INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15.07.2011 r. (data wpływu 18.07.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• zastosowania zwolnienia dla usług świadczonych jako ubezpieczający w zawieranych umowach na życie i NNW - jest prawidłowe,
• zastosowania zwolnienia dla usług związanych z obsługą, administracją umowami ubezpieczenia oraz NNW assistance - jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 18.07.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka w ramach prowadzonej działalności planuje oferować swoim klientom prowadzącym działalność gospodarczą pakiet usług oferowanych w ramach ubezpieczeń w wariantach podstawowym i rozszerzonym, dalej „Pakiet”, które obejmują:

Dla pakietu podstawowego:

Insurance Assistance - kompleksową obsługę ubezpieczeniową przedsiębiorstwa obejmującą całość czynności formalnych, administracyjnych i finansowych związanych z zawarciem i obsługą umów ubezpieczeniowych w firmie klienta, w tym prowadzenie administracji umowami ubezpieczenia oraz przekazywanie składek ubezpieczeniowych dla umów. Przedsiębiorca ma zapewnioną opiekę dedykowanego doradcy klienta, wsparcie lnfolinii telefonicznej oraz wirtualnej. Obsługę brokerską klientów w ramach pakietu podstawowego będzie prowadziła licencjonowana firma brokerska. Dodatkowo przedsiębiorca w podstawowym wariancie usługi ma możliwość skorzystania z Ubezpieczenia na życie. Ubezpieczenie jest bez składkowe i nieobowiązkowe.

Dla pakietu rozszerzonego:

Istnieje możliwość nabycia rozszerzonego wariantu usług obejmującego dodatkowe ubezpieczenie NNW wraz z opcjami Assistance dla działalności gospodarczej. Polisa ubezpieczeniowa Assistance daje możliwość w jej ramach do korzystania między innymi z następujących usług (w zależności od wybranego wariantu):

Energy Assistance — opiekę dedykowanego opiekuna Vip Switch Energy Trade w zakresie monitorowania rozwiązań energetycznych w przedsiębiorstwie, audytu zużycia energii w firmie, reprezentowanie klienta w negocjacjach cenowych z wybranymi dostawcami energii elektrycznej,

Finance Assistance — opiekę dedykowanego doradcy ds. pozyskiwania kapitału dla przedsiębiorstw, zapewnienie pierwszeństwa w obsłudze klienta w najbliższym oddziale partnerskim w ciągu 12h od zarejestrowania zlecenia, dodatkową infolinia finansowo,

Marketing Assistance — opiekę doradców ds. marketingu i sprzedaży internetowej obejmującą przygotowanie i administrowanie e-wizytówką przedsiębiorstwa, przygotowanie graficzne strony internetowej przedsiębiorstwa, wykonanie projektu wizytówek, papieru firmowego,

Assistance wizerunkowy — opiekę doradców ds. wizerunku przedsiębiorcy wciągu 24h od dnia zgłoszenia, usługa Made to Measure obejmującą darmowy pomiar u klienta i realizację dostawy ubioru do 5 tygodni,

Assistance prawny — opiekę prawników z kancelarii prawno-podatkowej, dedykowaną infolinię telefonicznych konsultacji prawnych, prawo24 — dedykowany adres e-mailowy do konsultacji Qnline, newsletter prawny, pierwszeństwo w korzystaniu z usług kancelarii,

Sky Aviation Concierge — opiekę doradców w zakresie doboru samolotu dedykowanego do potrzeb klienta, wyboru właściwej formy nabycia lub wynajęcia samolotu, reprezentację klienta w negocjacjach z dostawcami samolotów i usług transportu lotniczego.

Zakres usług oferowanych w ramach ubezpieczenia NNW Assistance dla klientów Spółki będzie systematycznie się rozszerzał wraz ze wzrostem ilości klientów. Przy nabyciu każdego z wariantów usług istnieje możliwość skorzystania z dodatkowego, bezskładkowego, nieobowiązkowego ubezpieczenia na życie, które Spółka oferuje swoim klientom jako bonus mający na celu podniesienie atrakcyjności oferty.

Spółka będzie świadczyła na rzecz swoich klientów usługi w ramach pakietu podstawowego oraz usługi jako ubezpieczający w zawieranych umowach ubezpieczenia na życie, od Następstw Nieszczęśliwych Wypadków wraz z Assistance.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi związane z obsługą, administracją umowami Ubezpieczenia świadczone przez Spółkę na rzecz swoich klientów w ramach pakietu podstawowego, w tym usługi świadczone jako ubezpieczający w zawieranych umowach ubezpieczenia na życie, od Następstw Nieszczęśliwych Wypadków wraz z Assistance podlegają przedmiotowemu zwolnieniu od podatku od towarów i usług zgodnie z art. 43 pkt 37 ustawy o VAT...

Zgodnie z treścią ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), nastąpiło odejście od identyfikacji usług zwolnionych od podatku od towarów i usług przy zastosowaniu klasyfikacji statystycznych. Obecnie usługi podlegające zwolnieniu od VAT określa się zgodnie z treścią przepisów ustawy od towarów i usług, w szczególności przepisu art. 43 ustawy o VAT.

Zdaniem wnioskodawcy Spółka przy świadczeniu usług w ramach oferowanego Pakietu korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 pkt 37) ustawy o VAT. Czynności podejmowane przez Spółkę jako ubezpieczającego zostały w nim wymienione jako usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Natomiast w wariancie podstawowym Spółka będzie świadczyła usługi bezpośrednio związane z działalnością ubezpieczeniową i zabezpieczeniem przychodów z działalności gospodarczej. Przedmiotowe zwolnienie stosuje się również do świadczenia usług stanowiących element wyżej wymienionych usług, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia wyżej wymienionych usług zwolnionych od podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, wydaję się, że Spółka przy świadczeniu usług w ramach Pakietów może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 pkt 37 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług świadczonych jako ubezpieczający w zawieranych umowach na życie i NNW ,
• nieprawidłowe w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług związanych z obsługą, administracją umowami ubezpieczenia oraz NNW assistance.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Co do zasady, w myśl art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Stosownie natomiast do art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Rozpatrując zwolnienie od podatku VAT wynikające z powyższych przepisów, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Zasadniczym bowiem powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347/1 ze zm.).

Jednak ani ustawa o VAT, ani Dyrektywa nie podają ścisłych definicji usług wymienionych w powyższym przepisie (art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy), lecz należy zauważyć, że zwolnienie od podatku od towarów i usług określone w tym przepisie jest zgodne z art. 135 ust. 1 pkt a Dyrektywy 2006/112/WE. Stosownie bowiem do art. 135 ust. 1 pkt a Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają od podatku transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich. W związku z powyższym, tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-8/01, C-349/96 oraz C-240/99 jednoznacznie wynika, że istotą transakcji ubezpieczeniowej w ogólnym rozumieniu jest to, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki. Wprawdzie Trybunał orzekł, że wyrażenie „transakcje ubezpieczeniowe” nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela.

Zatem podstawowym elementem transakcji ubezpieczeniowej w ogólnym rozumieniu jest to, że ubezpieczyciel zobowiązuje się w zamian z uprzednią zapłatę składki, zapewnić ubezpieczonemu – w przypadku zmaterializowania się pokrywanego ryzyka – usługę uzgodnioną w chwili zawarcia umowy. Z kolei „czynność ubezpieczeniowa”, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Usługa reasekuracyjna polega na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka. Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego z kolei dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Powinna to być usługa na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Z okoliczności sprawy wynika, iż Spółka w ramach prowadzonej działalności planuje oferować swoim klientom prowadzącym działalność gospodarczą pakiet usług oferowanych w ramach ubezpieczeń w wariantach:

• podstawowym, tj. Insurance Assistance – kompleksowa obsługa ubezpieczeniowa przedsiębiorstwa, obejmująca całość czynności formalnych, administracyjnych i finansowych związanych z zawarciem i obsługą ubezpieczenia w firmie klienta, w tym prowadzenie administracji umowami ubezpieczenia oraz przekazywanie składek ubezpieczeniowych dla umów. Przedsiębiorca ma zapewnioną opiekę dedykowanego doradcy klienta, wsparcie Infolinii telefonicznej oraz wirtualnej.
• rozszerzonym, obejmującym dodatkowe ubezpieczenie NNW wraz z opcjami Assistance dla działalności gospodarczej.
  
  

Przy nabyciu każdego z wariantów usług istnieje możliwość skorzystania z dodatkowego, bezskładkowego, nieobowiązkowego ubezpieczenia na życie, które Spółka oferuje swoim klientom jako bonus mający na celu podniesienie atrakcyjności oferty.

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, iż będzie świadczyć na rzecz swoich klientów usługi w ramach pakietu podstawowego oraz usługi jako ubezpieczający w zawieranych umowach ubezpieczenia na życie, od Następstw Nieszczęśliwych Wypadków wraz z Assistance.

Z opisu sprawy wynika zatem, iż Wnioskodawca będzie świadczył dwojakiego rodzaju czynności: usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek oraz usługi assistance.

Odnosząc powyższe do powołanego przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, wskazać należy, iż czynności, które Wnioskodawca wykonuje jako ubezpieczający w zawieranych umowach na życie i od NNW, stanowią usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, zatem będą korzystały ze zwolnienia określonego w ww. przepisie.

Zatem w powyższym zakresie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednakże w kwestii określenia zakresu zwolnienia dla czynności towarzyszących określonych we wniosku jako assistance, zarówno w wariancie podstawowym, obejmującym m.in. prowadzenie administracji umowami ubezpieczenia oraz przekazywanie składek ubezpieczeniowych, opiekę dedykowanego doradcy klienta, wsparcie infolinii telefonicznej oraz wirtualnej, jak i w wariancie rozszerzonym obejmującym różnorodne opcje assistance stwierdzić należy, iż co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeśli w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku usług assistance. Nie można ich uznać za jedno świadczenie dla celów podatku VAT wraz z usługą podstawową – tj. ubezpieczeniową.

Zatem usługi assistance należy rozpatrywać jako odrębne i niezależne od usługi ubezpieczeniowej.

Zauważyć należy, iż cyt. art. 43 ust. 13 ustawy, przewiduje zwolnienie od podatku również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Analiza ww. przepisu art. 43 ust. 13 ustawy wskazuje jednak, iż dopiero łączne spełnienie przesłanek wymienionych w tym przepisie warunkuje zastosowanie zwolnienia od podatku VAT. Zatem świadczona usługa musi stanowić element usługi ubezpieczeniowej, musi stanowić odrębną całość oraz być właściwa i niezbędna do świadczenia usługi zwolnionej. Świadczone przez Spółkę usługi assistance stanowią wprawdzie odrębną całość oraz są niezbędne do wykonania usługi ubezpieczeniowej. Jednakże usługi te muszą być również właściwe do wykonania usługi podstawowej, tj. usługi ubezpieczeniowej. Aby uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. Jak wynika ze słownika języka polskiego (sjp.pwn.pl), „właściwy”, to m.in. , , .

Biorąc pod uwagę powyższe definicje stwierdzić należy, iż usługi assistance świadczone przez Spółkę z pewnością nie stanowią najważniejszej części czynności ubezpieczeniowych i nie mają typowych cech, które tym czynnościom można przypisać.

Trudno bowiem uznać za usługę właściwą do usługi ubezpieczeniowej, np. usługę typu sky aviation concierge, polegającą m.in na doradztwie w zakresie doboru samolotu, czy assistance wizerunkowy, polegający m.in. na doradztwie w zakresie wizerunku i dostawie ubioru.

Z uwagi na powyższe o usługach assistance nie można mówić, iż są właściwe dla świadczenia usługi ubezpieczeniowej.

Zatem, usługi assistance, świadczone przez Spółkę zarówno w wariancie podstawowym i rozszerzonym nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Reasumując usługi świadczone przez Wnioskodawcę jako ubezpieczający w zawieranych umowach ubezpieczenia na życie, od NNW podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy. Natomiast usługi związane z obsługą, administracją umowami ubezpieczenia (wariant podstawowy) oraz usługi assistance w wariancie rozszerzonym nie mogą korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.