Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3-2.4011.383.2019.2.JK
z 28 listopada 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 września 2019 r. (data wpływu 1 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 listopada 2019 r. (data wpływu 18 listopada 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą odszkodowania i/lub zadośćuczynienia z tytułu szkody w mieniu pracownika powstałej w wyniku zdarzenia niebędącego wypadkiem przy pracy oraz w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą odszkodowania i/lub zadośćuczynienia z tytułu szkody powstałej wskutek wypadku przy pracy i doznanym uszczerbkiem na zdrowiu będącym konsekwencją wypadku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą odszkodowania i/lub zadośćuczynienia z tytułu szkody w mieniu pracownika powstałej w wyniku zdarzenia niebędącego wypadkiem przy pracy oraz w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą odszkodowania i/lub zadośćuczynienia z tytułu szkody powstałej wskutek wypadku przy pracy i doznanym uszczerbkiem na zdrowiu będącym konsekwencją wypadku.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 oraz w art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 7 listopada 2019 r. nr 0112-KDIL3-2.4011.383.2019.1.JK, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie wysłane w dniu 7 listopada 2019 r. zostało skutecznie doręczone w dniu 12 listopada 2019 r. Natomiast w dniu 18 listopada 2019 r. (data nadania 15 listopada 2019 r.) wniosek został uzupełniony.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Pracownik spółki podczas wykonywania pracy był:

1. uczestnikiem nieprzewidzianego zdarzenia/wypadku w miejscu pracy, sam jednak nie doznał żadnego urazu. Pracownik zgłosił do pracodawcy roszczenie o zwrot kosztów z tytułu uszkodzenia mienia prywatnego, którego używał podczas wykonywania pracy, a które uległo zniszczeniu wskutek tego zdarzenia;
2. uczestnikiem wypadku przy pracy i doznał uszczerbku na zdrowiu. Pracownik zgłosił pracodawcy roszczenie o odszkodowanie i zadośćuczynienie z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu wskutek zdarzenia – wypadku przy pracy.
   
   

Pracodawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej, w związku z czym wniosek pracownika o wypłatę odszkodowania ulub zadośćuczynienia został przekazany do ubezpieczyciela, który zajął się likwidacją szkody. Ubezpieczyciel po przeanalizowaniu zdarzenia razem z pracodawcą wydał decyzję o przyznaniu odszkodowania w określonej wysokości.

Zgodnie z zapisami umowy ubezpieczenia, udział własny pracodawcy w sumie odszkodowania wynosi 1.000 zł z uwagi na franszyzę redukcyjną.

Pracodawca będzie zobowiązany zatem do wypłaty pracownikowi części odszkodowania do wysokości 1.000 zł, natomiast pozostałą część odszkodowania, do pełnej przyznanej kwoty, wypłaci ubezpieczyciel.

Ubezpieczyciel wypłaci pracownikowi kwotę przyznaną (minus franszyza redukcyjna) w wysokości brutto, bez potrącania podatku dochodowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy od kwoty odszkodowania i/lub zadośćuczynienia:

• z tytułu szkody w mieniu pracownika powstałej w wyniku zdarzenia niebędącego wypadkiem przy pracy,
• z tytułu szkody powstałej wskutek wypadku przy pracy i doznanym uszczerbkiem na zdrowiu będącym konsekwencją wypadku

wypłacanego pracownikowi w ramach odszkodowania i/lub zadośćuczynienia przyznanego przez ubezpieczyciela pracodawcy w związku z ubezpieczeniem OC, a wypłacanego przez pracodawcę do wysokości 1000 zł, z uwagi na franszyzę redukcyjną, pracodawca jest zobowiązany jako płatnik potrącić i odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy:

• wypłacając odszkodowanie i/lub zadośćuczynienie pracownikowi z tytułu szkody w mieniu pracownika powstałej w wyniku zdarzenia niebędącego wypadkiem przy pracy w ramach odszkodowania i/lub zadośćuczynienia przyznanego pracownikowi przez ubezpieczyciela pracodawcy, w związku z zawartym przez pracodawcę ubezpieczeniem OC, a wypłacanego przez pracodawcę z uwagi na udział własny pracodawcy (franszyzę), pracodawca nie jest zobowiązany do potrącania i odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
• odszkodowanie i/lub zadośćuczynienie z tytułu szkody powstałej wskutek wypadku przy pracy i doznanym uszczerbkiem na zdrowiu będącym konsekwencją wypadku, przyznane pracownikowi w ramach odszkodowania i/lub zadośćuczynienia przez ubezpieczyciela pracodawcy, w związku z zawartym przez pracodawcę ubezpieczeniem OC, a wypłacanego przez pracodawcę z uwagi na udział własny pracodawcy (franszyzę), pracodawca nie jest zobowiązany do potrącania i odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
  
  

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że skoro odszkodowanie przyznane przez ubezpieczyciela jest zwolnione na podst. art. 21 ust.1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z podatku PIT, taka sama reguła będzie obowiązywała w zakresie części odszkodowania wypłaconego bezpośrednio przez pracodawcę z uwagi na franszyzę redukcyjną. Odszkodowanie wypłacane przez pracodawcę stanowi nadal odszkodowanie i/lub zadośćuczynienie przyznane pracownikowi przez ubezpieczyciela z polisy OC. Jedynie z uwagi na zapisy umowy łączącej pracodawcę i ubezpieczyciela, kwotę 1.000 zł lub mniejszą wypłaca pracodawca, a nie ubezpieczyciel. Pracodawca zawierając umowę ubezpieczenia zgodził się na udział własny w pokryciu szkody do kwoty 1.000 zł. Gdyby pracodawca zawarł umowę ubezpieczenia bez zapisu o wysokości franszyzy redukcyjnej, odszkodowanie wypłacone pracownikowi w całości przez ubezpieczyciela byłoby zwolnione od PIT. Sprzeczne z zasadą zaufania do państwa i prawa byłoby, gdyby fakt pozostający poza wiedzą pracownika (zawarcie umowy z ubezpieczycielem o udziale własnym pracodawcy w likwidacji szkody) miał przesądzać o tym, że pracownik otrzyma mniejszą kwotę odszkodowania, gdyż pracodawca będzie zobowiązany do odprowadzenia od swojego udziału w szkodzie podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zwrot „w szczególności” użyty w ww. artykule oznacza, że ustawodawca jedynie przykładowo wskazał, jakie przychody należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9. Katalog ten nie jest więc zamknięty. Oznacza to, że do „innych źródeł” należy zakwalifikować wszelkie przychody – w rozumieniu ustawy – których nie można zaliczyć do któregokolwiek z pozostałych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 – 8 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15.
   
   

Z treści wniosku wynika, że pracownik Wnioskodawcy podczas wykonywania pracy był:

1. uczestnikiem nieprzewidzianego zdarzenia/wypadku w miejscu pracy, sam jednak nie doznał żadnego urazu. Pracownik zgłosił do pracodawcy roszczenie o zwrot kosztów z tytułu uszkodzenia mienia prywatnego, którego używał podczas wykonywania pracy, a które uległo zniszczeniu wskutek tego zdarzenia;
2. uczestnikiem wypadku przy pracy i doznał uszczerbku na zdrowiu. Pracownik zgłosił pracodawcy roszczenie o odszkodowanie i zadośćuczynienie z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu wskutek zdarzenia – wypadku przy pracy.
   
   

Wnioskodawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej, w związku z czym wniosek pracownika o wypłatę odszkodowania ulub zadośćuczynienia został przekazany do ubezpieczyciela, który zajął się likwidacją szkody. Ubezpieczyciel po przeanalizowaniu zdarzenia razem z pracodawcą wydał decyzję o przyznaniu odszkodowania w określonej wysokości. Zgodnie z zapisami umowy ubezpieczenia, udział własny Wnioskodawcy w sumie odszkodowania wynosi 1.000 zł z uwagi na franszyzę redukcyjną. Wnioskodawca będzie zobowiązany zatem do wypłaty pracownikowi części odszkodowania do wysokości 1.000 zł, natomiast pozostałą część odszkodowania, do pełnej przyznanej kwoty, wypłaci ubezpieczyciel.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy od wypłaconej kwoty – w sytuacji zaistnienia zdarzeń, o których mowa we wniosku – stanowiącej tzw. franszyzę redukcyjną Wnioskodawca jest zobowiązany jako płatnik potrącić i odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych.

W tym miejscu wskazać należy, że z treści art. 805 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.) wynika, że przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1. przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;
2. przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.
   
   

Zatem, z umowy ubezpieczenia wynika, że obowiązkiem ubezpieczającego jest zapłata składki, natomiast obowiązkiem zakładu ubezpieczeń jest spełnienie określonego świadczenia, tj. wypłata odszkodowania.

Należy wskazać, że środki wypłacone przez Wnioskodawcę tytułem franszyzy, nie korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, ponieważ nie są one wypłacane przez towarzystwo ubezpieczeniowe z tytułu zawartego ubezpieczenia.

Franszyza (w tym przypadku redukcyjna, co wynika z informacji przedstawionych we wniosku) jest to kwota, o którą ubezpieczyciel, zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia, zmniejsza odszkodowanie. Stanowi ona swego rodzaju ograniczenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeniowego za powstałą szkodę. Suma ta jest wypłacana poszkodowanemu przez ubezpieczonego/sprawcę szkody, bezpośrednio z jego środków i do jej wypłaty nie dochodzi w ramach zawartej umowy ubezpieczenia. Wypłata odszkodowania do wysokości franszyzy nie jest przewidziana w umowie ubezpieczenia. Umowa ta określa jedynie, iż ubezpieczyciel umniejsza odszkodowanie o określoną kwotę (w przypadku franszyzy redukcyjnej), co nie jest równoznaczne z tym, iż umowa ubezpieczenia nakłada na sprawcę – (ubezpieczonego) obowiązek zapłaty tej kwoty na rzecz poszkodowanego. Wypłata do wysokości franszyzy, czy też w wysokości franszyzy nie wynika z umowy ubezpieczenia, a z przepisów ustawy Kodeks cywilny, w przypadku gdy poszkodowany skorzysta z roszczenia przeciwko sprawcy szkody o zapłatę kwoty odpowiadającej franszyzie. Postanowienia dotyczące franszyzy zawarte w umowie ubezpieczenia są postanowieniami umownymi, ograniczającymi odpowiedzialność ubezpieczyciela w pewnym zakresie, na które to postanowienia strony zawierające tę umowę wyrażają zgodę. Tymczasem ze zwolnienia wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzystają jedynie środki wypłacone przez towarzystwo ubezpieczeniowe z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia.

Nie można twierdzić, iż wypłata odszkodowania do wysokości objętej franszyzą dokonana bezpośrednio przez pracodawcę stanowi nadal odszkodowanie i/lub zadośćuczynienie przyznane pracownikowi przez ubezpieczyciela z polisy OC. Przywołana bowiem w umowie ubezpieczenia regulacja dotycząca franszyzy wskazuje jedynie sposób określenia wysokości kwoty, za którą ubezpieczyciel nie odpowiada i której wypłata nie następuje z ubezpieczenia, co nie przesądza o tym, iż wypłacane przez Wnioskodawcę kwoty w ramach franszyzy to kwoty uzyskane z tytułu ubezpieczenia majątkowego.

Zatem stwierdzić należy, że kwotę odpowiadającą franszyzie redukcyjnej (w wysokości 1000,00 zł) – wypłacaną w sytuacji zaistnienia zdarzeń, o których mowa we wniosku – należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z innych źródeł. Przychód ten nie podlega bowiem zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie spełnia przesłanek, o których mowa w tym przepisie, warunkujących zastosowanie zwolnienia. Zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że nie ciąży na nim obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy z tytułu wypłaconych kwot – jednakże z innych względów niż wskazał to Wnioskodawca. Brak obowiązku poboru zaliczek na podatek nie wynika z faktu, jak podnosi Wnioskodawca, że wypłacane kwoty podlegają zwolnieniu przedmiotowemu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a z faktu że po stronie osób otrzymujących wypłaty powstał przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 cyt. ustawy a w tej sytuacji ustawodawca nie przewidział obowiązku poboru tych zaliczek. Wnioskodawca będzie natomiast obowiązany do sporządzenia dla ww. osób informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11 i wykazania w nich kwot ww. franszyzy. W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy wyrażone we wniosku należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie bowiem z treścią artykułu 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Osoba, której została wypłacona przez Wnioskodawcę kwota franszyzy redukcyjnej powinna kwotę tą wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym nastąpiła jej wyplata i opodatkować łącznie z innymi przychodami/dochodami uzyskanymi w tym samym roku podatkowym.

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.