Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.2.2020.1.HS
z 9 marca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 30 grudnia 2019 r. (data wpływu 9 stycznia 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych dokonanych przelewów środków pieniężnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 stycznia 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych dokonanych przelewów środków pieniężnych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Panią A. Wnioskodawczyni zna od 1987 r., wspólnie się wychowały i spędzały czas razem. Wnioskodawczyni traktuje ją jako siostrę, najbliższego członka rodziny. Pani A. i Wnioskodawczyni mieszkają blisko siebie, kontaktują się ze sobą kilka razy dziennie, widzą się prawie codziennie. Każdy wolny od pracy czas, spędzają razem. Wspólnie pokrywają koszty jedzenia, np. niedzielnych obiadów, koszty wyjazdów, spotkań w restauracjach, prezentów dla dzieci, czy też świąt. Pomagają sobie w różnych sytuacjach i wspierają się wzajemnie. Pani A. jest chrzestną córki Wnioskodawczyni, a Wnioskodawczyni jest chrzestną jej syna. Obie wspólnie nawet zakupiły samochód. Najpierw jedno, a później drugie, które jest specjalnie zakupione w celu wspólnego spędzania czasu, gdyż jest to samochód 7 osobowy, a więc rodziny Wnioskodawczyni i Pani A. zmieszczą się w nim. Ponadto do końca lutego 2018 r. (dopóki Wnioskodawczyni nie straciła pracy) wspólnie jeździły do pracy i wracały razem do domu. To daje obraz bardzo bliskich relacji, które pokazują, jak obie rodziny wspólnie żyją. Jednak należy podkreślić, że nie prowadzą wspólnego gospodarstwa, ponieważ Wnioskodawczyni ma swoją rodzinę, a Pani A. swoją. Żadna z nich nie wpływa i nie może decydować o tym na co wydawane są pieniądze przez drugą osobę i jej rodzinę. Mimo to są zgodne i nie mają względem siebie żadnych zobowiązań finansowych. Dokonywanie różnych przelewów związane jest z ich wspólnym życiem.

Wnioskodawczyni uzgodniła z Panią A. (a więc zawarła z nią ustną umowę), że na początku każdego miesiąca począwszy od 4 listopada 2016 r. Pani A. będzie wykonywała przelewy na rachunek bankowy Wnioskodawczyni z uwagi na konieczność zniwelowania opłaty za prowadzenie rachunku bankowego.

Następnie Wnioskodawczyni przelewała tę samą kwotę na rachunek bankowy Pani A. tego samego dnia lub w dniach najbliższych, bez możliwości korzystania z tych środków. Po przyjęciu pieniędzy na konto według ustaleń (zgodnie z umową) i za pośrednictwem przelewu bankowego Wnioskodawczyni zwracała całą kwotę. Wnioskodawczyni nie odniosła żadnej korzyści z wykonania tych przelewów. W trakcie posiadania środków na koncie w żaden sposób Wnioskodawczyni nie była uprawniona do rozporządzania pieniędzmi, które przelewała jej Pani A. i nie korzystała z nich. Proces ten trwał do 3 stycznia 2018 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy od opisanych przelewów pieniędzy, w przypadku braku możliwości rozporządzania powierzonymi środkami, należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych? Jeśli tak, to z jakiego tytułu?

Zdaniem Wnioskodawczyni, jeżeli zamiarem stron było jedynie przelanie pieniędzy (można powiedzieć o krótkotrwałym przechowaniu), bez możliwości rozporządzania powierzonym mieniem, to umowy tej nie można uznać za depozyt nieprawidłowy. W konsekwencji umowa taka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W ocenie Wnioskodawczyni, czynność opisana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem pomiędzy stronami została zawarta umowa i ustalono, że Pani A. nie może rozporządzać powierzonymi jej środkami, a więc nie jest to umowa depozytu nieprawidłowego, od którego należy zapłacić podatek.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przywołała interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 czerwca 2016 r. Znak: IBPB-2-1/4514-192/16/AD.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zamkniętym katalogu umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie przewidują umowy przechowania. Katalog ten zawiera umowę depozytu nieprawidłowego (art. 1 ust. 1 pkt j) ustawy; winno być: art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy), która jest zbliżona do umowy przechowania, są to jednak odrębne instytucje. Jak bowiem stanowi art. 845 Kodeksu cywilnego, jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Organ wskazał, iż umowa depozytu nieprawidłowego ma specyficzny charakter łącząc w sobie umowę przechowania i umowę pożyczki. Przy czym strony zawierają umowę depozytu nieprawidłowego, jeżeli przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Możliwość rozporządzania powierzonymi pieniędzmi pozwala odróżnić umowę depozytu nieprawidłowego od pożyczki. Z uwagi na fakt, iż osoba w żaden sposób nie rozporządzała pieniędzmi i nie odniosła z umowy żadnej korzyści, zawarta przez nią umowa ma charakter umowy przechowania, a zatem nie ma podstaw do uiszczania od niej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto Wnioskodawczyni wyjaśniła, że wniosek o interpretację składa dopiero teraz, gdyż była przekonana, że realizacja wskazanych przelewów nie wymagała opłacenia podatku. Wątpliwość ta pojawiła się dopiero teraz. Składa wniosek o indywidualną interpretację, aby mieć pewność, że jej stanowisko w tej sprawie jest słuszne.

W końcowej części swojego stanowiska Wnioskodawczyni oświadczyła, że według jej wiedzy sprawa, którą opisuje, nie jest w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1519 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tym, charakterystycznym dla zakresu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest zamknięty katalog czynności i zdarzeń, które są opodatkowane tym podatkiem – opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych są tylko czynności enumeratywnie i wprost wskazane w przytoczonym wyżej przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Stosownie natomiast do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania są umowy depozytu nieprawidłowego.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.) – dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Na podstawie art. 835 Kodeksu cywilnego – przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie.

W myśl art. 839 Kodeksu cywilnego – przechowawcy nie wolno używać rzeczy bez zgody składającego, chyba że jest to konieczne do jej zachowania w stanie niepogorszonym.

Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego – jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu; przepisy te zawarte są w art. 835-844 Kodeksu cywilnego.

Depozyt nieprawidłowy uznawany jest albo za odmianę zwykłej umowy przechowania, instytucję odrębną od umowy pożyczki, albo odrębny typ umowy nazwanej. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego ma obowiązek oddać taką samą ilość pieniędzy (rzeczy), ale niekoniecznie tę samą.

Depozyt nieprawidłowy ma miejsce wtedy, gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Do przyjęcia depozytu nieprawidłowego nie jest konieczne wyraźne zastrzeżenie tego w umowie, niemniej dla zastosowania art. 845 Kodeksu cywilnego konieczne jest ustalenie, że przechowawca uprawniony został do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub rzeczami oznaczonymi co do gatunku.

Upoważnienie do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi jest dla bytu umowy depozytu nieprawidłowego konieczne – sam fakt oddania na przechowanie pieniędzy nie tworzy bowiem jeszcze stosunku depozytu nieprawidłowego z prawem rozporządzania nimi.

Przechowawca „nieprawidłowy” nabywa na własność przedmiot depozytu i może nim rozporządzać tak, jak w umowie pożyczki. Depozyt nieprawidłowy różni się jednak od pożyczki tym, że jest zawierany w interesie składającego. Nie można utożsamiać depozytu nieprawidłowego z pożyczką. Depozyt nieprawidłowy może być odpłatny lub nieodpłatny.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni zawarła ustną umowę ze swoją długoletnią, bliską przyjaciółką Panią A., na podstawie której ustalono, że na początku każdego miesiąca począwszy od 4 listopada 2016 r. Pani A. będzie wykonywała przelewy środków pieniężnych na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, z uwagi na konieczność zniwelowania opłaty za prowadzenie rachunku bankowego. Następnie Wnioskodawczyni poprzez przelew bankowy przelewała tę samą kwotę na rachunek bankowy Pani A. tego samego dnia lub w dniach najbliższych, bez możliwości korzystania przez siebie z przekazanych środków oraz rozporządzania nimi. Proces ww. wzajemnych przelewów środków pieniężnych trwał do 3 stycznia 2018 r.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro – jak wynika z treści wniosku – cykliczne czynności przekazywania pieniędzy na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, nie nastąpiły w wykonaniu umowy depozytu nieprawidłowego (Wnioskodawczyni nie mogła bowiem rozporządzać przelanymi na jej rachunek pieniędzmi) lecz na skutek udostępnienia przez Wnioskodawczynię własnego rachunku bankowego celem przelania przez Panią A. środków pieniężnych z uwagi na konieczność zniwelowania opłaty za prowadzenie rachunku bankowego, to należy zgodzić się z Wnioskodawczynią, że czynności opisane we wniosku nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Nie mieszczą się one bowiem w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym na Wnioskodawczyni nie ciąży z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Należy nadmienić, iż jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Dla oceny rzeczywistego charakteru umowy, istotnego znaczenia nabiera ustalenie jej treści, zwłaszcza w części odnoszącej się do obowiązków i uprawnień Wnioskodawczyni. Ocena taka jednakże wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego, które nie jest możliwe w ramach wydawania interpretacji indywidualnych na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Postępowanie o udzielenie interpretacji ma bowiem na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). W postępowaniu tym organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ogranicza się do dokonania subsumcji przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego pod określony przepis prawa podatkowego. Organ podatkowy wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie może bowiem prowadzić postępowania ani podejmować rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego trybu orzekania, w tym w postępowaniu kontrolnym czy podatkowym w oparciu o konkretną dokumentację.

W związku z tym tut. Organ opiera się na wskazaniu Wnioskodawczyni, że w sprawie doszło do krótkotrwałego przechowania pieniędzy bez możliwości rozporządzania nimi przez Wnioskodawczynię. Natomiast ocena konkretnych rzeczywistych okoliczności sprawy może nastąpić wyłącznie w oparciu o dokumenty zgromadzone w postępowaniu podatkowym.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła dokument. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest zobowiązany ani uprawniony do oceny dokumentów; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.