Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-3.4012.628.2019.1.JG
z 9 marca 2020 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 listopada 2019 r. (data wpływu 9 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania otrzymanej pomocy finansowej na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń - jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 9 grudnia 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania otrzymanej pomocy finansowej na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:


Wnioskodawca wspólnie z żoną prowadzi rodzinne gospodarstwo rolne. W tym gospodarstwie prowadzona jest produkcja roślinna, uprawy sadownicze i produkcja zwierzęca. W ramach produkcji zwierzęcej - Wnioskodawca prowadzi dział specjalny produkcji rolnej tj. wyłącznie chów drobiu rzeźnego (kurczaków). Pozostała produkcja zwierzęca, w tym trzody chlewnej, prowadzona jest w ramach rodzinnego gospodarstwa rolnego. Z tytułu prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej Wnioskodawca jest, jako osoba fizyczna, podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Podatek dochodowy opłaca na zasadzie norm szacunkowych, ustalanych na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Gospodarstwo rolne posiada wpis w Ewidencji Producentów, prowadzonym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. We wpisie tym widnieje Wnioskodawca, całość gospodarstwa rolnego jest współwłasnością małżeńską, Wnioskodawcy i Jego żony, w równych udziałach po 50%. Żadne z małżonków nie posiada innego gospodarstwa rolnego, ani też żadnej innej działalności.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, w związku z powyższym wszystkie faktury nabycia i sprzedaży wystawiane są na Wnioskodawcę. Wynika to z art. 15 ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą, w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach. A zatem w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług, i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych (art. 96 ust. 2 ustawy o VAT).

Ani Wnioskodawca, ani Jego żona nie prowadzą żadnej innej działalności gospodarczej, w tym w formie spółki cywilnej. Małżonkowie prowadzą jedynie działalność rolniczą, w formie rodzinnego gospodarstwa rolnego, które stanowi ich współwłasność łączną małżeńską, w równych częściach oraz Wnioskodawca prowadzi dział specjalny produkcji rolnej tj. hodowla drobiu.

Opisane zdarzenie dotyczy 2018 roku.


Od kilkunastu lat Wnioskodawca wraz z żoną prowadzą także w ramach rodzinnego gospodarstwa rolnego hodowlę trzody chlewnej (tuczników). Tuczniki sprzedają na wolnym rynku różnym podmiotom prowadzących skup trzody chlewnej. Od września 2017 r., na obszarze gdzie znajduje się hodowla świń, wystąpiła choroba: afrykański pomór świń w skrócie ASF. W obszarze zapowietrzenia znajdują się do dnia dzisiejszego, w różnych strefach w określonym czasie. W hodowlach Wnioskodawcy nigdy bezpośrednio nie wystąpiła choroba ASF. Należy podkreślić, że nabywcy w żaden sposób nie odnieśli innej korzyści, niż z tytułu nabycia tuczników po ustalonej cenie wolnorynkowej. Nabywcy nie mieli także związku z otrzymaną pomocą.


Pojawiła się możliwość uzyskania pomocy z tytułu utraty dochodu w związku z wystąpieniem na obszarze, gdzie znajduje się hodowla świń, choroby - afrykański pomór świń (w skrócie ASF) i objęciem tego obszaru restrykcjami z powodu zwalczania tej choroby, na podstawie § 13o ust. 1 w związku § l3o ust. 4 pkt 1 ) ze sprzedaży świń z siedziby stada, o której mowa w ust. 1 pkt 3, od 1 lipca 2017 r. - do wysokości obliczonej zgodnie ze sposobem określonym w ust. 11 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. 2015, poz. 187 z późn.zm). Zgodnie z § 13o ust. 11 rozporządzenia kwota pomocy, o której mowa w ust. 1 udzielana na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń:

  1. ze sprzedaży świń z siedziby stada, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 od 1 lipca 2017 r, stanowi różnicę między iloczynem liczby świń sprzedanych we wskazanym we wniosku:
    1. kwartale i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym kwartale, a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym kwartale w kolejnych trzech latach przed złożeniem wniosku albo średniej liczby świń sprzedanych w tym samym kwartale w ciągu trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek, z pominięciem kwartału o najwyższej i najniższej wielkości sprzedaży świń, i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie - w przypadku kwartalnych okresów sprzedaży świń wskazanych we wniosku,
    2. półroczu i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym półroczu a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w kolejnych trzech latach przed złożeniem wniosku albo średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w ciągu trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek, z pominięciem półrocza o najwyższej i najniższej wielkości sprzedaży świń i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie - w przypadku półrocznych okresów sprzedaży świń wskazanych we wniosku,
    3. roku i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym roku a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w kolejnych trzech latach przed złożeniem wniosku albo średniej liczby świń sprzedanych w ciągu trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości sprzedaży świń, i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie – w przypadku rocznych okresów sprzedaży świń wskazanych we wniosku.

Został złożony wniosek o płatność do Biura Powiatowego ARiMR za sprzedane (na wolnym rynku) tuczniki w okresie od dnia 1 września do 31 grudnia 2017 r. Wniosek został złożony w oparciu o § 13o ust. 11 pkt 1 ww. rozporządzenia. Kwota pomocy, o której mowa w ust. 1, udzielana na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń:

  1. ze sprzedaży świń z siedziby stada, o której mowa w ust. 1 pkt 3, od dnia 1 lipca 2017 r., stanowi różnicę między iloczynem liczby świń sprzedanych we wskazanym we wniosku:
    1. półroczu i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym półroczu a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w kolejnych trzech latach przed złożeniem wniosku albo średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w ciągu trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek, z pominięciem półrocza o najwyższej i najniższej wielkości sprzedaży świń i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie w przypadku półrocznych okresów sprzedaży świń wskazanych we wniosku.

Należy podkreślić, że to ustawodawca w § 13o ust. 11 ww. rozporządzenia określił, na czym polega utrata dochodu przez producenta świń, gdzie na obszarze znajduje się jego hodowla świń, wystąpiła choroba ASF. Utrata dochodu stanowi różnicę między iloczynem liczby świń sprzedanych we wskazanym we wniosku półroczu i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym półroczu, a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w kolejnych trzech latach lub pięciu przed złożeniem wniosku. Jeśli ta różnica istnieje, to jest wartość utraconego dochodu i taką wartość uzyskał Wnioskodawca.

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2018 r. Dyrektor, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 in principio ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz art. 10 ust. 1 i 2 z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, powołując się w uzasadnieniu na Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2015. poz. 187 z późn. zm.) przyznał Wnioskodawcy pomoc finansową na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami, w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń o wartości brutto 436.735,21 zł (słownie: czterysta trzydzieści sześć tysięcy siedemset trzydzieści pięć 21/100 złotych stanowiąca równowartość 102.172,23 euro, (słownie: sto dwa tysiące sto siedemdziesiąt dwa 23/100 euro).


Złożono kolejny wniosek za sprzedane tuczniki na wolnym rynku za pierwsze półrocze 2018 r. gdzie do wyliczenia pomocy wybrano sprzedaż z półroczy z lat 2015 – 2017.


Kolejną decyzją, Kierownik z dnia 9 października 2018 r., działając na podstawie art. 10 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 2137 z późn. zm.), w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego i § 13o rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2015. poz. 187 z późn. zm.) - przyznał Wnioskodawcy pomoc finansową, na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń, utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń, o wartości brutto 194.949,98 zł (słownie sto dziewięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset czterdzieści dziewięć 98/100 zł) stanowiącej równowartość 45.137,76 euro (słownie: czterdzieści pięć tysięcy sto trzydzieści siedem 76/100 euro).

Jeszcze raz Wnioskodawca podkreśla, że pomoc została udzielona za sprzedane tuczniki (na wolnym rynku, w związku z wystąpieniem na obszarze gdzie znajduje się hodowla świń choroby ASF) i objęciem tego obszaru restrykcjami z powodu zwalczania tej choroby i osiągnięciem niższego dochodu w przeliczeniu na jednostkę ceny, za okres pomocy wskazany we wnioskach, niż w analogicznym okresie z kwartału lub półrocza z ostatnich trzech lub pięciu lat przed złożeniem wniosku.

W związku z otrzymaną pomocą, Wnioskodawca nie byt zobowiązany do żadnych czynności, poza złożeniem wniosku. Wzór wniosku o udzielenie pomocy finansowej, na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej ze sprzedaży świń od 1 lipca 2017 r. z siedziby stada położonej na obszarze objętym restrykcjami, znajduje się na stronie internetowej Agencji.

Wnioskodawca podkreśla też, że działy specjalne produkcji rolnej, obejmują wyłącznie chów drobiu rzeźnego. Hodowla świń, odbywa się w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego.


W siedzibach stad sprzedanych i objętych otrzymaną pomocą, nigdy nie wystąpiła choroba ASF.


Kwoty otrzymanej pomocy przez Wnioskodawcę, zostały wyliczone w sposób określony w § 13o ust. 11 pkt 1 a i b rozporządzenia z tytułu uzyskania przez Wnioskodawcę średnio niższych cen sprzedaży świń (niższych w stosunku do lat ubiegłych, w których nie wprowadzono restrykcji w związku ze zwalczaniem ASF). Wnioskodawca miał prawo wybrać samodzielnie okres trzech lub pięciu lat, z których wyliczona zostaje cena.

Jeszcze raz Wnioskodawca podkreśla, że to na czym polegała utrata dochodu - zostało sprecyzowane przez ustawodawcę w § 13o ust. 11 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. 2015 poz. 187 z późn. zm.). Uzyskana pomoc stanowi dla Wnioskodawcy wyrównanie kwot dochodów ze sprzedaży świń (na wolnym rynku), w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń ze stad, które znajdowały się na obszarze objętym restrykcjami. Sposób wyliczenia określony w § 13o ust. 11 pkt 1 odnosi się jedynie do ceny.

W związku z otrzymana pomocą Wnioskodawca nie dokonywał żadnych świadczeń na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w tym przekazania świń czy też innego towaru czy usługi. Nie istniał żaden inny podmiot, który odniósł korzyści w związku z uzyskaniem przez Wnioskodawcę pomocy finansowej z ARiMR. Nabywcy z otrzymanej pomocy nie uzyskali żadnych środków finansowych. Wnioskodawca jedynie zapłacił cenę nabycia jaka została ustalona za sprzedane tuczniki przed ich sprzedażą.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:


  1. Czy otrzymana pomoc finansowa na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
  2. Czy Wnioskodawca obowiązany jest do rozliczenia podatku w deklaracji VAT-7 w chwili wpłynięcia pomocy na jego rachunek bankowy?

Zdaniem Wnioskodawcy:


Pomoc finansowa na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż nie jest wymieniona w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z jego brzmieniem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Również z brzmienia art. 29a ustawy nie wynika taki obowiązek. Podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Tym samym można zauważyć, że pojęcie dotacji rozumianej w myśl definicji wyrażonej Słownikiem Języka Polskiego PWN, jako bezzwrotna pomoc finansowa udzielona przedsiębiorstwu, instytucji lub organizacji ze środków publicznych nie mieści się wyrażonym w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT katalogu czynności podlegających opodatkowaniu. Niemniej jednak przytoczona norma wyrażona w art. 29a ust. 1 powołanej ustawy, jest szczególnie istotna pod kątem omawianej problematyki. Konsekwencję powyższych norm stanowi zatem wniosek, że otrzymana dotacja stanowi element wchodzący w skład podstawy opodatkowania VAT wyłącznie w sytuacji, w której jej otrzymane ma bezpośredni wpływ na cenę dostarczanego towaru lub świadczonej usługi (np. część należnej ceny dostarczanego przez podatnika towaru finansowana jest za pomocą dotacji). Tym samym należy stwierdzić, że dotacja, która nie ma bezpośredniego wpływu na cenę dostarczanego towaru lub świadczonej usługi (a za taką niewątpliwie należy uznać dotację otrzymaną ze środków unijnych jako rekompensatę z tytułu utraty dochodu), nie podlega opodatkowaniu VAT.

Pomoc finansowa na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanego przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń nie ma charakteru dotacji lecz odszkodowania. A odszkodowanie nie jest dotacją, subwencją, ani dopłatą mającą bezpośredni wpływ na cenę. Tym samym kwoty tej pomocy finansowej nie powinny być wykazywane w deklaracji VAT-7. Otrzymana dotacja nie jest częścią należności przysługującej Wnioskodawcy za dostarczone tuczniki.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Stosowne do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).


Należy wskazać, że w rozumieniu ustawy w określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. Zatem dostawa oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna) oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadzić do podobnego rezultatu).

Przez towary - na mocy art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.


W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczeń o usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowość prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynność lub sytuacji,
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.

Z powyższego wynika, że usługa jest takim świadczeniem, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia odnoszący z niego korzyść. Ponadto świadczenie jest opodatkowane, jeżeli jest odpłatne, czyli odbywa się ze wynagrodzeniem. Przy czym musi istnieć związek pomiędzy świadczeniem, a otrzymanym wynagrodzeniem, tj. ze stosunku prawnego musi wynikać korzyść otrzymującego świadczenie i związane z tą korzyścią wynagrodzenie. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć związek bezpośredni i na tyle wyraźny, aby możne powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.


Zatem dla uznana, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.


Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Należy w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council (C- 9/81), TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zidentyfikowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem).

Pojęcie odpłatności pojawiło się również w orzeczeniu z 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (87/227/EWEC), Trybunał wskazał, że termin zapłata stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się. do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu - jak wskazał Trybunał - świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną gdzie podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych. Na dowód może posłużyć fakt, że nie ma żadnego dokumentu księgowego na przyjęcie dotacji w zamian za świadczenie na rzecz przekazującego dotację (np. faktura VAT czy RR). Jest to pomoc publiczna notyfikowana w Komisji Europejskiej, która w żaden sposób nie może być związana z ceną. Ponadto dane dotyczące warunków udzielania pomocy publicznej w formie wyrównania dochodu dla polskich rolników są dostępne na stronie internetowej Komisji Europejskiej, z których wynika że dotacja otrzymana w ramach tego programu nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem VAT.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że „czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Ponadto, jak wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.


W myśl art. 29a ust. 2 ustawy, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust 2. podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.


Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.


Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.


Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Wnioskodawca otrzymał pomoc finansową przyznaną z dnia 2 sierpnia 2018 r. na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń o wartości brutto 436.735,21 zł. oraz z dnia 9 października 2018 r. na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń o wartości brutto 194.949,98 zł.


Stosownie do § 13o Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. 2015 poz. 187 z późn. zm.):

  1. któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności,
  2. będącemu mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia nr 702/2014,
  3. który utrzymuje lub utrzymywał świnie w siedzibie stada, której nadano numer na podstawie ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U z 2017 r. poz. 546), zwanej dalej ustawą, położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na obszarze:
    1. wymienionym w części II lub III załącznika do decyzji wykonawczej Komisji 2014/709/UE z dnia 9 października 2014 r. w sprawie środków kontroli w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich i uchylającej decyzję wykonawczą 2014/178/UE (Dz. Urz. UE L 295 z dnia 11 października 2014, str. 63, z późn. zm.) zwanej dalej, decyzją 2014/709/UE. (Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. U. z 2015 r. poz. 230, 1345, 1346, 1608 i 2089, z 2016 r. poz. 170, 1455, 1912 oraz z 2017 r. poz. 166, 1479, 1640 1818 i 2147. Zmiany wymienionej decyzji zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 41 z dnia 17 lutego 2016 r., str. 46, Dz. Urz. UE L 82 z dnia 8 kwietnia 2015 r., str. 109, Dz. Urz. UE L 129 z dnia 27 maja 2015 r., str. 41, Dz. Urz. UE L 188 z dnia 16 lipca 2015 r., str. 45, Dz. Urz. UE L 203 z dnia 31 lipca 2015 r., str. 14, Dz. Urz. UE L 211 z dnia 8 sierpnia 2015 r., str. 34, Dz. Urz. UE L 218 z dnia 19 sierpnia 2015 r., str. 16, Dz. Urz. UE L 224 z dnia 27 sierpnia 2015 r., str. 39, Dz. Urz. UE l 259 z dnia 6 października 2015 r., str. 27, Dz. Urz. UE L 334 z dnia 22 grudnia 2015, str. 46., Dz. Urz. UE L 35 z dnia 11 lutego 2016 r., str. 12, Dz. Urz. UE L 80 z dnia 31 marca 2016, str. 36, Dz. Urz. UE L 142 z dnia 31 maja 2016 r., str. 14, Dz. Urz. UE L 202 z dnia 28 lipca 2016r., str. 45, Dz. Urz. UE L 217 z dnia 12 sierpnia 2016 r., str. 38, Dz. Urz. UE L 228 z dnia 23 sierpnia 2016 r., str. 33, Dz. Urz. UE L 234 z dnia 31 sierpnia 2016 r., str. 12, Dz. Urz. UE L 270 z dnia 5 października 2016 r., str. 17, Dz. Urz. UE L 293 z dnia 28 października 2016 r., str. 46., Dz. Urz. UE L 334 z dnia 9 grudnia 2016, str. 40, Dz. Urz. UE L 32 z dnia 7 lutego 2017 r., str. 40, Dz. Urz. UE L 50 z dnia 28 lutego 2017 r., str. 82, Dz. Urz. UE L 80 z dnia 25 maca 2017 r., str. 35, Dz. Urz. UE L 114 z dnia 3 maja 2017 r., str. 26, Dz. Urz. UE L 172 z dnia 5 lipca 2017 r., str. 16, Dz. Urz. UE L 182 z dnia 13 lipca 2017 r., str. 42, Dz. Urz. UE L 211 z dnia 17 sierpnia 2017 r., str. 48, Dz. Urz. UE L 229 z dnia 5 września 2017 r., str. 1, Dz. Urz. UE L 264 z dnia 13 października 2017 r., str. 7 oraz Dz. Urz. UE L 304 z dnia 21 listopada 2017 r., str. 57),
    2. zapowietrzonym lub zagrożonym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, ustanowionym zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt - zwanemu dalej „producentem świń” (…).


Zgodnie z § 13o ust. 4 rozporządzenia pomoc, o której mowa w ust 1, jest udzielana na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń:

  1. ze sprzedaży świń z siedziby stada, o której mowa w ust. 1 pkt 3, od 1 lipca 2017 r. - do wysokości obliczonej zgodnie ze sposobem określonym w ust. 11 pkt 1;
  2. w 2017 r. w związku z wprowadzeniem, w tym roku na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt zakazu przemieszczania świń lub obrotu świniami na obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, na którym znajduje się siedziba stada producenta świń - do wysokości obliczonej zgodnie ze sposobem określonym w ust. 11 pkt 2.

W tym miejscu należy wskazać, że istotą wyrównania kwoty dochodu uzyskanego przez producenta świń nie jest płatność za świadczenie lecz rekompensata za utratę tego dochodu za szkodę). W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, jeżeli płatność o charakterze „odszkodowawczym” nie ma bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia, wówczas kwota wypłaconych odszkodowań nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i jako taka nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Biorąc pod uwagę cyt. wyżej przepisy ustawy o podatku od towarów i usług zauważyć należy, że aby dana czynność (dostawa towarów, czy taż świadczenie usług) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego. Otrzymana zapłata powinna być zatem konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia, a zatem otrzymana pomoc finansowa jako rekompensata utraconych dochodów w związku z wystąpieniem choroby ASF nie stanowi również wynagrodzenia za świadczoną usługę. Wypłacona pomoc finansowa jest efektem strat powstałych w gospodarstwie Wnioskodawcy w związku z wystąpieniem ASF na mocy ww. decyzji. Zatem nie jest spełniona przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłaconym odszkodowaniem, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego. Tym samym, w rozpatrywanej sprawie wypłata odszkodowania stanowić będzie rekompensatę finansową za poniesioną szkodę.


Tym samym otrzymane przez Wnioskodawcę środki pieniężne nie stanowią wynagrodzenia za jakiekolwiek świadczenie ze strony Wnioskodawcy, jak również nie stanowią dotacji, subwencji ani dopłaty, o których mowa w art. 29a ustawy.


W konsekwencji, pomoc finansowa na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i rozliczeniu w składanej deklaracji.

W przypadku uznania przez organ wydający interpretację, że przedmiotowa dopłata powinna być opodatkowana podatkiem VAT, zdaniem Wnioskodawcy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wpłynięcia kwoty dopłaty z ARiMR na Wnioskodawcy rachunek bankowy.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).


Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.


Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.


W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynność lub sytuacji,
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.


Dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.


Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.


Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.


Należy w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wyjaśnić należy, że tut. Organ w pełni podziela tezy wyrażone w powołanych przez Stronę orzeczeniach TSUE i NSA.


I tak, w wyroku z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council (C- 9/81), TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem).

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.


W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.


Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Stosownie do treści art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Jak wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.


Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.


Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.


Stosownie do § 13o ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. 2015 poz. 187 z późn. zm.), Agencja udziela pomocy finansowej na realizację innych zadań wynikających z polityki państwa w zakresie rolnictwa i rozwoju wsi, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 6, producentowi świń:

  1. któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności,
  2. będącemu mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia nr 702/2014,
  3. który utrzymuje lub utrzymywał świnie w siedzibie stada, której nadano numer na podstawie ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U z 2017 r. poz. 546), zwanej dalej ustawą, położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na obszarze:
    1. wymienionym w części II lub III załącznika do decyzji wykonawczej Komisji 2014/709/UE z dnia 9 października 2014 r. w sprawie środków kontroli w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich i uchylającej decyzję wykonawczą 2014/178/UE (Dz. Urz. UE L 295 z dnia 11 października 2014, str. 63, z późn. zm.) zwanej dalej, decyzją 2014/709/UE,
    2. zapowietrzonym lub zagrożonym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, ustanowionym zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt - zwanemu dalej „producentem świń” (…).

Zgodnie z § 13o ust. 4 ww. rozporządzenia pomoc, o której mowa w ust 1, jest udzielana na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń:

  1. ze sprzedaży świń z siedziby stada, o której mowa w ust. 1 pkt 3, od 1 lipca 2017 r. - do wysokości obliczonej zgodnie ze sposobem określonym w ust. 11 pkt 1;
  2. w 2017 r. w związku z wprowadzeniem, w tym roku na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt zakazu przemieszczania świń lub obrotu świniami na obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, na którym znajduje się siedziba stada producenta świń - do wysokości obliczonej zgodnie ze sposobem określonym w ust. 11 pkt 2.

Należy podkreślić, że istotą wyrównania kwoty dochodu uzyskanego przez producenta świń jest rekompensata za utratę dochodu (za szkodę). Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.


Zgodnie z § 13o ust. 11 rozporządzenia kwota pomocy, o której mowa w ust. 1 udzielana na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń:

  1. ze sprzedaży świń z siedziby stada, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 od 1 lipca 2017 r. stanowi różnicę między iloczynem liczby świń sprzedanych we wskazanym we wniosku:
    1. kwartale i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym kwartale, a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym kwartale w kolejnych trzech latach przed złożeniem wniosku albo średniej liczby świń sprzedanych w tym samym kwartale w ciągu trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek, z pominięciem kwartału o najwyższej i najniższej wielkości sprzedaży świń, i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie - w przypadku kwartalnych okresów sprzedaży świń wskazanych we wniosku,
    2. półroczu i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym półroczu a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w kolejnych trzech latach przed złożeniem wniosku albo średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w ciągu trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek, z pominięciem półrocza o najwyższej i najniższej wielkości sprzedaży świń i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie - w przypadku półrocznych okresów sprzedaży świń wskazanych we wniosku,
    3. roku i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym roku a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w kolejnych trzech latach przed złożeniem wniosku albo średniej liczby świń sprzedanych w ciągu trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości sprzedaży świń, i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie – w przypadku rocznych okresów sprzedaży świń wskazanych we wniosku.

Jak wynika z powyższych przepisów ustawodawca w § 13o ust. 11 ww. rozporządzenia określił na czym polega utrata dochodu przez producenta świń, gdzie na obszarze znajduje się jego hodowla świń wystąpiła choroba ASF. Utrata dochodu stanowi różnicę między iloczynem liczby świń sprzedanych we wskazanym we wniosku półroczu i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym półroczu, a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w tym samym półroczu w kolejnych trzech latach lub pięciu przed złożeniem wniosku. Jeśli ta różnica istnieje, to jest wartość utraconego dochodu.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną prowadzą w ramach rodzinnego gospodarstwa rolnego hodowlę trzody chlewnej. Wnioskodawca zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy dokonał rejestracji dla celów podatku od towarów i usług. Na obszarze, na którym znajduje się hodowla świń Wnioskodawcy wystąpiła choroba - afrykański pomór świń (ASF). Wnioskodawca miał możliwość uzyskania pomocy z tytułu utraty dochodu w związku z zaistniałym zdarzeniem na podstawie § 13o ust. 1 w związku § l3o ust. 4 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Zgodnie z przepisem § l3o ust. 4 pkt 1 ww. rozporządzenia pomoc, o której mowa w ust 1, jest udzielana na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń ze sprzedaży świń z siedziby stada, o której mowa w ust. 1 pkt 3, od 1 lipca 2017 r. - do wysokości obliczonej zgodnie ze sposobem określonym w ust. 11 pkt 1. Wnioskodawca sprzedaje tuczniki na wolnym rynku różnym podmiotom prowadzącym skup trzody chlewnej. Z tytułu sprzedaży tuczników Wnioskodawca uzyskał średnio niższe ceny sprzedaży świń (niższe w stosunku do lat ubiegłych, w których nie wprowadzono restrykcji w związku ze zwalczaniem ASF). Ponieważ Wnioskodawca uzyskał niższą cenę za sprzedawane na wolnym rynku tuczniki wystąpił z wnioskami do ARiMR o udzielenie pomocy finansowej na wyrównanie kwoty dochodu. Taka pomoc została Wnioskodawcy udzielona.

W tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy otrzymana pomoc finansowa na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń, utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ustosunkowanie się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy wymaga przede wszystkim ustalenia, czy ww. pomoc finansowa wypłacona rolnikowi - producentowi świń przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest wynagrodzeniem z tytułu dokonanej dostawy towarów/wykonania usługi przez tego rolnika na rzecz konkretnego nabywcy (konsumenta) czy też stanowi odszkodowanie za poniesione straty pozostające poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy podatkowe nie definiują pojęcia „odszkodowania”. Zagadnienie to regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.). Odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty.


Zgodnie z art. 361 Kodeksu cywilnego, co do zasady, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.


Istotą odszkodowania nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensatą za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie – co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika.

Dokonując analizy okoliczności niniejszej sprawy należy przede wszystkim mieć na uwadze, że określone dofinansowanie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, wtedy gdy ma ono bezpośredni związek z ceną, a zatem niezbędne jest, aby było ono przyznane konkretnemu podmiotowi w celu umożliwienia mu dostarczenia konkretnych dóbr i usług. Natomiast w analizowanej sprawie pomoc finansowa przekazywana na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń (choroby ASF) nie jest przeznaczona rolnikowi (producentowi świń) w celu sprzedaży przez niego towarów (tuczników) po obniżonej cenie. Kwota tej pomocy jest określana już po sprzedaży (stanowi ona różnicę między iloczynem liczby świń sprzedanych od 1 lipca 2017 r. i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie, a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w analogicznym okresie w trzech ostatnich latach lub trzech latach z okresu pięcioletniego (po odjęciu roku z najwyższymi i najniższymi dochodami) oraz średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie), a zatem pozostaje ona bez wpływu na cenę sprzedanych świń - niższe ceny skupu trzody chlewnej związane są bowiem z pojawieniem się choroby ASF i objęciem określonych obszarów restrykcjami związanymi z jej zwalczaniem, a nie są one powodowane przyznaniem dofinansowania przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W konsekwencji istotę wyrównania kwoty dochodu uzyskanego przez producenta świń stanowi w tym przypadku rekompensata (odszkodowanie) za poniesioną przez tego producenta szkodę w wyniku uzyskania średnio niższych cen sprzedaży świń (niższych w stosunku dla lat ubiegłych, w których nie wprowadzono restrykcji w związku ze zwalczaniem ASF). Zatem skoro wypłacona pomoc finansowa jest efektem strat powstałych w gospodarstwie danego producenta związanych ze zwalczaniem choroby ASF, to pomoc ta nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ponadto – jak wskazano wyżej - kwotę pomocy finansowej przyznanej Wnioskodawcy, w oparciu o ww. przepisy rozporządzenia Rady Ministrów, stanowi różnica między iloczynem liczby świń sprzedanych od 1 lipca 2017 r. (w przyjętym przez danego producenta okresie kwartalnym, półrocznym lub rocznym) i średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie a iloczynem średniej liczby świń sprzedanych w analogicznym okresie w trzech ostatnich latach lub trzech latach z okresu pięcioletniego (po odjęciu roku z najwyższymi i najniższymi dochodami) oraz średniej ceny sprzedaży świń uzyskanej w tym okresie. Z powyższego więc wynika, że hodowca trzody chlewnej uzyskuje przedmiotowe dofinansowanie z uwagi na osiągnięcie niższego dochodu w danym okresie (tj. po 1 lipca 2017 r.) w porównaniu do analogicznego okresu sprzed ostatnich trzech lub pięciu lat przed złożeniem wniosku (a więc wówczas, gdy dany obszar hodowlany nie był objęty restrykcjami związanymi ze zwalczaniem choroby ASF). Z tym, że przy ustalaniu, czy doszło do osiągnięcia niższego dochodu, a zatem czy może (i w jakiej wysokości) zostać przyznana ww. pomoc finansowa na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej przez producenta świń, jest wprawdzie brana pod uwagę liczba i cena świń sprzedanych przez danego producenta w ww. okresach, ale dane te służą jedynie do ustalenia, czy taka pomoc składającemu wniosek (tj. hodowcy trzody chlewnej) przysługuje, a jeśli tak - to w jakiej wysokości. Ze sposobu wyliczenia ww. pomocy finansowej nie można jednak wyciągać wniosku, że pomoc ta stanowi dopłatę do cen świń sprzedanych przez Wnioskodawcę w okresie od dnia 1 września 2017 r. do końca czerwca 2018 r., nie jest ona bowiem elementem wynagrodzenia związanego z dokonaną przez Wnioskodawcę dostawą świń na rzecz konkretnego nabywcy. Jak wskazano bowiem wyżej mamy w tej sytuacji do czynienia z rekompensatą za utratę dochodu przez producenta świń z uwagi na wprowadzone restrykcje związane ze zwalczaniem choroby ASF, która jako nie mieszcząca się w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że otrzymana pomoc na wyrównanie kwoty dochodu uzyskana przez producenta świń, utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń, nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie podlega również rozliczeniu w składanej deklaracji.


Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.


Z uwagi na to, że Organ uznał stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 za prawidłowe, odpowiedź na pytania nr 2 jest bezzasadna.


Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.


Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do § 2 ww. artykułu przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.


Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj