejazdu przez działkę sprzedaną do działki drogi wewnętrznej.

Wnioskodawca, jako właściciel nieruchomości władnącej, na ustanowienie tej służebności gruntowej wyraził zgodę i na rzecz każdoczesnych właścicieli sprzedanej działki gruntu ustanowił nieodpłatną służebność gruntową drogi, polegającą na prawie swobodnego przejścia i przejazdu przez drogę wewnętrzną stanowiącą Jego własność, która stanowi dostęp do drogi publicznej. Nowi właściciele sprzedanej nieruchomości jako aktualni właściciele władnącej działki na ustanowienie tej służebności gruntowej wyrazili zgodę oraz zobowiązali się partycypować w części ułamkowej w kosztach eksploatacji, utrzymania i remontu drogi wewnętrznej.

Podstawową cechą nieodpłatnego świadczenia jest taka sytuacja, że otrzymujący przysporzenie nie będzie zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego.

Biorąc pod uwagę opisany stan faktyczny oraz uregulowania powyższych przepisów należy uznać, iż ustanowiona przez nabywców ww. nieruchomości nieodpłatna służebność gruntowa drogi nie powoduje dla Wnioskodawcy nieodpłatnego świadczenia (przysporzenia majątkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Świadczenie to ma bowiem charakter ekwiwalentny, ponieważ Wnioskodawca ustanowił na rzecz nabywców opisanej nieruchomości nieodpłatną służebność gruntową drogi, polegającą na prawie swobodnego przejścia i przejazdu przez drogę wewnętrzną stanowiącą Jego własność , która stanowi dostęp do drogi publicznej.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Do wniosku Spółdzielnia załączyła kserokopię uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni i aktu notarialnego dokumentującego sprzedaż nieruchomości.

Należy jednak zaznaczyć, że wydając interpretację indywidualną w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem podanym we wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.