2021.09.21 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-1.4010.171.2021.1.AT
z 21 września 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 19 kwietnia 2021 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy epuap: 20 kwietnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

czy udzielenie osobie trzeciej, ze środków własnych, oprocentowanej pożyczki, nie spowoduje utraty przez Wnioskodawcę (Uczelnię) zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych - jest nieprawidłowe,
czy środki pieniężne zwrócone Wnioskodawcy przez pożyczkobiorcę tj. kapitał (kwota nominalna pożyczki) będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych - jest nieprawidłowe,
czy otrzymane oprocentowanie pożyczki przeznaczone na cele statutowe będzie korzystało ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 kwietnia 2021 r. wpłynął do Organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia:

czy udzielenie osobie trzeciej, ze środków własnych, oprocentowanej pożyczki, nie spowoduje utraty przez Wnioskodawcę (Uczelnię) zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych,
czy środki pieniężne zwrócone Wnioskodawcy przez pożyczkobiorcę tj. kapitał (kwota nominalna pożyczki) będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych,
czy otrzymane oprocentowanie pożyczki przeznaczone na cele statutowe będzie korzystało ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca – Wyższa Szkoła X (dalej „Uczelnia”) jest niepubliczną wyższą uczelnią zawodową utworzoną na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1997 roku o wyższych szkołach zawodowych (Dz. U. Nr 96 poz. 590 z późniejszymi zmianami). Akt założycielski uczelni został sporządzony (…) na podstawie zezwolenia Ministra Edukacji Narodowej nr (…) Wyższa Szkoła X została wpisana do rejestru niepublicznych wyższych szkół zawodowych (…). Aktualny numer rejestru, stosownie do § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 6 marca 2007 r. w sprawie sposobu prowadzenia rejestru uczelni niepublicznych i związków uczelni niepublicznych (Dz. U. Nr 52, poz. 348), został zmieniony na (…). Zgodnie ze Statutem Uczelni do jej zadań należy:

prowadzenie kształcenia na studiach;
prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
prowadzenie kształcenia specjalistycznego;
prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
kształcenie i promowanie kadr uczelni;
stwarzanie osobom niepełnosprawnym oraz ze szczególnymi potrzebami warunków do pełnego udziału w:
1. procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia;
2. kształceniu;
3. prowadzeniu działalności naukowej;
wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;
działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;
przestrzeganie i promowanie standardów antydyskryminacyjnych opartych na zasadach równości, tolerancji i otwartości.

Uczelnia posiada wolne środki pieniężne na rachunku bankowym (nadwyżki).

W sytuacji prawie zerowych stóp procentowych, Uczelnia zamierza w przyszłości udzielić osobie trzeciej - ze środków własnych - oprocentowanej pożyczki. Udzielenie przez Uczelnię takiej pożyczki spowoduje, że środki przeznaczone na cele statutowe (korzystające ze zwolnienia od CIT na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4) nie będą ulegały dewaluacji o wskaźnik inflacji. Po upływie okresu trwania pożyczki, np. 5-10 latach, środki pochodzące ze zwrotu pożyczki, w całości, wraz z uzyskanymi przez Uczelnię od pożyczkobiorcy odsetkami, zostaną przeznaczone na cele statutowe Uczelni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z planowanym przez Wnioskodawcę (Uczelnię) udzieleniem osobie trzeciej, ze środków własnych, oprocentowanej pożyczki, wydatek ten tj. udzielenie pożyczki, nie spowoduje utraty przez Wnioskodawcę zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów uzyskanych przez Wnioskodawcę do tej pory i przeznaczonych na cele statutowe oraz czy środki pieniężne zwrócone Wnioskodawcy przez pożyczkobiorcę tj. kapitał (kwota nominalna pożyczki) wraz z umownymi odsetkami (oprocentowaniem pożyczki), które także zostaną przeznaczone w całości na cele statutowe Wnioskodawcy, będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej również jako p.d.o.p.), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów.

Z kolei na podstawie art. 7 ust. 2 tej ustawy, dochodem jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Nie każdy dochód podlega opodatkowaniu p.d.o.p. Niektóre rodzaje dochodów, które podlegają opodatkowaniu mogą być objęte zwolnieniem z opodatkowania.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Z kolei zgodnie z art. 17 ust. 1c ustawy p.d.o.p. wskazany powyżej przepis ust. 1 pkt 4 nie ma zastosowania w:

przedsiębiorstwach państwowych, spółdzielniach i spółkach;
przedsiębiorstwach komunalnych mających osobowość prawną, dla których funkcję organu założycielskiego pełnią jednostki samorządu terytorialnego lub ich jednostki pomocnicze utworzone na podstawie odrębnych przepisów;
samorządowych zakładach budżetowych oraz jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych - jeżeli przedmiotem ich działalności jest zaspokajanie potrzeb publicznych pośrednio związanych z ochroną środowiska w zakresie: wodociągów i kanalizacji, ścieków komunalnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych oraz transportu zbiorowego.

Uczelnia (Wnioskodawca) jest niepubliczną wyższą uczelnią zawodową utworzoną na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1997 roku o wyższych szkołach zawodowych (Dz. U. Nr 96 poz. 590 z późniejszymi zmianami). Akt założycielski uczelni został sporządzony (…) na podstawie zezwolenia Ministra Edukacji Narodowej nr (…). Wyższa Szkoła X została wpisana do rejestru niepublicznych wyższych szkół zawodowych (…). Aktualny numer rejestru, stosownie do § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 6 marca 2007 r. w sprawie sposobu prowadzenia rejestru uczelni niepublicznych i związków uczelni niepublicznych (Dz. U. Nr 52, poz. 348), został zmieniony na (…).

Zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a. Zwolnienie zawarte w ww. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zwolnieniem warunkowym. W celu skorzystania z tego zwolnienia należy spełnić łącznie dwie przesłanki:

podatnik korzystający ze zwolnienia musi prowadzić działalność statutową wymienioną w ww. przepisie, przy czym statut może przewidywać również inne cele działalności,
uzyskane dochody muszą być przeznaczone wyłącznie na cele tej preferowanej przez ustawodawcę działalności statutowej oraz bez względu na termin - wydatkowane na te cele, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodu.

Przeznaczenie i wydatkowanie dochodu powinno charakteryzować tożsamość celu, na który podatnik najpierw dochód przeznaczył, a następnie wydatkował.

Wskazać należy, że Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 11 października 2016 r. (Znak: 1462-IPPB5.4510.844.2016.1.MR) analizując przesłanki zwolnienia z p.d.o.p. określone w art. 17 ust. 1 pkt 6c, które podobnie jak zwolnienie wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o p.d.o.p. stanowi zezwolenie warunkowe, stwierdził że: „Jak wynika z treści art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Wobec tego, o możliwości zwolnienia od podatku osiągniętego dochodu decyduje zasadniczo, oprócz wymogu, że nie może to dotyczyć działalności gospodarczej cel na jaki przeznaczone zostaną te środki. Wobec powyższego, dochód Fundacji posiadającej status organizacji pożytku publicznego, w części przeznaczonej i przekazanej na cel statutowy, jakim będzie udzielenie zwrotnego finansowania polegającego na udzieleniu pożyczki na rzecz Spółki, w zakresie zgodnym z celami statutowymi Fundacji, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6c będzie korzystało ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych." Zwolnienie z p.d.o.p. na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o p.d.o.p. ma zastosowanie jeżeli dochody podatnika przeznaczone są na preferowane przez ustawodawcę cele statutowe. Innymi słowy, w celu zastosowania zwolnienia z p.d.o.p.:

cel działalności musi wynikać ze statutu,
cel statutowy musi mieścić się w katalogu celów preferowanych przez ustawodawcę, wskazanych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o p.d.o.p.

Celem statutowym jest cel, który został wskazany w statucie danego podmiotu. Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 lipca 2003 r. (sygn. SA/KA910/02): "pod pojęciem działalności statutowej należy rozumieć te rodzaje działalności, które ujęte zostały w statucie. Jest to bezpośrednie rozumienie tego zwrotu, wynikające ze znaczenia użytych w nim słów i jako takie, nie wymaga stosowania dalszej wykładni".

W przedstawionym we wniosku opisie zdarzenia przyszłego Uczelnia planuje przeznaczyć posiadane przez siebie środki pieniężne na udzielenie osobie trzeciej pożyczki, a następnie środki pieniężne, które powrócą do Uczelni tytułem zwrotu pożyczki wraz z odsetkami (oprocentowaniem) Uczelnia zamierza w całości przeznaczyć na cele statutowe. Innymi słowy, Uczelnia – co do zasady - zgromadzone na rachunkach bankowych środki pieniężne przeznacza na bieżącą działalność (np. wynagrodzenia, zakup materiałów dydaktycznych itp.), natomiast wolne środki zamierza przeznaczyć na udzielenie oprocentowanej pożyczki. Dochód z odsetek od pożyczki przeznaczony będzie na cele statutowe jednostki (tak kapitał, jak i odsetki).

Zdaniem Wnioskodawcy planowane działania spełniają przesłanki warunkujące zwolnienie tych dochodów z podatku dochodowego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albowiem działanie Uczelni będzie realizowane wyłącznie w celu ochrony kapitału przed skutkami inflacji, który to kapitał w całości finalnie przeznaczony zostanie na realizację celów statutowych. W konsekwencji zdarzenie tego rodzaju nie spowoduje po stronie Uczelni konieczności zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, wydatek polegający na udzieleniu pożyczki nie spowoduje utraty zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów uzyskanych przez Wnioskodawcę do tej pory i przeznaczonych na cele statutowe. Również zwrócony wnioskodawcy przez pożyczkobiorcę kapitał (kwota nominalna pożyczki) wraz z umownymi odsetkami (oprocentowaniem pożyczki), który również zostanie przeznaczony w całości na cele statutowe Wnioskodawcy, będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przekazanie środków pieniężnych na udzielenie pożyczki stanowi inwestycję krótkookresową o charakterze zwrotnym, a tym samym nie stanowi dochodu przeznaczonego na cele inne niż statutowe.

Przychód pojawia się w momencie otrzymania odsetek od pożyczki. Ten przychód również korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ stanowi dochód przeznaczony na cele statutowe Uczelni. Uczelnia posiadając wolne środki przeznacza bowiem na udzielenie pożyczki nie dokonuje ich komercyjnego wydatkowania, jest to jedynie specyficzna forma przetrzymywania tych środków do momentu ich faktycznego wydatkowania na cele statutowe. Zatem, przechowywanie przez Uczelnię wolnych środków pieniężnych poprzez udzielenie pożyczki osobie trzeciej nie skutkuje utratą zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Mając na uwadze powyższe, uznać należy, że Wnioskodawca wypełnia wskazane powyżej przesłanki i w zakresie przeznaczania swoich dochodów na działalność statutową objęta jest zwolnieniem z art. 17 ust. 1 pkt 4. Uczelnia jest podatnikiem, którego działalność statutowa została objęta dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych tj. Uczelnia prowadzi przede wszystkim działalność oświatową (kształcenie studentów) i naukową, a co za tym idzie jej dochody, przeznaczone na cele statutowe, o których mowa w powyższym przepisie, podlegają zwolnieniu z podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest w części nieprawidłowe, a w części prawidłowe.

Wnioskodawca jest podmiotem działającym na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r., poz. 478 ze zm.), posiada osobowość prawną i jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy, określa ona zasady funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Wnioskodawca jest uczelnią niepubliczną, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2 tejże ustawy.

Jednocześnie, wskazać należy, że ww. podmioty, a tym samym Wnioskodawca, nie zostały wymienione przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1406 ze zm.; dalej jako: „ustawa o CIT”), jako podmioty, które są zwolnione od podatku.

Z uwagi na powyższe, należy wskazać, że Wnioskodawca, tak jak inne podmioty posiadające osobowość prawną, podlega ogólnym regułom podatkowym przewidzianym w tej ustawie. Oznacza to, że ustala dochód bez względu na rodzaje źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 7 ust. 2 ustawy o CIT).

Ustalony w powyższy sposób dochód może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o CIT. Przepis ten zawiera bowiem katalog dochodów wolnych od podatku. Innymi słowy, wyłącza z podstawy opodatkowania dochody uzyskane z tytułów w nim wymienionych.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Stosownie do postanowień zawartych w art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Podkreślenia wymaga, że zwolnienie określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT nie jest uzależnione od rodzaju uzyskiwanego dochodu, oprócz dochodów wymienionych w art. 17 ust. 1a. Ważny jest cel na jaki ten dochód jest przeznaczony, a nie źródło jego pochodzenia, przy czym źródłem dochodów mogą być przykładowo dochody z działalności statutowej, dochody z działalności gospodarczej.

Warunkiem zwolnienia z opodatkowania dochodu podatnika jest wykazanie się tożsamością celu statutowego i celu preferowanego przez ustawodawcę w powołanym przepisie. Wykazanie tych celów w statucie musi być precyzyjne i ścisłe. Pojęcie cel statutowy to nie tylko bezpośrednie prowadzenie przez organizację jakiejś działalności, lecz także wspieranie takiej działalności, o ile wynika to wprost ze statutu.

Z art. 17 ust. 1a ustawy o CIT wynika, że zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:

dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub dochodów uzyskanych z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem objęte są jednak dochody podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego,
1a. dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego używania na warunkach określonych w art. 17a-17k;
dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

Podkreślić należy, że z art. 17 ust. 1a pkt 2 ustawy o CIT wynika, że zwolnienie o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o CIT dotyczące podatników, przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia wydatkowanych na inne cele, niż wymienione w tym przepisie. Zatem, przepis ten wprowadza ograniczenie zakresu zwolnienia wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT tylko do dochodu, który podatnik nie tylko przeznaczy na cele statutowe, określone w tym przepisie, ale i wydatkuje na te cele. Istotne jest to, że samo tylko przeznaczenie dochodu na cele statutowe preferowane przez ustawodawcę nie wystarczy dla zachowania prawa do zwolnienia, gdyż wydatkowanie dochodu na inny cel niż wskazany przez ustawodawcę, spowoduje, że podatnik straci prawo do zastosowania przedmiotowego zwolnienia. Charakterystyczne jest, że art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT w istocie tylko określa cele społecznie użyteczne, które muszą być określone także w statucie, które uzasadniać mogą zwolnienie od podatku, o ile podatnik osiągnie dochód. Nie określa on żadnych innych warunków tego zwolnienia. Czyni to natomiast w powołanym wyżej przepisie art. 17 ust. 1a, który stanowi, że samo tylko przeznaczenie dochodu na cel społecznie użyteczny, preferowany przez ustawodawcę nie jest wystarczające do zwolnienia, dochód musi być także wydatkowany na ten cel.

Kolejny warunek omawianego zwolnienia ustawodawca wprowadził w art. 17 ust. 1b ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a.

Ustawodawca wprowadził w tym przepisie ułatwienie dla podatników w korzystaniu ze zwolnienia, bowiem postanowił, że wydatkowanie dochodu może nastąpić - po uprzednim jego przeznaczeniu - w czasie znacznie późniejszym od momentu jego osiągnięcia i przeznaczenia. Jednakże wprowadził przy tym warunek rozwiązujący - pozbawiający podatnika zwolnienia w przypadku jego wydatkowania na inny niż preferowany cel ustawowy.

Użycie przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy sformułowania „w części przeznaczonej na te cele” oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów niż wymienione w tym przepisie - to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych „innych celów” nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania. Nie można bowiem w tym zakresie zastosować wykładni rozszerzającej ustawowy zakres zwolnienia podatkowego.

Zatem warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy podatkowej jest aby cele przewidziane w statucie mieściły się w katalogu celów wymienionych w tym przepisie.

Z regulacji art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika zatem wprost, że podstawowym kryterium zastosowania przewidzianego w nim zwolnienia podatkowego jest przeznaczenie przez podatnika osiągniętego przez niego dochodu na ściśle określone w nim cele preferowane, przy czym cele te muszą w sposób nie budzący wątpliwości wynikać z postanowień statutu danego podmiotu. Jednocześnie określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej.

Przepis ten nie zawiera natomiast wymogu, by wskazane w nim cele statutowe były głównymi czy też jedynymi celami działalności osoby prawnej. Jednak, aby podatnik, mógł skorzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, musi zadeklarować, że osiągnięty przez niego dochód przeznaczy na cele statutowe preferowane przez ustawodawcę i na te cele go faktycznie przeznaczy.

Wskazać należy, że ze zwolnienia nie mogą korzystać, bez względu na cele ich działalności, podatnicy wymienieni w art. 17 ust. 1c ustawy o CIT:

przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie i spółki,
przedsiębiorstwa komunalne mające osobowość prawną, dla których funkcję organu założycielskiego pełnią jednostki samorządu terytorialnego lub ich jednostki pomocnicze utworzone na podstawie odrębnych przepisów,
samorządowe zakłady budżetowe oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych – jeżeli przedmiotem ich działalności jest zaspokajanie potrzeb publicznych pośrednio związanych z ochroną środowiska w zakresie: wodociągów i kanalizacji, ścieków komunalnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych oraz transportu zbiorowego.

Reasumując, zwolnienie podatkowe, o którym mowa, jest obwarowane licznymi zastrzeżeniami. Obejmuje tylko tą część dochodów, która przeznaczona zostanie na cele statutowe wskazane w tym przepisie. Ponadto, przepisy ograniczają zakres podmiotowy zwolnienia, poprzez wyłączenie spod możliwości jego zastosowania dochodów różnych grup podatników - czy to z uwagi na rodzaj ich działalności, czy też na określoną formę organizacyjną.

Wskazać należy, że sposób realizacji celów określonych w statucie jednostki powinien być wskazany w sposób ścisły i nie budzący wątpliwości by organy podatkowe mogły rozstrzygnąć, czy jest on zgodny z celami preferowanymi przez ustawodawcę. Organy podatkowe nie są bowiem uprawnione do dokonywania wykładni zapisów statutu.

Innymi słowy precyzyjne określenie celów, dla realizacji których dana osoba prawna została powołana jest istotne dlatego, że cele te nie mogą być ustalane przez organy podatkowe w drodze wykładni postanowień statutu, ponieważ nie są do tego upoważnione. Organ podatkowy, wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, nie przeprowadza bowiem postępowania dowodowego; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i stanowiskiem wnioskodawcy.

Statut Uczelni powinien określać zasady, formy i zakres działalności realizującej cele, dla których została ona ustanowiona.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika m.in., że Wnioskodawca jest niepubliczną wyższą uczelnią zawodową utworzoną na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1997 roku o wyższych szkołach zawodowych (Dz. U. Nr 96 poz. 590 z późniejszymi zmianami). Zgodnie ze Statutem Uczelni do jej zadań należy:

prowadzenie kształcenia na studiach;
prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
prowadzenie kształcenia specjalistycznego;
prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
kształcenie i promowanie kadr uczelni;
stwarzanie osobom niepełnosprawnym oraz ze szczególnymi potrzebami warunków do pełnego udziału w:
1. procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia;
2. kształceniu;
3. prowadzeniu działalności naukowej;
wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;
działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;
przestrzeganie i promowanie standardów antydyskryminacyjnych opartych na zasadach równości, tolerancji i otwartości.

W tym miejscu należy podkreślić, że analizowane zwolnienie, dotyczy podatników, których celem statutowym jest określona w przepisie działalność.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest ustalenie czy udzielenie osobie trzeciej, ze środków własnych, oprocentowanej pożyczki, nie spowoduje utraty przez Wnioskodawcę (Uczelnię) zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów uzyskanych przez Wnioskodawcę do tej pory i przeznaczonych na cele statutowe, oraz czy środki pieniężne zwrócone Wnioskodawcy przez pożyczkobiorcę tj. kapitał (kwota nominalna pożyczki) wraz z umownymi odsetkami (oprocentowaniem pożyczki), które także zostaną przeznaczone w całości na cele statutowe Wnioskodawcy, będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, że w sytuacji opisanej we wniosku mamy do czynienia z dofinansowaniem lub finansowaniem osoby trzeciej poprzez udzielenie oprocentowanej pożyczki podczas gdy z zapisów statutu Uczelni nie wynika aby jej celem statutowym było wspieranie działalności innych podmiotów (osób trzecich).

Tego rodzaju dofinansowanie, czy też finansowanie nie spełnia warunku wydatkowania dochodu na cele statutowe określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Dodatkowo zauważyć należy, że ustawodawca dopuszczając w art. 17 ust. 1b ustawy o CIT, także pośredni sposób wydatkowania dochodu na cel społecznie użyteczny z zachowaniem prawa do zwolnienia podatkowego, w art. 17 ust. 1e ustawy, ten pośredni sposób ograniczył do przypadków enumeratywnie wyliczonych w pkt 1-3. Jednocześnie podkreślić należy, że zbiór rodzajów lokowania środków pieniężnych, uprawniających podatnika do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa m.in. w art. 17 ust. 1 ustawy jest zbiorem zamkniętym, co prowadzi do wniosku, że inne sposoby lokowania wspomnianych dochodów nie korzystają z takiego zwolnienia.

W myśl art. 17 ust. 1e ustawy o CIT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie stosuje się również w przypadku lokowania dochodów poprzez nabycie:

wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. obligacji Skarbu Państwa lub bonów skarbowych oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997 r.,
papierów wartościowych lub niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, o ile nabycie takie nastąpiło w ramach zarządzania portfelem, o którym mowa w art. 75 tej ustawy, również w przypadku gdy zarządzanie portfelem odbywa się na podstawie umowy z towarzystwem funduszy inwestycyjnych, które wykonuje tę działalność na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, pod warunkiem zdeponowania tych papierów wartościowych lub instrumentów finansowych na odrębnym rachunku prowadzonym przez uprawniony podmiot w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych działających na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1f ustawy o CIT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1e, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczany i wydatkowany, bez względu na termin, na cele określone w ust. 1.

Podkreślić także należy, że z przepisów art. 17 (w szczególności z art. 17 ust. 1a pkt 2) ustawy o CIT, wynika jednoznaczne powiązanie zwolnienia podatkowego z rzeczywistym i bezpośrednim wydatkowaniem dochodu na cele statutowe. Pośrednie etapy alokacji dochodu poza wskazanymi w art. 17 ust. 1e, choćby były obliczone na zwiększenie dochodu i jego przeznaczenie w przyszłości na cele statutowe, nie są objęte przedmiotowym zwolnieniem od podatku dochodowego, przewidzianym w art. 17 ww. ustawy, w tym również nie są objęte zwolnieniem z art. 17 ust. 1 pkt 4.

Odnosząc cytowane powyżej przepisy do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że dochody przeznaczone na udzielenie przez Wnioskodawcę osobie trzeciej oprocentowanej pożyczki, nie będą objęte zwolnieniem z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, gdyż nie zostaną spełnione wskazane w cytowanych powyżej przepisach warunki uprawniające do zwolnienia. Kwota zwróconej Wnioskodawcy pożyczki również nie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych. Kwota zwróconej pożyczki nie stanowi bowiem przychodu Wnioskodawcy a zatem nie generuje powstania dochodu, który mógłby zostać przeznaczony na cele statutowe. Z kolei otrzymane odsetki stanowią przychód Wnioskodawcy a tym samym dochód z nich wynikający może zostać przeznaczony na cele statutowe i w takim przypadku będzie on korzystał ze zwolnienia od podatku.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać w części za nieprawidłowe, a w części za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla Organu wydającego przedmiotową interpretację. Powołana interpretacja nie stanowi źródła prawa. Interpretacje wiążą strony w konkretnej indywidualnej sprawie, wiec zawartych w nich stanowisk organów podatkowych nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy.

Ponadto, co istotne, powołana przez Wnioskodawcę interpretacja zapadła w odmiennym od przedstawionego we wniosku zdarzeniu przyszłym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin