Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3-2.4011.454.2019.2.TR
z 22 listopada 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 października 2019 r. (data wpływu 31 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 listopada 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 7 listopada 2019 r. nr 0112-KDIL3-2.4011.454.2019.1.TR Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 7 listopada 2019 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 13 listopada 2019 r.), zaś w dniu 15 listopada 2019 r. (data nadania 14 listopada 2019 r.) Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 7 sierpnia 2018 r. Wnioskodawca nabył aktem notarialnym w drodze umowy darowizny od brata prawo własności nieruchomości, stanowiącej działkę budowlaną.

W dniu 12 kwietnia 2019 r. matka małoletniej córki brata Wnioskodawcy złożyła w jej imieniu pozew o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, dotyczący zawartej umowy darowizny wskazanej powyżej. W treści pozwu wskazała, iż dokonana umowa darowizny miała na celu uniemożliwienie egzekucji wierzytelności przysługującej powódce od brata Wnioskodawcy z tytułu zaległych alimentów zasądzonych wyrokiem sądu okręgowego z 2013 r. Na dzień złożenia pozwu zaległość wynosiła ok. 77.000,00 zł.

Zainteresowany wskazał, że podpisując umowę nie wiedział o tak dużych zaległościach brata.

W przypadku uwzględnienia powództwa dokonana czynność prawna pomiędzy Wnioskodawcą a córką brata Wnioskodawcy stanie się bezskuteczna. Córka brata będzie mogła prowadzić z tej nieruchomości egzekucję i w konsekwencji ją sprzedać.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany doprecyzował przedstawione zdarzenie przyszłe wskazując, że podstawą prawną pozwu złożonego przez córkę brata Wnioskodawcy jest tzw. „skarga pauliańska”, oparta o art. 527 w zw. z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku uwzględnienia powództwa, uzyskania przez powódkę prawomocnego wyroku, wszczęcia postępowania egzekucyjnego z tej nieruchomości i w konsekwencji sprzedaży tej nieruchomości w drodze egzekucji powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od ceny zbycia, jeśli do sprzedaży dojdzie przed upływem ustawowych 5 lat od nabycia?
2. Czy w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę nieruchomości przed zakończeniem sprawy, z zastrzeżeniem wpłaty kwoty ze sprzedaży stanowiącej wysokość zadłużenia brata bezpośrednio na rachunek powódki powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od ceny zbycia, jeśli do sprzedaży dojdzie przed upływem ustawowych 5 lat od nabycia?
3. Czy w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę nieruchomości przed zakończeniem sprawy, z zastrzeżeniem wpłaty kwoty ze sprzedaży stanowiącej wysokość zadłużenia brata bezpośrednio na rachunek powódki i pozostania wolnych środków ze sprzedaży to od wysokości tych środków powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od ceny zbycia, jeśli do sprzedaży dojdzie przed upływem ustawowych 5 lat od nabycia?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji w przypadku uwzględnienia powództwa, uzyskania przez powódkę prawomocnego wyroku, wszczęcia postępowania egzekucyjnego z tej nieruchomości i w konsekwencji sprzedaży tej nieruchomości w drodze egzekucji nie powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od ceny zbycia, jeśli do sprzedaży dojdzie przed upływem ustawowych 5 lat od nabycia.

Kwota powstała ze sprzedaży nie stanowi żadnego przychodu ekonomicznego dla Wnioskodawcy.

Sprzedanie nieruchomości w drodze licytacji komorniczej, w której rola Wnioskodawcy ograniczyłaby się do „nieprzeszkadzania” prowadzonej egzekucji, spowodowałoby, że w wyniku sprzedaży komorniczej nie powstałby dla Wnioskodawcy przychód podatkowy. Zatem nie miałby zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.

W ocenie Wnioskodawcy, również w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę nieruchomości przed zakończeniem sprawy, z zastrzeżeniem wpłaty kwoty ze sprzedaży stanowiącej wysokość zadłużenia brata bezpośrednio na rachunek powódki, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od ceny zbycia, jeśli do sprzedaży dojdzie przed upływem ustawowych 5 lat od nabycia. W tej sytuacji wskazane powyżej rozważania są w pełni aktualne. Po stronie Wnioskodawcy nie powstanie żaden przychód podatkowy. Zatem nie miałby zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.

W ocenie Zainteresowanego, w przypadku sprzedaży przez Zainteresowanego nieruchomości przed zakończeniem sprawy, z zastrzeżeniem wpłaty kwoty ze sprzedaży stanowiącej wysokość zadłużenia brata bezpośrednio na rachunek powódki i pozostania wolnych środków ze sprzedaży, to od wysokości tych środków powstałby po stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od nadwyżki ceny zbycia pomniejszonej o wpłacone na rachunek córki brata zaległości alimentacyjne, jeśli do sprzedaży dojdzie przed upływem ustawowych 5 lat od nabycia. W tej sytuacji zapłata podatku byłaby zasadna, ale tylko i wyłącznie od kwoty pozostałej ze sprzedaży, która będzie różnicą pomiędzy cena sprzedaży a zaległością brata, przekazana bezpośrednio na rachunek jego córki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na podstawie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych mają moment i sposób ich nabycia.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu wynika, że w dniu 7 sierpnia 2018 r. Wnioskodawca nabył aktem notarialnym w drodze umowy darowizny od brata prawo własności nieruchomości, stanowiącej działkę budowlaną. W dniu 12 kwietnia 2019 r. matka małoletniej córki brata Wnioskodawcy złożyła w jej imieniu skargę pauliańską – opartą o art. 527 w zw. z art. 453 Kodeksu cywilnego – o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, dotyczącą zawartej umowy darowizny wskazanej powyżej. W przypadku uwzględnienia powództwa dokonana czynność prawna pomiędzy Wnioskodawcą a córka brata Wnioskodawcy stanie się bezskuteczna. Córka brata będzie mogła prowadzić z tej nieruchomości egzekucję i w konsekwencji ją sprzedać.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Stosownie natomiast do treści art. 155 § 1 ww. Kodeksu, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Tymczasem zgodnie z przywołanym wyżej art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bez znaczenia dla ustalenia wysokości przychodu osoby fizycznej z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości pozostaje okoliczność, czy cena sprzedaży faktycznie została zapłacona, jak i sposób jej zapłaty.

W świetle przepisu ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości i praw w nim wymienionych stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Termin odpłatne zbycie obejmuje szeroki zakres umów i pozostaje bez znaczenia, czy do odpłatnego zbycia dochodzi w drodze zniesienia współwłasności, umowy zamiany lub sprzedaży, nawet w drodze egzekucji komorniczej – jak może to mieć miejsce w niniejszej sprawie. „Płatność” bowiem nie musi mieć charakteru pieniężnego w postaci konkretnego przepływu gotówkowego, może oznaczać także uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. Innymi słowy, pod pojęciem płatności nie należy rozumieć wyłącznie zapłaty w pieniądzu, płatnością może także być zwolnienie zobowiązania, czy potrącenie wzajemnych, wymagalnych wierzytelności (zmniejszenie pasywów zbywcy).

Zatem, do stwierdzenia powstania przychodu warunkiem koniecznym jest uzyskanie przysporzenia majątkowego.

Należy zauważyć, że na podstawie art. 527 § 1 Kodeksu cywilnego, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności (art. 527 § 2 Kodeksu cywilnego).

Tzw. „skarga pauliańska” stanowi wyjątek od zasady prawa zobowiązaniowego, że stosunek obligacyjny powstaje pomiędzy jego stronami, gdyż uwzględnienie skargi pauliańskiej powoduje, że wierzyciel będzie mógł dochodzić swoich roszczeń nie bezpośrednio od dłużnika, a od osoby trzeciej – z którą dłużnik dokonał czynności krzywdzącej dla wierzyciela, a czynność prawna dłużnika utraci moc w stosunku do wierzyciela występującego ze skargą pauliańską.

Aby wierzyciel mógł skorzystać z omawianej instytucji, muszą być łącznie spełnione następujące przesłanki:

1. istnienie wierzytelności,
2. dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba ta uzyskała korzyść majątkową,
3. pokrzywdzenie wierzycieli,
4. działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli,
5. wiedza lub możliwość (przy zachowaniu należytej staranności) dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią.

W przypadku zaistnienia wszystkich przesłanek z art. 527 Kodeksu cywilnego, dochodzi do uznania przez sąd czynności prawnej dłużnika z osobą trzecią, dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela, który czynność zaskarżył.

Z kolei stosownie do art. 453 Kodeksu cywilnego, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Co do rodzaju i charakteru nowego świadczenia artykuł ten nie przewiduje żadnych ograniczeń. Sąd Najwyższy przyjął np., że porozumieniem przewidzianym w art. 453 k.c. można objąć także świadczenie polegające na przeniesieniu własności nieruchomości przez pożyczkobiorcę w celu zwolnienia się z długu wynikającego z umowy pożyczki (wyrok z dnia 3 lipca 2008 r., IV CSK 149/08, OSNC-ZD 2009, nr A, poz. 17, z glosami M. Kucki, Rejent 2010, nr 1, s. 132, i A. Sylwestrzak, GSP - Prz. Orz. 2009, nr 3, s. 49).

Konstrukcja ochrony pauliańskiej oparta jest na instytucji względnej bezskuteczności czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela. Ochrona ta polega na możliwości zaskarżenia przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej celem uznania tej czynności za bezskuteczną względem niego. Nie oznacza to zatem, że czynności prawna uznana jest za nieważną, ale jest ona bezskuteczna wobec wierzyciela. Podkreślenia wymaga, że wyrok uznający na podstawie art. 527 k.c. bezskuteczność określonej czynności prawnej przenoszącej przedmiot lub prawo z majątku dłużnika do majątku osoby trzeciej nie powoduje ich powrotu do majątku dłużnika, lecz jedynie daje wierzycielowi prawo zaspokojenia się z tego przedmiotu lub prawa, pozostających w majątku osoby trzeciej, przed jej wierzycielami. Wierzyciel może prowadzić egzekucję z tego przedmiotu lub prawa na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi, bez konieczności uzyskania tytułu wykonawczego przeciwko osobie trzeciej (por. postanowienie SN z dnia 7 kwietnia 2011 r., IV CSK 375/10, LEX nr 786396; por. wyrok SN z dnia 7 października 2011 r., II CSK 3/11, LEX nr 1043997).

Przyjmuje się, że umowa, o której mowa w ww. przepisie ma charakter odpłatnej umowy rozporządzającej, gdyż wierzyciel w miejsce dotychczasowego roszczenia uzyskuje inne. Płatność za świadczenie (wynagrodzenie) nie musi mieć bowiem charakteru pieniężnego, może oznaczać również uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. I tak, przeniesienie na wierzyciela własności rzeczy lub prawa w zamian za zwolnienie zobowiązania jest odpłatnym zbyciem tej rzeczy lub prawa, nie następuje bowiem pod tytułem darmym.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, należy stwierdzić, że w przypadku uznania przez sąd skargi pauliańskiej za zasadną, skutki prawne umowy darowizny zostaną uchylone tylko wobec wierzyciela (bratanicy Wnioskodawcy), ale nie innych podmiotów. Jednocześnie nieruchomość Wnioskodawcy zostanie zbyta.

Mając na uwadze przywołany wyżej przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy stwierdzić, że sprzedaż przedmiotowej nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej nabycie przez Wnioskodawcę w drodze darowizny od brata, będzie stanowiła dla Wnioskodawcy źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym i to niezależnie od tego czy nastąpi dokonana samodzielnie przez Wnioskodawcę czy w drodze postępowania egzekucyjnego.

Jak wskazał bowiem Naczelny Sąd Administracyjne w wyroku z 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt II FSK 1082/13: „sprzedaż nieruchomości w drodze postępowania egzekucyjnego poprzez licytację następuje wprawdzie w innej formie niż umowna, niemniej jej skutkiem jest przeniesienie własności nieruchomości. W takim przypadku znana jest również cena sprzedaży, gdyż jest ona określana w postanowieniu sądu o przysądzeniu własności. Następuje zatem odpłatne zbycie nieruchomości, o jakim mowa w u.p.d.o.f. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotnym jest bowiem jedynie fakt dokonania zbycia nieruchomości i powstania przychodu po stronie zbywcy. Długi i ciężary obciążające sprzedawane nieruchomości nie mają wpływu na ustalenie podstawy, od której liczony jest podatek. Podstawą opodatkowania jest cena odpowiadająca wartości rynkowej, a więc nie może nią być cena transakcyjna. Cena transakcyjna uwzględnia bowiem obciążenia zbywanej nieruchomości. Te obciążenia nie zmniejszają natomiast wartości rynkowej nieruchomości”.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

W myśl art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

Natomiast na podstawie art. 45 ust. 1a pkt 3 tejże ustawy, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e (PIT-39).

Przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania podatnicy są obowiązani wpłacić należny podatek wynikający z zeznania, o którym mowa w ust. 1a pkt 3 (art. 45 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy).

Stosownie do ust. 2 artykułu 30e ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Przy tym, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Do wydatków takich można zaliczyć przykładowo koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości. Pomiędzy tymi wydatkami, a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Natomiast na mocy art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6d ww. ustawy).

Mając na uwadze przedstawione we wniosku i jego uzupełnieniu zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy, nie można też uznać, że podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych stanowi przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, po odliczeniu kwoty spłaconego zadłużenia względem wierzyciela darczyńcy – bratanicy, który złożył skargę pauliańską. Spłata takiego zadłużenia w żaden sposób nie mieści się w ustawowych kryteriach kosztów uzyskania przychodu, zawartych w art. 22 ust. 6d ustawy, wobec czego koszty spłaty nie będą mieć wpływu na wysokość dochodu uzyskanego ze sprzedaży przez Wnioskodawcę nieruchomości. Spłata zadłużenia wobec wierzyciela darczyńcy jest osobistym zobowiązaniem Wnioskodawcy z racji bycia obdarowanym i nie wpływa na ciążące na Wnioskodawcy obowiązki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując: na gruncie niniejszej sprawy, w każdym z trzech przypadków wyszczególnionych w pytaniach Wnioskodawcy po jego stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, przy czym podstawą opodatkowania będzie dochód, natomiast przychodem będzie cena sprzedaży, pomniejszona o ewentualne koszty odpłatnego zbycia, jednak bez możliwości pomniejszenia jej o wartość spłaconego zadłużenia darczyńcy.

Zaznaczyć przy tym należy, że powyższa linia interpretacyjna znalazła również oparcie i akceptację w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, przykładem czego można przywołać wyroki np.: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 8 listopada 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 974/16, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 7 grudnia 2016 r., sygn. akt I SA/Gl 940/16, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 19 lipca 2011 r., sygn. akt I SA/Bd 343/11, Naczelnego Sądu Administracyjnego: z 17 stycznia 2013 r., sygn. akt II FSK 1055/11, z 28 lutego 2014 r., sygn. akt II FSK 913/12, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 23 października 2013 r., sygn. akt I SA/Op 583/13.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.