Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-3.4011.41.2019.1.JM
z 19 marca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2019 r. (data wpływu 23 stycznia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania środków pieniężnych otrzymanych w ramach Programu „Mobilność Plus” – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania środków pieniężnych otrzymanych w ramach Programu „Mobilność Plus”.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W dniu 28 grudnia 2016 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dalej: „Minister”) ogłosił konkurs w ramach V edycji programu „Mobilność Plus” (dalej: „Ogłoszenie”), ustanowionego na podstawie komunikatu Ministra z dnia 26 kwietnia 2012 r. o ustanowieniu programu pod nazwą „Mobilność Plus” (M.P. poz. 254; dalej: „Komunikat”), zmienionego komunikatem Ministra z dnia 20 grudnia 2016 r. o zmianie zasad finansowania programu pod nazwą „Mobilność Plus” (M.P. poz. 1242).

Zgodnie z treścią Ogłoszenia środki finansowe przyznawane w ramach programu są przeznaczone na finansowanie zagranicznych pobytów uczestników programu, w celu udziału w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych realizowanych w zagranicznych ośrodkach naukowych (pkt 1.1. Ogłoszenia).

Wsparcie przyznawane jest w kwotach zryczałtowanych, określonych w punkcie 1.2. i 1.3. Ogłoszenia, na okres od 6 do 36 miesięcy (pkt 1.5. Ogłoszenia). Termin rozpoczęcia zagranicznego pobytu uczestnika programu powinien przypadać nie wcześniej niż na dzień 1 stycznia 2018 r. (pkt 1.7. Ogłoszenia).

Adresatami konkursu są młodzi naukowcy w rozumieniu art. 2 ust. 19 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2018 r., poz. 87; dalej: „Ustawa”), którzy w momencie składania wniosku są zatrudnionymi w jednostce naukowej na podstawie umowy o pracę lub mianowania pracownikami naukowymi lub naukowo – dydaktycznymi w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2017 r., poz. 2183, z późn. zm.) (pkt 2.1. lit. a) Ogłoszenia; pkt 1.2. oraz pkt II załącznika do Komunikatu), lub spełniają jedno z pozostałych wskazanych w Ogłoszeniu kryteriów.

Wsparcie jest udzielane we wszystkich dziedzinach nauki (pkt 3 Ogłoszenia), a konkurs nie ma żadnych ograniczeń co do lokalizacji zagranicznego ośrodka (pkt 4. Ogłoszenia).

O przyznanie środków finansowych w ramach programu mogą ubiegać się jednostki naukowe, zatrudniające kandydatów na uczestników programu. W tym celu składają wniosek, zgodnie z postanowieniami ogłoszenia o konkursie (pkt 5 Ogłoszenia). Złożenie wniosku potwierdza kierownik jednostki naukowej poprzez złożenie stosownego oświadczenia (pkt 5.4 Ogłoszenia).

Wniosek jest oceniany przez zespół interdyscyplinarny do spraw programu „Mobilność Plus”, a jednymi z kryteriów są: wartość naukowa planowanych badań naukowych lub prac rozwojowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na rozwój nauki w danej dziedzinie lub możliwości praktycznego zastosowania ich wyników w kraju (pkt 6.2. lit. a Ogłoszenia) oraz wpływ uczestnictwa w programie na dalszy rozwój naukowy kandydata na uczestnika programu (pkt 6.2. lit. d Ogłoszenia).

Środki finansowe są przekazywane jednostce naukowej, na podstawie umowy zawartej z Ministrem o finansowanie uczestnictwa w programie (pkt 6.5. Ogłoszenia; pkt III.6 załącznika do Komunikatu), a następnie jednostka naukowa przekazuje je uczestnikowi programu na podstawie odrębnej umowy, zawartej pomiędzy jednostką naukową a tym uczestnikiem (pkt 6.7 Ogłoszenia; pkt III.7 załącznika do Komunikatu). Albowiem środki finansowe w ramach Programu są przyznawane jednostce naukowej na podstawie decyzji Ministra, z przeznaczeniem dla uczestnika Programu (pkt III.5 załącznika do Komunikatu).

Zgodnie z brzmieniem załącznika (zatytułowanego „Mobilność Plus”) do Komunikatu, celem programu „Mobilność Plus” (dalej: „Program”) jest umożliwienie młodym naukowcom udziału w badaniach naukowych prowadzonych w renomowanych zagranicznych ośrodkach naukowych pod opieką wybitnych naukowców o międzynarodowym autorytecie w danej dziedzinie nauki, przy wykorzystaniu aparatury i metod niedostępnych w Polsce.

Program zapewnia finansowanie pobytu uczestnika w zagranicznej jednostce naukowej, prowadzącej w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe, oraz podróży między miejscem zamieszkania uczestnika Programu a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek (pkt 1.1 załącznika do Komunikatu). Finansowanie dotyczy również małżonka uczestnika oraz jego niepełnoletnich dzieci (pkt 1.3 załącznika do Komunikatu).

Udział w Programie jest finansowany ze środków finansowych na naukę wyodrębnionych w części budżetu państwa – Nauka, na finansowanie programów i przedsięwzięć określanych przez ministra właściwego do spraw nauki (pkt 1.4 załącznika do Komunikatu).

O przyznanie środków finansowych w ramach Programu mogą ubiegać się jednostki naukowe zatrudniające uczestników Programu. Wniosek o przyznanie środków finansowych może złożyć jedynie kierownik jednostki naukowej.

Zgodnie z Komunikatem uczestnikiem Programu może być m.in. młody naukowiec zatrudniony w jednostce naukowej na podstawie umowy o pracę, będący pracownikiem naukowym lub naukowo – dydaktycznym w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym; albo pracownikiem naukowym w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk; albo pracownikiem naukowym lub badawczo – technicznym w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (pkt 1.2.1 załącznika do Komunikatu).

W okresie istotnym z uwagi na przedmiot niniejszego wniosku Wnioskodawczyni była zatrudniona w ramach projektu naukowego na U. na podstawie umowy pracę na czas określony, obowiązującej począwszy od czerwca 2015 r. do dnia 30 kwietnia 2018 r., w charakterze pracownika naukowego na stanowisku adiunkta naukowego.

Aktualnie Wnioskodawczyni jest zatrudniona w ramach etatu uniwersyteckiego na U. na podstawie umowy o pracę na czas określony, obowiązującej począwszy od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 stycznia 2021 r. w charakterze pracownika naukowo – dydaktycznego na stanowisku adiunkta w wymiarze 1/2 etatu.

U. (dalej: „Jednostka”) wnioskiem z dnia 14 marca 2017 r. o przyznanie środków finansowych na uczestnictwo w programie „Mobilność Plus” – V edycja (numer rejestracyjny wniosku X: wskazał jako kandydata na uczestnika programu Wnioskodawczynię. Jako osoby planujące wraz z Wnioskodawczynią wyjazd za granicę zostali wskazani członkowie rodziny: M. G. oraz małoletnie dzieci. Jako ośrodek zagraniczny został wskazany N. I. (INMG) na U.

Tym samym, pracodawca skierował Wnioskodawczynię do zagranicznego ośrodka naukowego we Francji, w celu realizacji przez nią zadania, polegającego na udziale w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych w latach 2018 – 2020, prowadzonych we francuskiej jednostce naukowej.

Zarówno temat badań, jak i zagraniczny ośrodek naukowy, zostały określone wspólnie przez pracodawcę i Wnioskodawczynię (Wnioskodawczyni konsultowała planowane badania i ich opis sporządzony na potrzeby wniosku ze swoim opiekunem naukowym w Jednostce, w którego zespole Wnioskodawczyni świadczy pracę w ramach stosunku pracy łączącego ją z Jednostką). Wniosek został przygotowany wspólnie, lecz podpisany i złożony wyłącznie przez pracodawcę Wnioskodawczyni.

Decyzją z dnia 6 listopada 2017 r. Minister przyznał Jednostce środki finansowe w łącznej kwocie 596.000,00 zł przeznaczone na finansowanie w latach 2018 – 2020 udziału Wnioskodawczyni w programie „Mobilność Plus”. Zgodnie z decyzją środki miały być przekazywane w kolejnych latach w określonej wysokości (w 2018 r. – 202.000,00 zł, w tym koszty pobytu 182.000,00 zł i koszty podróży 20.000,00 zł; w 2019 r. – 238.400,00 zł, w tym koszty pobytu 218.400,00 zł i koszty podróży 20.000,00 zł; w 2020 r. – 155.600,00 zł, w tym koszty pobytu 145.600,00 zł i koszty podróży 10.000,00 zł). Środki finansowe miały być przekazywane na podstawie umowy określającej warunki finansowania i realizacji uczestnictwa w programie oraz rozliczania tych środków.

Decyzja została wydana na podstawie art. 26 ust. 1 oraz art. 13 ust. 1 ustawy i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257, z późn. zm.), z których to przepisów wynika, że w sprawie finansowania programów ustanawianych przez Ministra rozstrzyga się w drodze decyzji.

W celu sfinansowania wyjazdu Wnioskodawczyni do zagranicznego ośrodka naukowego zawarte zostały dwie odrębne umowy, o których dalej.

Pomiędzy Ministrem a Jednostką została zawarta umowa z dnia 25 stycznia 2018 r. o finansowanie uczestnictwa w programie „Mobilność Plus” (dalej: „Umowa A”).

Zgodnie z § 1 Umowy A Wnioskodawczyni miała uczestniczyć w Programie w celu wzięcia udziału w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych w ramach projektu pt. (...)w ramach Programu (dalej: „Zadanie”). Jako termin rozpoczęcia realizacji Zadania Umowa A wskazuje dzień 1 marca 2018 r. a zakończenia dzień 31 sierpnia 2020 r. (§ 5 ust. 1 Umowy A). W rezultacie zawarta Umowa A dokładnie określa projekt, w ramach którego Wnioskodawczyni ma przeprowadzić badania naukowe lub prace rozwojowe podczas swojego pobytu w zagranicznym ośrodku naukowym.

W § 3 ust. 2 Umowy A wskazano, że środki finansowe przyznane decyzją Ministra są przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku oraz kosztów podróży uczestnika Programu i członków jego rodziny pomiędzy miejscem zamieszkania uczestnika Programu a miejscowością, w której lub w pobliżu której znajduje się zagraniczny ośrodek, zgodnie z kalkulacją wielkości przyznanych kwot zryczałtowanych stanowiącą załącznik Nr 1 do Umowy A. Tak więc, środki finansowe przyznane Wnioskodawczyni zostały określone z góry.

W pierwszym roku realizacji Zadania środki finansowe miały zostać przekazane jednorazowo (§ 4 ust. 1 Umowy A), co też się stało – pieniądze (pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy) wpłynęły na rachunek Wnioskodawczyni w dniu 1 marca 2018 r. (kwota 165.640,00 zł). W kolejnych latach przekazywanie środków finansowych odbywać się będzie w dwóch częściach, według zasad określonych w § 4 ust. 2 Umowy A.

W ramach realizacji Umowy A Jednostka zobowiązała się do składania w Departamencie Nauki Ministerstwa sprawozdań rocznych i sprawozdania końcowego z uczestnictwa w Programie, sporządzonych według wzoru stanowiącego załącznik Nr 2 do Umowy A (§ 15 ust. 1 Umowy A). Oceny sprawozdań dokonuje zespół interdyscyplinarny do spraw programu „Mobilność Plus” (§ 15 ust. 2 Umowy A). Niezłożenie sprawozdania rocznego w terminie lub negatywna ocena sprawozdania może stanowić podstawę do wstrzymania dalszego finansowania lub wręcz do odstąpienia przez Ministra od umowy ze skutkiem natychmiastowym i do żądania zwrotu całości lub części przekazanych środków wraz z odsetkami ustawowymi (§ 15 ust. 5 Umowy A). Także sprawozdanie końcowe (składane w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia uczestnictwa w Programie) podlega ocenie, na podstawie której Minister może uznać umowę za nienależycie wykonaną albo niewykonaną, co w takim przypadku stanowi podstawę do żądania zwrotu środków finansowych wykorzystanych niezgodnie z umową wraz z odsetkami ustawowymi oraz ewentualnego zapłacenia kary umownej (§ 15 ust. 6-8 Umowy A). Ministrowi przysługuje prawo dokonania kontroli realizacji uczestnictwa w Programie i sposobu wykorzystania przyznanych środków finansowych (§ 16 ust. 1 Umowy A).

Umowa A nakłada również obowiązek opatrywania publikacji powstałych w rezultacie udziału w Programie informacją o finansowaniu w ramach Programu (§ 22 ust. 6 Umowy A).

Jednostka zobowiązała się do niezwłocznego przekazywania uczestnikowi Programu całości otrzymanych od Ministra środków finansowych, na podstawie odrębnej umowy zawartej z uczestnikiem Programu (§ 8 ust. 1 Umowy A), o której poniżej.

W dniu 13 lutego 2018 r. w Warszawie zawarta została kolejna umowa, tym razem pomiędzy Jednostką a Wnioskodawczynią o finansowanie uczestnictwa w programie „Mobilność Plus” (dalej: „Umowa B”), w której określone zostały warunki finansowania i realizacji uczestnictwa w Programie oraz rozliczenia przyznanych środków finansowych przez Wnioskodawczynię. Umowa B zobowiązała również Wnioskodawczynię do współpracy z Jednostką w zakresie realizacji Umowy A i do wykonywania wszelkich obowiązków przez Wnioskodawczynię wynikających z Umowy A (§ 1 ust. 2 Umowy B). Wnioskodawczyni zawierając Umowę B złożyła oświadczenie, że zapoznała się z Umową A, a w szczególności z przepisami dotyczącymi m.in. obowiązków sprawozdawczych i informacyjnych.

W Umowie B wskazano, że przyznane środki finansowe powinny być wykorzystywane na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku oraz kosztów podróży Wnioskodawczyni i członków jej rodziny (§ 2 ust. 2 Umowy B).

Zgodnie z treścią § 3 Umowy B rektor Jednostki udzielił Wnioskodawczyni urlopu płatnego na okres pobytu w zagranicznym ośrodku naukowym na zasadach określonych w uchwale Nr 62 Senatu U. W. z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie warunków i trybu kierowania za granicę pracowników w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych.

Między innymi na podstawie ww. uchwały Senatu Wnioskodawczyni został udzielony płatny urlop na okres pierwszych trzech miesięcy pobytu w zagranicznym ośrodku naukowym (pierwsze dwa miesiące – marzec i kwiecień 2018 r. – w ramach poprzedniej umowy o pracę i urlopu wypoczynkowego, a trzeci miesiąc – maj 2018 r. – w ramach aktualnej umowy o pracę z Jednostką) oraz urlop bezpłatny naukowy od dnia 31 maja 2018 r. do dnia 31 sierpnia 2020 r. Aby otrzymać ww. urlop Wnioskodawczyni musiała złożyć stosowny wniosek, stanowiący załącznik do ww. uchwały. Procedury te stosowane są w odniesieniu do każdego typu wyjazdu, na przykład wyjazdu w celach szkoleniowych, reprezentacyjnych, związanych z zatrudnieniem. Zatem zgodnie z regulacjami panującymi w Jednostce, pracodawca nie wystawia swoim pracownikom dokumentu w postaci polecenia podróży służbowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, z późn. zm.; dalej: „KP”).

Na żadnym etapie przygotowania wniosku do konkursu, jak również po otrzymaniu decyzji Ministra, pracodawca nie wymagał od Wnioskodawczyni złożenia wniosku wyrażającego chęć i dobrowolną zgodę na udział w Programie. Na etapie składania wniosku do konkursu, obligatoryjne było podpisanie oświadczeń wygenerowanych w Zintegrowanym Systemie Usług dla Nauki – Obsługa Strumieni Finansowania oraz oświadczenia o akceptacji warunków udziału w Programie.

Wnioskodawczyni wykonuje badania naukowe w ramach Zadania w czasie trwania stosunku pracy łączącego ją z pracodawcą – Jednostką, realizując je zgodnie z misją i zadaniami Jednostki. Wnioskodawczyni nie posiada żadnej umowy zawartej z zagranicznym ośrodkiem naukowym we Francji, nawet o charakterze nieodpłatnym. Władze zagranicznego ośrodka naukowego nie mają żadnego wpływu na harmonogram zadań i prac realizowanych przez Wnioskodawczynię.

We wskazanym okresie trwania projektu Wnioskodawczyni pozostaje i będzie pozostawała w stosunku pracy łączącym ją z Jednostką. W związku z wyjazdem nie doszło do zmiany umowy o pracę. Wnioskodawczyni jest członkiem Rady Instytutu w Jednostce, ponadto zdalnie opracowuje wyniki swoich poprzednich badań w ramach trwających w Jednostce prac nad zgłoszeniem patentowym i publikacją.

Wyjazd Wnioskodawczyni za granicę w ramach Programu i realizacji Zadania przyczyni się do istotnego podniesienia kwalifikacji zawodowych Wnioskodawczyni, co stanie się z pożytkiem dla uczelni macierzystej jako pracodawcy.

Jednostka jako pracodawca Wnioskodawczyni ponosi odpowiedzialność za realizowane przez Wnioskodawczynię zadania w zagranicznym ośrodku naukowym we Francji w związku z realizowanymi badaniami – odpowiedzialności nie ponosi w żaden sposób zagraniczny ośrodek naukowy. W przypadku jakichkolwiek naruszeń i nieprawidłowości wobec Wnioskodawczyni wyciągane będą konsekwencje na gruncie KP.

Umowa zawarta pomiędzy Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego a Jednostką nakłada na Jednostkę obowiązek rozliczenia się z uzyskanych funduszy, a także wysyłania okresowych sprawozdań. Wnioskodawczyni na podstawie zawartej umowy z pracodawcą o finansowanie pobytu w zagranicznym ośrodku naukowym, zobowiązana została do przygotowywania i przesyłania okresowych raportów z przeprowadzonych badań do swojego pracodawcy. W sprawozdaniu tym Wnioskodawczyni zamieszcza jedynie opinię przedstawiciela zagranicznego ośrodka (opiekuna) w sprawie realizacji projektu przez uczestnika programu to jest Wnioskodawczynię. Przygotowany przez Wnioskodawczynię raport poddawany jest ocenie jej pracodawcy, a nie ocenie zagranicznej jednostki naukowej. Przygotowany raport stanowi podstawę składanego przez pracodawcę sprawozdania do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Prace badawcze realizowane przez Wnioskodawczynię w ramach Zadania mogą się przyczynić do zwiększenia dorobku naukowego zatrudniającej ją polskiej uczelni.

Wnioskodawczyni od początku swojej kariery naukowej zajmowała się zagadnieniami regeneracji mięśni, poświęcając tej tematyce zarówno pracę licencjacką i magisterską, jak również szereg publikacji powstałych w okresie dalszej kariery naukowej. Zadanie wskazane do realizacji w ramach Programu dotyczy badań nad naprawą mięśni u chorych cierpiących na dystrofię, zaś powodzenie przedsięwzięcia naukowego (Zadania) może doprowadzić do przełomu w dziedzinie badań nad leczeniem dystrofii mięśniowych. Wniosek o przyznanie środków finansowych na uczestnictwo w Programie zawiera obszerny opis znaczenia Zadania dla nauki, doświadczenia Wnioskodawczyni oraz kolejnych etapów realizacji Zadania, które mają doprowadzić do osiągnięcia postawionych przed badaniami celów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy środki finansowe otrzymywane przez Wnioskodawczynię w ramach Programu na pokrycie kosztów podróży oraz kosztów pobytu w latach 2018 – 2020 w zagranicznym ośrodku naukowym – w części dotyczącej środków przeznaczonych na pokrycie kosztów podróży i kosztów pobytu Wnioskodawczyni (tj. z wyłączeniem środków przeznaczonych na pokrycie kosztów podróży i pobytu członków rodziny Wnioskodawczyni), są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.; dalej: „PitU”) do wysokości sumy diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika, przysługujących pracownikowi na zasadach wynikających z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. poz. 167; dalej: „Rozporządzenie”)?
2. O ile odpowiedź na pytanie Nr 1 jest pozytywna, to czy pracodawca Wnioskodawczyni (Jednostka) ma obowiązek poboru i odprowadzania zaliczek z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty dochodu zwolnionej z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) PitU?
3. O ile odpowiedź na pytanie Nr 1 jest pozytywna, to czy pracodawca Wnioskodawczyni (Jednostka) powinien kwalifikować środki finansowe otrzymywane przez Wnioskodawczynię w ramach Programu jako przychody ze stosunku pracy (ze wszystkimi tego konsekwencjami, zwłaszcza w zakresie stosowania pracowniczych kosztów uzyskania przychodów oraz podlegania składkom na ubezpieczenia społeczne), o których mowa w art. 12 ust. 1 PitU, i tak też je wykazywać w informacji o przychodach, dochodach, kosztach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy,

Odnośnie pytania Nr 1:

W ocenie Wnioskodawczyni otrzymywane przez nią w ramach Programu środki finansowe stanowią jej przychód ze stosunku pracy, zaś jej wyjazd i pobyt w zagranicznym ośrodku naukowym we Francji należy zakwalifikować jako odbycie podróży służbowej przez pracownika zatrudnionego w Jednostce.

Dlatego też wypłacane Wnioskodawczyni środki finansowe, przyznane decyzją Ministra na pokrycie kosztów podróży i kosztów pobytu w zagranicznym ośrodku naukowym, w zakresie tej części, jaka została przyznana na pokrycie kosztów podróży i kosztów pobytu samej Wnioskodawczyni (a więc z wyłączeniem środków przeznaczonych na pokrycie kosztów podróży i pobytu członków rodziny Wnioskodawczyni) są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) PitU do wysokości sumy diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika, przysługujących pracownikowi na zasadach wynikających z Rozporządzenia.

Na wstępie trzeba zauważyć, że środki finansowe przyznane Wnioskodawczyni w ramach Programu, a wypłacane Wnioskodawczyni przez Jednostkę, stanowią przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 PitU. Z treści ww. przepisu wynika, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z powyższego wynika, że przychody ze stosunku pracy zostały określone przez ustawodawcę w formie katalogu otwartego, a więc przepisy ustawy nie wyliczają wszystkich rodzajów przychodów ze stosunku pracy, lecz zamiast tego wskazują wyłącznie na przykładowe rodzaje takich przychodów. Przychody ze stosunku pracy powinny być więc interpretowane szeroko, a w rezultacie jako przychód ze stosunku pracy należy kwalifikować wszelkie przychody spełniające podstawowe kryteria wskazane w art. 12 ust. 1 PitU. Przychodem ze stosunku pracy jest więc każde świadczenie wypłacone przez pracodawcę pracownikowi, bez względu na źródło jego finansowania i bez względu na to, czy wysokość świadczenia została z góry ustalona czy nie.

Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że o możliwości zakwalifikowania danego świadczenia jako świadczenia ze stosunku pracy przesądza przede wszystkim związek prawny lub związek faktyczny danego świadczenia z istniejącym stosunkiem pracy oraz okoliczność, czy świadczenie może otrzymać wyłącznie pracownik, czy również osoba w żaden sposób nie związana z pracodawcą. Nie ma przy tym znaczenia, z jakiego źródła pracodawca pokrywa wypłaty danego świadczenia dla pracowników.

Wszystko powyższe jasno dowodzi, że środki otrzymywane przez Wnioskodawczynię w ramach Programu stanowią jej przychód ze stosunku pracy, łączącego ją z Jednostką. Albowiem środki finansowe przyznane decyzją Ministra są wypłacane Wnioskodawczyni bezpośrednio przez jej pracodawcę i mają ścisły związek z trwającym zatrudnieniem Wnioskodawczyni w Jednostce, gdyż jest to podstawowy warunek przyznania i możliwości otrzymywania środków finansowych w ramach Programu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przyznane jej środki finansowe na pokrycie jej kosztów podróży i pobytu w zagranicznym ośrodku naukowym w celu prowadzenia badań naukowych podlegają zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) PitU.

Zgodnie z ww. przepisem, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Istotne z punktu widzenia ww. przepisu jest pojęcie podróży służbowej. Przepisy nie zawierają definicji legalnej podróży służbowej, jednakże jej cechy można wyinterpretować z art. 775 § 1 KP. Powyższy przepis stanowi, że pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Wobec tego podróż służbową charakteryzuje to, że jest odbywana: poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy, na polecenie pracodawcy, w celu wykonania przez pracownika zadania wyznaczonego przez pracodawcę, oraz w określonym czasie.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, Wnioskodawczyni została skierowana przez swojego pracodawcę (Jednostkę) do udziału w projekcie badawczym do zagranicznego ośrodka naukowego we Francji. Zarówno przedmiot badań, termin, jak i miejsce ich przeprowadzania zostały określone we wniosku o przyznanie środków finansowych na uczestnictwo w Programie, złożonym przez Jednostkę do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wniosek zawiera również harmonogram przeprowadzania badań w ramach Programu, w tym kolejnych etapów Zadania, oraz oczekiwane po nich efekty.

Pracodawca Wnioskodawczyni zdecydował więc o wystąpieniu do Ministra z wnioskiem o przyznanie środków finansowych na wyjazd swojego pracownika za granicę w celu prowadzenia ściśle określonych i mających przełomowe znaczenie badań naukowych. Następnie w Umowie B pracodawca potwierdził ww. ustalenia oraz udzielił Wnioskodawczyni urlopu na zasadach obowiązujących wszystkich pracowników Jednostki w oparciu o przepisy uchwały Nr 62 Senatu U. z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie warunków i trybu kierowania za granicę pracowników w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych. Zobowiązał również Wnioskodawczynię do realizacji obowiązków sprawozdawczych wynikających z Umowy A. Wnioskodawczyni będzie zobowiązana zwrócić Jednostce przyznane jej środki finansowe w odpowiedniej części, gdyby wykorzystała je w sposób niezgodny z Umową A i B.

Udział w projekcie badawczym został w Umowie B określony jako „zadanie”, wraz z precyzyjnym określeniem terminu rozpoczęcia realizacji zadania (1 marca 2018 r.) i jego zakończenia (31 sierpnia 2020 r.). Wnioskodawczyni jest zobowiązana do udziału w Programie, a wręcz do prowadzenia badań w określonym programie badawczym (Zadanie).

Umowa B nakłada na Wnioskodawczynię obowiązki sprawozdawcze i informacyjne, których wykonanie zapewni pracodawcy (a w konsekwencji także Ministrowi) kontrolę realizacji zadania przez Wnioskodawczynię. Wnioskodawczyni nie pozostaje w stosunku pracy z żadnym innym pracodawcą – jest zatrudniona wyłącznie przez Jednostkę.

W ocenie Wnioskodawczyni, jej wyjazd i uczestnictwo w Programie należy uznać za odbycie przez pracownika podróży służbowej. Wnioskodawczyni została bowiem wyznaczona do udziału w Programie przez swojego pracodawcę, ma wykonywać określone we wniosku i w Umowie B zadania (udział w programie badawczym), przez określony czas, poza miejscem zamieszkania i miejscem pracy. O służbowym charakterze podróży odbytej przez Wnioskodawczynię świadczy ponadto fakt, że wykonywanie zadań polegających na uczestniczeniu i prowadzeniu badań naukowych wpisuje się w zakres działalności instytucji naukowych, w tym o charakterze uniwersyteckim, które to zadania realizowane są przez pracowników naukowych uczelni. Zgodnie bowiem z art. 13 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym, zadaniem uczelni jest między innymi prowadzenie badań naukowych i rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych. Obowiązki uczelni z kolei przekładają się na obowiązki pracowników naukowych, którzy w ramach wykonywanych zadań służbowych prowadzą także badania naukowe, co również miało miejsce w tej sprawie. Nie ulega wątpliwości, że wyjazd odbywany przez Wnioskodawczynię w ramach stosunku pracy łączącego ją z Jednostką, realizowany jest na polecenie jej pracodawcy, a nie w celach prywatnych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przekazane środki finansowe mają charakter diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika, co jasno wynika zarówno z celów Programu przedstawionych w Komunikacie, jak i z postanowień Umów A i B, oraz definicji słowa „dieta” podanej za Słownikiem Języka Polskiego PWN: „suma przeznaczona na koszty utrzymania pracownika w podróży służbowej”. Pogląd dotyczący uznania środków finansowych przyznanych w ramach Programu za „diety i inne należności” podróżne nie budził również wątpliwości w prawomocnych orzeczeniach sądów administracyjnych dotyczących zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 PitU dla uczestników Programu. Ważną przesłanką do uznania środków finansowych otrzymanych w ramach uczestnictwa w Programie, jako „diet i innych należności za czas podróży” jest bezpośrednie powiązanie wysokości przekazanych środków z faktyczną długością pobytu Wnioskodawczyni i członków jej rodziny za granicą, a nie czasu bezpośrednio przepracowanego przez Wnioskodawczynię przy realizacji badań naukowych.

W konsekwencji Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że otrzymywane przez nią środki finansowe, przekazywane jej przez pracodawcę w związku z uczestnictwem Wnioskodawczyni w Programie, zarówno w roku podatkowym 2018, jak i w latach 2019 i 2020 mogą korzystać ze zwolnienia z podatku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) PitU, z tym zastrzeżeniem, że ze zwolnienia mogą korzystać środki finansowe w części przypadającej na pokrycie kosztów podróży i pobytu Wnioskodawczyni (tj. z wyłączeniem środków przeznaczonych na pokrycie kosztów podróży i pobytu członków jej rodziny). Ponadto zwolnienie z podatku ograniczone jest do wysokości sumy diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika, przysługujących pracownikowi na zasadach wynikających z Rozporządzenia.

Orzecznictwo sądów administracyjnych potwierdza powyższe stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej okoliczności przedstawionych w niniejszym wniosku. Przykładowo można wskazać na wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie: z dnia 12 października 2016 r. sygn. akt II FSK 2514/14, z dnia 2 sierpnia 2017 r. sygn. akt II FSK 1892/15, z dnia 8 września 2016 r. sygn. akt II FSK 3073/14, z dnia 27 kwietnia 2016 r. sygn. akt II FSK 516/14, z dnia 6 grudnia 2016 r. sygn. akt II FSK 3114/14, z dnia 28 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK 1490/14, z dnia 12 stycznia 2018 r. sygn. akt II FSK 3509/15, z dnia 26 kwietnia 2018 r. sygn. akt II FSK 1179/16, z dnia 3 lipca 2018 r. sygn. akt II FSK 1854/16, z dnia 6 kwietnia 2018 r. sygn. akt II FSK 944/16.

Stanowisko Wnioskodawczyni znajduje potwierdzenie także w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, między innymi: z dnia 23 sierpnia 2018 r. Nr 0113-KDIPT2-2. 4011.202.2018.5.EC, z dnia 2 sierpnia 2018 r. Nr 0112-KDIL3-2.4011.173. 2018.4.JK), z dnia 29 czerwca 2018 r. Nr IPPB4/415-302/14/18-5/S/JM, z dnia 31 października 2018 r. Nr 0113-KDIPT2-2.4011.465.2018.1.EC, z dnia 5 listopada 2018 r. Nr IPPB4/415-411/14/18-5/S/JM, z dnia 23 listopada 2018 r. Nr 0115-KDIT2-2.4011.393.2018.1.BK, z dnia 7 grudnia 2018 r. Nr IPTPB2/4511-194/15-6/18-S/KR, z dnia 28 grudnia 2018 r. Nr 0113-KDIPT3.4011.527.2018.2.MH.

Przedstawione powyżej stanowisko obecnie nie budzi wątpliwości i jest powszechnie akceptowane przez sądy administracyjne, a także przez Ministra Finansów. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów i Krajowej Informacji Skarbowej, w prowadzonej z Ministrem Nauki i Szkolnictwa Wyższego korespondencji wskazano, że dotychczasowe stanowisko wyrażane zarówno przez Ministerstwo Finansów jak i Krajową Informację Skarbową (wcześniej przez Biura Krajowej Informacji Podatkowej) w wydawanych indywidualnych interpretacjach podatkowych nie znalazło potwierdzenia w orzecznictwie sądowo–administracyjnym, zarówno w zakresie przyporządkowania otrzymywanych środków finansowych do źródła przychodu, jak i braku możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku. Aktualnie Ministerstwo Finansów i Krajowa Informacja Skarbowa potwierdzają, że środki finansowe przyznawane w ramach Programu podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) PitU do wysokości sumy diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika, przysługujących pracownikowi na zasadach wynikających z Rozporządzenia. Brak jest jednak interpretacji ogólnej w tym zakresie, co wobec istnienia w obrocie prawnym starszych interpretacji indywidualnych (opierających się na poprzednim stanowisku Ministerstwa Finansów) uzasadnia złożenie przedmiotowego wniosku w celu uchylenia wątpliwości Wnioskodawczyni.

Odnośnie pytania 2:

Zdaniem Wnioskodawczyni, jej pracodawca (Jednostka) nie ma obowiązku zapłaty (poboru i odprowadzania) zaliczek z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych od części przychodu zwolnionej z podatku dochodowego z tytułu określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) PitU. Albowiem zgodnie z art. 9 ust. 1 PitU, dochody wymienione w art. 21 PitU nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a więc brak jest podstaw do pobierania zaliczek z tytułu tych dochodów.

Powyższe stanowisko zostało uznane za prawidłowe przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 29 czerwca 2018 r. (IPPB4/415-302/14/18-5/S/JM).

Odnośnie pytania 3:

W ocenie Wnioskodawczyni, otrzymywane przez nią środki finansowe przyznane w ramach Programu stanowią przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 PitU, co zostało szeroko uzasadnione powyżej w części dotyczącej stanowiska Wnioskodawczyni odnośnie pytania 1. Wobec tego, zdaniem Wnioskodawczyni, jej pracodawca (Jednostka) powinien kwalifikować ww. środki finansowe jako przychody ze stosunku pracy (ze wszystkimi tego konsekwencjami, zwłaszcza w zakresie stosowania pracowniczych kosztów uzyskania przychodów oraz podlegania składkom na ubezpieczenia społeczne), o których mowa w art. 12 ust. 1 PitU, i tak też je wykazywać w informacji o przychodach, dochodach, kosztach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2019 r. przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta, a także inne źródła.

Przepis art. 12 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Za pracownika w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4).

Kryterium decydującym o tym, czy dane świadczenie jest świadczeniem ze stosunku pracy, nie jest źródło finansowania wydatku przez pracodawcę, ale okoliczność, czy świadczenie to może otrzymać wyłącznie pracownik czy też inna osoba niezwiązana z pracodawcą stosunkiem pracy, i czy między świadczeniem, a stosunkiem pracy, istnieje związek faktyczny i prawny (por. wskazywany w skardze wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 2010 r., sygn. II FSK 2116/08 oraz inne, przywołane tam orzeczenia tego Sądu). Z tego względu, przedmiotowe środki uznać trzeba za ściśle i bezwarunkowo związane ze statusem pracownika Uczelni. Takiego statusu wymaga program „Mobilność Plus”.

W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie, środki uzyskane w ramach uczestnictwa w programie „Mobilność Plus” należy zakwalifikować do przychodów ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 31 cytowanej wyżej ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej

Płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a (art. 38 ust. 1 ww. ustawy).

Stosownie bowiem do postanowień art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzane według ustalonego wzoru. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych (PIT-11).

Celem programu pod nazwą „Mobilność Plus” jest umożliwienie młodym naukowcom, zwanym dalej „uczestnikami programu”, udziału w badaniach naukowych prowadzonych w renomowanych zagranicznych ośrodkach naukowych pod opieką wybitnych naukowców o międzynarodowym autorytecie w danej dziedzinie nauki. Program zapewnia finansowanie pobytu uczestnika programu w jednostce naukowej posiadającej siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzącej w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe, zwanej dalej „zagranicznym ośrodkiem”, oraz podróży między miejscem zamieszkania uczestnika programu a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek. Program ma pomóc uczestnikom programu w dalszym rozwoju kariery naukowej przez zdobycie doświadczenia i wiedzy dzięki udziałowi w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych realizowanych przy wykorzystaniu aparatury i metod niedostępnych w kraju.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

1. podróży służbowej pracownika,
2. podróży osoby niebędącej pracownikiem

-do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej są m.in. przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167).

Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:

1. diety;
2. zwrot kosztów:
   1. przejazdów,
   2. dojazdów środkami komunikacji miejscowej,
   3. noclegów,
   4. innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
   
   
   
   

Zauważyć należy, że warunkiem niezbędnym do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest odbycie przez pracownika podróży służbowej.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a), nie zawiera definicji podróży służbowej i dlatego należy odwołać się do pojęcia podróży służbowej zawartego w art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, z późn. zm.), w myśl którego pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Podróż służbowa charakteryzuje się tym, że odbywana jest poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy, na polecenie pracodawcy, w celu wykonania określonego przez pracodawcę zadania. Wszystkie te cechy wystąpić muszą łącznie, a brak jednej z nich wyklucza zakwalifikowanie pracy świadczonej przez pracownika jako podróży służbowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 28 grudnia 2016 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dalej: „Minister”) ogłosił konkurs w ramach V edycji programu „Mobilność Plus” (dalej: „Ogłoszenie”), ustanowionego na podstawie komunikatu Ministra z dnia 26 kwietnia 2012 r. o ustanowieniu programu pod nazwą „Mobilność Plus” (M.P. poz. 254; dalej: „Komunikat”), zmienionego komunikatem Ministra z dnia 20 grudnia 2016 r. o zmianie zasad finansowania programu pod nazwą „Mobilność Plus” (M.P. poz. 1242). Adresatami konkursu oraz jego uczestnikami są młodzi naukowcy w rozumieniu art. 2 ust. 19 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2018 r., poz. 87; dalej: „Ustawa”), którzy w momencie składania wniosku są zatrudnionymi w jednostce naukowej na podstawie umowy o pracę lub mianowania pracownikami naukowymi lub naukowo – dydaktycznymi w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2017 r., poz. 2183, późn. zm.) (pkt 2.1. lit. a) Ogłoszenia; pkt 1.2. oraz pkt II załącznika do Komunikatu), lub spełniają jedno z pozostałych wskazanych w Ogłoszeniu kryteriów. O przyznanie środków finansowych w ramach Programu mogą ubiegać się jednostki naukowe zatrudniające uczestników Programu. Wnioskodawczyni jako pracownik naukowy zatrudniony na podstawie umowy o pracę została skierowana przez swojego pracodawcę (jednostkę naukową) w ramach Programu „Mobilność Plus” do zagranicznego ośrodka naukowego we Francji, w celu realizacji przez nią zadania, polegającego na udziale w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych w latach 2018 – 2020. Decyzją z dnia 6 listopada 2017 r. Minister przyznał Jednostce środki finansowe w łącznej kwocie 596.000,00 zł przeznaczone na finansowanie w latach 2018 – 2020 udziału Wnioskodawczyni w programie „Mobilność Plus”, które są i będą przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku oraz kosztów podróży Wnioskodawczyni i członków jej rodziny. Środki finansowe miały być przekazywane na podstawie umowy określającej warunki finansowania i realizacji uczestnictwa w programie oraz rozliczania tych środków. Decyzja została wydana na podstawie art. 26 ust. 1 oraz art. 13 ust. 1 ustawy i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257, z późn. zm.), z których to przepisów wynika, że w sprawie finansowania programów ustanawianych przez Ministra rozstrzyga się w drodze decyzji. W celu sfinansowania wyjazdu Wnioskodawczyni do zagranicznego ośrodka naukowego zawarte zostały dwie odrębne umowy: pomiędzy Ministrem a Jednostką została zawarta umowa z dnia 25 stycznia 2018 r. o finansowanie uczestnictwa w programie „Mobilność Plus” („Umowa A”) oraz pomiędzy Jednostką a Wnioskodawczynią umowa z dnia 13 lutego 2018 r. o finansowanie uczestnictwa w programie „Mobilność Plus” („Umowa B”). Zgodnie z pierwszą umową Wnioskodawczyni miała uczestniczyć w Programie w celu wzięcia udziału w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych w ramach projektu pt. (…) w ramach Programu. Jako termin rozpoczęcia realizacji Zadania Umowa A wskazuje dzień 1 marca 2018 r. a zakończenia dzień 31 sierpnia 2020 r. Umowa B zobowiązała również Wnioskodawczynię do współpracy z Jednostką w zakresie realizacji Umowy A i do wykonywania wszelkich obowiązków przez Wnioskodawczynię wynikających z Umowy A.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz opisane we wniosku stany faktyczne i zdarzenie przyszłe uznać należy, że środki finansowe otrzymane przez Wnioskodawczynię na realizację projektu w ramach V edycji programu „Mobilność Plus” przeznaczone na pokrycie kosztów podróży i kosztów pobytu Wnioskodawczyni (tj. z wyłączeniem środków przeznaczonych na pokrycie kosztów podróży i pobytu członków rodziny Wnioskodawczyni) stanowią przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy (do wysokości określonego limitu wynikającego z ww. rozporządzenia. Wyjazd Wnioskodawczyni za granicę jest bowiem tożsamy z odbyciem podróży służbowej, o której mowa w tym przepisie. Od dochodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy, jednostka naukowa jako płatnik nie ma obowiązku poboru i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy. Taki obowiązek pracodawca (jednostka naukowa) będzie miał od środków finansowych ponad limit określony w rozporządzeniu traktując dochód ten jako przychód ze stosunku pracy (ze wszystkimi tego konsekwencjami, zwłaszcza w zakresie stosowania pracowniczych kosztów uzyskania przychodów oraz podlegania składkom na ubezpieczenia społeczne), o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy. Dochód ten pracodawca będzie miał również obowiązek wykazać w informacji o przychodach, kosztach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT-11).

Stanowisko Wnioskodawczyni jest zatem prawidłowe.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji organu podatkowego oraz wyroków Sądu Administracyjnego – wskazać należy, że orzeczenia te dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika osadzonej/osądzonej w określonym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.