Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.1.2020.2.MP
z 3 marca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 2 stycznia 2020 r. (data wpływu 2 stycznia 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 lutego 2020 r. (data wpływu 18 lutego 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 12 lutego 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.1.2020.1.MP, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 13 lutego 2020 r. (skutecznie doręczone w dniu 13 lutego 2020 r.), zaś w dniu 18 lutego 2020 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni stwierdza, że ojciec dziecka nie spełnia roli wychowawczej dziecka pod żadnym względem. Dziecko Wnioskodawczyni: córka P.K., data urodzenia: x października 2008 r. (ojciec: T. K.). Przedmiotowy wniosek dotyczy 2019 r. Wnioskodawczyni w 2019 r. posiadała status osoby samotnie wychowującej dziecko, nie pozostawała w związku małżeńskim. Dochody nie przekroczyły kwoty 112 000 zł. Dochody pochodzą z umowy o pracę oraz 500 zł z wynajmu nieruchomości, które zostanie rozliczone w rozliczeniu rocznym za 2019 r. Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej oraz nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego, lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Dziecko Wnioskodawczyni nie otrzymywało zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej.

Wnioskodawczyni nie posiada wiedzy czy ojciec dziecka w roku podatkowym, którego wniosek dotyczy, korzystał z odliczenia od podatku dochodowego z tytułu ulgi na dziecko. Ojciec dziecka w 2019 r. posiadał pełną władzę rodzicielską, lecz jej nie wykonywał. Wyłącznie Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską. Wnioskodawczyni nie zawarła z ojcem dziecka porozumienia dotyczącego sposobu korzystania z ulgi prorodzinnej przez każdego z nich. Od 2013 r. Wnioskodawczyni posiada status osoby samotnie wychowującej dziecko oraz dokonywała odliczeń z tytułu ulgi na dziecko w latach 2013 - 2017, w 100%. W 2017 r. również, ale już po zwrocie podatku, otrzymała informację telefoniczną od pracownika US, iż ojciec dziecka dokonał odliczenia w 50%, zatem zmuszona jest do zwrotu 50% ulgi. Wnioskodawczyni nie otrzymała żadnej informacji od ojca dziecka o takim zamiarze, nie było żadnych ustaleń. Od tamtej sytuacji ojciec dziecka dokonuje odliczenia w 50%, więc przypuszczać należy, że za 2019 r. również to uczyni. Wnioskodawczyni w 2019 r. dowiedziała się, że wbrew informacjom uzyskanym w 2018 r. od pracownika US, odliczanie ulgi na dziecko w 50% przez obojga rodziców nie jest takie jednoznaczne i oczywiste, a mianowicie obie strony muszą spełniać określone warunki. Zasady korzystania z podatkowej ulgi na dzieci określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą PIT. Zgodnie z ust. 1 tego artykułu, od podatku dochodowego obliczonego według skali podatkowej, pomniejszonego o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 tego artykułu, na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego: 1) wykonywał władzę rodzicielską, 2) pełnił funkcję opiekuna prawnego oraz mieszkał z dzieckiem, 3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Zgodnie zatem z literalnym brzmieniem art. 27f ust. 1 ustawy PIT, podstawowym warunkiem, jaki musi być spełniony przez rodzica małoletniego dziecka dla zastosowania przedmiotowej ulgi jest wykonywanie przez rodzica władzy rodzicielskiej w stosunku do małoletniego, rozumianej w szczególności jako sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem, wykonywanie zarządu jego majątkiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. W konsekwencji, samo utrzymywanie kontaktów z dzieckiem nie jest rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Dotyczy to również wykonywania obowiązku alimentacyjnego.

W wyroku z dnia 2 lipca 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził bowiem, że „wykonywanie przez skarżącego ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego nad małoletnią córką nie powoduje zatem nabycia przez niego prawa do odliczenia kwoty, o której mowa w art. 27f ust. 2 u.p.d.o.f., z uwagi na fakt, że obowiązek alimentacyjny jest niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy. Tym samym w przypadku rodzica małoletniego dziecka o prawie do ulgi decyduje faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania) podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia.

Co do konkretnego przypadku Wnioskodawczyni, ojciec dziecka (córki) nie spełnia roli wychowawczej dziecka pod żadnym względem. Mianowicie, odkąd nie mieszkają razem, nigdy nie był z dzieckiem u żadnego lekarza, a dziecko leczone było u … na …, nosi … (ma … w związku z tym jest leczone pod okiem specjalisty z …), nie mówiąc o wizytach lekarskich w przypadku „zwykłych” chorób, typu przeziębienie czy zakupie leków.

Ojciec dziecka nigdy nie uczestniczył w żadnym zebraniu szkolnym, nie ma dostępu do dziennika elektronicznego (żeby go mieć musiałby podać w szkole swoje dane oraz wyrazić taką chęć), nie ma żadnej wiedzy na temat dziecka przekazywanej przez nauczycieli. Nie odrabia ani nie sprawdza lekcji, nie tłumaczy nowych zagadnień szkolnych, ani żadnych innych. Nie wozi dziecka na zajęcia dodatkowe, nie kontroluje jego postępów w rozwoju ani fizycznym, ani intelektualnym. Czas wolny spędza z córką bardzo sporadycznie, a właściwie ogranicza się to jedynie do zabrania jej do miejsca swojego zamieszkania, brak jest jakiejkolwiek więzi, rozmowy, zainteresowania, tak naprawdę nie zna swojego dziecka. Pomimo iż, mieszkają od siebie 5 km, kontakty odbywają się średnio raz w miesiącu. Nie ma zainteresowania z jego strony, a i coraz mniej jest ze strony córki. Dziecko jest uzdolnione plastycznie. Uczestniczy w zajęciach malarskich, robi olbrzymie postępy (koszt 200 zł/miesiąc). Ojciec nie ogląda jej prac, nie przychodzi na wernisaże, nie wspiera jej pasji, nie inwestuje w jej zainteresowanie. Wszystkie koszty z tym związane ponosi matka dziecka. Zakup artykułów malarskich jest wysoki. Dziecko interesuje się również grafiką, dlatego zakupiony został w 2019 r. nowy laptop (ok. 2400 zł) oraz tablet graficzny (ok. 750 zł). Jest to dziedzina, z którą dziecko najprawdopodobniej będzie wiązać swoją przyszłość. Tak więc faktyczną opiekę nad dzieckiem sprawuje tylko matka dziecka (Wnioskodawczyni), ojciec nie uczestniczy w jego wychowaniu. Nie zabiera na wakacje czy ferie, pomimo, iż raz na jakiś czas dostaje z miejsca pracy środki na ten cel. Dodatkowo, w 2019 r. córka pojechała na kolonie do … z zakładu pracy ojca (koszt 820 zł), za które matka dziecka zwróciła pieniądze. Koszt takich kolonii jest niższy niż standardowych ze względu na dofinansowanie z zakładu pracy, które przysługuje każdemu pracownikowi. Matka dziecka (Wnioskodawczyni), w 2019 r. zabrała dziecko na wymarzony wyjazd … (koszt wyjazdu na 1 os ok. 1800 zł), dziecko było na wspomnianych koloniach w … finansowanych przez matkę, była z dziadkami na wyjeździe w … oraz z matką na wczasach … (koszt na 2 osoby ok. 4500 zł), na półkoloniach sportowych w … (koszt 200 zł). Wnioskodawczyni stara się zapewnić dziecku wszystko co tylko możliwe, aby pozwolić dziecku realizować pasje i się rozwijać. Dziecko 2 razy w tygodniu chodzi na szkolenie z doskonalenia pływania (koszt 15 zł za zajęcia). Realizowane tam są treningi pływackie. Dziecko uczęszcza na takie zajęcia od 6 lat. To również są wysokie koszty opłacane wyłącznie przez Wnioskodawczynię. Ojciec nie ogląda jej zajęć, nie pływa z dzieckiem, nie wie na jakim jest poziomie. Dziecko powinno dużo pływać ze względu na … i tu pływanie ma również znaczenie terapeutyczne. Pływanie oprócz tego, że wskazane, jest ulubionym sportem. Do tego dochodzą lekcje języka angielskiego w prywatnej szkole językowej (40 zł tygodniowo). Dziecko nosi aparat ortodontyczny sfinansowany przez matkę (wizyta 50 zł/miesiąc, dodatkowo dojazd do…), ojciec tu również nigdy na takiej wizycie z dzieckiem nie był. Na wszystkie imprezy okolicznościowe czy spotkania ze znajomymi wozi dziecko Wnioskodawczyni, kupuje prezenty dla innych dzieci. Ze strony ojca de facto nie ma żadnej pomocy ani zainteresowania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy matka (Wnioskodawczyni) jako osoba samodzielnie sprawująca władzę faktyczną nad córką, może w zeznaniu rocznym w całości odliczyć ulgę na dziecko?

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), znając treść art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa Ona, że odliczenie nie należy się ojcu dziecka, gdyż w żadnym zakresie nie pełni on funkcji opiekuńczych czy wychowawczych dziecka (P. K.), nie wykonywał władzy rodzicielskiej, jest jedynie ojcem biologicznym dziecka oraz spełnia obowiązek alimentacyjny, a to za mało aby móc skorzystać z ulgi. Dlatego Wnioskodawczyni prosi o pozytywne ustosunkowanie się do wniosku, aby we właściwy, niekrzywdzący sposób mogła dokonać rozliczenia za 2019 r.

Powołując się na treść art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) Wnioskodawczyni uważa, że ojcu dziecka nie przysługuje ulga na dziecko w 50% ani w żadnym innym wymiarze. Dziecko mieszka z matką (Wnioskodawczyni) i faktyczną opiekę sprawuje nad dzieckiem wyłącznie Ona. Ojciec dziecka pomimo wyznaczonych sądownie spotkań, nie realizuje ich. Spotkania odbywają się bardzo sporadycznie. Nie bierze najmniejszego udziału w sprawowaniu władzy rodzicielskiej, a jedynie spełnia obowiązek alimentacyjny narzucony przez sąd. Pieniądze z ulgi, które otrzymywał w ostatnich latach i tak nie są przeznaczane na dziecko. Ulga podatkowa służy temu by pomóc lepiej sprawować faktyczną opiekę nad dziećmi, by środki finansowe, zaoszczędzone dzięki niej, móc przeznaczyć na dzieci: ich zdrowie, rozwój, naukę, a nie własne potrzeby. Ze względu na fakt, że jedyną osobą faktycznie sprawującą władzę i opiekę nad córką P. K. jest Wnioskodawczyni (matka dziecka), uważa Ona, że odliczenie ulgi należy się matce w 100%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Stosownie do treści art. 27f ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92 zł 67 gr, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a.
   
   

W myśl art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zatem, zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi prorodzinnej w stosunku do dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie).

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 2086, z późn. zm.) dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską (art. 92 ww. Kodeksu). Władza rodzicielska, co do zasady, przysługuje obojgu rodzicom (art. 93 ww. Kodeksu). Obejmuje ona w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka (art. 95 ww. Kodeksu). W myśl art. 96 § 1 ww. Kodeksu rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania (art. 97 § 1 ww. Kodeksu).

Stosownie do treści art. 107 § 1 ww. Kodeksu, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia (art. 107 § 2 ww. Kodeksu).

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka (postanowienia Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, stwierdzając: „(…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że odliczenia ulgi z tytułu wychowywania dziecka dokonuje ten z rodziców, który wykonuje w stosunku do niego władzę rodzicielską. W przypadku, gdy tylko jeden z rodziców wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to rodzicowi temu przysługuje prawo do odliczenia ulgi w pełnej wysokości limitu określonego na to dziecko.

Podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego w 2019 r. Wnioskodawczyni była matką jednego małoletniego dziecka (córka, data urodzenia x października 2008 r.). W 2019 r. Wnioskodawczyni nie pozostawała w związku małżeńskim. Dochody Wnioskodawczyni, w roku którego wniosek dotyczy, nie przekroczyły kwoty 112 000 zł. Dochody pochodzą z umowy o pracę oraz z wynajmu nieruchomości. Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej oraz nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego, lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo zawarte w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Dziecko Wnioskodawczyni nie otrzymywało zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej. Wnioskodawczyni nie zawarła z ojcem dziecka porozumienia dotyczącego sposobu korzystania z ulgi prorodzinnej przez każdego z nich. Ojciec małoletniego dziecka (córki) w 2019 r. posiadał pełną władzę rodzicielską, lecz jej nie wykonywał. Wyłącznie Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską. Ojciec dziecka nie spełnia roli wychowawczej względem dziecka. Odkąd nie mieszkają razem, nigdy nie był z dzieckiem u żadnego lekarza (dziecko leczone było np. u lekarza specjalisty …, …), ani na wizytach lekarskich w przypadku „zwykłych” chorób typu przeziębienie oraz nie uczestniczył w zakupie leków. Ojciec dziecka nigdy nie uczestniczył w zebraniu szkolnym, nie ma żadnej wiedzy na temat dziecka przekazywanej przez nauczycieli, nie odrabia ani nie sprawdza lekcji, nie tłumaczy nowych zagadnień szkolnych, ani żadnych innych. Ojciec dziecka czas wolny spędza z córką bardzo sporadycznie, a właściwie ogranicza się to jedynie do zabrania jej do miejsca swojego zamieszkania - brak jest jakiejkolwiek więzi, rozmowy, zainteresowania, tak naprawdę nie zna swojego dziecka. Pomimo iż mieszkają od siebie w odległości 5 km, kontakty odbywają się średnio raz w miesiącu. Ojciec dziecka nie wozi dziecka na zajęcia dodatkowe, nie kontroluje jego postępów w rozwoju ani fizycznym, ani intelektualnym. Dziecko jest uzdolnione plastycznie i uczestniczy w zajęciach malarskich, robi olbrzymie postępy (koszt 200 zł/miesiąc). Ojciec nie ogląda prac córki, nie przychodzi na wernisaże, nie wspiera jej pasji, nie inwestuje w jej zainteresowanie. Wszystkie koszty z tym związane ponosi Wnioskodawczyni (zakup artykułów malarskich jest wysoki). Dziecko interesuje się również grafiką, dlatego zakupiony został w 2019 r. nowy laptop (ok. 2400 zł) oraz tablet graficzny (ok. 750 zł). Jest to dziedzina, z którą dziecko najprawdopodobniej będzie wiązać swoją przyszłość. Tak więc faktyczną opiekę nad dzieckiem sprawuje tylko Wnioskodawczyni, ojciec nie uczestniczy w jego wychowaniu. Nie zabiera na wakacje czy ferie, pomimo iż raz na jakiś czas, dostaje z miejsca pracy środki na ten cel. Wnioskodawczyni stara się zapewnić dziecku wszystko co tylko możliwe, aby pozwolić dziecku realizować pasje i się rozwijać. Dziecko 2 razy w tygodniu chodzi na szkolenie z doskonalenia pływania (koszt 15 zł za zajęcia). Realizowane tam są treningi pływackie. Dziecko uczęszcza na takie zajęcia od 6 lat, to również są wysokie koszty opłacane wyłącznie przez Wnioskodawczynię. Ojciec nie ogląda jej zajęć, nie pływa z dzieckiem, nie wie na jakim jest poziomie. Dziecko powinno dużo pływać ze względu na znaczenie terapeutyczne. Dziecko uczęszcza na lekcje języka angielskiego w prywatnej szkole językowej (40 zł tygodniowo). Dziecko nosi aparat ortodontyczny sfinansowany przez Wnioskodawczynię (wizyta 50 zł/miesiąc plus dojazd), ojciec również nigdy na takiej wizycie z dzieckiem nie był. Ze strony ojca dziecka nie ma żadnej pomocy ani zainteresowania.

Z powyższego opisu przedstawionego we wniosku wynika, że ojciec dziecka w 2019 r. nie wykonywał władzy rodzicielskiej wobec małoletniego dziecka (córki).

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że w 2019 r. ciężar związany z wykonywaniem władzy rodzicielskiej w stosunku do małoletniego dziecka (córki) spoczywał na Wnioskodawczyni, która wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica. Sporadycznych spotkań ojca z małoletnim dzieckiem nie sposób uznać za wystarczające dla przyjęcia, że wykonywał on władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, tylko Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia ulgi z tytułu wychowywania małoletniego dziecka w pełnej wysokości za 2019 r. Odliczenie przysługuje przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w ww. ustawie.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni uznane zostało za prawidłowe.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, ponieważ do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie mają zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Należy więc podkreślić, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji upoważniony organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. W rezultacie, w wydanej interpretacji upoważniony Organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletniego dziecka faktycznie wykonywał w stosunku do dziecka władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Tutejszy Organ zaznacza, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej przez Wnioskodawczynię jako zainteresowaną, która złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej i nie wywiera skutku prawnego dla drugiego z rodziców (ojca małoletniego dziecka).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w…, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.