2019.12.03 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1-1.4012.604.2019.2.MN
z 3 grudnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy – przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2019 r. (data wpływu 17 września 2019 r.) uzupełnionym w dniu 5 listopada 2019 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia podatku należnego, w odniesieniu do usługi, dla której obowiązek podatkowy powstał po zakończeniu działalności gospodarczej i wykreśleniu z rejestru podatników – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 5 listopada 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu rozliczenia podatku należnego, w odniesieniu do usługi, dla której obowiązek podatkowy powstał po zakończeniu działalności gospodarczej i wykreśleniu z rejestru podatników.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od 1 lipca 1999 r. prowadziła Pani Kancelarię Radcy Prawnego, w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta.

W dniu 6 lipca 1999 r. Urząd Skarbowy wydał potwierdzenie zgłoszenia rejestracyjnego podatnika podatku od towarów i usług (VAT-5). Zarejestrowana została Pani jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Z dniem 1 stycznia 2017 r. zawiesiła Pani prowadzenie Kancelarii Radcy Prawnego, co znajduje odzwierciedlenie w CEIDG. Aktualnie nie zamierza Pani wznawiać tej działalności.

Z dniem 30 sierpnia 2017 r. wykreślona została Pani z ewidencji czynnych podatników podatku od towarów i usług.

W okresie prowadzenia Kancelarii obsługiwała Pani osoby prawne w oparciu o umowy stałej obsługi prawnej. Taką umowę zawarła Pani ze Spółką z o.o. Obsługę prawną Spółki prowadziła Pani do 30 września 2015 r. Zakres czynności obejmował m.in. zastępowanie Zleceniodawcy w postępowaniach sądowych, administracyjnych i egzekucyjnych (§ 1 ust. 2 pkt 3). W umowie uregulowane było postępowanie w przypadku zasądzenia w orzeczeniu sądu kosztów zastępstwa procesowego lub przyznania przez komornika kosztów zastępstwa egzekucyjnego. Zapis w tej sprawie brzmiał następująco: „ § 5. Zasądzone koszty zastępstwa procesowego i egzekucyjnego, w sprawach o których mowa w § 1 ust. 2 pkt 3, są kosztami brutto i wypłacane będą Zleceniobiorcy po ich wyegzekwowaniu, w terminie 7 dni od daty otrzymania przez Zleceniodawcę faktury”. Praktycznie odbywało się to w ten sposób, że po wpłaceniu przez dłużnika na rzecz Spółki kosztów zastępstwa procesowego albo otrzymaniu postanowienia komornika sądowego o zakończeniu egzekucji wobec wyegzekwowania wszystkich należności (w tym kosztów zastępstwa procesowego i kosztów zastępstwa egzekucyjnego) wystawiała Pani fakturę i w ciągu 7 dni należności przekazywane były przez Spółkę na Pani rachunek bankowy. Następnie należności te wraz z innymi dochodami ujmowane były w deklaracji VAT-7 jako podstawa opodatkowania i płacony był podatek w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym a naliczonym.

Po zawieszeniu prowadzenia Kancelarii, tj. po 1 stycznia 2017 r. otrzymała Pani ze Spółk informację, że w stosunku do dłużników, co do których egzekucja była w toku przed datą 30 września 2015 r. (zakończenie umowy o stałą obsługę prawną), postępowanie egzekucyjne zakończyło się wyegzekwowaniem wszystkich należności, w tym kosztów zastępstwa procesowego i koszów zastępstwa egzekucyjnego, a więc należność stała się wymagalna.

W okresie zawieszenia działalności można przyjmować należności i obowiązkowo regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu wniosku będącego odpowiedzią na wezwanie tut. organ wskazano dodatkowo, co następuje:

W zakresie określenia przedmiotu umowy, wyjaśniono:

W ramach stałej obsługi prawnej Zleceniobiorca zobowiązany jest w szczególności do:

sporządzania pisemnych opinii prawnych oraz udzielania ustnych porad i konsultacji prawnych,
opiniowania umów cywilnoprawnych dotyczących działalności Zleceniodawcy,
zastępowania Zleceniodawcy w postępowaniach sądowych, administracyjnych i egzekucyjnych,
wykonywania innych czynności związanych z obsługą prawną wg potrzeb Zleceniodawcy.

W ramach zastępstwa procesowego w postępowaniach sądowych, administracyjnym i egzekucyjnym wykonywała Pani m.in. następujące czynności:

Natomiast miała Pani prawo do zasądzonych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego i przyznanych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa egzekucyjnego.

Umowa nie precyzowała kiedy przyjmuje się wykonanie usługi. Gdy sprawa dotyczyła wydania pisemnej opinii prawnej, usługa została wykonana z dniem przekazania opinii prawnej osobie wnioskującej o wydanie opinii, jeśli sprawa dotyczyła sprawdzenia umowy, usługa została wykonana po parafowaniu umowy jako sprawdzonej pod względem formalno-prawnym i przekazanie jej do działu przedkładającego umowę, w postępowaniu sądowym usługa została wykonana po przekazaniu do działu księgowości orzeczenia z Pani adnotacją, że orzeczenie jest prawomocne (nie żądała Pani potwierdzenia przez sąd prawomocności, gdyż jeśli pozwany nie zapłacił zasądzonej należności, a telefonicznie ustaliła Pani, że orzeczenie jest prawomocne i sporządzała Pani wniosek o nadanie klauzuli wykonalności, jeśli pozwany uiścił w całości zasądzoną kwotę, nie było potrzeby stwierdzania prawomocności).

Usługa zastępstwa procesowego wykonana została w dniu 25 sierpnia 2015 r. (data wydania nakazu zapłaty – 13 maja 2015 r., wpływ 11 czerwca 2015 r., ustalenie prawomocności i sporządzenie wniosku o klauzulę wykonalności 25 sierpnia 2015r.), zaś usługa zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym wykonana została w dniu 10 stycznia 2017 r. (data wydania postanowienia komornika o zakończeniu egzekucji wobec wyegzekwowania wszystkich należności, wpływ 17 stycznia 2017 r.). Czy nakaz zapłaty jest prawomocny ustalała Pani telefonicznie i jeśli był sporządzała Pani wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Taki wniosek sporządzony w dniu 25 sierpnia 2015 r. złożony został do sądu w dniu 31 sierpnia 2015r. Klauzula wykonalności nadana została w dniu 10 września 2015 r., wpływ 17 września 2015 r.

Wykonane czynności w ramach zastępstwa procesowego i egzekucyjnego nie były w żaden sposób dokumentowane. Ich wykonanie potwierdzało orzeczenie sądu lub kończące postępowanie egzekucyjne postanowienie komornika. Za czynności wykonane w ramach zastępstwa procesowego i egzekucyjnego wynagrodzenie uwzględnione było w miesięcznym ryczałcie. W sprawie nie chodzi o wynagrodzenie wypłacane z tytułu realizacji umowy o stałą obsługę prawną w zakresie zastępstwa procesowego i egzekucyjnego, lecz o koszty zastępstwa procesowego i egzekucyjnego zasądzone od strony przegrywającej sprawę i od dłużnika. Jak podała Pani we wniosku wypłatę tych kosztów regulował zacytowany we wniosku § 5 umowy. Koszty z tytułu zastępstwa zasądzane były na rzecz strony Spółki a nie pełnomocnika, który dopiero po ich wyegzekwowaniu może wypłacić je pełnomocnikowi.

Po dniu 30 września 2015 r. nie świadczyła Pani żadnych czynności/usług na rzecz Spółki.

Zasądzone koszty zastępstwa procesowego i przyznane koszty zastępstwa egzekucyjnego zostały w czasie obowiązywania umowy o stałą obsługę prawną. Ich wyegzekwowanie nastąpiło w 2017 r., a więc po rozwiązaniu umowy, co daje pełnomocnikowi podstawę żądania ich zapłaty przez Spółkę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy pomimo zawieszenia działalności i wykreślenia Pani z ewidencji czynnych podatników podatku od towarów i usług ma Pani prawo wystawić fakturę dla Spółki i przekazać deklarację VAT-7 do Spółki i czy powstały następujące obowiązki wobec urzędu skarbowego:

wypełnienie i przekazanie do Urzędu Skarbowego deklaracji VAT-7;
wpłacenie podatku należny?

Zdaniem Wnioskodawcy, należy wystawić dla Spółki fakturę i to będzie podstawą wypłaty należności, zgodnie z § 5 umowy. Następnie należy wypełnić deklarację VAT-7 i wpłacić podatek należny. Przy tego rodzaju operacji nie powstają żadne koszty, a więc nie będzie podatku naliczonego. Kwota podatku podlegająca wpłacie do Urzędu Skarbowego wynosić będzie kwotę podatku należnego. Kserokopię deklaracji VAT-7 należy przekazać do Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W myśl art. 2 pkt 22 ww. ustawy, sprzedażą jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zauważyć należy, że definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Niewątpliwie prowadząc Kancelarię Radcy Prawnego, w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej i świadcząc usługi prawnicze prowadziła Pani działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym działała Pani w charakterze podatnika zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Wątpliwości Pani, w pierwszej kolejności dotyczą prawa do wystawienia faktury dla Spółki oraz przekazania deklaracji VAT-7 do Spółki.

Odnosząc się do ww. wątpliwości wskazać należy, że kwestie dotyczące dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak stanowi art. 106b ust. 1 ww. ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9.

Natomiast w myśl art. 106i ust. 2 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.

Jak wynika z treści przytoczonych przepisów, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem dokonania sprzedaży określonych towarów lub usług lub też otrzymania zaliczki).

Z kolei stosownie do art. 96 ust. 6 ww. ustawy, jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Skutkiem złożenia takiego zgłoszenia jest wykreślenie podatnika z rejestru podatników VAT. Wykreślenie następuje z dniem wskazanym w zgłoszeniu VAT-Z. Tak więc z dniem określonym w zgłoszeniu VAT-Z podatnik nie jest już zarejestrowanym podatnikiem VAT. Tym samym zaprzestanie przez podatnika wykonywania działalności gospodarczej w drodze jej likwidacji oraz złożenie stosownego zgłoszenia, celem wykreślenia przez naczelnika urzędu skarbowego podatnika z rejestru podatników VAT skutkuje brakiem możliwości wystawiania faktur z dniem wskazanym w zgłoszeniu.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że po zakończeniu działalności gospodarczej i wykreśleniu Pani z rejestru podatników VAT, nie ma Pani możliwości wystawiania faktury za czynności wykonane przed zakończeniem działalności. Nie może bowiem Pani wystawić faktury w sytuacji, gdy nie jest już podatnikiem podatku od towarów i usług. Przepisy w zakresie wystawiania faktur wyraźnie wskazują, że wyłącznie podatnik, w celu udokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu, wystawia fakturę. Pani natomiast obecnie – jak wynika z okoliczności sprawy – nie jest podatnikiem, zatem – wbrew Pani stanowisku – nie jest Pani uprawniona do wystawienia faktury, która dokumentowałaby czynności dokonane w okresie, w którym była Pani podatnikiem.

Ponadto żadne przepisy prawa nie regulują ewentualnego przekazania kontrahentowi kserokopii deklaracji VAT-7, zatem nie można również zgodzić się z Pani stanowiskiem, zgodnie z którym kserokopię deklaracji VAT-7 należy przekazać kontrahentowi.

Kolejne wątpliwości Pani dotyczą obowiązków wobec urzędu skarbowego, tj. wypełnienia i przekazania do urzędu skarbowego deklaracji VAT-7 i wpłacenia podatku należnego.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Stosownie do art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Przepisy wskazują również liczne grupy usług, co do których obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych.

Jednym z rodzajów usług, w stosunku do których przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nakazują stosowanie szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego są usługi stałej obsługi prawnej i biurowej.

Na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret piąty ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu stałej obsługi prawnej i biurowej, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.

Z art. 19a ust. 7 ustawy wynika, że w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Z kolei – jak stanowi art. 19a ust. 8 ww. ustawy – jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

W związku z tym, że w świetle art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret piąty ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy dla usług stałej obsługi prawnej powstaje z chwilą wystawienia faktury, należy uwzględnić regulacje dotyczące wystawiania faktur przewidziane w powołanej ustawie.

Analizując zagadnienie będące przedmiotem wniosku, jako zagadnienie wstępne należy przeanalizować, kiedy powstał obowiązek podatkowy dla czynności dokonanych w ramach stałej obsługi prawnej, polegających na zastępstwie procesowym i egzekucyjnym, z tytułu których należne jest Pani wynagrodzenie. Zauważyć należy, że opodatkowaniu nie podlega należność wyrażona w pieniądzu pomiędzy podmiotami, w tym kwota należna z tytułu „zasądzonych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego” i „przyznanych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa egzekucyjnego” lecz realizowane czynności, co do zasady za wynagrodzeniem. W przypadku czynności podlegających opodatkowaniu, kwestia odpłatności (określenia wynagrodzenia) ogrywa rolę przy określeniu podstawy opodatkowania, o czym stanowi art. 29a ustawy o podatku od towarów i usług. A zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność, tj. w niniejszej sprawie wykonana usługa, a nie należność za tę usługę.

Przechodząc do analizy opisanego we wniosku stanu faktycznego wskazać należy, że czynności na rzecz klienta – Spółki, w tym zastępstwo w postępowaniu sądowym, jak i egzekucyjnym, świadczony były na podstawie umowy stałej obsługi prawnej. Zatem czynności w zakresie zastępstwa w postępowaniu sądowym, jak i zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym nie należy interpretować oddzielnie, lecz jako wykonane w ramach ww. stałej obsługi prawnej.

Zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i inne przepisy podatkowe, nie definiują pojęcia usług stałej obsługi prawnej, a ustawodawca nie odwołał się w wyżej powołanym przepisie art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy do symboli klasyfikacyjnych dla wymienionych w nim usług, w tym stałej obsługi prawnej. Zatem w zrozumieniu tego pojęcia należy odnieść się do jego znaczenia potocznego. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl/):

„stały” to „trwający bez przerwy”, „odbywający się regularnie”,
„obsługa” to „obsługiwanie ludzi lub jakichś urządzeń; też: grupa ludzi, którzy się tym zajmują”.

Na podstawie przytoczonych definicji słownikowych można uznać, że usługi stałej obsługi prawnej polegają na regularnym wykonywaniu czynności dotyczących spraw prawnych obsługiwanego podmiotu.

Zatem za stałą obsługę prawną należy uznać usługę polegającą na udzielaniu porad prawnych, wyjaśnień interpretacyjnych, wydawaniu opinii prawnych, konsultacyjnych w okolicznościach wskazujących na ich trwałość w jakimś okresie czasu. Pomoc prawna ma na celu ochronę prawną interesów podmiotów, na których rzecz jest wykonywana. Istotny jest też element stałości i trwałości obsługi prawnej danego klienta a nie jednorazowe czy okresowe (krótkotrwałe) świadczenie usług pomocy prawnej.

W świetle powyższego uznać należy, że świadczone przez Panią na podstawie zawartej umowy o stałą obsługę prawną usługi stanowiły niewątpliwie usługi stałej obsługi prawnej, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług. Skoro zatem należność z tytułu kosztów zastępstwa procesowego i egzekucyjnego wynika z zawartej umowy stałej obsługi prawnej, to w tym konkretnym przypadku należy uznać, że stanowi ona podstawę opodatkowania z tytułu usług wyświadczonych w ramach stałej obsługi prawnej. O takiej kwalifikacji przesądza treść zawartej umowy, tj. że do obowiązków Pani w zakresie stałej obsługi prawnej należało „m.in. zastępowanie Zleceniodawcy w postępowaniach sądowych, administracyjnych i egzekucyjnych (§ 1 ust. 2 pkt 3)”, jak również wskazanie Pani, że po dniu zakończenia umowy o stałą obsługę prawną, tj. po dniu 30 września 2015 r. „nie świadczyła Pani żadnych czynności/usług na rzecz (…) Sp. z o.o.”.

Zatem w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczonych usług, należy zauważyć, że przepisy o podatku od towarów i usług przewidują szczególny moment powstania obowiązku podatkowego dla usług świadczonych przez Panią, tj. usług stałej obsługi prawnej. Oznacza to, że zastosowanie w takim przypadku ma zasada wskazana w art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług z uwzględnieniem przepisu art. 19 ust. 7 tej ustawy.

Zatem obowiązek podatkowy z tytułu usług zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym świadczonych na podstawie umowy o stałą obsługę prawną, powstaje na tych samych zasadach, na których powstaje obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usługi głównej. W przypadku, gdy – jak wynika z wniosku – wykonała Pani usługi stałej obsługi prawnej obowiązek podatkowy powstał/powstanie na zasadach szczególnych wynikających z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ww. ustawy, tj. z chwilą wystawienia faktury, a w przypadku, gdy nie wystawiono faktury, obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy, tj. z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Co do zasady, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem przepisów szczególnych, dotyczących między innymi czynności takich jak w analizowanej sprawie, tj. usług stałej obsługi prawnej. W przypadku bowiem świadczenia usług stałej obsługi prawnej, fakturę należy wystawić nie później niż z upływem terminu płatności.

Zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

Mając na uwadze powołane przepisy stwierdzić należy, że w przypadku świadczonych przez Panią usług, w związku z którymi należne są Pani od klienta zasądzone na jego rzecz koszty zastępstwa procesowego i egzekucyjnego, rozliczenie podatku należnego z urzędem skarbowym winno zostać dokonane za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy dla tych usług, czyli w omawianym przypadku, skoro nie ma możliwości wystawienia faktury – z chwilą upływu terminu płatności, przy czym sposób zawarcia umowy nie może wpływać na właściwą realizację obowiązku podatkowego.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego nie jest już Pani podatnikiem i nie prowadzi działalności gospodarczej, to jednak była nim w momencie świadczenia usługi, zatem ma obowiązek ją opodatkować (rozliczyć). Na gruncie podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlega bowiem dostawa towarów i świadczenie usług, a nie samo wynagrodzenie za te czynności, nawet jeżeli jest ono należne w okresie, kiedy nie jest już Pani podatnikiem podatku od towarów i usług.

Tym samym obowiązana jest/będzie Pani do zapłaty należnego podatku na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał/powstanie obowiązek podatkowy.

Stosownie do art. 99 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Jednocześnie z uwagi na zakończenie działalności gospodarczej i utratę statusu podatnika, nie jest również Pani zobowiązana do złożenia deklaracji VAT-7, za okres rozliczeniowy, w którym powstanie obowiązek podatkowy z tytułu świadczonej usługi, za którą należne jest wynagrodzenie, zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy, w myśl którego podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Reasumując uznać należy, że mimo, że już Pani nie prowadzi działalności gospodarczej, z chwilą powstania obowiązku podatkowego, ma/będzie miała Pani obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu wykonanej usługi i dokonania zapłaty podatku należnego z tego tytułu, natomiast nie ma Pani podstaw do wystawienia faktury, złożenia do urzędu skarbowego deklaracji VAT-7 oraz przekazania kserokopii deklaracji kontrahentowi.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, oceniając je całościowo, należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo wskazać należy, iż tut. organ nie ocenia skuteczności opisanych we wniosku czynności, zatem niniejsza interpretacja została wydana przy założeniu skuteczności tych czynności. Przepisy podatkowe bowiem nie regulują stosunków cywilnoprawnych ani nie mają wpływu na ich treść oraz sposób rozliczania transakcji.

Organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów i przyjęty w nich sposób ustalenia wysokości należności pomiędzy stronami oraz terminów zapłaty, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, a to może być stwierdzone jedynie w trakcie przeprowadzonego przez organ pierwszej instancji postępowania podatkowego. Zgodnie bowiem z art. 199a § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności, a jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej. Natomiast organ uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej nie ma prawnej możliwości ingerencji w treść tych umów. Z art. 14h Ordynacji podatkowej wynika bowiem, iż powołany przepis nie ma zastosowania w postępowaniu w przedmiocie wydawania interpretacji indywidualnej.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, to interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin