2020.04.10 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-1.4010.16.2020.2.AT
z 10 kwietnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 10 stycznia 2020 r. (który wpłynął w tym samym dniu za pośrednictwem e-PUAP), uzupełnionym 17 marca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zwolnienia od opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu wynagrodzenia otrzymanego od przedsiębiorstwa przesyłowego za ustanowienie służebności przesyłu i zrzeczenie się roszczeń na przyszłość na nieruchomościach Spółdzielni w części dotyczącej:

lokali mieszkalnych zamieszkałych przez członków Spółdzielni i wydatkowanych na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych – jest prawidłowe,
w pozostałym zakresie – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 stycznia 2020 r. do tutejszego organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zwolnienia od opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu wynagrodzenia otrzymanego od przedsiębiorstwa przesyłowego za ustanowienie służebności przesyłu i zrzeczenie się roszczeń na przyszłość na nieruchomościach Spółdzielni.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 4 marca 2020 r. Znak: 0111-KDIB2-1.4010.16.2020.1.AT wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 17 marca 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółdzielnią mieszkaniową, działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 845). Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy, przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest m.in. zarządzanie nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków. Mienie spółdzielni obejmuje budynki mieszkalne, budynki o innym przeznaczeniu (garaże wolnostojące, budynki handlowo-usługowe) oraz grunty zabudowane i niezabudowane. Spółdzielnia jest współwłaścicielem nieruchomości stanowiących jej mienie wraz z osobami, na rzecz których ustanowiona została odrębna własność lokali w poszczególnych nieruchomościach. Ponadto do niektórych gruntów spółdzielni przysługuje prawo użytkowania wieczystego. Na nieruchomościach stanowiących mienie spółdzielni położone są urządzenia infrastruktury przesyłowej, stanowiące własność X Sp. z o.o. Za pośrednictwem części z tych urządzeń Y Sp. z o.o. dostarcza ciepło podmiotom trzecim, innym niż Wnioskodawca. W związku z powyższym spółdzielnia w dniu 7 listopada 2019 r. zawarła z X Sp. z o.o. umowę ramową, określającą warunki ustanowienia na nieruchomościach spółdzielni służebności przesyłu oraz wysokość wynagrodzenia z tego tytułu na rzecz spółdzielni. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności oraz za zrzeczenie się roszczeń przez spółdzielnię na przyszłość będzie ustalane każdorazowo jako iloczyn powierzchni nieruchomości zajmowanej przez urządzenia na danej nieruchomości oraz ustalonej stawki wynagrodzenia za metr kwadratowy.

1. Zaistniały stan faktyczny.

W wykonaniu powołanej wyżej umowy ramowej w dniu 29 listopada 2019 r. zarząd spółdzielni złożył oświadczenie w formie aktu notarialnego o ustanowieniu na rzecz Z Sp. z o.o. służebności przesyłu na nieruchomościach, do których spółdzielni przysługuje prawo użytkowania wieczystego lub prawo własności. W żadnej z tych nieruchomości nie znajdują się lokale na prawach odrębnej własności. Na nieruchomościach tych położone są urządzenia przesyłowe takie jak: sieci ciepłownicze, komory, sieci drenażowe, studzienki rewizyjne. Nieruchomości obciążone służebnościami stanowią w części niezabudowane tereny mieszkaniowe (tzw. mienie wspólne spółdzielni - tereny zielone, place zabaw, komunikacja między budynkami), a w części działki zabudowane budynkami handlowo-usługowymi, z których wynajmu spółdzielnia uzyskuje dochody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Za ustanowienie służebności przesyłu oraz zrzeczenie się roszczeń na przyszłość spółdzielnia w dniu 20 grudnia 2019 r. otrzymała uzgodnione w umowie ramowej wynagrodzenie, powiększone o podatek VAT. Podatek VAT został odprowadzony do właściwego Urzędu Skarbowego. Wynagrodzenie zostało obliczone odrębnie dla każdej nieruchomości obciążonej. Kwota wynagrodzenia zostanie przez spółdzielnię przeznaczona w całości na cele gospodarki zasobami mieszkaniowymi, tj. na dofinansowanie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni.

2. Zdarzenie przyszłe.

W wykonaniu powołanej wyżej umowy ramowej zarząd spółdzielni zamierza złożyć oświadczenie w formie aktu notarialnego o ustanowieniu na rzecz Z Sp. z o.o. służebności przesyłu na nieruchomościach, których spółdzielnia jest współwłaścicielem wraz z właścicielami odrębnych lokali mieszkalnych i niemieszkalnych. Nieruchomości te są zabudowane budynkami mieszkalnymi oraz niemieszkalnymi - garażami. Na przedmiotowych nieruchomościach położone są urządzenia przesyłowe takie jak: sieci ciepłownicze, komory, sieci drenażowe, studzienki rewizyjne, rurociągi na ścianach budynku. Za ustanowienie służebności spółdzielnia otrzyma wynagrodzenie obliczone zgodnie z umową ramową. Kwota wynagrodzenia zostanie przez spółdzielnię przeznaczona w całości na zasilenie funduszu przeznaczonego na remonty zasobów mieszkaniowych. Fundusz ten jest odrębnie ewidencjonowany dla każdej nieruchomości. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności zostanie zaksięgowane na fundusze remontowe tych nieruchomości, na których zostaną ustanowione odpłatne służebności przesyłu, odpowiednio do powierzchni nieruchomości zajętych przez urządzenia infrastruktury przesyłowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy dochód uzyskany przez Wnioskodawcę z tytułu wynagrodzenia otrzymanego od przedsiębiorstwa przesyłowego za ustanowienie służebności przesyłu na nieruchomościach niezabudowanych budynkami handlowo-usługowymi i zrzeczenia się roszczeń na przyszłość korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, jako dochód uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, jeżeli zostanie przez Wnioskodawcę w całości przeznaczony na cele związane z utrzymaniem tych zasobów?
Czy dochód, który Wnioskodawca uzyska z tytułu wynagrodzenia otrzymanego od przedsiębiorstwa przesyłowego z tytułu ustanowienia służebności i zrzeczenia się roszczeń na przyszłość korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, jako dochód uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, jeżeli zostanie przez Wnioskodawcę w całości przeznaczony na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, tj. na fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych?

(pytania oznaczone we wniosku Nr 1.1. i 2.1.)

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie zaistniałego stanu faktycznego.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowy dochód należy uznać za zwolniony z podatku dochodowego od osób prawnych. Pojęcie gospodarki zasobami mieszkaniowymi nie jest prawnie zdefiniowane. Przez „zasoby mieszkaniowe” należy rozumieć nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, a także ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie. Do „zasobów mieszkaniowych” należy zaliczyć również grunty, na których posadowione są budynki mieszkalne bądź inne budynki, których istnienie jest niezbędne do prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, np. budynki administracyjno-gospodarcze (wyrok WSA w Krakowie z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Kr 1407/12). Urządzenia infrastruktury przesyłowej stanowią w większości sieci i urządzenia podziemne, przebiegające przez nieruchomości gruntowe spółdzielni, stanowiące tereny służące do wspólnego użytku przez mieszkańców, np. parkingi, place zabaw, drogi dojazdowe do budynków, chodniki, tereny zielone rekreacyjne. Nieruchomości te stanowią w ocenie Wnioskodawcy zasoby mieszkaniowe, ponieważ są one niezbędne do prawidłowego korzystania z lokali mieszkalnych oraz zwiększają ich użyteczność. Wynagrodzenie uzyskane od osoby trzeciej z tytułu obciążenia tych zasobów ograniczonymi prawami rzeczowymi stanowi zatem dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Wynagrodzenie to zgodnie z decyzją zarządu spółdzielni zostanie w całości przeznaczone na dofinansowanie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy dochód ten podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Opodatkowaniu podlega jedynie dochód za ustanowienie służebności na tych nieruchomościach, na których posadowione są budynki handlowo-usługowe, z których wynajmu spółdzielnia uzyskuje dochody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie zdarzenia przyszłego.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowy dochód będzie zwolniony z podatku dochodowego od osób prawnych. Dochód ten stanowi przychód spółdzielni z nieruchomości wspólnej, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Pojęcie gospodarki zasobami mieszkaniowymi nie jest prawnie zdefiniowane. Przez „zasoby mieszkaniowe” należy rozumieć nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, a także ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie. Do „zasobów mieszkaniowych” należy zaliczyć również grunty, na których posadowione są budynki mieszkalne bądź inne budynki, których istnienie jest niezbędne do prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, np. budynki administracyjno-gospodarcze (wyrok WSA w Krakowie z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Kr 1407/12). Urządzenia infrastruktury przesyłowej stanowią w większości sieci i urządzenia podziemne, przebiegające przez nieruchomości gruntowe spółdzielni, stanowiące tereny służące do wspólnego użytku przez mieszkańców, np. parkingi, place zabaw, drogi dojazdowe do budynków, chodniki, tereny zielone rekreacyjne. Nieruchomości te stanowią w ocenie Wnioskodawcy zasoby mieszkaniowe, ponieważ są one niezbędne do prawidłowego korzystania z lokali mieszkalnych oraz zwiększają ich użyteczność. Wynagrodzenie uzyskane od osoby trzeciej z tytułu obciążenia tych zasobów ograniczonymi prawami rzeczowymi stanowią zatem dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Wynagrodzenie to zgodnie z decyzją zarządu spółdzielni zostanie w całości przeznaczone na fundusze remontowe poszczególnych nieruchomości. Prowadzenie przez spółdzielnię remontów stanowi jeden z głównych aspektów gospodarki jej zasobami mieszkaniowymi. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy dochód ten będzie podlegał w całości zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest w części prawidłowe a w części nieprawidłowe.

Zasady funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych określa ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 845 ze zm.).

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, celem spółdzielni mieszkaniowej, jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy, przedmiotem działalności spółdzielni może być:

budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;
budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;
budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;
udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych;
budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Stosownie do treści art. 1 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, spółdzielnia ma obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków.

Na podstawie art. 1 ust. 6 ww. ustawy, spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta związana jest bezpośrednio z realizacją celu zaspokajania potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin.

Z treści art. 6 ust. 3 powyższej ustawy wynika także, że spółdzielnia tworzy fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych. Odpisy na ten fundusz obciążają koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Obowiązek świadczenia na fundusz dotyczy członków spółdzielni, właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali.

W kwestiach podatku dochodowego spółdzielnia mieszkaniowa – jako podmiot posiadający osobowość prawną – podlega ogólnym regułom przewidzianym w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.).

Jednocześnie, nie została ona wymieniona przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako podmiot, który jest zwolniony od podatku.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Z art. 7 ust. 2 tej ustawy wynika z kolei, że dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Taka, a nie inna konstrukcja przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powoduje więc, że kluczowe znaczenie dla ustalenia zasad opodatkowania podatkiem dochodowym mają: po pierwsze - przychód, a po drugie - koszty jego uzyskania.

I tak, przychodami podatkowymi, o których mowa w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Jednocześnie za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że Spółdzielnia jest współwłaścicielem nieruchomości stanowiących jej mienie wraz z osobami, na rzecz których ustanowiona została odrębna własność lokali w poszczególnych nieruchomościach. Ponadto do niektórych gruntów spółdzielni przysługuje prawo użytkowania wieczystego. Na nieruchomościach stanowiących mienie spółdzielni położone są urządzenia infrastruktury przesyłowej, stanowiące własność X Sp. z o.o. Za pośrednictwem części z tych urządzeń Y Sp. z o.o. dostarcza ciepło podmiotom trzecim, innym niż Wnioskodawca. W związku z powyższym spółdzielnia w dniu 7 listopada 2019 r. zawarła z X Sp. z o.o. umowę ramową, określającą warunki ustanowienia na nieruchomościach spółdzielni służebności przesyłu oraz wysokość wynagrodzenia z tego tytułu na rzecz spółdzielni. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności oraz za zrzeczenie się roszczeń przez spółdzielnię na przyszłość będzie ustalane każdorazowo jako iloczyn powierzchni nieruchomości zajmowanej przez urządzenia na danej nieruchomości oraz ustalonej stawki wynagrodzenia za metr kwadratowy.

W wykonaniu powołanej wyżej umowy ramowej w dniu 29 listopada 2019 r. zarząd spółdzielni złożył oświadczenie w formie aktu notarialnego o ustanowieniu na rzecz Z Sp. z o.o. służebności przesyłu na nieruchomościach, do których spółdzielni przysługuje prawo użytkowania wieczystego lub prawo własności. Na żadnej z tych nieruchomości nie znajdują się lokale na prawach odrębnej własności. Na nieruchomościach tych położone są urządzenia przesyłowe takie jak: sieci ciepłownicze, komory, sieci drenażowe, studzienki rewizyjne. Nieruchomości obciążone służebnościami stanowią w części niezabudowane tereny mieszkaniowe (tzw. mienie wspólne spółdzielni - tereny zielone, place zabaw, komunikacja między budynkami), a w części działki zabudowane budynkami handlowo-usługowymi, z których wynajmu spółdzielnia uzyskuje dochody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Za ustanowienie służebności przesyłu oraz zrzeczenie się roszczeń na przyszłość spółdzielnia w dniu 20 grudnia 2019 r. otrzymała uzgodnione w umowie ramowej wynagrodzenie, powiększone o podatek VAT. Podatek VAT został odprowadzony do właściwego Urzędu Skarbowego. Wynagrodzenie zostało obliczone odrębnie dla każdej nieruchomości obciążonej. Kwota wynagrodzenia zostanie przez spółdzielnię przeznaczona w całości na cele gospodarki zasobami mieszkaniowymi, tj. na dofinansowanie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni.

Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Przedmiotem powyższego zwolnienia jest zatem dochód uzyskany przez wskazane w powołanym przepisie podmioty ze źródła, jakim jest działalność w zakresie gospodarki zasobami mieszkaniowymi, jeżeli został przeznaczony na cele preferowane przez ustawodawcę, tj. cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Wobec tego opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają dochody uzyskane z:

gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych oraz
innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet wówczas, gdy zostaną przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji „gospodarki zasobami mieszkaniowymi” oraz „zasobów mieszkaniowych”. Odnosząc się do znaczenia tych pojęć funkcjonującego w języku powszechnym, należy przyjąć, że „gospodarka” – w kontekście omawianego przypadku – oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś, „zasób” to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś, natomiast „mieszkanie” to pomieszczenie, w którym się mieszka (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN 1996, pod red. M. Szymczaka). Przymiotnik „mieszkaniowy”, „mieszkaniowe” określa zatem rzeczy związane z mieszkaniem, odnoszące się do mieszkania. Zatem, termin zasoby mieszkaniowe dotyczy obiektów mieszkalnych, przeznaczonych do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych.

Wobec powyższego, gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje zarządzanie i dysponowanie zgromadzonym zbiorem rzeczy, służących celom mieszkaniowym lub związanych z zamieszkiwaniem. Jej istota sprowadza się do działań służących prawidłowej eksploatacji tych zasobów i utrzymaniu substancji mieszkaniowej w stanie niepogorszonym.

Uwzględniając charakter opłat wnoszonych przez właścicieli lokali oraz pokrywanych z nich kosztów, uzasadnione jest rozumienie pojęcia zasoby mieszkaniowe, użytego w art. 17 ust. 1 pkt 44 updop, nie tylko jako obejmującego lokale mieszkalne, ale również innego rodzaju pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające jego sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie.

W konsekwencji, przez pojęcie „zasoby mieszkaniowe” należy rozumieć:

budynki mieszkalne wraz z wyposażeniem technicznym oraz przynależnymi do nich pomieszczeniami, w szczególności: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, garaże;
pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe;
urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się ww. budynki: zbiorniki – doły gnilne, szamba, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), budowle komunikacyjne (np. drogi osiedlowe, ulice, chodniki), inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych (np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci);
grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których posadowione są budynki mieszkalne.

Z powyższego wynika, że zasoby mieszkaniowe, to nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia oraz urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie.

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu art. 12 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody, osiągnięte z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów, gdyż nie będzie spełniony jeden z kumulatywnych warunków wskazanych w cytowanym art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Lokale użytkowe nie wchodzą w skład zasobów mieszkaniowych. Nie należą one do żadnej ze wskazanych powyżej grup pomieszczeń pozostałych i urządzeń, wchodzących w skład zasobów mieszkaniowych. Ich istnienie nie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców (ułatwiających dostęp do budynku mieszkalnego, zapewniających sprawne jego funkcjonowanie i administrowanie).

Pojęcie zasobów mieszkaniowych w kontekście gospodarowania nimi nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Oznacza to, że przy ustaleniu jego znaczenia nie tylko dopuszczalne, ale i celowe jest uwzględnienie reguł wykładni systemowej. Możliwości takiej nie wyklucza przy tym autonomia prawa podatkowego. Dokonując wykładni pojęcia „zasoby mieszkaniowe” dopuszczalne jest odwołanie się do normy powołanego art. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych a w konsekwencji posługiwanie się, jako jednym z kryteriów, statusem prawnym podmiotu korzystającego z takich zasobów.

Jak wynika z powołanych na wstępie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawowym obowiązkiem spółdzielni mieszkaniowych jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin nie zaś potrzeb mieszkaniowych dowolnych osób.

Podkreślić należy, że wszelkie świadczenia i usługi na rzecz podmiotów niebędących członkami spółdzielni mieszkaniowej, pozostają bez związku z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych członków oraz ich rodzin i nie stanowią gospodarki zasobami mieszkaniowymi w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 cyt. ustawy. Zatem uzyskany z tego tytułu dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na zasadach ogólnych.

Z kolei z przytoczonej powyżej definicji zasobów mieszkaniowych wynika, że kluczowe znaczenie dla zaliczenia określonego obiektu (pomieszczenia) do tychże zasobów, ma związek takiego obiektu z lokalem mieszkalnym, w szczególności, jeżeli umożliwia ono prawidłowe i normalne korzystanie z takiego lokalu.

Przykładowo garaże mieszczą się w pojęciu zasobów mieszkaniowych, jeśli są w określony sposób przypisane do znajdujących się w budynku mieszkalnym lokali mieszkalnych wykorzystywanych przez osoby będące członkami spółdzielni. W przypadku natomiast, gdy garaże służą osobom trzecim, tracą związek z celami mieszkaniowymi, gdyż są wykorzystywane w działalności innej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Zatem, przychodów uzyskanych z tytułu użytkowania lokali mieszkalnych oraz garaży, jak i pozostałej infrastruktury przez osoby nieposiadające członkostwa w Spółdzielni Mieszkaniowej nie można uznać za przychody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Z tej przyczyny dochody z ww. tytułów uzyskiwane od osób, które nie są członkami Spółdzielni nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania.

Za taką bowiem interpretacją przemawia wynikający z treści art. 1 ust. 1 u.s.m. zasadniczy cel działalności spółdzielni mieszkaniowej, którego realizacji służą zasoby mieszkaniowe. Wszelkie usługi na rzecz podmiotów niebędących członkami spółdzielni pozostają bez związku z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin i nie stanowią, zatem gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Podobny pogląd wyraził również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 czerwca 2015 r. sygn. akt II FSK 1025/13, w którym stwierdził, że (...) wszelkie usługi na rzecz podmiotów niebędących członkami spółdzielni mieszkaniowej, w tym także wynajmowanie garaży, pozostają bez związku z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych członków oraz ich rodzin i nie stanowią gospodarki zasobami mieszkaniowymi w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p. Zgodnie zatem z poglądem zaprezentowanym przez ten Sąd przy poprzednim rozpoznaniu sprawy (I SA/Wr 945/11), uzyskany z tego tytułu dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na zasadach ogólnych.

Wobec powyższego dochody uzyskane przez Wnioskodawcę z tytułu wynagrodzenia otrzymanego od przedsiębiorstwa przesyłowego za ustanowienie służebności przesyłu i zrzeczenie się roszczeń na przyszłość w części dotyczącej lokali mieszkalnych służących mieszkańcom będącym członkami spółdzielni mieszczą się w pojęciu „zasoby mieszkaniowe” w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 updop. Za taką bowiem interpretacją przemawia wynikający z treści art. 1 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zasadniczy cel ich działalności, którego realizacji służą zasoby mieszkaniowe.

Tym samym, w zakresie w jakim uzyskany przez Wnioskodawcę dochód pochodzi z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w ww. rozumieniu oraz o ile przeznaczony i wydatkowany jest na utrzymanie zasobów mieszkaniowych podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 updop. Zauważyć przy tym należy, że z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, wynika, że kwota wynagrodzenia zostanie przez spółdzielnię przeznaczona w całości na cele gospodarki zasobami mieszkaniowymi, tj. na dofinansowanie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni. W tym też zakresie wskazać trzeba, że ww. wydatkowania nie sposób w całości uznać za przeznaczenie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, gdyż „mienie Spółdzielni”, stanowią także nieruchomości niemieszkalne.

Natomiast w tej części, w jakiej dochód otrzymany od przedsiębiorstwa przesyłowego za ustanowienie służebności przesyłu i zrzeczenie się roszczeń na przyszłość dotyczy lokali użytkowych, a także lokali mieszkalnych zamieszkałych przez osoby niebędące członkami spółdzielni, otrzymane środki nie pochodzą z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w związku z czym nie mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania, pomimo, wydatkowania ww. środków na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. Dla zastosowania zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 updop koniecznie jest bowiem łączne spełnienie przesłanek zawartych w treści tego przepisu.

Wobec powyższego, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości zwolnienia od opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu wynagrodzenia otrzymanego od przedsiębiorstwa przesyłowego za ustanowienie służebności przesyłu i zrzeczenie się roszczeń na przyszłość na nieruchomościach Spółdzielni w części dotyczącej:

lokali mieszkalnych zamieszkałych przez członków Spółdzielni i wydatkowanych na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych – jest prawidłowe,
w pozostałym zakresie – jest nieprawidłowe.

Końcowo, mając na uwadze treść przepisu art. 14b Ordynacji podatkowej, zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie organ wydając interpretację indywidualną prawa podatkowego opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego – dlatego dokumenty dołączone do wniosku nie podlegają ocenie organu. Do postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest jego częścią.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 i 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374 ze zm.).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin