Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-1.4011.146.2019.2.MN
z 27 czerwca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 2 kwietnia 2019 r. (data wpływu 9 kwietnia 2019 r.), uzupełnionym w dniu 24 maja 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego w zakresie skutków podatkowych wypłaty środków pieniężnych stanowiących równowartość udziałów wniesionych do SKOK – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych uzupełniony w dniu 24 maja 2019 r. w zakresie skutków podatkowych wypłaty środków pieniężnych stanowiących równowartość udziałów wniesionych do SKOK.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W miesiącu lutym lub marcu 2019 r. Wnioskodawczyni otrzymała PIT-11 od Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej za rok 2018. Wynika z niego, że Wnioskodawczyni została uznana za płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych co - w Jej ocenie - nie jest zgodne z rzeczywistością. Wnioskodawczyni powołuje się na art. 42 ustawy o SKOK, który określa cel działalności Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej: celem działalności kasy krajowej jest zapewnienie stabilności finansowej kas, a w szczególności udzielanie kasom wsparcia finansowego ze środków funduszu stabilizacyjnego, oraz sprawowanie kontroli nad kasami dla zapewnienia bezpieczeństwa zgromadzonych w nich oszczędności oraz zgodności działalności kas z przepisami prawa.

Z powyższego wynika, że Kasa Krajowa wykonała tylko swoje ustawowe obowiązki zapewniając bezpieczeństwo zgromadzonym oszczędnościom w podległym jej SKOK X. Wypłacając Wnioskodawczyni jej oszczędności tam zgromadzone wypełniła tylko swój ustawowy obowiązek, nie ma więc podstaw prawnych do pobierania od Wnioskodawczyni podatku dochodowego od osób fizycznych. Działania Kasy Krajowej w pełni wyczerpują narzucony na Kasę Krajową przez ustawę o SKOK obowiązek sprawowania kontroli nad kasami dla zabezpieczenia zgromadzonych w nich oszczędności. Tak więc oszczędności Wnioskodawczyni zabezpieczone przez Kasę Krajową i wypłacone Wnioskodawczyni nie mogą być uznane za przychód czy też dochód. Ustawa o SKOK nie nakłada na Krajową Kasę obowiązku wypłaty odszkodowania czy rekompensaty. W związku z tym Krajowa Kasa nie ma uprawnień do wypłaty odszkodowania czy też rekompensaty, tak więc nazywanie rekompensatą oszczędności Wnioskodawczyni którym była obowiązana zapewnić bezpieczeństwo Krajowa Kasa nie ma pokrycia w rzeczywistości prawnej. Jest to po prostu zwrot, wypłata oszczędności Wnioskodawczyni zabezpieczonych przez Krajową Kasę. We wspomnianej ustawie o SKOK w art. 42 ustawodawca nie wyszczególnia w jakiej formie zgromadzone oszczędności podlegają zapewnieniu bezpieczeństwa przez Krajową Kasę, tak więc należy rozumieć przez to, że wszystkie zgromadzone oszczędności podlegają zabezpieczeniu. Te, które zostały ulokowane w udziałach również. Zatem, jak wynika z powyższego nie ma podstaw prawnych do wypłaty rekompensaty, jedynie do zwrotu zabezpieczonych oszczędności i nie ma podstaw prawnych do uznania, że Wnioskodawczyni jest w związku z tą sytuacją płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych.

Taką interpretację nakazuje tekst ustawy o SKOK - art. 74c, który przewiduje pomoc stabilizacyjną z funduszu stabilizacyjnego dla kas tylko w przypadku, gdy nie będzie ona przejmowana, więc jej byt prawny ustać nie może (wskazana we wniosku kasa otrzymała takie wsparcie) i wtedy wypłaca ona zabezpieczone oszczędności zgromadzone w udziałach (nie ma w ustawie o SKOK innej możliwości otrzymania pieniędzy z funduszu stabilizacyjnego, innymi słowy kasa albo dostaje pomoc z funduszu stabilizacyjnego albo jest przejmowana, innej opcji ustawa o SKOK - art. 74c nie przewiduje).

Natomiast kasa przejmowana na mocy art. 74c ustawy o SKOK nie otrzymuje wsparcia z funduszu stabilizacyjnego i wtedy jej byt prawny może ustać z powodu przejęcia i wtedy być może powinien przejmujący ją bank krajowy wypłacić opodatkowaną rekompensatę.

Natomiast zaistniała sytuacja, która jest kombinacją obu powyższych, ale nie jest przewidziana przez ustawodawcę (art. 74c ustawa o SKOK) nie występuje w ustawie, tj. kasa, która otrzymała pomoc z funduszu stabilizacyjnego została przejęta, a nie powinna. Poza tym środki z funduszu stabilizacyjnego zostały wypłacone w celu zapewnienia bezpieczeństwa wypłaty oszczędności zgromadzonych w udziałach i decyzja ta została podjęta, gdy byt prawny podmiotu (SKOKu X) nie ustał, łącznie z działaniami przekazania środków dla SKOK X z przeznaczeniem na wypłatę oszczędności zgromadzonych w udziałach.

Tak więc podążając za przepisami ustawy o SKOK (zwłaszcza art. 74c) i jej intencjami, należy uznać, że wypłacone zostały zabezpieczone przez kasę oszczędności zgromadzone w udziałach, a nie rekompensata ani żaden rodzaj odszkodowania, o którym ustawa o SKOK nie wspomina.

Zatem sam fakt wypłaty środków pochodzących z funduszu stabilizacyjnego przyznanego funkcjonującej kasie z przeznaczeniem na wypłatę oszczędności zgromadzonych w udziałach (która to kasa zgodnie z ustawą o SKOK, a zwłaszcza art. 74c tej ustawy, po tym fakcie nie miała prawa zostać przejęta) stanowi dowód tego, że jest to zwrot zabezpieczonych oszczędności, ponieważ fundusz stabilizacyjny został przeznaczony przez ustawodawcę, a zwłaszcza art. 74c pkt 2, 3 i 4 ustawy o SKOK do pomocy kasie.

W związku z powyższym na mocy art. 59 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej od kwoty wypłaconej Wnioskodawczyni - zgromadzonych i zabezpieczonych przez Kasę Krajową oszczędności, nie należy się podatek dochodowy od osób fizycznych, gdyż Wnioskodawczyni opłaciła go zanim wpłaciła pieniądze do SKOK X.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że Wnioskodawczyni otrzymała od Krajowej Kasy zwrot pieniędzy do wysokości wniesionych udziałów do Spółdzielni SKOK X, której Wnioskodawczyni była członkiem, a Kasa Krajowa zabezpieczała działalność SKOK X z mocy prawa, więc w momencie niemożności wypłaty przez SKOK X wypłaciła je Kasa Krajowa, do której jako spółdzielni należała m.in. SKOK X.

Wnioskodawczyni wskazała, że powyższe oznacza, że środki wypłacone jej jako zwrot udziałów w spółdzielni do wysokości wniesionych udziałów do spółdzielni na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są przedmiotowo zwolnione z podatku dochodowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłacenie Wnioskodawczyni środków pieniężnych do wysokości wniesionych udziałów do spółdzielni za zwrot udziałów w spółdzielni przez spółdzielnię zrzeszającą m.in. spółdzielnię do której należała Wnioskodawczyni oraz zabezpieczającą jej działalność należy uznać za fakt powodujący obowiązek podatkowy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, że uzyskała ona przychód w związku ze zwrotem udziałów w spółdzielni SKOK X do wysokości wniesionych udziałów w spółdzielni, a taki na mocy przywołanego powyżej artykułu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolniony jest z podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów – o czym stanowi art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przy czym przez pojęcie „otrzymane” – zgodnie ze Słownikiem języka polskiego – należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik – wykazując określoną aktywność – ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyte w ww. przepisie sformułowanie „w szczególności”, świadczy o tym, że wskazanie przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy. Zatem do tej kategorii można zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że Wnioskodawczyni dokonała wpłaty środków pieniężnych celem pozyskania udziałów w SKOK X, której stała się członkiem. Natomiast środki pieniężne wypłacone z funduszu stabilizacyjnego przez Krajową Kasę w 2018 r. stanowią „ekonomiczną” równowartość wniesionych udziałów. W tym miejscu należy podkreślić, że nie można mówić o zwrocie na rzecz Wnioskodawczyni środków, które zostały przez nią wniesione na pokrycie udziałów, bowiem wypłaty problemowych środków dokonała Krajowa Kasa, która nie dysponowała funduszem udziałowym SKOK. Zwrotu mógłby dokonać jedynie ten podmiot, który je posiadał. Zatem wypłacone środki pieniężne, które Wnioskodawczyni otrzymała jedynie „rekompensują” utratę udziałów w SKOK X uzyskanych w drodze dokonanych wpłat, natomiast nie stanowią ich zwrotu. W szczególności źródłem finasowania uzyskanej przez Wnioskodawczynię wypłaty były środki z funduszu stabilizacyjnego, a nie fundusz udziałowy SKOK X.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić zatem należy, że wypłacone środki pieniężne odpowiadające wysokości wniesionych udziałów w SKOK X stanowią dla Wnioskodawczyni przychód w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (otrzymane środki pieniężne). Należy go zakwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, w tym miejscu należy wyjaśnić, że wypłata środków pieniężnych, o których mowa we wniosku, nie mieści się w zakresie żadnego ze zwolnień wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również nie został od niej zaniechany pobór podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów.

W szczególności do otrzymanych w 2018 r. przez Wnioskodawczynię środków pieniężnych wypłaconych z funduszu stabilizacyjnego przez Krajową Kasę nie znajduje zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, że wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni. Jak natomiast wyjaśniono powyżej, w analizowanej sprawie wypłacone Wnioskodawczyni środki pieniężne nie stanowią zwrotu wniesionych wpłat na pokrycie udziałów w SKOK X, gdyż zostały wypłacone ze środków funduszu stabilizacyjnego przez podmiot, który nie dysponował funduszem udziałowym SKOK, tj. Kasę Krajową.

Reasumując, otrzymaną kwotę Wnioskodawczyni powinna wykazać jako przychód z innych źródeł w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) składanym za rok 2018 i opodatkować według skali podatkowej.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że organ ocenił skutki podatkowe wypłaconych przez Krajową Kasę środków pieniężnych, nie ma natomiast prawnych możliwości dokonania oceny zgodności postępowania Krajowej Kasy z przepisami ustawy o SKOK.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.