INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 4 maja 2011 r. (data wpływu 9 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym (tzn. dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych Zainteresowany ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski). Wnioskodawca posiada 12 udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego (w dalszej części - Spółka). Wartość nominalna udziałów w Spółce jest niższa od ich wartości rynkowej. Udziały w Spółce zostały objęte w zamian za wkład pieniężny.

Wnioskodawca rozważa zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia w trybie art. 199 § 1 i § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z dnia 8 listopada 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm., w dalszej części - Kodeks spółek handlowych). Umorzenie udziałów Wnioskodawcy będzie miało charakter dobrowolny, tzn. Spółka nabędzie udziały za zgodą Wnioskodawcy. Zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia dokonane zostanie bez wynagrodzenia.

Zainteresowany wskazuje, iż dokonanie zbycia udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia rozważa również inny wspólnik Spółki - wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych został złożony do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze zbyciem udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie.

1. Brak przychodów z kapitałów pieniężnych

Z dniem 1 stycznia 2011 r. - na podstawie art. 1 pkt 16 lit. d) ustawy z dnia 25 listopada2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 1478) - uchylono art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o PIT. W konsekwencji - ze względu na brak regulacji szczególnej - od dnia 1 stycznia 2011 r. do zbycia udziałów na rzecz spółki w celu umorzenia, zastosowanie powinny znaleźć regulacje właściwe dla przychodów z kapitałów pieniężnych (podmiot dokonujący zbycia udziałów na rzecz spółki w celu umorzenia osiągnie zatem przychód z kapitałów pieniężnych, nie natomiast przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych).

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT za przychody z tytułu kapitałów pieniężnych uznaje się m.in. należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną.

Zgodnie z art. 30b ustawy o PIT „od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu”.

Dochodem z tytułu zbycia udziałów jest – zgodnie z art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT - różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów (ustalonymi na podstawie odrębnych przepisów).

Jak wynika z powołanej regulacji prawnej w zakresie pojęcia „przychody z kapitałów pieniężnych” mieści się wyłącznie odpłatne zbycie udziałów. Dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT nie jest natomiast objęte zbycie udziałów bez wynagrodzenia (a co za tym idzie również zbycie udziałów na rzecz spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia).

Zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia dokonane zostanie bez wynagrodzenia (tzn. Wnioskodawca nie otrzyma żadnego przysporzenia majątkowego w związku ze zbyciem udziałów). W konsekwencji dobrowolne zbycie udziałów przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia nie będzie skutkowało powstaniem (po stronie Zainteresowanego) przychodu z kapitałów pieniężnych.

Na potwierdzenie powyższego stanowiska Zainteresowany powołuje się na interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 25 stycznia 2011 r., sygn. IBPBII/2/415-1140/10/MM.

2. Brak możliwości ustalenia dochodu w drodze oszacowania

Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o PIT „przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7, 9 i 10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19”.

Art. 19 ust. 1 ustawy o PIT stanowi natomiast, iż „przychodem z odpłatnego zbycia (...) praw majątkowych (...) jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej”.

Powołana regulacja prawna uprawnia organ podatkowy i/lub organ kontroli skarbowej do określenia przychodu w drodze oszacowania wyłącznie w przypadku, gdy dochodzi do odpłatnego zbycia praw majątkowych, a ustalona cena - bez uzasadnionej przyczyny - odbiega od wartości rynkowej. Jeżeli natomiast zbycie dokonywane jest bez wynagrodzenia (nieodpłatnie) nie jest możliwe określenie przychodu w drodze oszacowania (w trybie art. 17 ust. 2 w zw. z art. 19 ust. 1 ustawy o PIT).

W konsekwencji w przypadku zbycia udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia organ podatkowy i/lub organ kontroli skarbowej nie jest uprawniony do ustalenia przychodu Wnioskodawcy w drodze oszacowania, tj. do opodatkowania po stronie Wnioskodawcy nieotrzymanego przysporzenia.

Na potwierdzenie powyższego stanowiska Zainteresowany powołuje się na interpretację indywidualną z dnia 25 stycznia 2011 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPBII/2/415-1140/10/MM.

3. Brak przychodu z innych źródeł

W ocenie Wnioskodawcy zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia nie będzie skutkowało powstaniem przychodu z jakiegokolwiek innego źródła.

Podsumowanie

Dobrowolne zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia nie będzie wiązało się z powstaniem jakiegokolwiek przychodu po stronie Wnioskodawcy.

W konsekwencji Zainteresowany nie będzie zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych w związku ze zbyciem udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia bez wynagrodzenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 24 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także, dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca posiada 12 udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego. Wartość nominalna udziałów w Spółce jest niższa od ich wartości rynkowej. Udziały w Spółce zostały objęte w zamian za wkład pieniężny.

Wnioskodawca rozważa zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia w trybie art. 199 § 1 i § 3 ustawy Kodeks spółek handlowych. Umorzenie udziałów Wnioskodawcy będzie miało charakter dobrowolny, tzn. Spółka nabędzie udziały za zgodą Wnioskodawcy. Zbycie udziałów na rzecz Spółki w celu umorzenia dokonane zostanie bez wynagrodzenia.

Instytucja umorzenia udziałów wspólnika spółki kapitałowej została uregulowana w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Przepis ten stanowi, że udziały mogą zostać umorzone w jeden z trzech sposobów, tj. w przypadku, gdy statut spółki tak stanowi (umorzenie automatyczne), za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). W każdym z tych trzech przypadków dochodzi do umorzenia udziałów.

Umorzenie dobrowolne dokonywane jest za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę. W rzeczywistości więc nie chodzi w takiej sytuacji w pierwszym rzędzie o umorzenie, ale o czynność prawną nabycia udziału przez spółkę w celu umorzenia (art. 200 Kodeksu spółek handlowych). Umorzenie nastąpi dopiero w przyszłości. Zatem w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie do ich umorzenia – w dwóch etapach działań. Chodzi więc o rodzaj transakcji, czynność prawną, która jest podstawą umorzenia dobrowolnego.

Z tej przyczyny przepis art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje swą dyspozycją zbycia udziałów w celu umorzenia, czyli umorzenia dobrowolnego.

W stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r. dochód z odpłatnego zbycia udziałów lub akcji w spółkach kapitałowych w celu ich umorzenia był opodatkowany jako udział w zyskach osób prawnych w myśl art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże z dniem 1 stycznia 2011 r. zmieniono zasady opodatkowania dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów lub akcji na rzecz spółki w celu ich umorzenia. Zgodnie bowiem z art. 1 pkt 16 lit. d) ustawy z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 1478) uchylono art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym dochód (przychód) uzyskany od 1 stycznia 2011 r. ze zbycia udziałów (akcji) w celu umorzenia jest traktowany jako przychód z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych - stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy.

Wskazać należy jednak, iż dyspozycją przepisu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte jest jednak wyłącznie zbycie o charakterze odpłatnym. To oznacza, że umorzenie dobrowolne bez wynagrodzenia nie będzie objęte dyspozycją tego przepisu. Skoro przepisy Kodeksu spółek handlowych dopuszczają umorzenie udziałów za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia, to w razie skorzystania z możliwości umorzenia bez wynagrodzenia nie ma podstaw zastosowanie przepisu art. 19 lub art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w przypadku gdy dobrowolne umorzenie w Spółce udziałów będzie miało charakter nieodpłatny nie spowoduje to po stronie Wnioskodawcy powstania dochodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej, tut. Organ informuje, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/7, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.