Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-3.4012.6.2020.2.MK
z 20 kwietnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2020 r. (data wpływu), uzupełnionym pismem z dnia 17 marca 2020 r. (data wpływu 20 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT komorniczej sprzedaży licytacyjnej praw użytkowania wieczystego nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 stycznia 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT komorniczej sprzedaży licytacyjnej praw użytkowania wieczystego nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (zwany dalej zamiennie Wnioskodawcą lub Dłużnikiem) jest użytkownikiem wieczystym dwóch nieruchomości, dla których Sąd Rejonowy prowadzi księgi wieczyste o numerach 1 oraz 2. Prawo użytkowania wieczystego ww. Wnioskodawca nabył w oparciu o umowę zamiany zawartą w dniu 11.10.2006 roku w formie aktu notarialnego, za Repertorium A nr 3, sporządzoną przez Notariusza oraz umowę zamiany zawartą dnia 16.02.2007 r. w formie aktu notarialnego za Repertorium A nr 4, sporządzoną przez Notariusza. Nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze 5, a składająca się z działek gruntu oznaczonych w ewidencji numerami 1/1, 1/2, 1/3 jest niezabudowana Natomiast, nieruchomość . dla której jest prowadzona księga wieczysta o numerze X, składa się z działek gruntu oznaczonych numerami 1/4, 1/5, 1/6 (nieaktualny jest numer 1/7) oraz posadowionego na tej działce budynku oraz urządzeń. Budynek i urządzenia stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Wnioskodawca nabył użytkowanie wieczyste przedmiotowych nieruchomości jako osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej. Użytkowanie wieczyste stanowi prywatny majątek Wnioskodawcy. Inaczej rzecz ujmując, Wnioskodawca nie nabył ww. prawa jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Wnioskodawca nie prowadził ani nie prowadzi na oddanych w użytkowanie wieczyste nieruchomościach działalności gospodarczej. Nie wykonywał ani nie wykonuje tam żadnych czynności jako profesjonalista (przedsiębiorca).

Nieruchomość w 2015 roku została wydzierżawiona. Umowę jako wydzierżawiający podpisał Wnioskodawca jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. W świetle umowy Wnioskodawca miał otrzymywać czynsz, który nie zawierał podatku VAT. Dzierżawca nie podjął żadnej działalności na nieruchomości, ani nie uiścił czynszu. Wnioskodawca nie dochodził zapłaty czynszu. Umowa nie została formalnie rozwiązana, jednak żadna ze stron nie wykonuje żadnych praw jak i obowiązków wynikających z umowy. Należy uznać, że doszło w sposób dorozumiany do rozwiązania umowy. Wnioskodawca dłużnik nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie jest podatnikiem VAT czynnym. Nabycie ww. prawa nie zostało potwierdzone fakturą VAT. W stosunku do przedmiotowego prawa użytkowania wieczystego nieruchomości Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wnioskodawca nie dokonywał ulepszeń na nieruchomościach oddanych w użytkowanie wieczystej. Wnioskodawca od 2014 roku w sposób ciągły jest zatrudniony na umowę o pracę i z tego tytułu uzyskuje dochody. Wnioskodawca nie miał w tym okresie innych źródeł przychodu. W oparciu o wniosek wierzycieli Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym prowadzi postępowanie egzekucyjne o sygn. 9, w którym Wnioskodawca jest dłużnikiem. W celu określenia wartości przedmiotowych nieruchomości został sporządzony operat szacunkowy, który stanowi podstawę czynności opisu i oszacowania wartości zajętego użytkowania wieczystego w toku ww. egzekucji. W opisie i oszacowaniu została wskazana wartość nieruchomości bez określenia, czy jest to cena z VATem czy bez VATu. W toku postępowania egzekucyjnego Komornik ani razu nie zwracał się do Wnioskodawca, celem uzyskania jakichkolwiek informacji dotyczących przedmiotowej nieruchomości (prawa użytkowania wieczystego), mających znaczenie dla określenia faktu, czy przedmiotowa nieruchomość jest objęta zwolnieniem przedmiotowym z podatku VAT bądź czy Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT.

Na pytania Organu postawione w wezwaniu:

1. Należy jednoznacznie wskazać numery działek, które mają być przedmiotem sprzedaży licytacyjnej objętej zakresem wniosku?
2. Należy jednoznacznie wskazać nr działki/działek, na której/których znajduje się budynek oraz urządzenia wskazane we wniosku. Czy ww. budynek oraz urządzenia podlegają sprzedaży licytacyjnej?
3. W związku z jakimi okolicznościami, na jakie cele została dokonana zamiana nieruchomości, w związku z którą Wnioskodawca stał się właścicielem przedmiotowych nieruchomości?
4. Kiedy została/będzie dokonana sprzedaż przedmiotowych działek? Należy wskazać czy sprzedaż nastąpiła/nastąpi:
   • do 31 marca 2020 r.
   • po 31 marca 2020 r.?
5. Należy wskazać w jaki sposób Wnioskodawca wykorzystywał niezabudowane działki opisane we wniosku od momentu nabycia do momentu sprzedaży?
6. Należy wskazać w jaki sposób Wnioskodawca wykorzystywał budynek oraz urządzenia opisane we wniosku od momentu nabycia do momentu sprzedaży?
7. Czy przed sprzedażą przedmiotowym działek Wnioskodawca otrzyma czynsz dzierżawny bądź odszkodowanie w związku z dzierżawą opisaną we wniosku?
8. W jaki sposób sklasyfikowane są budynki/budowle/urządzenia budowlane, na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.)? Stosownie do pkt 1 komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS z 2005 r. Nr 1, poz. 11), zgodnie z zasadami metodycznymi klasyfikacji zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby, usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej.
9. Należy wskazać w odniesieniu do każdego z wymienionych we wniosku budynku/budowli/urządzenia budowlanego, czy stanowią one budynki, budowle, urządzenie budowalne – w rozumieniu art. 3 pkt 2 i pkt 3 oraz pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r., poz. 1186, z późn. zm.) – lub ich części? Przy czym, przez pojęcie:
   • budynek – należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;
     
   • budowlę – należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwałe związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;
   • urządzenia budowlane – należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

10. Czy ww. budynki/budowle są trwale związane z gruntem?
11. Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków/budowli w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy? Jeśli tak to należy wskazać:
    • dzień, miesiąc i rok,
    • kto dokonał/dokona pierwszego zasiedlenia budynku?
    • czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynku a momentem sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

Przez pierwsze zasiedlenie – według art. 2 pkt 14 ustawy, rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi:

Ad 1.

Sprzedażą licytacyjną objęte jest prawo użytkowania wieczystego niezabudowanych działek o łącznej powierzchni 2,717 ha, znajdujących się w obrębie A, oznaczonych w ewidencji numerami 1/1, 1/2, 1/3 (dla nich prowadzona jest księga wieczysta). Sprzedażą licytacyjna objęte jest również jest prawo użytkowania wieczystego działek oznaczonych w ewidencji numerami 1/4, 1/5, 1/6 (nieaktualny nr działki 1/7) (objęte są księgę wieczystą). Według treści księgi wieczystej o numerze X własności budynku stanowiącego odrębną nieruchomość i urządzenia stanowiące odrębny przedmiot własności - w stanie faktycznym nieruchomość jest niezabudowana, budynek dawno już został rozebrany i stan ujęty w księdze wieczystej nie odpowiada rzeczywistemu.

Ad 2.

Żadna z nieruchomości nie jest niezabudowana.

Ad 3.

Umowa zamiany zawarta w dniu 11.10.2006 roku została zawarta z ojcem wnioskodawcy i miała na celu przeniesienie na ojca Wnioskodawcy udziału w nieruchomości, na której ten prowadził działalność gospodarczą. W zamian za to na wnioskodawcę został przeniesiony udział m.in. przedmiotowych nieruchomości, na których nie była prowadzona żadna działalność.

Umowa zamiany z dnia 16.02.2007 roku była de facto zniesieniem współwłasności, gdyż strony były współwłaścicielami trzech nieruchomości, a w wyniku zamiany wnioskodawca stał się wyłącznym właścicielem (użytkownikiem wieczystym) dwóch nieruchomości a druga strona umowy wyłącznym właścicielem jednej nieruchomości. Nieruchomości objęte na własność (użytkowanie wieczyste) przez Wnioskodawca nie były zabudowane. Zamiana była dokonana w celu umożliwienia drugiej stronie prowadzenia działalności na objętej przez niego nieruchomości, która była zabudowana. Nieruchomości, których właścicielem stał się Wnioskodawca nie były zabudowane i w tamtym okresie nie było możliwości prowadzenia na nich żadnej działalności.

Ad 4.

Licytacja opisanego w odpowiedzi na pytanie pierwsze prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości odbyła się w dniu 2 grudnia 2019 roku. Do dnia 16 marca 2020 roku Sąd Rejonowy nie wydał postanowienia o udzieleniu przybicia a tym bardziej przysądzenia prawa użytkowania wieczystego. Postanowienie o przysądzeniu prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości nastąpi po dniu 31 marca 2020 roku.

Reasumując, sprzedaż zostanie dokonana z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o przysądzeniu prawa użytkowania wieczystego. Nastąpi to po dniu 31 marca 2020 roku.

Ad 5.

Wnioskodawca nie korzystał z nieruchomości w żaden sposób, nie prowadził żadnej działalności gospodarczej związanej z tymi nieruchomościami. Nieruchomości były jego mieniem prywatnym nie związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ad 6.

Przedmiotowe nieruchomości są niezabudowane. Nieruchomość, dla której jest prowadzona księga wieczysta jest niezabudowana. Tym samym, wnioskodawca nie mógł i nie może korzystać z budynku ani urządzeń.

Ad 7.

Umowa dzierżawy została formalnie rozwiązana w dniu 29 listopada 2019 roku, jednakże nigdy nie była wykonywana przez żadną ze stron. Celem umowy dzierżawy było stworzenie możliwości inwestycyjnych dla dzierżawcy, który zmienił jednak swoje zamierzenia gospodarcze i nigdy nie przystąpił do jakiegokolwiek korzystania z nieruchomości. Wydzierżawiający nie pobierał żadnego czynszu dzierżawnego, nie dostał też żadnego odszkodowania.

Ad 8.

Przedmiotowe nieruchomości są niezabudowane. Wobec tego ww. pytanie jest bezprzedmiotowe.

Ad. 9.

Przedmiotowe nieruchomości są niezabudowane. Wobec tego ww. pytanie jest bezprzedmiotowe.

Ad 10.

Przedmiotowe nieruchomości są niezabudowane. Wobec tego ww. pytanie jest bezprzedmiotowe.

Ad 11.

Przedmiotowe nieruchomości są niezabudowane. Wobec tego ww. pytanie jest bezprzedmiotowe.

Odpowiedź na pytanie z części czwartej wezwania: Wniosek dotyczy sprzedaży licytacyjnej prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, dla których Sąd Rejonowy prowadzi księgi. Wobec tego intencją Wnioskodawcy jest wyłącznie uzyskanie interpretacji indywidualnej w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT transakcji sprzedaży nieruchomości, która odbywa się w trybie egzekucji sądowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy komornicza sprzedaż licytacyjna praw użytkowania wieczystego opisanych powyżej nieruchomości, których Dłużnik jest użytkownikiem wieczystym, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej u.p.t.u. lub ustawa o VAT)?

Zdaniem Wnioskodawcy, licytacyjna sprzedaż prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, dla których prowadzone są księgi wieczyste nie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji Komornik Sądowy nie jest zobowiązany do wystawienia faktury i odprowadzenia podatku VAT. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy. Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jednolity: Dz. U. z 2319 r. poz. 1438 ze zm.; dalej u.p.e.a.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. W świetle dotychczasowych wypowiedzi organów skarbowych jak i Sądu Najwyższego , że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, tylko wówczas, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT. Od powyższej zasady ustawodawca wprowadził wyjątek w art. 43 ust. 21, zgodnie z którym; Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione. Powyższy wyjątek dotyczy jedynie wskazanych w tym przepisie zwolnień przedmiotowych, do których podatnik byłby uprawniony, jednak z uwagi na swoje zaniechanie, traci do nich prawo. W przedmiotowej sprawie komornik nie dokonał żadnych udokumentowanych działań, nakierowanych na uzyskanie informacji od dłużnika co do spełnienia przesłanek zwolnienia od podatku, określonych w art. 43 ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a. Co najważniejsze, by w ogóle rozważać kwestię zwolnienia przedmiotowego, należy przeanalizować, czy dłużnik jest podatnikiem podatku VAT w świetle art. 15 u.p.t.u. Negatywna odpowiedź na to pytanie powoduje, że nie ma potrzeby rozważania okoliczności dotyczących zwolnienia przedmiotowego. Komornik bowiem jest tylko płatnikiem podatku VAT, natomiast sama sprzedaż egzekucyjna nie zmienia charakteru podmiotu opodatkowanego podatkiem VAT. Innymi słowy, Komornik musi rozstrzygnąć, czy w danej sprawie dłużnik jest podatnikiem podatku VAT w świetle art. 15 i nst. uptu. Jeśli dłużnik nie jest podatnikiem podatku VAT, sprzedaż egzekucyjna też nie jest objęta tym podatkiem. W świetle art. 15 ust. 1 uptu podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Nie przytaczając ogromnej ilości wypowiedzi organów skarbowych i orzecznictwa w tym przedmiocie, należy wskazać, że Wnioskodawca nie wykonywał od czasu nabycia przedmiotowego użytkowania wieczystego, żadnych czynności związanych z tym prawem ani faktycznych ani prawnych. Nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, a od 2014 roku uzyskuje dochody z umowy o pracę. Nawet sprzedaż nieruchomości nie jest dokonywana z uwagi na starania Wnioskodawca, a dokonywana jest w trybie egzekucyjnym. Innymi słowy, nie ma żadnych przesłanek do uznania, że Wnioskodawca nabył bądź w późniejszym terminie wykonywał na przedmiotowych nieruchomościach jakiekolwiek działania mające charakter profesjonalny, które pozwoliłyby na uznanie, że jest podatnikiem podatku VAT. Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku VAT w świetle art. 15 i nast. u.p.t.u. W konsekwencji sprzedaż w toku licytacji komorniczej nie może być opodatkowana podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą – organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314, 1356, 1499 i 1629) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary – na mocy art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

Jak wynika z powyższego prawo użytkowania wieczystego gruntów oraz budynki, budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy. Natomiast sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz budynków, budowli stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel danej nieruchomości – jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przy tym nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego. Majątek taki nabywany jest bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w tym handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że co prawda pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), zwanej dalej Kodeks cywilny, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa nieruchomości jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej własności i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie nieruchomości przez jego dzierżawcę.

W konsekwencji, dzierżawa nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, bez względu na to, czy dzierżawa jest prowadzona w ramach działalności gospodarczej. Sam charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa dzierżawy, wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest użytkownikiem wieczystym dwóch nieruchomości dla których Sąd Rejonowy prowadzi księgi wieczyste. Nieruchomość objęta księgą wieczystą, a składająca się z działek gruntu oznaczonych w ewidencji numerami 1/1, 1/2 i 1/3 oraz nieruchomość dla której jest prowadzona księga wieczysta, składająca się z działek gruntu oznaczonych numerami 1/4, 1/5, 1/6 są niezabudowane. Nieruchomość w 2015 roku została wydzierżawiona. Umowę jako wydzierżawiający podpisał Wnioskodawca jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. W oparciu o wniosek wierzycieli Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym prowadzi postępowanie egzekucyjne, w którym Wnioskodawca jest dłużnikiem. W celu określenia wartości przedmiotowych nieruchomości został sporządzony operat szacunkowy, który stanowi podstawę czynności opisu i oszacowania wartości zajętego użytkowania wieczystego w toku ww. egzekucji. Licytacja opisanego prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości odbyła się w dniu 2 grudnia 2019 roku. Do dnia 16 marca 2020 roku Sąd Rejonowy nie wydał postanowienia o udzieleniu przybicia a tym bardziej przysądzenia prawa użytkowania wieczystego. Postanowienie o przysądzeniu prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości nastąpi po dniu 31 marca 2020 roku. Sprzedaż zostanie dokonana z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o przysądzeniu prawa użytkowania wieczystego. Nastąpi to po dniu 31 marca 2020 roku.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu w trybie egzekucji podlegała będzie opodatkowaniu podatkiem VAT.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży komorniczej praw użytkowania wieczystego działek o nr 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5, 1/6 Dłużnika należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji sprzedaż prawa użytkowania wieczystego ww. działek w trybie egzekucji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towaru na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy. W analizowanym przypadku nie można uznać, że transakcja sprzedaży nie powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdyż Dłużnik w 2015 r. wydzierżawił przedmiotową nieruchomość. W związku z tym przedmiotowa nieruchomość była przedmiotem działalności gospodarczej o której mowa art. 15 ust. 2 ustawy. Na powyższy fakt nie ma wpływu okoliczność, że dzierżawca nie podjął na dzierżawionej nieruchomości żadnej działalności i nie dokonał zapłaty określonego w umowie czynszu. Zatem w analizowanym przypadku mimo, że Dłużnikiem jest osoba fizyczna, która obecnie nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT Dłużnik dla tej transakcji będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a sprzedaż prawa użytkowania wieczystego ww. działek w trybie egzekucji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej– rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 i 567) dodany przez art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568)).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.