Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.168.2019.1.HS
z 30 grudnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 24 października 2019 r. (data wpływu 29 października 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po mężu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 października 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po mężu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni otrzymała od swojej matki darowiznę w postaci udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Darowizna została dokonana w formie umowy darowizny 20 marca 2012 r. w obecności notariusza. Obdarowana w dniu otrzymania darowizny była w związku małżeńskim, w którym obowiązywała ustawowa wspólność majątkowa. Darczyńca jednak nie wyraził woli, zgodnie z którą przedmiot darowizny miałby wejść w skład majątku wspólnego małżonków. Również Obdarowana nie złożyła oświadczenia o przyjęciu darowizny, która wejdzie do majątku wspólnego. Także małżonek Obdarowanej nie złożył oświadczenia woli o przyjęciu przedmiotu darowizny. W dniu 6 czerwca 2019 r. zmarł małżonek Obdarowanej, po czym 10 lipca 2019 r. został sporządzony przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia, zgodnie z którym jedynymi spadkobiercami jest żona (Wnioskodawczyni) oraz dwoje dzieci zmarłego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, które zostały przekazane Wnioskodawczyni w drodze darowizny wchodzą do majątku wspólnego i należy je ująć w spadku po zmarłym małżonku, a co z tym idzie wykazać na formularzu SD-Z2?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w myśl obowiązujących przepisów prawnych, wspólność małżeńska obejmuje przede wszystkim przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, które stają się majątkiem wspólnym małżonków. Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 33 wskazuje jednak katalog składników majątku, które nie są objęte wspólnością ustawową i należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Są nimi m.in. przedmioty majątkowe nabyte w drodze darowizny, chyba że darczyńca postanowił inaczej. Do majątku osobistego należą także przedmioty nabyte w drodze spadku lub zapisu.

Co do zasady więc, darowizny nabyte przez małżonka nie są objęte wspólnością majątkową. Otrzymanie darowizny przez żonę nie będzie oznaczało jej otrzymania (nabycia) także przez męża, niezależnie od panującego w małżeństwie ustroju majątkowego. Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy zgodnie z wolą darczyńcy darowizna wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków. Istnienie wspólnoty majątkowej pomiędzy małżonkami nie powoduje automatycznie nabycia przedmiotu darowizny przez oboje małżonków. W tym zakresie decydujące będą zapisy umowy darowizny, a dokładniej wola darczyńcy.

Podkreślić należy, że przepisy Kodeksu spółek handlowych nie zawierają przepisów szczególnych, modyfikujących sposób ustalania przynależności danego przedmiotu majątkowego do majątków małżonków. Tym samym zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego odnoszące się do małżeńskich ustrojów majątkowych.

Pomimo, iż zgodnie z obowiązująca wykładnią, wszelkie wątpliwości w zakresie przynależności określonych składników, należy interpretować na korzyść majątku wspólnego, domniemanie to może zostać obalone przez wykazanie, że nabycie nastąpiło ze środków finansowych, stanowiących majątek osobisty, a także w sytuacji gdy małżonek obejmie udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością przed zawarciem związku małżeńskiego albo w drodze darowizny.

Zdaniem Wnioskodawczyni, udziały nabyte w drodze darowizny należy zaliczyć do majątku osobistego Obdarowanej ze względu, że małżonkowie nie rozszerzyli wspólności ustawowej małżeńskiej o ten składnik majątkowy, a także darczyńca nie postanowił inaczej i nie przekazał udziałów na majątek wspólny małżonków. W związku z tym przedmiotowe udziały nie powinny zostać ujęte w spadku po zmarłym małżonku i wykazane na formularzu SD-Z2 .

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1813) – podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1145) – przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Na spadek składa się ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swojej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są spadkobiercami.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 cyt. ustawy). Zatem nabycie spadku przez spadkobiercę następuje z chwilą śmierci spadkodawcy.

Art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że – Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Prawomocne postanowienie sądu lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia mają charakter deklaratoryjny i stwierdzają jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (spadkobierców). Ich wydanie ma wpływ na określenie daty powstania obowiązku podatkowego.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała od swojej matki darowiznę w postaci udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Darowizna została dokonana w formie umowy darowizny w 2012 r. w obecności notariusza. Obdarowana w dniu otrzymania darowizny była w związku małżeńskim, w którym obowiązywała ustawowa wspólność majątkowa. Darczyńca jednak nie wyraził woli, zgodnie z którą przedmiot darowizny miałby wejść w skład majątku wspólnego małżonków. Również Obdarowana nie złożyła oświadczenia o przyjęciu darowizny, która wejdzie do majątku wspólnego. Małżonek Obdarowanej również nie złożył oświadczenia woli o przyjęciu przedmiotu darowizny. Następnie, 6 czerwca 2019 r. zmarł małżonek Wnioskodawczyni, po czym 10 lipca 2019 r. został sporządzony przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia, zgodnie z którym jedynymi spadkobiercami jest żona oraz dwoje dzieci zmarłego.

Kwestie stosunków majątkowych małżeńskich reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2086 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Natomiast na podstawie art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, „zawarty w art. 33 pkt 2 k.r.o. wyjątek od zasady, że przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez jednego lub oboje małżonków wchodzą do majątku wspólnego, obejmuje sytuację, gdy nabycie określonego przedmiotu następuje nieodpłatnie, w wyniku działania przepisów ustawy (dziedziczenie ustawowe) lub jednostronnej czynności prawnej podmiotu dokonującego rozporządzenia (dziedziczenie testamentowe, zapis), albo też w wyniku czynności prawnej dwustronnej, ale charakteryzującej się nieodpłatnością (darowizna). Ustawodawca w takich przypadkach istotne znaczenie nadał dwóm okolicznościom: nabyciu przedmiotu majątkowego nieodpłatnie oraz woli dotychczasowego uprawnionego (spadkodawcy, darczyńcy). Wola spadkodawcy lub darczyńcy przesądza o wejściu przedmiotu majątkowego do majątku wspólnego bądź do majątku osobistego (poprzednio odrębnego)” (postanowienie Sądu Najwyższego z 18 kwietnia 2008 r., sygn. akt II CSK 647/07).

Mając na uwadze powyżej przytoczone przepisy oraz opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, że skoro udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością zgodnie z wolą darczyńcy weszły do majątku osobistego Wnioskodawczyni (darczyńca nie postanowił inaczej i nie przekazał udziałów na majątek wspólny małżonków), a ponadto małżonkowie nie rozszerzyli wspólności ustawowej małżeńskiej o ten składnik majątkowy, udziały te nie wchodzą w skład masy spadkowej po zmarłym mężu Wnioskodawczyni.

Skoro ww. udziały nie weszły w skład masy spadkowej po zmarłym mężu, to Wnioskodawczyni nie powinna ich wykazywać w zgłoszeniu SD-Z2 składanym w związku z chęcią skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stanowisko Wnioskodawczyni, zgodnie z którym przedmiotowe udziały nie powinny zostać wykazane na formularzu SD-Z2, uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.