Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.3.2020.2.HS
z 26 marca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 stycznia 2020 r. (data wpływu 15 stycznia 2020 r.), uzupełnionym 20 marca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania pomocy od Fundacji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 stycznia 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania pomocy od Fundacji.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 9 marca 2020 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4015.3.2020.1.HS wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 20 marca 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest podopiecznym korzystającym z pomocy finansowej Fundacji, posiadającej status organizacji pożytku publicznego oraz mającej wśród celów statutowych pomoc osobom niepełnosprawnym (do których – w stopniu znacznym – zalicza się Wnioskodawca). Jest zawierana umowa między darczyńcą (podmiot prawa cywilnego niepowiązany osobowo ani kapitałowo z Fundacją ani Wnioskodawcą), a obdarowaną – Fundacją. W umowie tej Fundacja oświadcza, iż prowadzi działalność charytatywną na rzecz osób niepełnosprawnych oraz, że jednym z jej podopiecznych oraz Beneficjentem programów pomocy przez nią prowadzonych jest Wnioskodawca, który posiada przypisane do jego osoby subkonto rachunku bankowego Fundacji. W umowie Fundacja oświadcza też, iż zgodnie ze statutem jest uprawniona do przyjmowania darowizn, posiada także status organizacji pożytku publicznego. Na mocy Umowy darczyńca przekazuje Fundacji z przeznaczeniem dla Wnioskodawcy jako konkretnie wskazanego beneficjenta określone świadczenie rzeczowe o wartości wyższej niż 4.902,00 zł. Fundacja w umowie potwierdza również, iż z uwagi cel darowizny leży w zakresie działalności pożytku publicznego. Przedmiot darowizny zostanie przekazany Wnioskodawcy poprzez jego wysyłkę na adres zamieszkania przez darczyńcę.

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku wskazał, że między Fundacją, a Wnioskodawcą nie jest zawierana umowa darowizny. Przysporzenie następuje na podstawie objęcia Wnioskodawcy opieką i wynika z celów statutowych Fundacji, która stanowi organizację pożytku publicznego. Darowizna jest zawarta między Fundacją a Darczyńcą. Stronami w Umowie jest Darczyńca i Obdarowany czyli Fundacja, podopieczny Fundacji (Wnioskodawca) nie jest stroną umowy tylko darowiznę przyjmuje. Jest to darowizna dla Fundacji i jest przez nią rozliczana. Konkretny dar rzeczowy otrzymany przez Fundację zostaje rozdysponowany zgodnie z wolą Darczyńcy (w tym przypadku wola Darczyńcy, jest taka by Darowizna została przekazana dla Wnioskodawcy).

Wnioskodawca zawarł Porozumienie oraz zaakceptował regulamin Fundacji, aby móc zostać jej beneficjentem. Jednym z celów Fundacji jest gromadzenie i właściwe wykorzystanie środków finansowych i rzeczowych pochodzących z darów osób fizycznych i prawnych na rzecz jej beneficjentów (w tym przypadku na rzecz Wnioskodawcy).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu ww. darowizny Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest on zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn od otrzymanego wsparcia rzeczowego. Stronami umowy są Fundacja i podmiot trzeci – darczyńca i to między tymi stronami zawierana jest umowa. Konsens stron, niezbędny dla zaistnienia skutku w postaci zawarcia ważnej umowy, jest pomiędzy darczyńcą, a obdarowanym, czyli Fundacją. Wobec stron umowy Wnioskodawca jest osobą trzecią. Wsparcie rzeczowe –przedmiot darowizny – jest rozliczany przez Fundację i tam księgowany. To, że finalnym jego beneficjentem, zgodnie z wolą darczyńcy, jest Wnioskodawca nie zmienia faktu istnienia porozumienia i zawarcia kontraktu między darczyńcą, a obdarowaną Fundacją, która w następstwie zawartej umowy zajmuje się uregulowaniem wszelkich formalności związanych z przekazaniem daru rzeczowego. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej wydanej 13 grudnia 2017 r. w sprawie Znak: 0111-KDIB4.4015.170.2017.2.BB stwierdził, że w przypadku otrzymania bezpłatnej pomocy (w tym przypadku – od fundacji), decydujące znaczenie ma treść konkretnej umowy wiążącej strony, która przesądza o kwalifikacji formy prawnej świadczonej pomocy. To konkretna instytucja – fundacja – powinna przesądzać, jaki będzie charakter prawny przysporzenia: czy będzie to darowizna, czy też świadczenie nieodpłatne wynikające z innego stosunku prawnego. Strony mogą dokonać wyboru rodzaju czynności prowadzącej do udzielenia pomocy i wybrać najkorzystniejsze dla siebie (w zakresie podatkowym) rozwiązanie. Wynika to również z ogólnej zasady swobody zawierania umów wyrażonej w Kodeksie cywilnym. Kwalifikowanie każdego nieodpłatnego przysporzenia jako darowizny będzie nieuzasadnione.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1813) – podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Z uwagi na fakt, że przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145, ze zm.) – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego – oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy – obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy – podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Według art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie – ust. 2 art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy – wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe – art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 14 ust. 3 tejże ustawy do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III – innych nabywców.
   
   

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy – podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości otrzymanej darowizny, według tabeli określonej w tym przepisie. Dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej stawka podatku wynosi:

• 12% dla darowizn do kwoty 10.278 zł,
• 1.233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10.278 zł dla darowizn w przedziale od 10.278 zł do 20.556 zł,
• 2.877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20.556 zł dla darowizn o wartości przekraczającej 20.556 zł.
  
  

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Jak wynika z powyższego, przy uwzględnieniu postanowień art. 9 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn wystąpi w przypadku, jeżeli spełnione będą łącznie warunki:

1. pomoc będzie świadczona na podstawie umowy darowizny, w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego i będzie miała postać rzeczy (w tym pieniędzy) lub prawa majątkowego oraz
2. wartość darowizny – od tej samej osoby (podmiotu) przekroczy w okresie 5 lat kwotę wolną od podatku (dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej – kwotę 4.902 zł).
   
   

Zatem decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem od spadków i darowizn, w przypadku otrzymania bezpłatnej pomocy np. od fundacji, ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, a tym samym treść konkretnej umowy wiążącej strony. O tym czy dokonana czynność ma charakter prawny darowizny (art. 888 Kodeksu cywilnego), czy też jest to świadczenie nieodpłatne wynikające z innego stosunku prawnego winna przesądzać konkretna instytucja (fundacja), która podejmuje decyzje o świadczeniu pomocy. Strony mogą bowiem dokonać wyboru rodzaju czynności prowadzącej do udzielania pomocy, przy wykorzystaniu nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów, postanowień statutu tych instytucji, ale również z uwzględnieniem skutków podatkowych tych czynności, wybierając najkorzystniejsze w tym zakresie rozwiązanie.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest podopiecznym korzystającym z pomocy finansowej Fundacji, posiadającej status organizacji pożytku publicznego oraz mającej wśród celów statutowych pomoc osobom niepełnosprawnym (do których – w stopniu znacznym – zalicza się Wnioskodawca). Jest zawierana umowa między darczyńcą (podmiot prawa cywilnego niepowiązany osobowo ani kapitałowo z Fundacją ani Wnioskodawcą), a obdarowaną – Fundacją. W umowie tej Fundacja oświadcza, iż prowadzi działalność charytatywną na rzecz osób niepełnosprawnych oraz, że jednym z jej podopiecznych oraz Beneficjentem programów pomocy przez nią prowadzonych jest Wnioskodawca, który posiada przypisane do jego osoby subkonto rachunku bankowego Fundacji. W umowie Fundacja oświadcza też, iż zgodnie ze statutem jest uprawniona do przyjmowania darowizn, posiada także status organizacji pożytku publicznego. Na mocy Umowy darczyńca przekazuje Fundacji z przeznaczeniem dla Wnioskodawcy jako konkretnie wskazanego beneficjenta określone świadczenie rzeczowe o wartości wyższej niż 4.902,00 zł. Fundacja w umowie potwierdza również, iż z uwagi cel darowizny leży w zakresie działalności pożytku publicznego. Przedmiot darowizny zostanie przekazany Wnioskodawcy poprzez jego wysyłkę na adres zamieszkania przez darczyńcę. Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku wskazał, że między Fundacją, a Wnioskodawcą nie jest zawierana umowa darowizny. Przysporzenie następuje na podstawie objęcia Wnioskodawcy opieką i wynika z celów statutowych Fundacji, która stanowi organizację pożytku publicznego. Darowizna jest zawarta między Fundacją a Darczyńcą. Stronami w Umowie jest Darczyńca i Obdarowany czyli Fundacja, podopieczny Fundacji (Wnioskodawca) nie jest stroną umowy tylko darowiznę przyjmuje. Jest to darowizna dla Fundacji i jest przez nią rozliczana. Konkretny dar rzeczowy otrzymany przez Fundację zostaje rozdysponowany zgodnie z wolą Darczyńcy (w tym przypadku wola Darczyńcy, jest taka by Darowizna została przekazana dla Wnioskodawcy).

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku i jego uzupełnieniu stan faktyczny należy przyjąć, że pomoc świadczona przez Fundację nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zakwalifikowanie każdego nieodpłatnego przysporzenia jako darowizny w każdym przypadku jest nieuzasadnione. Nie każde bowiem bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc świadczona przez różnego rodzaju instytucje (fundacje, organizacje pożytku publicznego) na rzecz osoby fizycznej, może być traktowana jako darowizna, bowiem może wynikać z innego tytułu prawnego.

Zatem, mając na względzie powyższe oraz przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, iż pomoc, która będzie świadczona przez ww. Fundację będącą organizacją pożytku publicznego na rzecz osoby fizycznej – Wnioskodawcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, skoro – jak wynika z wniosku – nie będzie przekazywana w formie umowy darowizny.

To oznacza, że po stronie Wnioskodawcy nie powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.