2020.02.10 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-1.4012.60.2019.1.BS
z 10 lutego 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2019 r. (data wpływu 11 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT obciążenia Wnioskodawcy przez finansującego / wynajmującego kosztami mandatów związanych ze złamaniem przepisów o ruchu drogowym, opłatami z tytułu udzielenia, na żądanie organów administracyjnych, informacji o użytkowniku pojazdu, równowartością kosztów podatku od środków transportu oraz prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 grudnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT obciążenia Wnioskodawcy przez finansującego / wynajmującego kosztami mandatów związanych ze złamaniem przepisów o ruchu drogowym, opłatami z tytułu udzielenia, na żądanie organów administracyjnych, informacji o użytkowniku pojazdu, równowartością kosztów podatku od środków transportu oraz prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka pod firmą Sp. z o.o.” (zwana dalej Wnioskodawcą) jest polskim rezydentem podatkowym. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera z innymi podmiotami:

umowy leasingu, gdzie Wnioskodawca jako korzystający, bierze do używania i korzystania pojazdy mechaniczne przez czas oznaczony (które uprzednio zostały zakupione przez finansującego od wskazanego zbywcy). Wnioskodawca w zamian płaci na rzecz finansującego wynagrodzenie w postaci rat leasingowych (zawierane przez Wnioskodawcę umowy leasingu dla celów podatku dochodowego od osób prawnych kwalifikowane są jako tzw. umowy leasingu operacyjnego) oraz

umowy najmu krótko i długoterminowego, gdzie Wnioskodawca jako najemca bierze do używania i korzystania pojazdy mechaniczne przez czas oznaczony i wpłaca wynajmującemu wynagrodzenie z tego tytułu w postaci czynszu.

W przedmiotowym stanie faktycznym, w trakcie obowiązywania umów leasingu i najmu, właścicielem pojazdów jest finansujący (umowy leasingu) bądź wynajmujący (umowy najmu).

Z uwagi, iż przedmiotem zawieranych przez Wnioskodawcę umów leasingu i najmu są pojazdy mechaniczne, zdarza się iż do finansującego (umowy leasingu) bądź wynajmującego (umowy najmu) jako właścicieli pojazdów mechanicznych trafiają mandaty wystawione za naruszenie przepisów o ruchu drogowym przez pracowników Wnioskodawcy jako użytkownika leasingowanych/ najmowanych pojazdów mechanicznych (np. mandaty za złe parkowanie czy też przekroczenie prędkości). W sytuacji gdy do finansującego/ wynajmującego trafiają mandaty karne, wystawione za złamanie przepisów o ruchu drogowym przez pracowników Wnioskodawcy jako użytkownika leasingowanych / najmowanych pojazdów (w tym m.in. za złe parkowanie czy też przekroczenie dozwolonej prędkości), to finansujący / wynajmujący może ponosić ich koszt, uiszczając wartość mandatu do właściwego organu władzy publicznej.

Jednocześnie, zgodnie z treścią zawieranych umów leasingu bądź najmu, to korzystający/ najemcy zobowiązani są do ponoszenia wszelkich kosztów związanych z pojazdami, w tym do ponoszenia kosztów mandatów karnych dotyczących wykroczeń, których są sprawcami. Tym samym, finansujący/ wynajmujący przenoszą na korzystających/najemców koszt ponoszonych kosztów mandatów karnych bez doliczania jakiejkolwiek marży z tego tytułu. Niektórzy finansujący/ wynajmujący uznają, iż przeniesienie kosztów mandatu na rzecz korzystającego/ najemcę podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (opodatkowaną stawką podatku VAT 23%) i tym samym przeniesienie takiego kosztu mandatu następuje udokumentowane fakturą VAT. W związku z powyższym najemca / korzystający (w tym Wnioskodawca) będzie zobowiązany do uiszczenia na rzecz finansującego / wynajmującego kosztu mandatu powiększonego o kwotę podatku VAT.

Niezależnie od powyższego finansujący / wynajmujący, jako właściciele pojazdów mechanicznych, na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia) udzielają informacji o użytkowniku pojazdu. Z tytułu udzielenia informacji finansujący/ wynajmujący obciążają korzystającego/ najemcę dodatkową opłatą (opodatkowaną stawką podatku VAT 23%). Wysokość takiej opłaty wynika z umowy leasingu / najmu. Opłata manipulacyjna stanowi zwrot kosztów manipulacyjnych poniesionych przez finansującego / korzystającego w związku z udzieleniem ww. informacji na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia).

Niezależnie od powyższego finansujący / wynajmujący, jako właściciele pojazdów mechanicznych są podatnikami podatku od środków transportu. Obowiązek ten dotyczy również pojazdów mechanicznych, które są własnością finansującego / wynajmującego, a zostały przekazane do użytkowania korzystającym / najemcom, na podstawie umowy leasingu lub najmu. Zgodnie z postanowieniami umów leasingu/najmu, finansujący/wynajmujący obciążają korzystających/najemców (w tym Wnioskodawcę) dokładną wartością ponoszonego podatku od środków transportowych, powiększonego o należny podatek VAT obliczony według stawki podstawowej (23%). Finansujący/wynajmujący nie doliczają swojej marży do wartości podatku od środków transportowych. Finansujący/wynajmujący opisują tę usługę na fakturze VAT następującymi przykładowymi opisami: dodatkowa oplata leasingowa zgodnie z OWUL – równowartość podatku od środków transportu, opłata leasingowa z tytułu podatku od środków transportowych, opłata – podatek drogowy, opłata z tytułu umowy leasingu – równowartość od środków transportu itp.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy dokonanie przez finansującego / wynajmującego obciążenia Wnioskodawcy kosztami mandatów związanych ze złamaniem przepisów o ruchu drogowym, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
Czy dokonanie przez finansującego / wynajmującego obciążenia Wnioskodawcy opłaty z tytułu udzielenia, na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia), informacji o użytkowniku pojazdu, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
Czy dokonanie przez finansującego / wynajmującego obciążenia Wnioskodawcy równowartością kosztów podatku od środków transportu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
Czy w przypadku wystawienia przez finansującego / wynajmującego faktury VAT z tytułu obciążenia Wnioskodawcy czynnościami określonymi w pytaniu 1 i pytaniu 2, Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo pomniejszenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury?
Czy w przypadku wystawienia przez finansującego/ wynajmującego faktury VAT z tytułu obciążenia Wnioskodawcy czynnościami określonymi w pytaniu 3 Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo pomniejszenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Pytanie 1

Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy). Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Tym samym, poprzez użycie definicji negatywnej, ustawodawca zdecydował, iż przez świadczenie usług powinno się rozumieć każdą transakcję, która nie może zostać uznana za dostawę towarów. Stąd dla celów VAT, każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi. Jednocześnie, przez „świadczenie” należy rozumieć działanie przynoszące drugiej stronie (beneficjentowi) korzyści. Tym samym, aby transakcję można było uznać za świadczenie usług, wymagane jest istnienie zidentyfikowanego odbiorcy świadczenia (konsumenta), rozumianego jako podmiot, który uzyskuje określoną korzyść z tytułu wykonania danego świadczenia.

Z kolei, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, zaś w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne, zgodnie z poglądem prezentowanym w orzecznictwie sądów administracyjnych, między otrzymaną zapłatą a wykonaniem świadczenia powinien istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie, a otrzymana zapłata jest konsekwencją wykonania świadczenia. Jeżeli zatem płatność nie będzie miała bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony wierzyciela (świadczeniodawcy), wówczas otrzymana kwota pieniędzy nie będzie mogła być uznana za wynagrodzenie z tytułu jednej z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i jako taka, nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe kwestie, należy przeanalizować czy na gruncie ustawy VAT dokonanie przez finansującego / wynajmującego obciążenia Wnioskodawcy kosztami mandatów związanych ze złamaniem przepisów o ruchu drogowym, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (tj. czy stanowi usługę w rozumieniu ustawy VAT).

W tym miejscu trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na kwestię występowania świadczenia przynoszącego drugiej stronie (beneficjentowi) korzyść.

Wymienione przez Wnioskodawcę tego rodzaju opłaty (mandaty) mają charakter publicznoprawny, wynikający z odrębnych przepisów prawa, są bezzwrotne i przymusowe. Takie opłaty jak mandaty karne pobierane są z tytułu popełnienia wykroczenia zagrożonego karą w postaci mandatu, określonego w odpowiednich przepisach – mają one zatem charakter sankcyjny. Podmiot popełniający wykroczenie otrzymuje taki mandat, lecz nie otrzymuje w zamian żadnego świadczenia, które przynosiłoby mu korzyść. Finansujący / wynajmujący, w sytuacji przeniesienia ciężaru należności publicznoprawnej na Wnioskodawcę, który faktycznie powinien ją ponieść, nie będzie świadczyć żadnej usługi na rzecz Wnioskodawcy związanej w sposób bezpośredni z zawartą umową leasingu czy najmu. Tym samym, w omawianej sprawie nie będzie zachodzić żaden związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy świadczoną usługą leasingu czy najmu a zwrotem kosztów mandatów karnych.

Skoro przenoszone przez finansującego/ wynajmującego na Wnioskodawcę kwoty mandatów karnych nie spełniają żadnej z dyspozycji z art. 7 czy art. 8 ustawy, nie stanowią czynności opodatkowanej VAT i w konsekwencji pozostają poza zakresem opodatkowania tym podatkiem.

W rezultacie finansujący / wynajmujący nie będzie zobowiązany do opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwrotu mandatów karnych na rzecz Wnioskodawcy i dokumentowania ich fakturą VAT, bowiem zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę jedynie do dokumentowania transakcji objętych przepisami ustawy. Tym samym może udokumentować zwrot wskazanych kwot innym dokumentem księgowym, np. notą księgową.

Pytanie nr 2

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. Mając na uwadze powyższe kwestie, należy przeanalizować czy na gruncie ustawy VAT dokonanie przez finansującego/ wynajmującego obciążenia Wnioskodawcy kosztami opłaty z tytułu udzielenia na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia) informacji o użytkowniku pojazdu, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (tj. czy stanowi usługę w rozumieniu ustawy VAT).

Z brzmienia 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

W konsekwencji powyższych regulacji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje beneficjent świadczenia, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Analiza obowiązujących przepisów prawa na tle przedmiotowego stanu faktycznego pozwala stwierdzić, że opłata z tytułu udzielenia informacji o użytkowniku pojazdu, którą finansujący / wynajmujący obciąża Wnioskodawcę, nie może być traktowana jako wynagrodzenie za dostawę towaru lub świadczenie usług, gdyż Wnioskodawca nie nabywa żadnego świadczenia, z którego mógłby odnieść (chociażby potencjalnie) konkretną korzyść o charakterze majątkowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, obciążenie Wnioskodawcy przez finansującego / wynajmującego opłatami z tytułu udzielenia na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia) informacji o użytkowniku pojazdu, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie 3

Należy jednak mieć na uwadze, że podatek (np. od środków transportowych) ma charakter podatku wyłącznie w relacji podatnik – organ podatkowy. Natomiast w dalszej relacji, tj. pomiędzy podmiotem będącym podatnikiem tego podatku, a np. najemcą / korzystającym kwota ta nie ma już charakteru podatku, lecz stanowi element należności z tytułu łączącej strony umowy. Zatem, koszty podatku od środków transportowych są należnościami bezpośrednio związanymi z odpłatnym świadczeniem usługi najmu / leasingu.

Strony stosunku cywilnoprawnego, którymi w przypadku zawarcia umowy leasingu są finansujący i korzystający (w przypadku umowy najmu wynajmujący i najemca), mogą w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych, zawrzeć w umowie postanowienie co do zwrotu (refundacji) należności z tytułu ponoszonych przez finansującego / wynajmującego opłat lub kosztów związanych z utrzymaniem przedmiotu leasingu / przedmiotu najmu, a więc również z tytułu podatku od środków transportowych. Niezależnie jednak od tego, czy zwracana finansującemu / wynajmującemu przez Wnioskodawcę kwota podatku od środków transportowych została włączona do kwoty głównej i stanowi jej element kalkulacyjny, czy jest z niej wyodrębniona, zawsze jest należnością obciążającą korzystającego / najemcę (w tym Wnioskodawcę), wynikającą z odpłatnego świadczenia usługi leasingu lub najmu.

Biorąc pod uwagę przywołane regulacje prawne, stwierdzić należy, że pomimo tego, iż podatek od środków transportowych stanowi dla finansującego / wynajmującego odrębny element rozliczeń z Wnioskodawcą, jest on jednak należnością wynikającą z odpłatnego świadczenia umowy leasingu / najmu i stanowi element kwoty należnej z tytułu świadczenia tej usługi. Tym samym stanowi też element podstawy opodatkowania czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach właściwych dla wiążącego strony stosunku cywilnoprawnego – tj. umowy leasingu/ najmu.

Zdaniem Wnioskodawcy, płatność świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz finansującego / wynajmującego tytułem przeniesienia kosztu podatku od środków transportowych spełnia wszystkie przewidziane powyżej kryteria uznania za wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług i w konsekwencji, powinna być uznana za jeden z elementów wynagrodzenia finansującego / wynajmującego z tytułu świadczenia kompleksowych usług leasingu/ najmu. W tym kontekście, należy przede wszystkim wskazać, że podatek od środków transportowych jest należnością publicznoprawną, której uiszczenie warunkuje możliwość korzystania z pojazdów będących przedmiotem leasingu/ najmu w sposób zgodny z prawem. W efekcie, w związku z poniesieniem wydatku na zapłatę podatku od środków transportowych, Wnioskodawca uzyskuje realną korzyść w postaci możliwości użytkowania pojazdu w sposób zgodny z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. W konsekwencji – w ocenie Wnioskodawcy - nie budzi wątpliwości, że wynagrodzenie to powinno podlegać opodatkowaniu VAT na równi z innymi opłatami z tytułu świadczenia usług leasingu / najmu.

Pytanie 4

Zgodnie z art. 86 ust. l ustawy VAT, w zakresie w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniem art. 114m, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W przedmiotowym stanie faktycznym, zdaniem Wnioskodawcy:

obciążenie Wnioskodawcy przez finansującego / wynajmującego opłatami z tytułu udzielenia na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia) informacji o użytkowniku pojazdu,

obciążenie Wnioskodawcy przez finansującego/ wynajmującego kosztami mandatów karnych związanych ze złamaniem przepisów o ruchu drogowym

nie stanowią usługi ani też dostawy podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym w przypadku wystawienia przez finansującego / wynajmującego na rzecz Wnioskodawcy faktur dotyczących powyższych transakcji, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwać prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takich faktur.

Pytanie 5

Podatek od środków transportowych jest należnością publicznoprawną, której uiszczenie warunkuje możliwość korzystania z pojazdów będących przedmiotem leasingu / najmu w sposób zgodny z prawem. W efekcie, w związku z poniesieniem przez Wnioskodawcę na rzecz finansującego / wynajmującego opłaty stanowiącej równowartość podatku od środków transportowych, Wnioskodawca uzyskuje realną korzyść w postaci możliwości użytkowania pojazdu w sposób zgodny z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Tym samym w przypadku wystawienia przez finansującego/ wynajmującego na rzecz Wnioskodawcy faktur dotyczących powyższych transakcji, Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takich faktur.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Powyższa regulacja zawarta w art. 86 ust. 1 ustawy wskazuje, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie do zapisu art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Jak wskazuje art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl w art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z brzmienia cyt. przepisu wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

W konsekwencji powyższych regulacji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 6 ustawy – podstawa opodatkowania obejmuje:

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.).

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera z innymi podmiotami:

umowy leasingu, gdzie Wnioskodawca jako korzystający, bierze do używania i korzystania pojazdy mechaniczne przez czas oznaczony. Wnioskodawca w zamian płaci na rzecz finansującego wynagrodzenie w postaci rat leasingowych (tzw. umowy leasingu operacyjnego) oraz

umowy najmu krótko i długoterminowego, gdzie Wnioskodawca jako najemca bierze do używania i korzystania pojazdy mechaniczne przez czas oznaczony i wpłaca wynajmującemu wynagrodzenie z tego tytułu w postaci czynszu.

W trakcie obowiązywania umów leasingu i najmu, właścicielem pojazdów jest finansujący (umowy leasingu) bądź wynajmujący (umowy najmu).

Zdarza się iż do finansującego (umowy leasingu) bądź wynajmującego (umowy najmu) jako właścicieli pojazdów mechanicznych trafiają mandaty wystawione za naruszenie przepisów o ruchu drogowym przez pracowników Wnioskodawcy jako użytkownika leasingowanych/ najmowanych pojazdów mechanicznych (np. mandaty za złe parkowanie czy też przekroczenie prędkości). W takiej sytuacji finansujący / wynajmujący może ponosić ich koszt, uiszczając wartość mandatu do właściwego organu władzy publicznej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy obciążenie Wnioskodawcy kosztami mandatów związanych ze złamaniem przepisów o ruchu drogowym, oraz opłat z tytułu udzielenia, na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia) informacji o użytkowniku pojazdu, stanowi czynności podlegające opodatkowaniu VAT i w konsekwencji czy Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo pomniejszenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur dokumentujących ww. czynności.

Z uwagi na powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że wskazane opłaty z tytułu pokrycia mandatu związanego z popełnieniem wykroczenia przez pracowników Wnioskodawcy mają charakter publicznoprawny, wynikający z odrębnych przepisów prawa, są bezzwrotne i przymusowe. Mandaty karne pobierane są z tytułu popełnienia wykroczenia zagrożonego karą w postaci mandatu, określonego w odpowiednich przepisach – mają one zatem charakter sankcyjny. Podmiot popełniający wykroczenie otrzymuje taki mandat, lecz nie otrzymuje w zamian żadnego świadczenia, które przynosiłoby mu korzyść. Oznacza to, że nie mogą być one traktowane jako wynagrodzenie za dostawę towaru lub świadczenie usług.

Analogicznie, opłaty z tytułu udzielenia na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia) informacji o użytkowniku pojazdu, którą finansujący / wynajmujący obciąża Wnioskodawcę, nie może być traktowana jako wynagrodzenie za dostawę towaru lub świadczenie usług, ponieważ Wnioskodawca nie nabywa żadnego świadczenia, z którego mógłby odnieść (chociażby potencjalnie) konkretną korzyść o charakterze majątkowym.

W omawianej sprawie nie zachodzi żaden związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy usługą leasingu / najmu a kosztem mandatów karnych i opłatami z tytułu udzielenia informacji na żądanie organów administracyjnych o użytkowniku pojazdu – nie stanowią one zatem elementu usługi leasingu / najmu.

W związku z powyższym – w świetle art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy – Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur otrzymanych od finansującego/wynajmującego dokumentujących obciążenie Wnioskodawcy ww. opłatami z tytułu mandatów związanych ze złamaniem przepisów o ruchu drogowym oraz z tytułu udzielenia, na żądanie organów administracyjnych (na potrzeby postępowań w sprawach o wykroczenia) informacji o użytkowniku pojazdu.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą także kwestii, czy obciążenie Wnioskodawcy równowartością kosztów podatku od środków transportu, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT i w konsekwencji czy Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo pomniejszenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur dokumentujących ww. czynności.

W odniesieniu do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy, wskazać należy, że powołane powyżej przepisy dotyczące podstawy opodatkowania wskazują, jakie elementy uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia, stanowiącego podstawę opodatkowania i wymieniają przykładowo kilka rodzajów kosztów mieszczących się w pojęciu podstawy opodatkowania. Dotyczą one kosztów bezpośrednio związanych z zasadniczą dostawą towarów lub usług, które zwiększają łączną kwotę należną z tytułu transakcji. Zgodnie z tą regulacją każdy koszt bezpośrednio związany z dostawą towarów lub świadczeniem usług, którym dostawca obciążył nabywcę lub klienta, powinien być włączony do podstawy opodatkowania. Zasada włączenia tych świadczeń do podstawy opodatkowania oznacza, że wartości tego typu kosztów, których ciężar przerzucany jest na nabywcę, nie wykazuje się jako odrębnego świadczenia, lecz traktuje, jako element świadczenia zasadniczego, z zastosowaniem stawki podatku właściwej dla świadczenia zasadniczego.

Co więcej, art. 29a ust. 6 ustawy, wskazuje, że do podstawy opodatkowania wlicza się podatki, cła i inne należności o podobnych charakterze jak również koszty dodatkowe pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy, jako przykładowe podając prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia. Koszty dodatkowe, które nawet jeśli są odrębnie pobierane (odrębnie rozliczane) między stronami czynności podstawowej (dostawy towarów czy też świadczenia usług), wchodzą do podstawy opodatkowania dla czynności podstawowej (i powinny być łącznie z nią opodatkowane). Przepis ten jako regułę (a nie wyjątek) uznaje więc doliczanie podatków, ceł oraz opłat i innych należności o podobnym charakterze oraz kosztów dodatkowych do podstawy opodatkowania wykonywanych czynności.

Z kolei, na podstawie art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) – podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

Jest to więc świadczenie pieniężne nieekwiwalentne (w zamian za wpłacony podatek podatnikowi nie przysługuje wzajemne świadczenie ze strony np. Skarbu Państwa, czy gminy). Z tych też względów podatek, w tym również od środków transportu, nie może być przedmiotem sprzedaży lub innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy jednak mieć na uwadze, że podatek (np. od środków transportowych) ma charakter podatku wyłącznie w relacji podatnik – organ podatkowy. Natomiast w dalszej relacji, tj. pomiędzy podmiotem będącym podatnikiem tego podatku, a np. dzierżawcą /najemcą /leasingobiorcą kwota ta nie ma już charakteru podatku, lecz stanowi element należności z tytułu łączącej strony umowy. Zatem, koszty podatku od środków transportowych są należnościami bezpośrednio związanymi z odpłatnym świadczeniem usługi najmu/dzierżawy/leasingu.

Strony stosunku cywilnoprawnego, którymi w przypadku zawarcia umowy leasingu / najmu są leasingodawca i leasingobiorca / wynajmujący i najemca, mogą w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych, zawrzeć w umowie postanowienie co do zwrotu (refundacji) należności z tytułu ponoszonych przez leasingodawcę / wynajmującego opłat lub kosztów związanych z utrzymaniem przedmiotu leasingu / najmu, a więc również z tytułu podatku od środków transportowych. Niezależnie jednak od tego, czy zwracana leasingodawcy / wynajmującemu przez leasingobiorcę / najemcę kwota podatku od środków transportowych została włączona do kwoty głównej i stanowi jej element kalkulacyjny, czy jest z niej wyodrębniona, zawsze jest należnością obciążającą leasingobiorcę / najemcę, wynikającą z odpłatnego świadczenia usługi leasingu / najmu.

W odniesieniu do opisu sprawy, biorąc pod uwagę przywołane regulacje prawne, stwierdzić należy, że pomimo tego, iż podatek od środków transportowych stanowi dla Wnioskodawcy odrębny element rozliczeń z finansującym / wynajmującym, jest on jednak należnością wynikającą z odpłatnego świadczenia umowy leasingu / najmu i stanowi element kwoty należnej z tytułu świadczenia tych usług.

Oznacza to, że opłaty z tytułu obciążenia Wnioskodawcy równowartością kosztów podatku od środków transportu stanowią wynagrodzenie za świadczone usługi leasingu / najmu.

W konsekwencji, zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że w przypadku wystawienia przez finansującego / wynajmującego na rzecz Wnioskodawcy faktur dotyczących powyższych transakcji, Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takich faktur.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w całości uznano za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Ponieważ stroną wniosku o wydanie przedmiotowej interpretacji jest Sp. z o.o. – należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja wywołuje skutki prawne wyłącznie dla Wnioskodawcy, a nie finasujących / wynajmujących.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin