INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2011 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 21 marca 2011 r.), uzupełnionym w dniu 6 maja 2011 r. oraz w dniu 9 czerwca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu udostępnienia lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu udostępnienia lokalu mieszkalnego. Ww. wniosek uzupełniono w dniu 6 maja 2011 r. oraz w dniu 9 czerwca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku oraz w jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pracodawca (muzeum) „użyczył” Wnioskodawczyni lokal służbowy mieszkalny, który jednak – w Jej ocenie - nie spełniał warunków lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawczyni zatrudniona była na podstawie umowy o pracę w wymiarze #190; etatu i „według muzeum świadczyła pracę od dnia 31 sierpnia 2007 r. do połowy listopada 2008 r. bez żadnej przerwy, bez wolnego, bez ochrony i bez wynagrodzenia za ponadnormatywny czas pracy”. Ponadto Wnioskodawczyni zmuszona była świadczyć dodatkową pracę w zamian za udostępnienie ww. lokalu mieszkalnego. W związku z „użyczeniem” lokalu Wnioskodawczyni potrącano z wynagrodzenia opłaty za energię elektryczną na łączną kwotę 1.474 zł 63 gr.

Wnioskodawczyni podaje, iż oferta pracy obejmowała pracę z „mieszkaniem służbowym”.

Pracodawca od ww. świadczeń w postaci udostępnienia lokalu nie pobierał zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy obiekt muzealny mógł służyć jako mieszkanie i być użyczany pracownikowi...
2. Czy było to miejsce pracy i stanowisko pracy, gdzie powinny obowiązywać zasady BHP, pomieszczenie powinno być ogrzewane, oraz zaopatrzone w doprowadzoną zimną i ciepłą wodę oraz media...
3. Czy nieodpłatne świadczenie w postaci użyczenia ww. lokalu stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym...

Zdaniem Wnioskodawczyni – w zakresie pytania trzeciego - nie była zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu uzyskania nieodpłatnego świadczenia, gdyż świadczenia te podlegają zwolnieniu z opodatkowania.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest udzielenie odpowiedzi na pytanie 3. Wniosek w zakresie pytania 1 i 2 rozstrzygnięty zostanie w odrębnym piśmie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie pytania trzeciego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Z treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 11 ust. 2 tej ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Natomiast z treści art. 11 ust. 2a ww. ustawy wynika, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, to zgodnie z art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi natomiast, że wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Stosownie do art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że do przychodów pracownika zaliczyć należy wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, w tym świadczenia nieodpłatne, wynikające z zawartej umowy bądź mające związek z faktem wykonywania przez niego pracy.

Pojęcie „świadczenia” dla celów podatkowych ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. W sytuacji bowiem, gdy w ujęciu cywilistycznym interpretuje się je najczęściej na tle stosunku zobowiązaniowego, w ten sposób, iż rozumie się je jako zachowanie dłużnika zgodne z treścią zobowiązania, polegające na zadośćuczynieniu interesowi wierzyciela, będące działaniem czy też zaniechaniem, to na gruncie prawa podatkowego pod pojęciem „świadczenia nieodpłatnego” rozumieć należy te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, t.j. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Zaprezentowana definicja, mająca swoje źródło w orzecznictwie sądów administracyjnych, znajduje odzwierciedlenie w definicji słownikowej omawianego pojęcia, zgodnie z którą „nieodpłatne świadczenie” oznacza wszelkie świadczenia nie wymagające opłaty; takie za które się nie płaci, bezpłatne.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że pracodawca (muzeum) „użyczył” Wnioskodawczyni lokal służbowy mieszkalny, który jednak – w Jej ocenie - nie spełniał warunków lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawczyni zatrudniona była na podstawie umowy o pracę w wymiarze #190; etatu i „według muzeum świadczyła pracę od dnia 31 sierpnia 2007 r. do połowy listopada 2008 r. bez żadnej przerwy, bez wolnego, bez ochrony i bez wynagrodzenia za ponadnormatywny czas pracy”. Ponadto Wnioskodawczyni zmuszona była świadczyć dodatkową pracę w zamian za udostępnienie ww. lokalu mieszkalnego. W związku z „użyczeniem” lokalu Wnioskodawczyni potrącano z wynagrodzenia opłaty za energię elektryczną na łączną kwotę 1.474 zł 63 gr.

Wnioskodawczyni podaje, iż oferta pracy obejmowała pracę z „mieszkaniem służbowym”.

Pracodawca od ww. świadczeń w postaci udostępnienia lokalu nie pobierał zaliczki na podatek dochodowy.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić zatem należy, że przychodem ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest nie tylko wynagrodzenie za pracę lecz również inne korzyści osiągane przez pracownika. W pojęciu przychodu ze stosunku pracy mieści się bowiem każda realna korzyść, jaką uzyska pracownik w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do tych korzyści należy również zaliczyć nieodpłatne udostępnienie przez pracodawcę lokalu mieszkalnego.

Zatem – mając na uwadze treść art. 11 ust. 2a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – równowartość czynszu, jaki przysługiwałby pracodawcy (muzeum) w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu stanowi dla Wnioskodawczyni przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wartość tak obliczonego nieodpłatnego świadczenia, wraz z innymi składnikami wynagrodzenia ze stosunku pracy, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych dla przychodów ze stosunku pracy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.