INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 czerwca 2011 r., uzupełnionym pismem złożonym w dniu 8 sierpnia 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Pismem z dnia 27 lipca 2011 r. Nr ITPB2/415-592/11-2/IL wezwano Panią do usunięcia braków formalnych złożonego wniosku. Braki wykazane w wezwaniu uzupełniono pismem złożonym w dniu 8 sierpnia 2011 r.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 4 czerwca 2009 r. wykupił Pan od Spółdzielni lokal, przy ul. W … . W dniu 10 maja 2010 r. zmarła Pana matka. Na podstawie umowy darowizny, zawartej w formie aktu notarialnego w 2001 r. otrzymał Pan lokal, przy ul. K ….. Na podstawie ww. umowy przeniesiono na Pana własność ww. lokalu oraz został Pan zobowiązany do spłaty braci, w wysokości 1/3 wartości lokalu każdemu z braci w ciągu 1 roku od śmierci matki. W dniu 30 lipca 2010 r. dokonał Pan wyceny na dzień 30 maja 2010 r. wartości rynkowej lokalu położonego w przy ul. K … na kwotę 117.024 zł. Z uwagi, iż nie posiadał Pan gotówki na spłatę braci, postanowił sprzedać mieszkanie spółdzielcze, położone przy ul. W .., którego miesięczne utrzymanie wynosiło 400 zł. Następnie zatrzymał Pan mieszkanie po matce, położone przy ul. K .., ponieważ utrzymanie tego lokalu nie przekracza 100 zł miesięczne. Koszty utrzymania mieszkania są dla Pana istotne, gdyż jest Pan samotny i pobiera świadczenie emerytalne. W dniu 22 lutego 2011 r. sprzedał Pan lokal położony przy ul. W … za kwotę 160.000 zł. W dniu 24 kwietnia 2011 r. spłacił Pan braci.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy spłata braci może być uznana za wydatki na cele mieszkaniowe, uprawniające do zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia lokalu...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z treścią aktu notarialnego, umową darowizny została na Niego przeniesiona własność lokalu mieszkalnego, położonego przy ul. K …. W akcie tym zawarto jednak klauzulę, iż po śmierci matki Wnioskodawca jest zobowiązany do jego wyceny i przekazania po 1/3 wartości na rzecz dwóch braci.

Czyniąc zadość warunkom aktu notarialnego i aby zachować w posiadaniu tę nieruchomość, sprzedał inny lokal własnościowy, położony przy ul. W … . Dochód z tej sprzedaży, w części łącznie 78 000 zł, Wnioskodawca przekazał dwóm braciom tytułem spłaty zobowiązania wynikającego z aktu notarialnego darowizny lokalu mieszkalnego. Wnioskodawca wskazał, że jeden przelew opiewał na kwotę 39 000 zł, zaś drugi był pomniejszony o kwotę 1.500 zł, która została przekazana nieco wcześniej bezpośrednio do rąk brata.W ocenie Wnioskodawcy oczywistym jest, iż definitywnie pozbył się lokalu przy ul. W …, tytułem zapewnienia zamieszkania przy ul. K …. Akt notarialny dotyczący darowizny w sposób bezsporny od początku pomniejszał udział Wnioskodawcy we własności lokalu położonego przy ul. K …. W opinii Wnioskodawcy od początku był On zobowiązany do spłaty na rzecz braci 2/3 części udziału w przedmiotowej własności. Różnica ta została pokryta z dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia lokalu położonego przy ul. W …. Wnioskodawca podnosi również, iż tylko śmierć Jego matki mogła wyznaczyć termin rozliczeń, umożliwiający zarówno zasiedlenie lokalu położonego przy ul. K …, jak i spłatę 2/3 części udziału w prawie własności. Wnioskodawca uważa, iż powyższa transakcja jest niewątpliwie związana z przeznaczeniem dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia lokalu, na własne cele mieszkaniowe podatnika. Ponadto wydatkowanie przychodu ze sprzedaży lokalu położonego przy ul. W … odbyło się w terminie przewidzianym ustawą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zmianami), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub ww. praw majątkowych nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

• odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz
• zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż na podstawie umowy darowizny, zawartej w formie aktu notarialnego w 2001 r. otrzymał Pan od matki lokal położony przy ul. K … . Jednocześnie został zobowiązany do dokonania spłaty na rzecz braci w wysokości 1/3 wartości lokalu każdemu z nich w ciągu 1 roku od śmierci matki. W dniu 10 maja 2010 r. zmarła Pana matka. Z uwagi, iż nie posiadał Pan gotówki na spłatę braci, postanowił sprzedać mieszkanie, położone przy ul. W … . Mieszkanie to wykupił Pan od Spółdzielni w dniu 4 czerwca 2009 r. Zatrzymał Pan natomiast mieszkanie po matce, położone przy ul. K … . W dniu 22 lutego 2011 r. sprzedał Pan lokal położony przy ul. W … . W dniu 24 kwietnia 2011 r. spłacił Pan braci.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

• położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

W myśl art. 21 ust. 26 ww. ustawy przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Zgodnie z art. 21 ust. 27 ww. ustawy w przypadku ponoszenia wydatków na cele mieszkaniowe w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe.

Ponadto zgodnie z art. 21 ust. 28 ww. ustawy za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1. nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
2. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

• przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Z zacytowanej regulacji art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wynika, że warunkiem zwolnienia od podatku dochodu uzyskanego ze sprzedaży m.in. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego jest nie tylko wydatkowanie przychodu w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży, ale również jego wydatkowanie na ściśle w ustawie określony cel. Należy podkreślić, iż wszelkiego rodzaju ulgi, zwolnienia stanowiące wyjątki od zasady opodatkowania należy interpretować ściśle.

W związku z powyższym wydatki, od których poniesienia ustawodawca uzależnia zastosowanie zwolnienia w podatku dochodowym powinny być dokonane na cele mieszkaniowe.

Z analizy wniosku wynika, iż umową darowizny została na Pana przeniesiona własność lokalu mieszkalnego, położonego przy ul. K …. W umowie darowizny zawarto jednak klauzulę, iż po śmierci matki jest Pan zobowiązany do jego wyceny i przekazania po 1/3 wartości na rzecz dwóch braci.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Natomiast zgodnie z art. 893 Kodeksu Cywilnego darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).

Świadczenie, o którym mowa, w art. 893 Kodeksu cywilnego określane jest mianem polecenia i może być zastrzeżone albo na rzecz darczyńcy, albo na rzecz osoby trzeciej. Polecenie zasadniczo powinno być dokonane w umowie darowizny. Skoro w umowie darowizny obdarowany może zgodzić się na takie ukształtowanie praw i obowiązków stron umowy, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby opisywaną powinność zachowania przyjął na siebie w drodze późniejszego porozumienia.

W orzecznictwie przyjmuje się, że nałożenie na obdarowanego polecenia, także majątkowego, nie prowadzi do powstania stosunku zobowiązaniowego analogicznego jak wynikający z innych zdarzeń prawnych, z którymi ustawa łączy taki skutek. Osoba, która odnosi z polecenia korzyść, nie jest wierzycielem, lecz beneficjariuszem. Taki wniosek wywodzi się z charakteru prawnego polecenia, którego nałożenie na określoną osobę (obdarowanego) prowadzi do powstania zobowiązania naturalnego (niezupełnego).

W świetle powyższego w niniejszej sprawie uznać należy, iż nabycie przez Pana lokalu przy ul. K … nastąpiło w sposób nieodpłatny, na podstawie umowy darowizny w 2001 r. Wydatków poniesionych w dniu 24 kwietnia 2011 r. na spłatę braci w wykonaniu polecenia darczyńcy nie sposób zatem uznać za wydatki poniesione na nabycie przedmiotowego lokalu.

W konsekwencji mając na uwadze przepisy warunkujące przedmiotowe zwolnienie, należy stwierdzić, iż spłata dokonana przez Pana na rzecz braci, zgodnie z poleceniem zawartym w umowie darowizny nie stanowi wydatku poniesionego na własne cele mieszkaniowe określonego w art. 21 ust. 25 pkt 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie stanowi podstawy do zastosowania zwolnienia z opodatkowania określonego tym przepisem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.