INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 8 lipca 2011 r. (data wpływu 12 lipca 2011 r.) uzupełnione w dniach 16 i 28 września 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania fakturą VAT przez zarządcę sądowego nieruchomości, należności z tytułu wynajmu tej nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lipca 2011 r. został złożony wniosek uzupełniony w dniach 16 i 28 września 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania fakturą VAT przez zarządcę sądowego nieruchomości, należności z tytułu wynajmu tej nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Posiada Pan licencję zarządcy nieruchomości i od kilkunastu lat prowadzi działalność gospodarczą, polegającą na świadczeniu usług w zakresie zarządzania nieruchomościami wyłącznie mieszkalnymi. W związku z tym faktem, świadczone usługi są przedmiotowo zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, co powoduje, że do świadczonych usług nie „dolicza” Pan podatku VAT, a w Urzędzie Skarbowym nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Jednak od dnia 1 lutego 2011 r., w związku z postanowieniem Sądu Rejonowego wydanym w dniu 13 stycznia 2011 r. w przedmiocie:

1. odjęcia Dłużnikowi „K." Sp. z o.o. zarządu nieruchomością gruntowo-budynkową położoną w E. i stanowiącą własność tejże Spółki,
2. ustanowienia zarządcy sprawującego zarząd ww. nieruchomością,

objął Pan tzw. przymusowy zarząd ww. nieruchomości o charakterze niemieszkalnym (mieści hurtownie i sklepy), co oznacza, że przy pobieraniu wynagrodzenia przyznanego przez sąd za świadczenie usług zarządu tą nieruchomością w przyszłości będzie Pan zobowiązany do naliczenia podatku VAT (na razie nie pobrał Pan tego wynagrodzenia).

W związku z powyższym ograniczono się do następujących pytań:

Czy ustanowiony przez sąd, tzw. przymusowy zarządca nieruchomości, nie będący czynnym podatnikiem podatku VAT, dokonując czynności faktycznych i prawnych, w szczególności zawierając umowy i wystawiając faktury VAT, powinien:

1. posługiwać się numerami identyfikacyjnymi NIP i Regon nadanymi (przydzielonymi) temu właścicielowi nieruchomości, któremu sąd odebrał prawo zarządu ową nieruchomością,
czy odmiennie, powinien
2. posługiwać się własnymi numerami NIP i Regon, jednakże z zastrzeżeniem uprzedniego dokonania odpowiedniej, dodatkowej rejestracji dla potrzeb rozliczania podatku VAT...

Pana zdaniem, w sytuacji opisanej w niniejszym wniosku, sądowy zarządca nieruchomości powinien posługiwać się numerami NIP i Regon właściciela tej nieruchomości, której zarząd sprawuje - w szczególności wystawiając faktury VAT na podstawie zawartych umów.

Podstawą prawną działalności zarządcy sądowego są przepisy K.c. - art. 203 i art. 205 K.c. oraz art. 933 -941 K.p.c, z których wynika, że sądowy zarządca działa wobec osób trzecich we własnym imieniu (wskazują na to w szczególności postanowienia art. 935 § 1 i 2 oraz art. 936 K.p.c). Zarządca taki jest m. in. stroną umów mających za przedmiot czynności faktyczne i prawne podejmowane przez niego w związku z „zarządem nieruchomości sprawowanym na mocy orzeczenia sądu przez zarządcę, a nie przez właściciela nieruchomości”. W orzecznictwie i w doktrynie uważa się, że sądowy zarządca nieruchomości jest (w pewnym sensie) „osobą podstawioną” w miejsce właścicieli zarządzanej nieruchomości. Zatem należy uznać, że taki zarządca jest „zastępcą pośrednim”, czyli osobą, która we własnym imieniu, ale na rachunek właściciela nieruchomości, dokonuje czynności faktycznych i prawnych - bo zarządza mieniem cudzym, a nie własnym. Jednym z celów realizowanych przez sądowego zarządcę jest pobieranie - w zastępstwie właściciela nieruchomości - pożytków cywilnoprawnych z zarządzanej nieruchomości. Z uwagi jednak na fakt, iż nieruchomość taka nie stanowi własności zarządcy, pożytki te są pobierane na rachunek właściciela, co w praktyce oznacza, że powinny one być spożytkowane na cele związane z prawidłowym utrzymaniem tej nieruchomości, w tym do regulowania bieżących zobowiązań powstających w wyniku użytkowania nieruchomości, które to zobowiązania w normalnym stanie rzeczy powinien regulować właściciel nieruchomości. W „normalnym stanie rzeczy”, tj. wówczas, gdy zarząd nieruchomością sprawuje jej właściciel, to on pobiera owe pożytki i reguluje zobowiązania wynikłe z użytkowania nieruchomości (osobiście lub poprzez zatrudnionego zarządcę nieruchomości). Wskutek odjęcia właścicielowi tegoż uprawnienia przez sąd, właściciela nieruchomości zastępuje w tych czynnościach „zastępca pośredni”, określany w doktrynie jako „osoba podstawiona” przez sąd, czyli sądowy zarządca. Nie zmienia to jednak istoty rzeczy, iż omawiane czynności (faktyczne i prawne) podejmowane przez sądowego zarządcę są działaniami dotyczącymi wyłącznie nieruchomości stanowiącej własność tej osoby, której prawo zarządu odjęto. Jest oczywiste, że czynności te nie dotyczą mienia stanowiącego osobistą własność sądowego zarządcy.

Według Pana, sytuacja prawna i faktyczna sądowego zarządcy nieruchomości jest analogiczna do sytuacji syndyka masy upadłości. Zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) syndyk dokonuje czynności dotyczących masy upadłości na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym. Masa upadłości, aż do jej likwidacji, stanowi własność upadłego, a jedynie z mocy prawa traci on zarząd majątkiem wchodzącym w skład masy upadłości, możliwość czerpania z niego pożytków oraz rozporządzania majątkiem należącym do niego. Upadły nadal pozostaje podatnikiem, ponieważ ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku nie oznacza zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa więc jako zastępca pośredni. Dotyczy to wszystkich czynności prawnych, w tym również dokonywania rozliczeń w zakresie podatku od towarów i usług - jeżeli oczywiście upadły podmiot nie stracił statusu podatnika podatku VAT.

Zgodnie z ukształtowanym orzecznictwem sądów i organów podatkowych syndyk masy upadłości ma prawo do posługiwania się numerem NIP upadłego w zakresie spraw związanych z podatkiem od towarów i usług.

W niniejszej sprawie firma „K.” Sp. z o.o. jest zarejestrowanym w urzędzie skarbowym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług - w przeciwieństwie do Pana jako sądowego zarządcy. Wedle dostępnej Panu wiedzy spółka ta, do chwili obecnej, nie złożyła zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, dlatego w celu umożliwienia jej odpowiedniego rozliczania się z podatku VAT, systematycznie i comiesięcznie doręcza Pan spółce oryginały tych wszystkich faktur VAT, które dotyczą operacji gospodarczych zaistniałych wskutek sprawowania przez Pana zarządu nieruchomością ww. spółki. Jednakże praktyka ta spotkała się ze sprzeciwem Prezesa Zarządu „K.” Sp. z o.o. W piśmie skierowanym do Pana przez Pełnomocnika Prezesa Zarządu Spółki, w osobie doradcy podatkowego zakwestionowano prawidłowość posługiwania się przez Pana numerami NIP i Regon ww. Spółki przy wystawianiu faktur VAT stojąc na stanowisku, że w treści faktur VAT sądowy zarządca powinien wpisywać – cyt.: „.. .swoje dane identyfikacyjne, gdyż to on występuje w charakterze sprzedawcy...”. Tak zajęte stanowisko zostało dodatkowo wsparte indywidualną interpretacją podatkową wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu. W załączeniu doręcza Pan jej odpis wskazując, że treść tej interpretacji wzbudza wiele wątpliwości, w szczególności co do określenia, że sądowy zarządca jest sprzedawcą takich usług, jak wynajmowanie nieruchomości (nie stanowiącej jego własności).

Ponadto stan faktyczny opisany w tejże interpretacji jest odmienny od stanu faktycznego zachodzącego w sprawie objętej niniejszym wnioskiem, albowiem sądowy zarządca opisany w interpretacji organu podatkowego jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, w przeciwieństwie do Pana.

Podkreśla Pan, iż sądowy zarządca nie jest przedstawicielem właściciela, lecz działa w imieniu własnym na podstawie umocowania sądowego. Względem właściciela jest odpowiedzialny za należyte wypełnianie swoich obowiązków. Jednakże - analogicznie do funkcji pełnionej przez syndyka masy upadłości - sądowy zarządca, a już w szczególności zarządca nie będący podatnikiem VAT czynnym, powinien być uprawniony do posługiwania się numerami NIP i Regon właściciela zarządzanej nieruchomości - analogicznie jak syndyk, który - wedle wszelkich znanych Panu, utartych poglądów doktryny oraz ukształtowanego orzecznictwa organów podatkowych i sądów - jest uprawniony do posługiwania się numerami NIP i Regon podmiotu upadłego.

Pana zdaniem, stosując odmienną wykładnię, czyli taką, jaka ma miejsce w przytoczonej wyżej indywidualnej interpretacji podatkowej oraz w stanowisku zajętym przez Prezesa Zarządu „K.” Sp. z o.o. i przez jego doradcę podatkowego, należałoby przyjąć, że wszelkie pożytki z zarządzanej przez sądowego zarządcę nieruchomości, w szczególności przychody z wynajmowania tej nieruchomości, z odsprzedaży najemcom „mediów” (woda, ścieki, energia elektryczna, itp.), należałoby zakwalifikować jako osobiste przychody (a w konsekwencji dochody) tegoż zarządcy, które powinny być ujawnione w odpowiedniej rocznej deklaracji podatkowej PIT. W konsekwencji może to doprowadzić do szczególnych, wręcz kuriozalnych sytuacji podatkowo-prawnych, kiedy to osobiste, roczne przychody osoby sprawującej zarząd sądowy będą powiększane o przychody uzyskiwane przez sądowego zarządcę w toku sprawowania zarządu cudzą nieruchomością (przez „osobiste” przychody rozumie Pan przychody nie związane ze sprawowaniem zarządu przymusowego). Niewykluczone, że roczne osobiste rozliczenia podatkowe mogą być jeszcze szczególniej skomplikowane wskutek zastosowania osobistych ulg, zwolnień podatkowych lub rozliczania się przez zarządcę wspólnie z małżonkiem. Wydaje się, że nie takie skutki podatkowo-prawne są pożądane zarówno przez ustawodawcę, jak i przez organy podatkowe. Stosowanie takiej wykładni, jak wykładnia Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu powoduje, że istotnego znaczenia nabiera kwestia bezzasadnego uszczuplania uprawnienia właściciela nieruchomości do odpowiedniego, cyklicznego rozliczania (na własny rachunek) naliczonego i zapłaconego podatku VAT - rozliczania uwzględniającego obroty gospodarcze dokonane przez sądowego zarządcę. Wszak pozbawienie właściciela nieruchomości prawa zarządu tą nieruchomością nie oznacza pozbawienia go prawa własności tej nieruchomości, a co za tym idzie, nie może prowadzić do pozbawienia tegoż właściciela uprawnienia do korzystania z odpowiednich przywilejów, do których należy przywilej rozliczania podatku VAT w ramach prowadzonego przez właściciela nieruchomości przedsiębiorstwa - przedsiębiorstwa, którego materialnym składnikiem jest omawiana nieruchomość. Tym samym odjęcie właścicielowi zarządu nieruchomością nie może prowadzić do pozbawienia tegoż właściciela możliwości korzystania z tych atrybutów prawa własności, z których korzystanie jest możliwe bez uszczerbku dla zarządzania nieruchomością przez sądowego zarządcę. Takim przykładowym atrybutem jest uprawnienie do rozliczania przez właściciela nieruchomości podatku VAT w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej z uwzględnieniem obrotów gospodarczych poczynionych przez zarządcę sądowego i z uwzględnieniem podatku VAT wynikającego z tychże obrotów.

W Pana ocenie to nie osoba sądowego zarządcy powinna być beneficjentem tychże rozliczeń, bo nie do niego należy prawo własności nieruchomości. A przecież do takich rezultatów prawno-podatkowych zaprowadzi konsekwentne stosowanie wykładni zastosowanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, bo wówczas to sądowy zarządca zyska przywilej odpowiedniego rozliczania podatku VAT od całości swoich obrotów gospodarczych - zarówno związanych, jak i nie związanych z sądowym zarządem cudzą własnością. Może to doprowadzić do daleko idących nieprawidłowości podatkowych, np. polegających na nieuzasadnionym, acz korzystnym pod względem finansowym dla sądowego zarządcy, rozliczeniu podatku VAT przy zakupie np. samochodu - czy to w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej nie związanej ze sprawowaniem sądowego zarządu, czy nawet przy zakupie na całkiem prywatne, osobiste potrzeby - choć już z całą pewnością można założyć, że taki zakup nie będzie miał nic wspólnego ze sprawowaniem powierzonego przez sąd zarządu nieruchomością. Nie sposób również wykluczyć powstania niekorzystnych konsekwencji rozliczania podatku VAT dla działalności gospodarczej prowadzonej przez sądowego zarządcę - jeżeli taką działalność on prowadzi (jak w przypadku opisanym w niniejszym wniosku), co również nie powinno mieć miejsca w normalnym stanie rzeczy i w normalnym obrocie prawnym oraz gospodarczym.

Pana zdaniem, trafne określenie użyte przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 marca 2008 r. sygn. I FSK 327/07, iż sądowy zarządca jest „osobą podstawioną” w miejsce właściciela danej nieruchomości, w praktyce oznacza, że w omawianym aspekcie jego charakter i status prawny jest analogiczny do sytuacji syndyka masy upadłości, co powinno być wystarczającą przesłanką do stosowania praktyki przyjętej przez Pana i opisanej na wstępie.

W uzupełnieniu opisu faktycznego stanu prawnego zachodzącego w niniejszej sprawie wskazano, iż nieruchomość, której przymusowy zarząd Pan sprawuje, jest objęta komorniczym postępowaniem egzekucyjnym zmierzającym do zaspokojenia roszczeń wierzycieli właściciela tejże nieruchomości - dłużnika „K.” Sp. z o.o. Postępowanie egzekucyjne jest na etapie sprzedaży licytacyjnej nieruchomości.

Ponadto wskazał Pan na zasadnicze znaczenie przepisów Działu VI Kodeksu postępowania cywilnego, a w szczególności na znaczenie przepisu art. 941 k.p.c, który jest logicznym i niezbędnym dopełnieniem (uzupełnieniem) norm prawnych zawartych w przepisie art. 940 k.p.c. (zacytowane w całości).

Powtórzono, że podstawą prawną działalności zarządcy sądowego są przepisy Działu VI k.p.c, a w szczególności przepisy Kodeksu cywilnego (art. 203 i art. 205 K.c.) oraz Kodeksu postępowania cywilnego (art. 933 - 941 K.p. c). Podatkowo-prawna ocena skutków pobierania przez sądowego zarządcę pożytków z zarządzanej przez niego, „cudzej” nieruchomości, w szczególności podatkowo-prawna ocena skutków pobierania przez zarządcę czynszu najmu i opłat z tytułu odsprzedaży najemcom „mediów” dostarczanych do tej nieruchomości (woda, ścieki, energia elektryczna, itp.), nie może się odbywać w oderwaniu od ww. przepisów prawa cywilnego, albowiem owe przepisy są tą materią ustawową, której stosowanie jest niezbędne dla trafnej oceny charakteru prawnego omawianych czynności sądowego zarządcy (faktycznych i prawnych). Dokonywanie wykładni prawa podatkowego nie może polegać tylko na wykładni semantycznej (choć ma ona podstawowe znaczenie w procesie interpretacji prawa podatkowego) i z zupełnym pominięciem wykładni systemowej i celowościowej, a zatem nie może się odbywać w zupełnym oderwaniu od tych zasad i norm prawnych, które są właściwe dla oceny prawnego charakteru czynności podejmowanych i wykonywanych przez sądowego zarządcę nieruchomości, w tym również ich charakteru podatkowo-prawnego. W przeciwnym razie może dojść do wadliwej interpretacji prawa podatkowego, czego wyrazem jest pogląd, iż pobierane przez zarządcę sądowego dochody, pochodzące z wynajmowania zarządzanej nieruchomości lub z odsprzedaży najemcom „mediów” dostarczanych do tej nieruchomości (woda, ścieki, energia elektryczna, itp.), należy zakwalifikować jako osobiste dochody tegoż zarządcy, co jest poglądem zasadniczo błędnym. Stoi on bowiem w rażącej, nie dającej się pogodzić sprzeczności z normami prawnymi wynikającymi z przepisu art. 941 k.p.c, nakazującymi, aby sądowy zarządca złożył na rachunek depozytu sądowego dochód uzyskany w wyniku zarządzania nieruchomością dłużnika - celem dołączenia tegoż dochodu do ceny, która będzie uzyskana za nieruchomość. Jeżeli jednak egzekucja z nieruchomości dłużnika nie dojdzie do skutku i ulegnie umorzeniu (i nie jest istotne, z jakich powodów owo umorzenie nastąpi), to zgodnie z przepisem art. 941 omawiany dochód uzyskany przez sądowego zarządcę w całości podlega przekazaniu dłużnikowi. W konsekwencji stosowanie ww. przepisów k.p.c. doprowadzi do uzyskania dochodu przez właściciela nieruchomości zarządzanej przez sądowego zarządcę, a nie do uzyskania dochodu przez sądowego zarządcę.

Cyt. wyżej przepis art. 941 k.p.c. posiada charakter przepisu ius cogens, co przesądza o jego obligacyjnych skutkach. Nie sposób tychże skutków pogodzić z wykładnią prawną dokonaną przez pełnomocnika właściciela tej nieruchomości, którą Pan zarządza. Wykładnia ta w istocie rzeczy kwestionuje prawidłowość posługiwania się numerami NIP i Regon właściciela nieruchomości przy wystawianiu przez Pana faktur VAT za wynajem lub odsprzedaż tzw. „mediów" najemcom. Wedle tej wykładni - w Pana ocenie błędnej - sądowy zarządca powinien wpisywać - tu cyt.: „swoje dane identyfikacyjne, gdyż to on występuje w charakterze sprzedawcy...”. Wykładnia ta została dodatkowo wsparta przytoczeniem indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w sprawie podobnej (choć znacznie różniącej się pod względem faktycznym).

Wskazał Pan, że praktyka wpisywania w treści faktur VAT - wystawianych za wynajem zarządzanej nieruchomości oraz za odsprzedaż tzw. „mediów” - osobistych danych identyfikacyjnych (NIP i Regon) osoby sprawującej zarząd przymusowy jest praktyką, której logiczną konsekwencją jest obowiązek ujęcia kwot przychodów, kosztów i dochodu (lub straty) uzyskanych w wyniku sprawowania przymusowego zarządu w rocznej deklaracji podatkowej (PIT lub CIT) tejże osoby. Taka praktyka - narzucana nota bene w przytaczanej wyżej indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych - zmierza w kierunku całkowicie sprzecznym z dyspozycjami, normami prawnymi i zasadami prawnymi zawartymi w przepisach K.c. i K.p.c, a w szczególności w przepisach art. 940 i 941 k.p.c. Zatem wykładnia prawa prowadząca do takiej praktyki jest przykładem wykładni prawa prowadzonej w sposób całkowicie dowolny, żeby nie powiedzieć wykładni „wybiórczej", uwzględniającej tylko przepisy prawa podatkowego z pominięciem przepisów prawa cywilnego, co jest niedopuszczalne. Nadmienia Pan, że te krytyczne uwagi nie odnoszą się do kwestii przychodu (dochodu) uzyskanego przez sądowego zarządcę w ramach jego wynagrodzenia za czynności (usługi) zarządzania nieruchomością, czyli wynagrodzenia przyznanego sądowemu zarządcy przez sąd - jest oczywiste, że te przychody (dochody) stanowią osobisty przychód (dochód) tej osoby, która ów zarząd sprawuje.

W kolejnym uzupełnieniu wskazał Pan, iż w związku ze sprawowanym zarządem wystawia faktury VAT posługując się następującą nazwą wystawcy: „(…) ZARZĄDCA NIERUCHOMOŚCI K. SPÓŁKA Z O.O. (…)”. Wystawiając te faktury posługuje się Pan numerami NIP i Regon należącymi do właściciela zarządzanej nieruchomości, którym jest „K.” Sp. z o.o. Faktury VAT wystawiane w ten sposób dotyczą wyłącznie pożytków pobieranych przez Pana od najemców zarządzanej nieruchomości z tytułu:

1. czynszu najmu,
2. bieżących opłat przeznaczanych przez Pana na pokrycie faktycznie ponoszonych kosztów dostawy tzw. „mediów" (woda, ścieki, energia elektryczna, monitoring, itp.) do tych części nieruchomości, które są wynajmowane najemcom.

Stosowanie takiej praktyki uważa Pan za zasadne i konieczne z uwagi na normy prawne zawarte w przepisach art. 940-941 k. p.c., które statuują zasadę, iż pożytki z wynajmu nieruchomości, pobierane przez osobę sprawującą sądowy zarząd przymusowy nieruchomością, nie stanowią przychodu tej osoby, a w konsekwencji nie stanowią jej dochodu (lub straty). W Pana ocenie pożytki te w całości stanowią przychód właściciela nieruchomości zarządzanej przez sądowego zarządcę (i podlegają opodatkowaniu łącznie z przychodami uzyskanymi przez tegoż właściciela z innych tytułów). Tyle tylko, że ów właściciel nie posiada uprawnienia do pobierania owych pożytków do swoich rąk i do rozporządzania uzyskanym wskutek tego przychodem, gdyż z mocy orzeczenia sądu owo uprawnienie utracił (na rzecz sądowego zarządcy). W żadnej mierze nie oznacza to jednak, że tenże właściciel utracił prawo własności do tychże pożytków. Ich pobieranie przez sądowego zarządcę („zastępującego” w tej czynności właściciela) oznacza tylko wykonywanie „techniczno-usługowej” czynności. Czynność ta jest jedną z wielu czynności w katalogu czynności każdego zarządcy nieruchomości. Ich wykonywanie składa się na ustawowe pojęcia „zarządu/zarządzania nieruchomością” i „usług zarządzania nieruchomością”. Według Pana dopiero wynagrodzenie zarządcy za świadczenie tychże usług (w omawianym przypadku przyznawane przez sąd) jest „osobistym” przychodem zarządcy nieruchomości. Zatem opisany wyżej stan faktyczny i prawny powoduje, że sądowy zarządca, wystawiając faktury VAT w związku z przyznanym przez sąd i pobranym wynagrodzeniem, powinien posługiwać się nazwą firmy, pod którą prowadzi własną działalność gospodarczą oraz numerami NIP i Regon przyznanymi jego osobie.

Końcowo nadmienia Pan, że sąd nie przyznał jeszcze „omawianego wynagrodzenia” (posiedzenie sądu w tej sprawie odbędzie się 12 października br.). W przypadku jego przyznania zamierza Pan wystawić fakturę VAT posługując się nazwą firmy, pod którą prowadzi działalność gospodarczą, czyli posługując się nazwą „ZARZĄDZANIE NIERUCHOMOŚCIAMI (…)” oraz numerami NIP i Regon przydzielonymi Panu, ponieważ przychód uzyskany z tegoż wynagrodzenia jest Pana osobistym przychodem, podlegającym opodatkowaniu łącznie z innymi przychodami, uzyskanymi przez mnie z wielu innych tytułów i działalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zatem, każda czynność wykonywana przez podatnika, której efektem jest świadczenie na rzecz drugiego podmiotu, jest w podatku od towarów i usług traktowana jako świadczenie usługi, bowiem usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 15 ust. 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

1. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307);
2. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Powyższy przepis zakreśla krąg podatników podatku od towarów i usług. Okolicznością, która przesądza o wejściu w ten krąg jest samodzielne wykonywanie działalności gospodarczej. O statusie podatnika podatku od towarów i usług przesądza występowanie po stronie danego podmiotu trzech przesłanek. Są nimi:

1. samodzielność prowadzonej działalności;
2. odpowiedzialność za jej efekty;
3. odpłatność.

Wszystkie te cechy dostrzec można w czynnościach wykonywanych przez sądowego zarządcę nieruchomości.

Z wniosku wynika, że jest Pan podmiotem zajmującym się świadczeniem usług w zakresie profesjonalnego (licencjonowanego) zarządzania i administrowania nieruchomościami, wyłącznie mieszkalnymi. W związku z faktem, że świadczone usługi są przedmiotowo zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, do świadczonych usług nie „dolicza” Pan podatku VAT i nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Na podstawie postanowienia sądu o ustanowieniu Pana jako sądowego zarządcy nieruchomości, objął Pan tzw. przymusowy zarząd nieruchomości o charakterze niemieszkalnym, co oznacza, że przy pobieraniu wynagrodzenia przyznanego przez sąd za świadczenie usług zarządu tą nieruchomością w przyszłości będzie Pan zobowiązany do naliczenia podatku VAT. W ramach prowadzonego zarządu sądowego i wykonywanych usług zarządzania nieruchomością wystawia Pan faktury VAT (posługując się nazwą wystawcy: „(…)ZARZĄDCA NIERUCHOMOŚCI K. SPÓŁKA Z O.O. (…)”), dotyczące wyłącznie pożytków pobieranych przez Pana od najemców zarządzanej nieruchomości z tytułu czynszu najmu oraz bieżących opłat przeznaczanych przez Pana na pokrycie faktycznie ponoszonych kosztów dostawy tzw. „mediów” (woda, ścieki, energia elektryczna, monitoring, itp.) do tych części nieruchomości, które są wynajmowane najemcom. Wystawiając te faktury posługuje się Pan numerami NIP i Regon należącymi do właściciela zarządzanej nieruchomości, którym jest „K." Sp. z o.o.

Natomiast w przypadku przyznania przez sąd wynagrodzenia zamierza Pan wystawić fakturę VAT posługując się nazwą firmy, pod którą prowadzi działalność gospodarczą, czyli posługując się nazwą „ZARZĄDZANIE NIERUCHOMOŚCIAMI (…)" oraz numerami NIP i Regon przydzielonymi Panu.

Wątpliwości Pana sprowadzają się do kwestii, czy z tytułu otrzymywanego wynagrodzenia w związku z prowadzeniem (świadczeniem usług) zarządu sądowego oraz w związku z wpłatami najemców wynikających z umów najmu nieruchomości o charakterze niemieszkalnym, której jest zarządcą sądowym, jest Pan podatnikiem w rozumieniu przepisów o podatku VAT.

Mając powyższe na uwadze w przedmiotowej sprawie należy wyjaśnić, czy jest Pan w istocie podatnikiem podatku VAT z tytułu wynajmu nieruchomości, którą zarządza.

Podstawę prawną działalności sądowego zarządcy nieruchomości stanowi przepis art. 203 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) oraz przepisy art. 933-941 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.).

Na mocy art. 203 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może wystąpić do sądu o wyznaczenie zarządcy, jeżeli nie można uzyskać zgody większości współwłaścicieli w istotnych sprawach dotyczących zwykłego zarządu albo jeżeli większość współwłaścicieli narusza zasady prawidłowego zarządu lub krzywdzi mniejszość.

Natomiast w myśl art. 205 Kodeksu cywilnego, współwłaściciel sprawujący zarząd rzeczą wspólną może żądać od pozostałych współwłaścicieli wynagrodzenia odpowiadającego uzasadnionemu nakładowi jego pracy.

Wskazana norma nie obowiązuje w razie umownego powierzenia zarządu rzeczą wspólną osobie trzeciej. Stosuje się wówczas uzgodnione w umowie zasady wynagrodzenia, a w braku stosownego uzgodnienia dotyczącą zlecenia normę art. 735 § 2 Kodeksu cywilnego. Według niej, jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy. Odrębna regulacja prawna obowiązuje w przypadku zarządu sądowego. W tym przypadku zarządca sądowy może żądać wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków, które poniósł w związku z zarządem z własnych funduszy. Wysokość wynagrodzenia określa sąd odpowiednio do nakładu pracy i dochodowości nieruchomości (art. 939 § 1 k.p.c.).

Na podstawie art. 935 § 1-3 Kodeksu postępowania cywilnego, zarządca zajętej nieruchomości obowiązany jest wykonywać czynności potrzebne do prowadzenia prawidłowej gospodarki. Ma on prawo pobierać zamiast dłużnika wszelkie pożytki z nieruchomości, spieniężać je w granicach zwykłego zarządu oraz prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu takiego zarządu okażą się potrzebne. W sprawach wynikających z zarządu nieruchomością zarządca może pozywać i być pozywany.

Zarządcy wolno zaciągać tylko takie zobowiązania, które mogą być zaspokojone z dochodów z nieruchomości i są gospodarczo uzasadnione. Czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu zarządca może wykonywać tylko za zgodą stron, a w jej braku - za zezwoleniem sądu, który przed wydaniem postanowienia wysłucha wierzyciela, dłużnika i zarządcę, chyba że zwłoka groziłaby szkodą.

Zarządca odpowiada za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonywania obowiązków (art. 938 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).

Ustanowiony w tym trybie zarządca jest uprawniony i zobowiązany do dokonywania czynności zwykłego zarządu, co tym samym oznacza wyłączenie współwłaścicieli od możliwości dokonywania takich czynności.

Z powyższych regulacji wynika, że zarządca działa wobec osób trzecich we własnym imieniu, w związku z czym to on jest stroną umów mających za przedmiot zarządzaną nieruchomość. W pewnych przypadkach działalność ta doznaje ograniczeń, albowiem możliwość jej prowadzenia uzależniona jest od zgody współwłaścicieli nieruchomości bądź sądu. Ograniczenie to wiąże się jednak z pojęciem czynności wykraczających poza zwykły zarząd, których kwalifikacja na gruncie konkretnego przypadku ma zawsze charakter oceny. Poza tym, gdy do udzielenia stosownej zgody już dojdzie, to także w tym przypadku „na zewnątrz”, tj. wobec osób trzecich, działać będzie ustanowiony zarządca występujący pod własnym imieniem, tak jak ma to miejsce w sytuacji czynności niewykraczających poza zwykły zarząd.

Zarządca obowiązany jest zatem wykonywać czynności potrzebne do prawidłowej gospodarki. Jest uprawniony do pobierania, zamiast współwłaścicieli, wszelkich pożytków z nieruchomości, spieniężania ich w granicach zwykłego zarządu oraz do prowadzenia spraw, które przy wykonywaniu zarządu okażą się potrzebne.

Zarządca nie jest przedstawicielem współwłaścicieli, lecz działa w imieniu własnym na podstawie umocowania sądowego. Względem właściciela czy współwłaścicieli jest odpowiedzialny za należyte wypełnianie swoich obowiązków.

Wobec tego należy uznać, że sądowy zarządca nieruchomości wykonuje swe czynności samodzielnie, odpłatnie, a przy tym ponosi za nie odpowiedzialność zarówno wobec osób trzecich, jak i właścicieli zarządzanej nieruchomości oraz ustanawiającego go sądu.

W odniesieniu do powyższego należy zatem uznać, iż czynności wykonywane przez sądowego zarządcę nieruchomości na rzecz jej współwłaścicieli wypełniają przesłanki przemawiające za uznaniem go za podatnika podatku od towarów i usług.

Z kolei umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki. Jak wynika z art. 659 § 1 Kodeks cywilnego, oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy najmu związane jest z wzajemnym świadczeniem najemcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu. Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Jak wywiedziono wyżej, każda czynność wykonywana przez podatnika, której efektem jest świadczenie na rzecz drugiego podmiotu, jest w podatku od towarów i usług traktowana jako świadczenie usługi. Tym samym, czynności wynajmowania lokali wykonywane przez Pana podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji to Pana należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu wynajmu lokali lub części nieruchomości, a nie właściciela nieruchomości.

Reasumując, Pan jako zarządca sądowy jest podatnikiem VAT na mocy art. 15 ust. 1 w związku z ust. 2 i ust. 3 ustawy, zarówno z tytułu otrzymywanego wynagrodzenia z tytułu prowadzenia zarządu sądowego, jak również z tytułu wpłat najemców wynikających z umów najmu lokali niemieszkalnych w nieruchomości, której jest Pan zarządcą sądowym.

Z kolei zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r.), podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Natomiast zgodnie z art. 106 ust. 4 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Zasadą jest zatem dokumentowanie sprzedaży wystawianiem faktur VAT. W przypadku natomiast, gdy sprzedaż jest dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, sprzedawca obowiązany jest wystawić fakturę VAT jedynie w sytuacji, gdy nabywcy tego zażądają.

Jednocześnie należy powołać dyspozycję § 4 ust. 1, rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.) oraz obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zgodnie z którą zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami „FAKTURA VAT”.

Natomiast stosownie do treści § 5 ust.1 ww. rozporządzeń, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
3. numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT";
4. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
5. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
6. miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
7. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
8. wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
9. stawki podatku;
10. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
11. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
12. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.

Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (NIP). Stosownie do ust. 2 i ust. 3 cyt. wyżej przepisu, obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek ubezpieczeniowych – podmioty te również otrzymują numer identyfikacji podatkowej (NIP).

Natomiast zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 września 2011 r.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu. Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, oraz płatnicy podatków. Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają także podmioty będące, na podstawie odrębnych ustaw, płatnikami składek ubezpieczeniowych.

W myśl art. 5 ust. 1 powołanej ustawy, podatnicy obowiązani są do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego; zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.

Zgodnie z art. 5 ust. 3 ww. ustawy, zgłoszenie identyfikacyjne podatników niebędących osobami fizycznymi zawiera w szczególności pełną i skróconą nazwę (firmę), formę organizacyjno-prawną, adres siedziby, numer identyfikacyjny REGON, organ rejestrowy lub ewidencyjny i numer nadany przez ten organ, wykaz rachunków bankowych, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności określony według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych, a ponadto:

1. w przypadku zakładów (oddziałów) osób prawnych oraz innych wyodrębnionych jednostek wewnętrznych będących podatnikami - NIP oraz inne dane dotyczące jednostki macierzystej;
2. w przypadku spółek cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych oraz komandytowo-akcyjnych - dane dotyczące wspólników, w tym również NIP nadany poszczególnym wspólnikom;
3. w przypadku podatkowych grup kapitałowych - dane dotyczące spółek wchodzących w skład grupy, w tym również NIP nadane tym spółkom.

Każdy więc podmiot posiadający status podatnika lub płatnika podatków lub płatnika składek ubezpieczeniowych i zdrowotnych jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego. Przy czym dokonujący zgłoszenia identyfikacyjnego otrzymuje wyłącznie jeden NIP. Podkreślić również należy, iż numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, która występuje w decyzji o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej. Należy także wskazać, że numer identyfikacji podatkowej może być przypisany wyłącznie jednemu podatnikowi (płatnikowi). Zgodnie bowiem z zapisem art. 11 ustawy o NIP, podatnik jest zobowiązany do podawania numeru identyfikacji podatkowej na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru obowiązane są organy podatkowe lub celne. Inaczej rzecz ujmując identyfikacja danego podmiotu, a tym samym wynikających z tego tytułu obowiązków odbywa się na podstawie nadanego mu numeru identyfikacji podatkowej. Konsekwencją decyzji administracyjnej o nadaniu numeru NIP, jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu poprzez jego NIP, nazwę i adres.

Zatem Pan jako sądowy zarządca nieruchomości dokonując czynności faktycznych i prawnych, w szczególności zawierając umowy i wystawiając faktury VAT powinien posługiwać się własnymi numerami NIP i Regon, nie tylko w odniesieniu do przyznanego przez sąd wynagrodzenia, ale również w stosunku do pożytków pobieranych przez Pana od najemców zarządzanej nieruchomości z tytułu zawartej umowy najmu, po uprzednim dokonaniu odpowiedniej, dodatkowej rejestracji dla potrzeb rozliczania podatku VAT.

Jednocześnie wskazać należy, iż niniejsza interpretacja nie rozstrzyga prawidłowości dokumentowania ponoszonych przez Pana kosztów dostawy tzw. „mediów" (woda, ścieki, energia elektryczna, monitoring, itp.) do tych części nieruchomości, które są wynajmowane najemcom, bowiem nie było to przedmiotem zapytania.

Końcowo należy zwrócić uwagę, iż analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny prawnej załączników (interpretacji indywidualnej) dołączonych przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.