Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-1.4011.93.2020.2.MZ
z 24 kwietnia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) w zw. z art. 15zzs ust. 7 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2020 r. (data wpływu 17 stycznia 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 marca 2020 r. (data wpływu 31 marca 2020 r.) na wezwanie z dnia 12 marca 2020 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.93.2020.1.LS (data doręczenia 20 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego – jest:

• w części dotyczącej sprzedaży udziału nabytego w drodze spadku po ojcu – prawidłowe,
  

• w części dotyczącej sprzedaży udziału nabytego w wyniku zniesienia współwłasności - nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 17 stycznia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 31 lipca 2017 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni, po którym Wnioskodawczyni nabyła spadek (akt poświadczenia dziedziczenia). W dniu 14 listopada 2013 roku zmarła żona ojca Wnioskodawczyni (nie matka Wnioskodawczyni), która w testamencie przekazała w całości swój majątek kuzynce. Ojciec Wnioskodawczyni i jego żona nie mieli rozdzielności majątkowej. W wyniku procesu sądowego Sąd Rejonowy, po rozpatrzeniu w dniu 10 maja 2019 r. wydał Postanowienie, postanowił:

1. Ustalić, że przedmiotem zniesienia współwłasności, a także w skład majątku wspólnego małżonków wchodzą:
   1. spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkalnego położonego w (…);
      
   2. własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego miejsca postojowego;
      
   3. samochód osobowy;
      
   4. środki zgromadzone w dniu 14 listopada 2013 r. na rachunku bankowym w kwocie 4.975,41 zł.
      
   5. środki zgromadzone w dniu 14 listopada 2013 r. na rachunku bankowym w kwocie 90 000 zł.
      
   6. środki zgromadzone w dniu 14 listopada 2013 r. na rachunku bankowym w kwocie 30 000 zł.
2. Dokonać podziału majątku dorobkowego i zniesienia współwłasności składników majątkowych opisanych w pkt I a w ten sposób, że przyznać go na wyłączną własność uczestnika (Wnioskodawczyni).
   
3. Zasądzić od Wnioskodawczyni na rzecz kuzynki żony ojca kwotę 139 604, 21 zł tytułem spłaty.
   
   

W trakcie procesu sądowego mieszkanie zostało wycenione przez Sąd na kwotę 128 000 zł. Nabycie spadku Wnioskodawczyni zgłosiła w Urzędzie Skarbowym w przepisowym terminie. Od kwoty 139 604,21 zł Wnioskodawczyni zapłaciła podatek.

Na podstawie art. 4a ustawy od spadków i darowizn Wnioskodawczyni została przez Naczelnika Urzędu Skarbowego zwolniona w nabytym udziale 1/2 spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w R. W dniu 2 stycznia 2020 r. Wnioskodawczyni sprzedała mieszkanie w R. za kwotę 130.000 zł. W dniu 2 stycznia 2020 r. Wnioskodawczyni spłaciła kuzynkę żony ojca.

Pismem z dnia 12 marca 2020 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.93.2020.1.LS wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego wezwania.

Wniosek należało uzupełnić poprzez:

1. wyjaśnienie czy Wnioskodawczyni oczekuje wydania interpretacji indywidualnej w zakresie przepisów podatku od spadków i darowizn czy też w zakresie przepisów podatku dochodowego od osób fizycznych?
   W sekcji A.1 druku ORD-IN jako rodzaj sprawy wskazano poz. 9 – podatek od spadków i darowizn. Jednakże opis zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wskazuje na to, że przedmiotem zagadnień poruszanych we wniosku jest podatek dochodowy od osób fizycznych.
   Należy zatem jednoznacznie wskazać czy istotnie zamiarem Wnioskodawczyni jest otrzymanie interpretacji w przedmiocie podatku od spadków i darowizn, czy może jednak podatku dochodowego od osób fizycznych.
   
2. określenie przedmiotu wniosku, tj. czy wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, czy zdarzenia przyszłego,
   
3. wyczerpujące przedstawienie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego mającego być przedmiotem interpretacji indywidualnej (część G wniosku ORD-IN(8), poz. 74), w tym również:
   
   
   1. wskazanie daty nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz użytkowego miejsca parkingowego przez ojca Wnioskodawczyni oraz jego żonę?
4. sformułowanie pytania tak by wniosek dotyczył zapytania o wykładnię przepisów podatkowych i ich zastosowania w opisanym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym oraz by w konsekwencji możliwe było wydanie - w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej – interpretacji przepisów prawa podatkowego (część G wniosku ORD-IN₍₈₎, poz. 75);
   W tym miejscu należy wyjaśnić, że treść pytania (pytań) winna być sformułowana w sposób jasny, konkretny i adekwatny do zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego oraz dotyczyć przepisów prawa podatkowego podlegających interpretacji indywidualnej. Celem interpretacji indywidualnej wydanej w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest wyjaśnienie obowiązków podatkowych podatnika/płatnika wynikających z przepisów prawa.
   Treść pytania powinna być związana z indywidualną sprawą Wnioskodawczyni przyporządkowana do przedstawionego stanu faktycznego i dotyczyć przepisów prawa podatkowego podlegających interpretacji indywidualnej oraz powinna być przedstawiona w sposób konkretny.
   
5. przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego adekwatnego do przedstawionego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i sformułowanego pytania (część G wniosku ORD-IN₍₈₎, poz. 76);
   
6. wskazanie którego zdarzenia przyszłego/stanu faktycznego dotyczy uiszczona kwota, bądź uiszczenie brakującej opłaty w wysokości 40 zł, odpowiadającej ilości przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych/stanów faktycznych w zakresie każdego podatku (tj. w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn) na rachunek bankowy Krajowej Informacji Skarbowej: 25 1010 1212 0064 6422 3100 0000 i doręczenie kserokopii dowodu uiszczenia opłaty do tut. Organu.
   Wnioskodawczyni w dniu 16 stycznia 2020 r. uiściła opłatę w wysokości 40,00 zł, co odpowiada 1 zdarzeniu przyszłemu/stanowi faktycznemu. W związku z powyższym, jeśli Wnioskodawczyni oczekuje pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie 2 zdarzeń przyszłych/stanów faktycznych (w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn) wówczas należy uiścić brakującą opłatę w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego wezwania oraz przedłożyć kserokopię dowodu jej uiszczenia.
   
   
   

Wnioskodawczyni pismem z dnia 24 marca 2020 r. (data wpływu 31 marca 2020 r.) uzupełniła wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawczyni wskazała, że:

1. Oczekuje wydania interpretacji indywidualnej w zakresie przepisów podatku dochodowego od osób fizycznych.
   
2. Wniosek dotyczy stanu faktycznego.
   
3. Ojciec Wnioskodawczyni i jego żona (nie matka Wnioskodawczyni), w dniu 11.10.2012 r. kupili wspólnie mieszkanie, czyli nabyli prawo do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w R. Własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego miejsca postojowego w garażu położonym w R. kupił tylko ojciec Wnioskodawczyni, z majątku osobistego w dniu 18.05.2005 r. Garaż ten ojciec sprzedał przed swoją śmiercią. Wnioskodawczyni nie zna dokładnej daty, nie posiada tego dokumentu, ale Sąd mówił o sprzedaży tego garażu podczas rozprawy. Aby uzupełnić stan faktyczny, przedstawiony przez Wnioskodawczynię we wniosku, dodaje, że: W dniu 14.11.2013 r. zmarła żona ojca Wnioskodawczyni. Zostawiła ona testament, w którym cały swój majątek przekazała kuzynce. W dniu 31.07.2017 r. tragicznie zmarł ojciec Wnioskodawczyni. Jako jedyne jego dziecko i jedyna spadkobierczyni, aktem notarialnym Wnioskodawczyni przyjęła spadek po ojcu. Sąd Rejonowy dokonał podziału majątku dorobkowego ojca i jego żony i postanowił, za zgodą Wnioskodawczyni, znieść współwłasność mieszkania w .R. tak, że przyznał Wnioskodawczyni na wyłączną własność to mieszkanie. Na rzecz kuzynki żony ojca zasądził kwotę 139 604,21 zł, tytułem spłaty, która została przez Wnioskodawczynię dokonana w wyznaczonym terminie. Mieszkanie było wycenione przez Sąd na kwotę 128 000 zł. Wnioskodawczyni sprzedała je za 130 000 zł.
4. Sformułowano pytanie oraz przedstawiono własne stanowisko w sprawie.
   
5. Uiszczona kwota 40 zł dotyczy jednego stanu faktycznego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy według przepisów podatkowych Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych po sprzedaży mieszkania w R., z którego została zniesiona współwłasność tak, że zostało ono przyznane Wnioskodawczyni przez Sąd na wyłączną własność, a które sprzedała 02.01.2020 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, uważa, że zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w R. w taki sposób, że nieruchomość została przyznana jednemu z dotychczasowych współwłaścicieli, w tym przypadku Wnioskodawczyni, z obowiązkiem spłaty drugiego współwłaściciela, czyli kuzynki żony ojca, może rodzić obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie osób otrzymujących tę spłatę. Na gruncie podatku dochodowego takie zniesienie współwłasności nieruchomości stanowi bowiem jej odpłatne zbycie podlegające opodatkowaniu, jeżeli następuje przed upływem 5 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jego nabycie. Wnioskodawczyni uważa, że po sprzedaży mieszkania w R. nie powinna płacić podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w części dotyczącej sprzedaży udziału nabytego w drodze spadku po ojcu jest prawidłowe, natomiast w części dotyczącej sprzedaży udziału nabytego w wyniku zniesienia współwłasności jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment jego nabycia.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Stosownie do art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego, powołanie do spadku, czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu, jednakże dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W tym miejscu należy wskazać, że w dniu 1 stycznia 2019 r., w związku z opublikowaniem ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) – w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzono art. 10 ust. 5, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Wobec powyższego od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nabytego w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2018 r. - od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r., bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.

Moment nabycia spadku przez spadkobiercę należy ocenić zgodnie ze wskazanymi powyżej przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytego w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 31 lipca 2017 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni, po którym Wnioskodawczyni nabyła spadek. W dniu 14 listopada 2013 roku zmarła żona ojca Wnioskodawczyni (nie matka Wnioskodawczyni), która w testamencie przekazała w całości swój majątek kuzynce. Ojciec Wnioskodawczyni i jego żona nie mieli rozdzielności majątkowej. W skład majątku spadkowego wchodziło m.in. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w R., które zostało zakupione przez ojca Wnioskodawczyni i jego żonę w dniu 11.10.2012 r. W wyniku procesu sądowego z dnia 10 maja 2019 r. dotyczącego zniesienia współwłasności Wnioskodawczyni nabyła na wyłączną własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Zasądzono od Wnioskodawczyni tytułem spłaty na rzecz kuzynki żony ojca kwotę 139 604,21 zł.

W przedmiotowej sprawie datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez spadkodawcę (ojca Wnioskodawczyni), o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest dzień nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez spadkodawcę, tj. 2012 r.

Mając na uwadze powyższe, w odniesieniu do tej części udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, która została nabyta przez Wnioskodawczynię w drodze spadku po ojcu, pięcioletni okres o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez spadkodawcę tj. od końca 2012 r., zatem termin ten upłynął z dniem 31 grudnia 2017 r.

Wobec powyższego sprzedaż w styczniu 2020 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w tej części, która została nabyta w spadku po ojcu nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie ww. udziału nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawczynię. W związku z powyższym, na Wnioskodawczyni w odniesieniu do tej części nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni w tej części uznano za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w drodze zniesienia współwłasności wskazać należy, że celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny jest nowe kształtowanie prawa własności rzeczy, które stanowi przedmiot współwłasności.

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego, współwłasność istnieje wówczas, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Istota współwłasności polega na tym, że współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, a nie o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności, a nie jedynie do jej części określonej wielkością jego udziału. Każdy ze współwłaścicieli ma jednakowe prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli, a mianowicie każdy jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (art. 206 Kodeksu cywilnego). W momencie nabycia udziału w prawie własności każdy ze współwłaścicieli staje się współwłaścicielem całej nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności, a więc każdego metra kwadratowego tej nieruchomości. Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności.

Zgodnie z art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej między współwłaścicielami. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej (podzielonej) rzeczy współwłasności.

Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Ponadto, należy wyjaśnić, że o tym, czy w wyniku zniesienia współwłasności doszło do nowego nabycia ponad wcześniej posiadany udział decyduje porównanie wartości tych nieruchomości, a nie ich powierzchni. Może się zdarzyć, że większą wartość będzie miała nieruchomość o mniejszej powierzchni.

Tak więc, co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia współwłasności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla części udziału w nieruchomości nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy.

Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub
  

• wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.
  
  
  

Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki, zniesienie współwłasności nieruchomości nie może być rozpatrywane w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału nieruchomości lub zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział. Podkreślić zatem należy, że w każdej sytuacji, kiedy w wyniku zniesienia współwłasności jeden z dotychczasowych współwłaścicieli został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem, a po stronie osoby zobowiązanej do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział we współwłasności. Tym samym, data zniesienia współwłasności będzie również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu zniesienia współwłasności.

Zatem z powyższego wynika, że nabycie ponad przysługujący podatnikowi udział w spadku stanowi nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

W analizowanej sprawie w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności w 2019 r. wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed dokonaniem tych czynności, uległ bowiem powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa Wnioskodawczyni nad spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. W wyniku nabycia spadku Wnioskodawczyni przysługiwał udział w wysokości 1/2 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, natomiast pozostały udział należał do kuzynki żony ojca. W wyniku zniesienia współwłasności Wnioskodawczyni stała się jedynym właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, natomiast na rzecz kuzynki żony ojca zobowiązana była dokonać spłaty. Oznacza to, że dla części udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabytym w drodze zniesienia współwłasności, dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności, tj. 10 maja 2019 r.

Wobec powyższego, skoro w związku z przeprowadzonym zniesienia współwłasności, udział Wnioskodawczyni uległ zwiększeniu, w stosunku do udziału jaki posiadała dotychczas stwierdzić należy, że doszło do nabycia przez Wnioskodawczynię kolejnego udziału w składniku majątku.

A zatem, z tytułu sprzedaży w styczniu 2020 r. przez Wnioskodawczynię udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabytego w wyniku zniesienia współwłasności (2019 r.), doszło do powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem sprzedaż tej części udziału miała miejsce przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału.

W konsekwencji przychód ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w drodze zniesienia współwłasności ze względu na to, że nie upłynął 5-letni okres, o którym mowa w przywołanym powyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Wnioskodawca winien ustalić w jakiej wartości wzrósł jego majątek po dokonanym dziale spadku i wówczas tę nadwyżkę proporcjonalnie przypisać do każdego składnika (udziału), wchodzącego w skład masy spadkowej, jaki przypadł Wnioskodawcy po dokonanym dziale spadku.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Zatem, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz kosztami uzyskania tego przychodu (art. 22 ust. 6d tej ustawy).

Stosownie do art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
   
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

W myśl art. 45 ust. la pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie określonym w ust. 1 (tj. od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym) podatnicy są zobowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.

Podsumowując, mając na uwadze przywołane przepisy prawa oraz zaprezentowany opis sprawy stwierdzić należy, że sprzedaż w styczniu 2020 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego:

• w 1/2 części, która została nabyta w spadku po ojcu nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie ww. udziału nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez spadkodawcę. W związku z powyższym, na Wnioskodawczyni w odniesieniu do tej części nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
  

• w 1/2 części, która została nabyta w drodze zniesienia współwłasności, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b). Dochód w tej części podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  
  
  

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni w części dotyczącej nabycia w drodze zniesienia współwłasności 1/2 udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
   
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, i zwalczaniem COVID - 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 z późn. zm.). Jednocześnie, stosownie do art. 15zzs ust. 7 ww. ustawy z dnia 2 marca 2020 r., czynności dokonane w postępowaniach, o których mowa w ust. 1, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID są skuteczne. Tym samym, Strona może skutecznie wnieść skargę pomimo wstrzymania biegu powyższego terminu.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.