Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4011.100.2019.3.JK
z 10 lutego 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 grudnia 2019 r. (data wpływu 9 grudnia 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 stycznia 2020 r. (data wpływu 20 stycznia 2020 r.) oraz pismem z dnia 28 stycznia 2020 r. (data wpływu 31 stycznia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 grudnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 7 stycznia 2020 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.100.2019.1.JK, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie zostało skutecznie doręczone w dniu 9 stycznia 2020 r. natomiast w dniu 20 stycznia 2020 r. (data nadania 16 stycznia 2020 r.) wpłynęło pismo stanowiące uzupełnienie wniosku.

Jednakże wniosek nadal nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 23 stycznia 2020 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.100.2019.2.JK, na podstawie art. 169 ww. ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie zostało skutecznie doręczone w dniu 27 stycznia 2020 r. Natomiast w dniu 31 stycznia 2020 r. (data nadania 28 stycznia 2020 r.) wniosek został uzupełniony.

We wniosku oraz pismach stanowiących jego uzupełnienia przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 12 grudnia 2016 r. małżonkowie R.B. i B.B., dotychczasowi właściciele nieruchomości gruntowej z budynkami, darowali ją w całości swoim jedynym synom A.B. i D.B. w udziałach po 1/2 (jednej drugiej) części. Odbyło się to na podstawie aktu notarialnego. Dokonana w tej umowie darowizna była pierwszą między nimi w okresie ostatnich 5 (pięciu) lat i dotyczyła wyłącznie nieruchomości gruntowej z budynkami.

W dniu 29 sierpnia 2019 r. współwłaściciele powyższej zabudowanej nieruchomości A.B. i D.B. stawili się przed notariuszem, aby zawrzeć umowę odpłatnego zniesienia współwłasności. Na podstawie aktu notarialnego znieśli współwłasność tak, że stanowi ona wyłączną własność A.B.. Operacja ta nastąpiła z obowiązkiem dokonania spłaty na rzecz zbywcy – D.B. – kwoty 320.000 (trzystu dwudziestu tysięcy) złotych, która została uiszczona przez A.B.. Niniejszego nabycia dokonał on do swojego majątku osobistego, gdyż środki na spłatę pochodziły z darowizny (od żony) i ze wcześniejszej sprzedaży lokalu mieszkalnego należącego do jego majątku osobistego. Kwota 320.000 złotych została obrana jako połowa 640.000 złotych co wynikało ze średniej z dwóch niezależnych operatów wyceny omawianej nieruchomości przeprowadzonych przez specjalistów. Część z otrzymanych 320.000 zł D.B. planuje przeznaczyć na cele mieszkaniowe, w tym opłacenie pośrednika, zakup mieszkania, ewentualne koszty remontów i związanych z nimi zakupów. We właściwym Urzędzie Skarbowym pełnomocnika Wnioskodawcy poinformowano, iż tak spożytkowana kwota nie podlega opodatkowaniu. Natomiast resztę otrzymanej kwoty Wnioskodawca planuje przeznaczyć na cele inne niż mieszkaniowe – na przykład na kupno samochodu do celów prywatnych. Co do tej reszty kwoty pełnomocnik Zainteresowanego nie otrzymał w urzędzie skarbowym jednoznacznej odpowiedzi, czy podlega ona opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie ostatecznie sformułowane w jednym z pism stanowiących uzupełnienie wniosku.

Czy w tej sytuacji kwota wydatkowana na cele niemieszkaniowe – czyli różnica między otrzymanymi 320.000 zł i pieniędzmi wydanymi przez Wnioskodawcę na cele mieszkaniowe – podlega podatkowi dochodowemu?

Zdaniem Wnioskodawcy, zniesienie współwłasności między braćmi w równych proporcjach nie powinno być traktowane jako sprzedaż nieruchomości obciążona podatkiem dochodowym. Celem powziętych działań było: wcześniej darowanie własności rodziców jedynym żyjącym dzieciom, a teraz sprawiedliwe uregulowanie spraw majątkowych pomiędzy braćmi. Mówimy tutaj o operacjach zachodzących w ramach porozumień pomiędzy najbliższymi członkami rodziny, które nie mają znamion działalności dochodowej. W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że ani cała kwota otrzymana przez niego (320.000 zł – trzysta dwadzieścia tysięcy złotych), ani w szczególności jej część nie wydatkowana na cele mieszkaniowe, nie powinny być obciążone podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Użyte w powyższym przepisie „odpłatne zbycie” oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową.

Termin odpłatne zbycie obejmuje zatem szeroki zakres umów.

W myśl art. 155 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Tym samym określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do całej rzeczy lub udziału.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 12 grudnia 2016 r. Wnioskodawca wraz z bratem nabył w drodze darowizny od rodziców nieruchomość gruntową z budynkami. W dniu 29 sierpnia 2019 r. zniesiona została współwłasność ww. nieruchomości w ten sposób, że własność tej nieruchomości nabył w całości drugi współwłaściciel z jednoczesnym zobowiązaniem się do spłaty udziału przysługującego Wnioskodawcy. Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy różnica między otrzymanymi tytułem spłaty pieniędzmi (320.000 zł) i pieniędzmi wydanymi przez Wnioskodawcę na cele mieszkaniowe podlega podatkowi dochodowemu.

W tym miejscu wskazać należy, że współwłasność jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w ustawie – Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 195 ww. Kodeksu współwłasność polega na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika.

Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 210 ww. Kodeksu każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Zniesienie współwłasności może nastąpić na podstawie umowy lub orzeczenia sądu.

W myśl art. 212 § 2 Kodeksu, rzecz która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Analiza powyższych przepisów wskazuje, że zniesienie współwłasności może polegać na przyznaniu rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. W takim przypadku zniesienie współwłasności następuje zatem za odpłatnością w formie spłaty.

Czynność taka, w świetle prawa cywilnego, stanowi formę odpłatnego zbycia i wyczerpuje również dyspozycję cytowanego na wstępie przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, że Wnioskodawca w zamian za przysługujący mu udział w nieruchomości otrzymał spłatę od brata – drugiego współwłaściciela nieruchomości. W związku z tym zniesienie współwłasności nieruchomości w 2019 r. przed upływem 5 lat od końca roku 2016 – nabycia udziału w tej nieruchomości – stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku..

Zgodnie z treścią art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy, koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Stosownie do art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Dochód ze sprzedaży walorów, o których mowa powyżej – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

Norma powyżej wskazana stanowi, że wolne od podatku są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D × W/P

gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje więc taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego,

− położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Z art. 21 ust. 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika natomiast, że za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1. nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
2. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

− przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 30 ustawy przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że spłata uzyskana na podstawie zawartej w 2019 r. umowy o zniesienie współwłasności nieruchomości, w której udział Zainteresowany nabył w 2016 r., stanowi dla Wnioskodawcy źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód uzyskany przez Zainteresowanego należy wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) z tytułu odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości (PIT-39) składanym za rok 2019, przy czym część uzyskanej kwoty a niewykorzystanej przez Wnioskodawcę na cele mieszkaniowe, które wskazano powyżej, podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na powyższe wpływu nie ma, że celem powziętych działań było darowanie własności rodziców dzieciom, a następnie sprawiedliwe uregulowanie spraw majątkowych pomiędzy dziećmi, które to działania nie mają znamion działalności dochodowej. Zauważyć bowiem należy, że chęć dobrowolnego uregulowania stosunków własnościowych nie może mieć wpływu na realizację obowiązku podatkowego wynikającego wprost z przepisów prawa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.