INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 4 maja 2011 r. (data wpływu 9 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności podejmowanych w ramach umów koprodukcyjnych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności podejmowanych w ramach umów koprodukcyjnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawiera umowy koprodukcyjne z A których przedmiotem jest wspólna produkcja filmów. W realizacji takich przedsięwzięć oprócz Spółki i A biorą udział także inne podmioty, np. dofinansowując koszty produkcji w formie dotacji.

Najważniejsze regulacje umowy koprodukcyjnych dotyczą:

• określenia przedmiotu i budżetu przedsięwzięcia,
• ustalenia wkładów producenta i koproducenta i ewentualnie innych podmiotów (strony wnoszą wkłady finansowe, rzeczowe, bądź oba rodzaje wkładów). Wkład rzeczowy może mieć przy tym postać wartości udostępnienia sprzętu, wartości usług wykonywanych przy wspólnej produkcji i wartości praw autorskich wnoszonych przez uprawnioną stronę umowy,
• określenia podmiotu dysponującymi prawami do scenariusza, oraz podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie i organizację produkcji filmu,
• postanowienia, iż Spółka jako koproducent zobowiązuje się do zawarcia umów z autorami, artystami - wykonawcami, kompozytorami i realizatorami filmu, osobami których wizerunki i wypowiedzi będą wykorzystane w filmie i innymi podmiotami (oraz dostarczenia ich na żądanie A), których przedmiotem będzie przeniesienie przez nich wszelkich praw autorskich majątkowych i praw pokrewnych, udzielenie zezwoleń na wykorzystanie ich wizerunku i wypowiedzi w filmie jak i uzyskanie zezwoleń z prawem dalszego ich udzielania na wykonywanie autorskich praw zależnych oraz do uzyskania zgód od dysponentów praw do materiałów archiwalnych (w tym: materiałów zdjęciowych, dźwiękowych, zdjęć fotograficznych, wydawniczych oraz materiałów ikonograficznych) wykorzystanych w filmie niezbędnych do realizacji niniejszej umowy tak, aby zagwarantowane było prawo koproducentów jako współuprawnionych autorsko do wyłącznego, nieograniczonego w czasie i przestrzeni korzystania i rozporządzania filmem (w tym tytułem filmu) i materiałami wyjściowymi, w kraju i za granicą na określonych polach eksploatacji,
• postanowienia, iż Spółka jako koproducent przenosi na A autorskie prawa majątkowe do filmu (zarówno w postaci ukończonej jak i nieukończonej), jego elementów oraz do materiałów wyjściowych, w części odpowiadającej wkładowi A w produkcję filmu, do korzystania na określonych w umowie polach eksploatacji,
• postanowienia, że film oraz jego elementy są wspólną własnością koproducentów, a autorskie prawa majątkowe przysługują stronom w częściach odpowiadających ich wkładowi w produkcję filmu,
• postanowienia, że w imieniu A wobec Spółki jako koproducenta będzie sprawowany nadzór produkcyjny w całym toku realizacji produkcji filmu przez osobę imiennie wyznaczoną,
• określenia pól eksploatacji filmu przysługujących każdej ze stron umowy.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Spółka prosi o potwierdzenie prawidłowości jej stanowiska, iż czynności podejmowane przez strony w ramach realizacji umowy koprodukcyjnej nie podlegają podatkowi od towarów i usług, gdyż są wykonywane w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia a nie w celu wykonania świadczenia na rzecz jednej ze stron, a w szczególności, że czynności wykonywane w ramach koprodukcji filmu nie stanowią świadczenia przez Spółkę usługi na rzecz A a wkład finansowy lub finansowy i rzeczowy wnoszony przez drugą stronę umowy w celu realizacji koprodukcji filmu nie stanowią odpłatności za taką czynność (usługę).

Zdaniem Wnioskodawcy, wspólna realizacja filmu w wyniku realizacji umowy koprodukcyjnej nie jest świadczeniem odpłatnych usług na rzecz innego podmiotu, podlegającym opodatkowaniu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Wnoszone przez strony umowy wkłady finansowe i rzeczowe nie stanowią wynagrodzenia za wykonane świadczenie (usługę) przez odpowiednio drugą ze stron, ale są środkiem niezbędnym do realizacji wspólnego projektu i, w jej wyniku, do nabycia przez każdą ze stron praw autorskich do eksploatacji utworu na określonych w umowie polach.

Spółka stoi na stanowisku, że świadczenie usług podlegające opodatkowaniu ma miejsce w przypadku, gdy dochodzi do świadczenia na rzecz innego podmiotu, istnieje odbiorca tego świadczenia, świadczenie to jest odpłatne, a między spełnionym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem zachodzi związek przyczynowo skutkowy. W powyżej opisanym stanie faktycznym mamy do czynienia z realizacją wspólnego przedsięwzięcia koprodukcji utworu audiowizualnego, co jednocześnie oznacza, że nie dochodzi do wzajemnego świadczenia usług przez każdą ze stron.

Rozpatrując kwestię nabycia praw do eksploatacji utworu audiowizualnego, należy zwrócić uwagę na przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90 poz. 631 ze zm.). Z treści art. 70 ust. 1 tejże ustawy wynika domniemanie, o nabyciu przez producenta utworu audiowizualnego na mocy umowy o stworzenie utworu albo umowy o wykorzystanie już istniejącego utworu wyłącznych praw majątkowych do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości. Prawa te są nabywane są przez producenta w sposób pierwotny tzn. niezależnie od czyichkolwiek uprawnień. W przypadku koprodukcji, koproducenci z chwilą wniesienia wkładów nabywają współudział w autorskich prawach majątkowych do dzieła audiowizualnego. Definicję koproducenta zawiera przepis art. 5 ust. 5 ustawy z dn. 30 czerwca 2005 r. o kinematografii (Dz. U. z 2005 r. Nr 132 poz. 1111 ze zm.), zgodnie z którym koproducentem filmu jest podmiot, który wspólnie z producentami organizuje, prowadzi i ponosi odpowiedzialność za produkcję filmu lub który współfinansuje produkcję filmu oraz nabywa współudział w autorskich prawach majątkowych. W związku z tym wniesienie wkładu finansowego i rzeczowego nie jest odpłatnym nabyciem praw, a stanowi warunek sine qua non uznania podmiotu za koproducenta danego filmu.

Celem potwierdzenia prawidłowości przedstawionego stanowiska Spółka podkreśla, iż w orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntował się pogląd, iż w przypadku wspólnych działań przedsiębiorców w celu osiągnięcia wspólnego dla nich celu ekonomicznego, z którego uzyskują w stosownych proporcjach należne im wynagrodzenia, te wspólne działania nie stanowią wzajemnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - por. np. wyrok NSA z 9 października 2008 r. sygn. I FSK 291/08, w którym przedstawiono następujące stanowisko: „(...) przy ustalaniu, stosownie do art. 8 ust. 1 u.p.t.u. przedmiotu opodatkowania świadczenia usług o złożonym charakterze jakie stanowią umowy kooperacyjne należy uwzględniać podstawowy cel wynikający z takich porozumień gospodarczych, a nie dokonywać wyodrębniania poszczególnych czynności służących realizacji tego celu dla potrzeb podatkowych w sposób oderwany od ich sensu gospodarczego. Celem bowiem kooperacji (współpracy, współdziałania) jest uzyskanie poprzez oddzielne, lecz skoordynowane i wspólne działania partnerów, określonego rezultatu, o korzystnym dla nich wymiarze ekonomicznym. Działań takich dla celów podatku od towarów i usług nie można oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru jako działania złożonego i wspólnego, tworzącego w aspekcie gospodarczym jedną całość, którego końcowym efektem, jak w niniejszej sprawie, jest zachęcenie jak największej ilości wspólnych klientów partnerów do dokonania zakupów towarów (usług) u jednego z nich, dla osiągnięcia przez nich satysfakcjonującej korzyści finansowej (przychód). Jeżeli współdziałanie takie dotyczy wspólnego programu marketingowego, pomiędzy jego uczestnikami nie dochodzi do wzajemnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 u.p.t.u., gdyż po pierwsze nie da się ich racjonalnie wycenić, a po drugie w przedsięwzięciu takim nie chodzi o wzajemne świadczenie usług pomiędzy uczestnikami działań kooperacyjnych, gdyż nie z tych działań osiągają „bezpośrednią jasno zindywiduaIizowaą korzyść”, lecz z osiągnięcia wspólnego celu podjętej współpracy nakierowanej na korzystne dla nich zachowanie osób trzecich (konsumentów banku i partnera) (...). Reasumując, nie stanowią wzajemnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.) wspólne działania marketingowe dwóch podmiotów gospodarczych, których celem jest zachęcenie ich klientów do dokonania zakupów towaru u jednego z nich przy wykorzystaniu produktu drugiego.

Podsumowując, zdaniem Spółki, wniesienie wkładów finansowych i rzeczowych przez strony umowy koprodukcyjnej filmu nie wypełnia dyspozycji art. 8 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a tym samym czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zaprezentowane przez Spółkę stanowisko znajduje potwierdzenie w stanowiskach organów podatkowych, przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 5 marca 2009 r. sygn. ILPP2/443-1149/08-2/EWW, a także w interpretacji tego samego organu z dnia 8 kwietnia 2010 r. sygn. ILPP 1/443-52/10-2/Al.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Zgodnie z wyżej wskazanymi regulacjami, przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stwierdzić zatem należy, iż aby transakcja podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi spełniać warunki:

• zaistnienie samego świadczenia,
• świadczenie musi być dokonywane na czyjąś rzecz,
• świadczenie musi mieć charakter odpłatny.
  
  

Stosownie do treści art. 5 pkt 5 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii (Dz. U. Nr 132, poz. 1111 ze zm.), koproducent filmu to podmiot, który wspólnie z producentem organizuje, prowadzi i ponosi odpowiedzialność za produkcję filmu lub który współfinansuje produkcję filmu oraz nabywa współudział w autorskich prawach majątkowych.

Przepis art. 5 pkt 6 cyt. ustawy wskazuje natomiast, że producent filmu to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1 Kodeksu cywilnego, która podejmuje inicjatywę, faktycznie organizuje, prowadzi i ponosi odpowiedzialność za kreatywny, organizacyjny i finansowy proces produkcji filmu.

Z kolei, w świetle art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. z 2006 r. Dz. U. Nr 90, poz. 631 ze zm.), prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych w rozdziale 6 zawiera przepisy szczególne dotyczące utworów audiowizualnych.

Z przepisu art. 69 tej ustawy wynika, że współtwórcami utworu audiowizualnego są osoby, które wniosły wkład twórczy w jego powstanie, a w szczególności: reżyser, operator obrazu, twórca adaptacji utworu literackiego, twórca stworzonych dla utworu audiowizualnego utworów muzycznych lub słowno muzycznych oraz twórca scenariusza.

Na podstawie art. 70 ust. 1 cyt. ustawy, domniemywa się, że producent utworu audiowizualnego nabywa na mocy umowy o stworzenie utworu albo umowy o wykorzystanie już istniejącego utworu wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości. Na zamówienie producenta tworzone jest jedno dzieło współautorskie, czyli utwór audiowizualny.

Zatem, właściwe prawa autorskie do utworu audiowizualnego w postaci wyłącznego prawa do korzystania i rozporządzania nim nabywa – obecnie w trybie domniemania – producent. Prawa te producent nabywa w sposób pierwotny. Fakt przyznania autorskiego prawa majątkowego do utworu audiowizualnego nie narusza jednak autorskich praw osobistych współtwórców takowego utworu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera umowy koprodukcyjne z A, których przedmiotem jest wspólna produkcja filmów. W realizacji takich przedsięwzięć oprócz Spółki i A, biorą udział także inne podmioty, np. dofinansowując koszty produkcji w formie dotacji.

Najważniejsze regulacje umowy koprodukcyjnej dotyczą:

• określenia przedmiotu i budżetu przedsięwzięcia,
• ustalenia wkładów producenta i koproducenta i ewentualnie innych podmiotów (strony wnoszą wkłady finansowe, rzeczowe, bądź oba rodzaje wkładów). Wkład rzeczowy może mieć przy tym postać wartości udostępnienia sprzętu, wartości usług wykonywanych przy wspólnej produkcji i wartości praw autorskich wnoszonych przez uprawnioną stronę umowy,
• określenia podmiotu dysponującymi prawami do scenariusza, oraz podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie i organizację produkcji filmu,
• postanowienia, iż Spółka jako koproducent zobowiązuje się do zawarcia umów z autorami, artystami - wykonawcami, kompozytorami i realizatorami filmu, osobami których wizerunki i wypowiedzi będą wykorzystane w filmie i innymi podmiotami (oraz dostarczenia ich na żądanie A), których przedmiotem będzie przeniesienie przez nich wszelkich praw autorskich majątkowych i praw pokrewnych, udzielenie zezwoleń na wykorzystanie ich wizerunku i wypowiedzi w filmie jak i uzyskanie zezwoleń z prawem dalszego ich udzielania na wykonywanie autorskich praw zależnych oraz do uzyskania zgód od dysponentów praw do materiałów archiwalnych (w tym: materiałów zdjęciowych, dźwiękowych, zdjęć fotograficznych, wydawniczych oraz materiałów ikonograficznych) wykorzystanych w filmie niezbędnych do realizacji niniejszej umowy tak, aby zagwarantowane było prawo koproducentów jako współuprawnionych autorsko do wyłącznego, nieograniczonego w czasie i przestrzeni korzystania i rozporządzania filmem (w tym tytułem filmu) i materiałami wyjściowymi, w kraju i za granicą na określonych polach eksploatacji,
• postanowienia, iż Spółka jako koproducent przenosi na A autorskie prawa majątkowe do filmu (zarówno w postaci ukończonej jak i nieukończonej), jego elementów oraz do materiałów wyjściowych, w części odpowiadającej wkładowi A w produkcję filmu, do korzystania na określonych w umowie polach eksploatacji,
• postanowienia, że film oraz jego elementy są wspólną własnością koproducentów, a autorskie prawa majątkowe przysługują stronom w częściach odpowiadających ich wkładowi w produkcję filmu,
• postanowienia, że w imieniu A wobec Spółki jako koproducenta będzie sprawowany nadzór produkcyjny w całym toku realizacji produkcji filmu przez osobę imiennie wyznaczoną,
• określenia pól eksploatacji filmu przysługujących każdej ze stron umowy.
  
  

Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sytuacji wystąpiły wszystkie konieczne elementy świadczenia opodatkowanego podatkiem VAT określone w art. 8 ust. 1 ustawy. Świadczeniem w tym przypadku jest wtórne przeniesienie przez Producenta praw do filmu na Koproducenta i ma ono charakter odpłatny, bowiem zgodnie z umową Koproducent ponosi określony koszt, wkład finansowy, rzeczowy, bądź oba rodzaje wkładów. Producent, zgodnie z cyt. art. 70 ustawy o prawach autorskich i pokrewnych, nabywa na mocy domniemania wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości, a następnie odpowiedni procent tych praw przenosi na Koproducenta. Zatem, każda tego rodzaju czynność wyczerpuje przesłanki odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegającego opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w tej kwestii należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Stosownie zaś do treści art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach wnioskodawcy w związku z tym skutki prawne, czy też ewentualna ochrona, określone w art. 14k do art. 14m mogą dotyczyć wyłącznie podmiotu, który uzyskał interpretację indywidualną.

Jednocześnie należy zauważyć, iż powołany przez Wnioskodawcę wyrok sądu administracyjnego wydany został w indywidualnej sprawie osadzonej w konkretnym stanie faktycznym i tylko do niego się zawęża, w związku z tym nie ma mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.