2019.11.26 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.110.2019.2.BD
z 26 listopada 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 września 2019 r. (data wpływu – 30 września 2019 r.), uzupełnionym 25 października 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeznaczenia środków pieniężnych z majątku osobistego żony na spłatę solidarnego zobowiązania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 sierpnia 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeznaczenia środków pieniężnych z majątku osobistego żony na spłatę solidarnego zobowiązania.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 25 października 2019 r. znak: 0111-KDIB4.4015.110.2019.1.BD wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 25 października 2019 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od 2005 r. jest żonaty. Razem z żoną posiadają wspólność majątkową od dnia ślubu. W dniu 18 marca 2019 r., wspólnie z żoną, podpisali umowę o kredyt hipoteczny w Banku na zakup i wykończenie lokalu mieszkalnego (faktycznie jest to lokal w zabudowie szeregowej tzw. segment w stanie deweloperskim), znajdującego się na terytorium Polski. W ramach prac wykończeniowych zostanie wykonane m.in.: położenie glazury i terakoty w łazienkach i kuchni, montaż instalacji sanitarnych, kranów, wanny, brodzika, malowanie, szpachlowanie ścian, wykonanie schodów, montaż i zakup gniazdek, zabudowa poddasza, ocieplenie dachu, wykonanie sufitów podwieszanych. Zgodnie z umową kredytową, każda z osób (tj. Wnioskodawca i jego żona) określonych łącznie w umowie o kredyt jako Kredytobiorca, odpowiada za spłatę całej wierzytelności Banku z tytułu umowy solidarnie z pozostałymi osobami. Akt notarialny przenoszący własność nieruchomości na Wnioskodawcę i żonę, która to nieruchomość stała się majątkiem wspólnym małżonków, na zasadach wspólności ustawowej, został sporządzony i podpisany 20 marca 2019 r. Żona Wnioskodawcy planuje sprzedaż działki nabytej w drodze spadku po jej ojcu (1/2 jej udziału w tej nieruchomości została uzyskana prawomocnym Postanowieniem Sądu Rejonowego z 21 stycznia 2004 r., natomiast pozostała 1/2 jej udziału w tej nieruchomości nabyta została we wrześniu 2017 r.). Uzyskane z tego tytułu, najpierw prawo własności nieruchomości, a następnie pieniądze z jej sprzedaży wejdą do jej majątku odrębnego. Pieniądze ze sprzedaży zostaną wpłacone przez nabywcę tej nieruchomości na wspólny rachunek bankowy małżonków. Ze względu na sprzedaż 1/2 części jej udziału ww. działce przed upływem pięciu lat od dnia jej nabycia (udział w działce nabyty we wrześniu 2017 r.), sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu, podatkiem dochodowym, chyba że zostaną spełnione warunki do zastosowania zwolnienia tego przychodu z opodatkowania, tzn. środki uzyskane ze sprzedaży zostaną przeznaczone nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie na własne cele mieszkaniowe. Druga 1/2 jej udziału ww. działce została przez nią nabyta zgodnie z wcześniej wymienionym postanowieniem sądu wcześniej niż pięć lat od daty planowanej daty sprzedaży a więc nie mieści się w kategoriach przychodu do opodatkowania, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pomimo, że właścicielem udziałów w działce nie jest Wnioskodawca, żona ma zamiar przeznaczyć tę część środków uzyskanych ze sprzedaży 1/2 jej udziału w działce, która podlega opodatkowaniu na własne cele mieszkaniowe tzn. na spłatę ww. kredytu hipotecznego zaciągniętego wspólnie z Wnioskodawcą. Tym samym środki uzyskane ze sprzedaży działki i przeznaczone na spłatę kredytu, po jego spłacie zostaną włączone do majątku wspólnego małżonków. Przeprowadzone w ten sposób rozszerzenie wspólności majątkowej nie zostanie potwierdzone aktem notarialnym.

W uzupełnieniu Wnioskodawca doprecyzował, że zgodnie z umową kredytową oboje (Wnioskodawca i jego żona) są solidarnie zobowiązani do spłaty zaciągniętego kredytu, a więc każdy z małżonków jest odpowiedzialny za spłatę całości zobowiązania wobec Banku wynikającego z zaciągniętego kredytu i umowy o kredyt. Dlatego żona Wnioskodawcy spłacając część czy nawet całość kredytu będzie spłacała własne zobowiązanie, wynikające z solidarnej odpowiedzialności określonej w umowie o kredyt hipoteczny. Wnioskodawca z żoną nie będzie zawierał żadnej umowy, żona spłaci bowiem część lub całość kredytu, do spłaty której jest zobowiązana na podstawie umowy kredytowej; tak jak to zostało wyjaśnione wcześniej jest ona solidarnie razem z Wnioskodawcą zobowiązana do spłaty całości kredytu. Zgodnie z art. 366 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, dotyczącym zasady solidarności dłużników, wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Warto podkreślić, że zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych z długu.

W myśl natomiast § 2 tego przepisu, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela, wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika więc, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

Zatem w sytuacji, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

W związku z powyższym opisem – po przeformułowaniu – zadano następujące pytanie:

Czy spłata części lub całości kredytu przez żonę Wnioskodawcy, wspólnie zaciągniętego wcześniej na zakup i wykończenie wspólnego lokalu mieszkalnego (tzw. segmentu) objętego współwłasnością małżeńską, w okolicznościach i sposobie przedstawionym w ww. opisie, będzie w stosunku do Wnioskodawcy podlegała zgłoszeniu do urzędu skarbowego jako darowizna i tym samym może zostać opodatkowane podatkiem od spadków lub darowizn lub zwolnione z opodatkowania przy zachowaniu warunków określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy (po modyfikacji, zawartej w uzupełnieniu stanowiska pierwotnego), zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny. Jak stanowi art. 5 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie należy stosować prawną definicję tego pojęcia unormowaną w przepisach ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Treść tego świadczenia określa umowa darowizny.

Zgodnie z art. 366 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, dotyczącym zasady solidarności dłużników, wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna.

Do tego czasu wszyscy dłużnicy ponoszą solidarną odpowiedzialność za cały dług. Z istoty tej odpowiedzialności wynika solidarna odpowiedzialność za całość długu, a nie tylko część. Zatem, gdy jeden z dłużników spłaca całość zadłużenia i nie wykazuje przy tym chęci obdarowania kogokolwiek, nie dochodzi do takiego obdarowania. Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny (winno być zdarzenie przyszłe) należy wskazać, że zgodnie z art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego – zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).

W myśl natomiast § 2 tego przepisu, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela, wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Dlatego w ocenie Wnioskodawcy, spłata kredytu przez jego żonę będzie spłatą jej własnego zobowiązania, dokonana nie w celu obdarowania Wnioskodawcy. Zatem nie będzie stanowiła dla Wnioskodawcy darowizny i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a co za tym idzie nie będzie wymagało zgłoszenia do urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał się na interpretację indywidualną wydaną przez Organ podatkowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2019 r., poz. 1813) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
darowizny, polecenia darczyńcy;
zasiedzenia;
nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Określony w zacytowanym przepisie przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, że jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4 przedmiotowej ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

W związku z tym, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji „darowizna”, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Treść tego świadczenia określa umowa darowizny. W związku z tym, że darowizna ma charakter umowny, istotnym jej elementem jest także przyjęcie darowizny przez obdarowaną osobę.

Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym; nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego, ani też z ustawy. Przy czym, nie stanowią darowizny bezpłatne przysporzenia, m.in. w przypadku, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu cywilnego. Jeżeli świadczenie dokonane jest na podstawie innego tytułu niż umowa darowizny – nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Decydujące znaczenie dla dokonania tej oceny prawnopodatkowej ma zatem treść umowy wiążącej strony.

Z kolei w myśl postanowień art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego, kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W myśl natomiast § 2 tego przepisu, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela, wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Z treści wniosku oraz jego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawca wspólnie z żoną, podpisali umowę o kredyt hipoteczny na zakup i wykończenie lokalu mieszkalnego, który będzie ich współwłasnością. Zgodnie z umową kredytową, każda z osób (tj. Wnioskodawca i jego żona) odpowiadają solidarnie za spłatę całej wierzytelności. Żona Wnioskodawcy planuje sprzedaż działki (nabytej w wysokości 1/2 udziału w drodze spadku po ojcu prawomocnym Postanowieniem Sądu Rejonowego z 21 stycznia 2004 r., natomiast pozostała 1/2 udziału działki nabyta została we wrześniu 2017 r.). Uzyskane z tego tytułu pieniądze wejdą do majątku odrębnego żony. Żona Wnioskodawcy ma zamiar przeznaczyć część środków na własne cele mieszkaniowe tzn. na spłatę ww. kredytu hipotecznego zaciągniętego wspólnie z Wnioskodawcą. Tym samym środki uzyskane ze sprzedaży działki i przeznaczone na spłatę kredytu, po jego spłacie zostaną włączone do majątku wspólnego małżonków. Żona Wnioskodawcy spłacając część czy nawet całość kredytu będzie spłacała własne zobowiązanie, wynikające z solidarnej odpowiedzialności określonej w umowie o kredyt hipoteczny. Wnioskodawca z żoną nie będzie zawierali żadnej umowy. Wnioskodawca ponadto wskazał, że gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

Jak wskazano wcześniej przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem wymienionym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Katalog tytułów nabycia wymieniony w tym przepisie ma charakter zamknięty, co oznacza, że nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych wyłącznie w drodze tych czynności prawnych może podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

W opisanym zdarzeniu przyszłym, źródłem spłaty rat kredytu przez Wnioskodawcę i jego żonę jest umowa kredytu hipotecznego. Taka umowa stanowi odrębny od umowy darowizny stosunek zobowiązaniowy. Spłacając kredyt żona Wnioskodawcy wywiązuje się z własnego zobowiązania i tym samym nie czyni przysporzenia w majątku Wnioskodawcy. Nie ma tutaj znaczenia fakt, że spłata nastąpi ze środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości stanowiących odrębną własność żony Wnioskodawcy.

W związku z tym, w opisanym zdarzeniu przyszłym, spłata rat kredytu (zaciągniętego solidarnie przez Wnioskodawcę wraz z żoną) przez żonę Wnioskodawcy nie zrodzi po stronie Wnioskodawcy skutków podatkowych na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż czynność ta nie przesądza o darowiźnie. Tym samym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek w podatku od spadków i darowizn z tego tytułu, co oznacza, że nie jest także zobowiązany do składania zgłoszenia SD-Z2.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo Organ informuje, że przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem i sformułowanym w nim pytaniem – dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Funkcja ochronna płynąca z przedmiotowej interpretacji, wynikająca z przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej, zgodnie z uprawnieniami Organu interpretacyjnego nadanymi przez art. 14b § 1 tejże ustawy ma zastosowanie wyłącznie dla Wnioskodawcy. Jeżeli więc żona Wnioskodawcy chciałaby uzyskać interpretację, to winna złożyć odrębny wniosek w swojej własnej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin