Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-1554/12/MMa
z 4 marca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 listopada 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 03 grudnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 13 lutego 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odkupienia przez fundusz inwestycyjny jednostek uczestnictwa, nabytych w części w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej oraz w części w drodze spadku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 03 grudnia 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odkupienia przez fundusz inwestycyjny jednostek uczestnictwa, nabytych w części w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej oraz w części w drodze spadku.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z dnia 04 lutego 2013 r. Znak: IBPBII/2/415-1554/12/MMa wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 13 lutego 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca na podstawie prawomocnego postanowienia sądu z dnia 28 kwietnia 2009 r. nabył w całości spadek po małżonku. W skład spadku wchodziły m.in. jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych zdeponowane w różnych Towarzystwach Funduszy Inwestycyjnych, za pośrednictwem różnych banków. W 2009 r. jednostki uczestnictwa pewnych funduszy za pośrednictwem banków zostały przepisane na rzecz wnioskodawcy, niektóre fundusze na podstawie informacji banku nie przewidywały transferu jednostek i nadal figurowały na danych osobowych małżonka wnioskodawcy (wnioskodawca nie dokonał ich odkupienia).

W 2011 r. okazało się, że transfer jest możliwy i pozostałe fundusze zostały przepisane na rzecz wnioskodawcy według podziału:

• 50% z tytułu wspólnoty majątkowej (podatek 19% od zysku kapitałowego)
• 50% z tytułu dziedziczenia (podatek 19% od całej wartości).
  
  

Obecnie wnioskodawca jest zdecydowany odkupić jednostki uczestnictwa i przekazać środki na rachunek oszczędnościowy.

Wnioskodawca wskazuje, że został zwolniony od podatku od spadków i darowizn, spełniając warunek zwolnienia, tj. złożenia w urzędzie skarbowym w ciągu 6-ciu miesięcy od uprawnomocnienia się postępowania spadkowego zgłoszenia o nabyciu spadku na druku SD-Z2.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak zostaną opodatkowane środki na funduszach, których transfer przeprowadzony był w 2009 r., czy według podziału 50% z tytułu wspólnoty majątkowej i 50% z tytułu dziedziczenia?

Zdaniem wnioskodawcy, podatek od jednostek uczestnictwa, których transfer na rzecz wnioskodawcy przeprowadzony był w 2009 r. naliczony zostanie według podziału:

• 50% wartości z tytułu wspólnoty majątkowej – 19% od zysku,
• 50% wartości z tytułu dziedziczenia – 19% od całej wartości.
  
  

Jednostki uczestnictwa zakupione zostały ze środków pieniężnych, które stanowiły wynagrodzenie za pracę, będące wspólną własnością małżeńską. Gdyby za te pieniądze małżonek wnioskodawcy dokonał zakupu np. nieruchomości, nie byłoby wątpliwości, że jako jedyny spadkobierca dziedziczy po małżonku całą jego część tj. 50% wartości całej nieruchomości. Na takiej zasadzie wnioskodawca dziedziczył m.in. mieszkanie i samochód.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy stanowi, iż jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Pojęcie funduszy kapitałowych zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 14 ww. ustawy, w świetle którego ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zasady i terminy umarzania jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych w tych funduszach lub inny sposób unicestwienia tytułów udziału w funduszach kapitałowych określane są w statutach tychże funduszy kapitałowych.

Sposób opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje natomiast art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Jak wynika z art. 30a ust. 5 ww. ustawy dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) – czyli według skali podatkowej.

Na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 tej ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych, tj. m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że wnioskodawca nabył spadek po zmarłym w dniu 28 kwietnia 2009 r. małżonku, w skład którego wchodziły m.in. jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych. W 2009 r. jednostki uczestnictwa w pewnych funduszach inwestycyjnych zostały przepisane na rzecz wnioskodawcy.

Obecnie wnioskodawca planuje sprzedać ww. jednostki uczestnictwa. Wątpliwości wnioskodawcy budzi sposób opodatkowania uzyskanych środków z tytułu odkupienia jednostek przetransferowanych w 2009 r.

W pierwszej kolejności należy zatem wskazać, że wnioskodawca wskazał, iż jednostki uczestnictwa zostały zakupione ze środków pieniężnych, które stanowiły wynagrodzenie za pracę będące wspólną własnością małżeńską. Następnie w związku ze śmiercią małżonka wnioskodawca nabył w spadku jednostki uczestnictwa.

Zgodnie bowiem z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia przez wnioskodawcę jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych po zmarłym małżonku jest dzień śmierci spadkodawcy.

Zauważyć równocześnie należy, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). W myśl art. 50¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie ustania wspólności (np. w wyniku śmierci jednego ze współmałżonków), udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Zatem jeżeli małżonków łączył ustrój wspólności ustawowej, to w chwili śmierci jednego z nich ustrój ten przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych i w skład masy spadkowej wchodzi majątek osobisty zmarłego oraz jego udział w majątku wspólnym (wynoszący połowę tego majątku). Drugi udział w majątku wspólnym należy natomiast do pozostałego przy życiu małżonka, co oznacza, że 50% majątku nie podlega dziedziczeniu jako stanowiący własność małżonka żyjącego.

Stosownie do powyższego w kontekście przedstawionego we wniosku zdarzenia stwierdzić należy, że wnioskodawca 50% wszystkich jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych nabył w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej natomiast pozostałe 50% jednostek uczestnictwa nabył w spadku po zmarłym małżonku w dniu jego śmierci. Zatem w przypadku gdy jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych będące w posiadaniu wnioskodawcy zostaną odkupione przez fundusze inwestycyjne, wnioskodawca zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie zobowiązany do zapłaty 19% podatku dochodowego. W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym podlegał będzie cały dochód uzyskany z transakcji odkupienia przez fundusze inwestycyjne posiadanych przez wnioskodawcę jednostek uczestnictwa bez rozróżnienia czy jednostki te zostały nabyte w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej czy też w drodze spadku. Sposób nabycia będzie miał znaczenie przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodu.

Zgodnie z generalną zasadą ustalania kosztów uzyskania przychodów, określoną w art. 22 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Stosownie zaś do treści art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Zatem jeżeli małżonek wnioskodawcy nabył z majątku wspólnego małżonków jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, to każdy z małżonków w świetle powołanych powyżej przepisów był ich współwłaścicielem. W sytuacji zatem, gdy po śmierci uczestnika jednostki podlegają dziedziczeniu przez osobę, z którą zmarły pozostawał we wspólnocie majątkowej, należy przyjąć, że małżonek zmarłego uczestnika funduszy inwestycyjnych poniósł wydatek na nabycie zakupionych ze wspólnego majątku jednostek uczestnictwa w wysokości 50% i taki też koszt należy uwzględnić przy obliczaniu należnego zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do tych jednostek.

Jeżeli zatem 50% majątku nie podlega dziedziczeniu jako udział stanowiący własność małżonka żyjącego, to przyjąć należy, iż 50% wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa poniósł ten małżonek i dlatego może on wydatki w tej części zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Tym samym przedstawiając do wykupu jednostki uczestnictwa, nabyte w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, bank powinien pomniejszyć osiągnięty przez wnioskodawcę z tego tytułu przychód o koszty poniesione na nabycie jednostek uczestnictwa stanowiące połowę kosztów poniesionych wspólnie z małżonkiem na nabycie wszystkich jednostek skoro ich nabycia dokonano w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej. Dotyczy to przychodu przypadającego na połowę wszystkich jednostek – jako nabytych przez wnioskodawcę w trakcie trwania małżeństwa.

Natomiast w stosunku do odziedziczonych jednostek uczestnictwa nie można poniesionych przez spadkodawcę w części na niego przypadającej wydatków na nabycie tych jednostek, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich odkupienia przez fundusz. Wynika to z faktu, iż prawo do tych jednostek wnioskodawca nabył w drodze spadkobrania, a więc pod tytułem darmym bez ponoszenia kosztów. Skoro bowiem wnioskodawca otrzymał jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym w spadku, tym samym nie poniósł on wydatków na nabycie tychże jednostek – wydatki te poniósł spadkodawca w momencie ich pierwotnego nabycia. Innymi słowy w chwili nabycia tych jednostek w spadku nie doszło do uszczuplenia majątku wnioskodawcy w związku z nabyciem jednostek.

Reasumując, w przypadku przedstawienia do wykupu posiadanych przez wnioskodawcę jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, przychód uzyskany z tego tytułu będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ustalając koszty uzyskania przychodu z tytułu wykupu przez fundusze inwestycyjne ww. jednostek uczestnictwa wnioskodawca winien uwzględnić połowę kosztów nabycia jednostek uczestnictwa poniesionych przez małżonka z majątku wspólnego i ta kwota winna stanowić koszt uzyskania przychodu z odkupienia jednostek nabytych w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej (połowa wszystkich jednostek, zakupionych przez małżonków).

Natomiast przychód uzyskany z tytułu odkupienia połowy jednostek uczestnictwa czyli jednostek nabytych w spadku po małżonku, nie będzie mógł być pomniejszony o koszty, gdyż na nabycie tej części jednostek wnioskodawca kosztów nie poniósł. Jednostki te wnioskodawca otrzymał w spadku, czyli pod tytułem darmym.

Tym samym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.