Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.66.2020.2.AB
z 6 maja 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) w zw. z art. 15zzs ust. 7 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 stycznia 2020 r. (data wpływu 31 stycznia 2020 r.) uzupełnionym pismem z 26 marca 2020 r. (data wpływu 27 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowych na rzecz jej użytkownika wieczystego, dla którego prawo użytkowania wieczystego ustanowiono w 1992 r. oraz niepowstania obowiązku podatkowego z tytułu zbycia nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2020 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego, dla którego prawo użytkowania wieczystego ustanowiono w 1992 r. oraz niepowstania obowiązku podatkowego z tytułu zbycia nieruchomości.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 26 marca 2020 r. (data wpływu 27 marca 2020 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 20 marca 2020 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.66.2020.1.AB.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Starosta jako organ reprezentujący Skarb Państwa prowadzi na wniosek użytkownika wieczystego postępowanie w sprawie sprzedaży w trybie bezprzetargowym (w myśl art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dn. 21 sierpnia 1997 r. Dz. U. z 2020 r., poz. 65 z późn. zm.) użytkownikowi wieczystemu nieruchomości gruntowej. Nieruchomości oznaczone są w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działki:

1. nr 1 o pow. 0,3059 ha, na karcie mapy 6 obręb (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…) (powstała z podziału działki nr 2).
2. nr 3 o pow. 0,1629 ha, na karcie mapy 6. obręb (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…) (powstała z podziału działki nr 4).
   
   

Naczelnik Miasta (…) decyzją nr (…) z dnia 12.12.1983 r. orzekł o przekazaniu odpłatnie, w użytkowanie terenu państwowego, zabudowanego tj. działki nr 2 o pow. 0,3788 ha na rzecz (…). Przekazanie terenu nastąpiło na czas nieograniczony za opłatą roczną.

Następnie Kierownik (…) decyzją nr (…) z dnia 03.11.1989 r. orzekł o przekazaniu w użytkowanie na czas nieograniczony nieruchomości zabudowanej tj. działki nr 4 o pow. 0,1740 ha na rzecz (…).

Na podstawie zarządzenia nr 177 z dnia 29.04.1991 r. Ministra utworzono na dzień 01.05.1991 r przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą: (…).

Dnia 20.01.1992 r. Minister zarządzeniem nr 17 wraz z załącznikiem nr 3 zmienił zarządzenie Ministra nr 177 dnia 29.04.1991 r. Na podstawie § 2 pkt 7 zarządzenia wyposażono (…) nieodpłatnie w nieruchomości (zgodnie z załącznikiem nr 3) tj. działki nr 2 oraz nr 4 zostały oddane w wieczyste użytkowanie, a budynki na własność przedsiębiorstwa. Okres użytkowania wieczystego przedmiotowych działek został ujawniony w księgach wieczystych do dnia 19.01.2091 r.

Następnie dnia 30.08.1993 r. decyzją Urzędu Rejonowego (…) zatwierdzono projekt podziału działki nr 2 o pow. 0,3788 ha w wyniku, którego m.in. powstała przedmiotowa działka nr 1 o pow. 0,3059 ha.

Z kolei dnia 29.03.1995 r. (…) otrzymał z Sądu Rejonowego zawiadomienie nr Dz. Kw. (…) z dnia 17.03.1995 r. dotyczące ujawnienia w dziale II w księgach wieczystych nr (działka nr 1) oraz nr (działka nr 4) użytkownika wieczystego tj. (…).

Starosta w dniu 04.08.1999 r. zawiadomieniem nr (…) dokonał aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego dla działek nr 4 oraz nr 1, przy zastosowaniu stawki procentowej w wysokości 3% ceny nieruchomości gruntu.

Zarządzeniem nr 17 z dnia 20.01.1992 r. wraz z załącznikiem nr 3 Ministra oddano w użytkowanie wieczyste przedmiotowe nieruchomości bez wymaganej dla przeniesienia własności budynków i użytkowania wieczystego gruntów formy aktu notarialnego. Forma ta była formą konieczną przy okazji utworzenia i wyposażano w nieruchomości niezbędne do działalności przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą (…). W związku z powyższym dnia 06.10.2005 r. sporządzono akt notarialny 2005 umowa oddania gruntu w użytkowanie wieczyste i przeniesienie własności nieruchomości.

W następnej kolejności dnia 06.11.2007 r. pismem nr (…) poinformowano ówczesnego użytkownika wieczystego, iż zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 08.01.2007 r sygn. akt I FPS 1/06 oraz interpretacją Ministra Finansów z dnia 27.03.2007 r. w sprawie jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej w kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat rocznych ponoszonych z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed dniem 01.05.2004 r (Dz. U. Ministerstwa Finansów nr 4, poz. 23), ww. opłata roczna nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dnia 10.12.2007 r. zawiadomieniem nr (…) dokonano ponownie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego dla ówczesnych działek przy zachowaniu stawki procentowej tj. 3% ceny nieruchomości gruntowej.

Na podstawie aktu notarialnego Rep. A nr (…) z dnia 06.07.2016 r. - transakcja kupno - sprzedaż, w operacie ewidencji gruntów i budynków zmieniono użytkownika wieczystego z „(…) na państwo (…) - zawiadomienie o zmianach danych ewidencyjnych nr (…) z dnia 12.09.2016 r. W następnej kolejności dokonano zmiany w przypisie opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego dla ówczesnych działek.

Następnie Burmistrz (…) decyzją nr (…) z dnia 08.04.2019 r. na wniosek współużytkowników wieczystych (…) zatwierdził projekt podziału nieruchomości oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 4 o pow. 0,1740 ha w wyniku, którego m in. powstała działka nr 3o pow. 0,1629 ha. Podział działki nr 4 ujawniono w operacie ewidencji gruntów i budynków zawiadomieniem nr (…) z dnia 27.05.2019 r.

Zgodnie z zaświadczeniem z (…) z dnia 11.07.2019 r. w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego miasta (…), ww. nieruchomości położone są w strefie pośredniej ochrony konserwatorskiej B5. Dodatkowo z ww. zaświadczenia można uzyskać informację, iż przedmiotowe nieruchomości nie znajdują się w obszarze rewitalizacji i nie podlegają ustanowieniu na rzecz gminy prawa pierwokupu w myśl art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2018 r.. poz. 1398). Z zaświadczenia wynika także, iż przedmiotowe nieruchomości mają następujące przeznaczenie:

1. działka nr 5 : 244P - tereny działalności produkcyjnej, składów i magazynów oraz handlu;
2. działka nr 1: 244P - tereny działalności produkcyjnej, składów i magazynów oraz handlu, 485 KDd - drogi publiczne - dojazdowe (północna część działki).
   
   

Zgodnie z operatem ewidencji gruntów i budynków na każdej z przedmiotowych działek posadowione są budynki pełniące funkcję budynków handlowo - usługowych oraz pozostałych budynków niemieszkalnych. Budynki posadowione na ww. działkach stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności, których aktualnie właścicielem jest (…) małżonkowie. Nieruchomości gruntowe zabudowane są budynkami, które nie figurują w rejestrze zabytków i nie są objęte ochroną konserwatorską.

Należy nadmienić, iż na działce nr 1, na której posadowione są budynki niemieszkalne, został rozebrany budynek magazynu oraz, iż w pozostałych budynkach, których (…) są właścicielami (odrębny od gruntu przedmiot własności) wynajmowane są lokale użytkowe dwóm najemcom.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle obowiązujących przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie dokonanie zbycia prawa własności nieruchomości gruntowych na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych?
2. Czy uiszczenie przez dotychczasowych użytkowników wieczystych kwoty należnej Powiatowi lub Skarbowi Państwa, stanowiącej cenę sprzedaży na poczet której zostanie zaliczona wartość prawa użytkowania wieczystego - zgodnie z art. 69 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 65 z późn. zm.) i wynikającej z aktu notarialnego dokumentującego ww. transakcje, w sytuacji gdy oddanie w użytkowanie wieczyste nastąpiło w 1992 r., będzie skutkowało po stronie Powiatu lub Skarbu Państwa obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług i czy cena transakcji zawiera podatek od towarów i usług i należy traktować ją jako cenę brutto?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zainteresowanym / wnioskodawcą w przedmiotowej sprawie jest (…), który na podstawie art. 11 i 11 a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65 z późn. zm.) jest organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami i wykonującym zadania z zakresu administracji rządowej tj. wykonującym w jego imieniu uprawnienia właścicielskie. Zgodnie z zapisami wskazanej wyżej ustawy przepis art. 11 ust. 1 stosuje się do czynności prawnych lub czynności procesowych podejmowanych na rzecz lub w interesie Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Zasada reprezentacji Skarbu Państwa przez Starostę dotyczy zarówno nieruchomości, które stanowią przedmiot własności Skarbu Państwa, jak również nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa (art. 21 ww. ustawy). Starosta jest także reprezentantem Skarbu Państwa w sprawach podatkowych (I SA/Bk 415/07). W wskazanej powyżej ustawie art. 23 określa jakie działania może podejmować Starosta w stosunku do nieruchomości znajdujących się w zasobie Skarbu Państwa. W art. 23 ust. 1 pkt 7 wskazano, iż Starostowie, wykonując zadania zbywają oraz nabywają za zgodą wojewody, nieruchomości wchodzące w skład zasobu (...).

Stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. W myśl art. 32 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu Cywilnego nie stosuje się. W myśl art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkowania wieczystego.

Sprzedaż nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, nie może być traktowana jako ponowna dostawa towaru i nie stanowi ona dostawy towaru w myśl ustawy o podatku od towarów i usług. Sprzedaż należy traktować jako zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływającą na władztwo rzeczy, które użytkownik wieczysty uzyskał w dacie ustanowienia tego prawa. Jeżeli sprzedaż prawa do użytkowania wieczystego nie będzie traktowana jako świadczenie usług lub dostawa towarów, to tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z dostawą towaru, ponieważ nie następuje jego wydanie. Definicja dostawy towaru, zawarta w art. 78 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, została oderwana do pojęcia przeniesienia własności, wynikającego z przepisów prawa cywilnego.

Oznacza to, że w sytuacji, gdy prawo użytkowania wieczystego na rzecz pierwotnego użytkownika wieczystego nieruchomości ustanowiono w dniu 20.01.1992 r., a następnie było one zbyte na rzecz kolejnych użytkowników, czynność sprzedaży prawa własności nieruchomości aktualnemu użytkownikowi wieczystemu przedmiotowego gruntu (bez względu na okres, w którym wszedł w posiadanie prawa użytkowania wieczystego), nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i pozostaje poza zakresem tej ustawy.

Powyższe znalazło potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów oraz organów podatkowych (WSA w Lublinie z dnia 11.07.2007 r. sygn. I SA/Lu 134/07, NSA z 4.09.2012 r. sygn. akt I FSK 701/12, WSA w Warszawie z 27 stycznia 2011 r. sygn. akt III SA/WA 1430/10, NSA z 8.01.2007 r. w sprawie sygn. akt I FPS 1/06). W uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8.01.2007 r. w składzie siedmiu sędziów (sygn. akt I FPS 1/06), stwierdzono, że użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo na rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do praw właściciela, czym w istotny sposób różni się od ograniczonych praw rzeczowych stanowiąc tym samym pośrednie ogniwo pomiędzy tymi prawami a własnością.

Wobec powyższego sprzedaż prawa własności gruntu będącego wcześniej przedmiotem użytkowania wieczystego na rzecz użytkownika wieczystego, dla którego prawo to ustanowiono do 30.04.2004 r. nie podlega opodatkowaniu jako ponowna dostawa towarów, ani jako żadna inna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż mamy do czynienia z kontynuacją dokonanej już dostawy towarów. Uiszczenie przez dotychczasowego użytkownika wieczystego kwoty należnej Skarbowi Państwa lub Gminie z tytułu nabycia gruntu nie rodzi po stronie Gminy lub Skarbu Państwa obowiązku podatkowego z tytułu VAT w stosunku do prawa użytkowania wieczystego ustanowionego do 30.04.2004 r., gdyż nie została spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie opiera się na założeniu, że:

1. Dokonanie zbycia prawa własności nieruchomości gruntowych na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych nie podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;
2. Uiszczenie przez dotychczasowych użytkowników wieczystych kwoty należnej Powiatowi lub Skarbowi Państwa, stanowiącej cenę sprzedaży, na poczet której zostanie zaliczona wartość prawa użytkowania wieczystego - zgodnie z art. 69 ustawy o gospodarce nieruchomościami i wynikającej z aktu notarialnego dokumentującego ww. transakcję, w sytuacji gdy oddanie w użytkowanie wieczyste nastąpiło w 1992 r., nie będzie skutkowało po stronie Powiatu lub Skarbu Państwa.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przestawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż, jak również oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, iż przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów” nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nią jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym.

Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Należy ponadto wskazać, iż czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel”, ustawodawca uznał, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Zaznaczyć należy, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego przed dniem 1 maja 2004 r. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż na podstawie obowiązującej przed tym dniem ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.) grunt nie był towarem i jego sprzedaż lub ustanowienie użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów. Natomiast ustanowienie prawa użytkowania wieczystego po dniu 30 kwietnia 2004 r. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kwestie dotyczące prawa wieczystego użytkowania uregulowane zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U z 2019 r., poz. 1145), zwanej dalej K.c.

W świetle art. 233 K.c., użytkownik wieczysty może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 K.c.) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel. Zatem z regulacji zawartych w tej ustawie wynika, że użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r., poz. 65), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

W myśl ust. 1a powyższego artykułu, nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody. Zgody wojewody nie wymaga sprzedaż na rzecz użytkownika wieczystego nieruchomości, o których mowa w art. 51 ust. 2 i art. 57 ust. 1.

Stosownie do ust. 2 tego artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Jak stanowi art. 32 ust. 3 ww. ustawy, w odniesieniu do nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste przeniesienie własności tej nieruchomości, w drodze umowy, między Skarbem Państwa a jednostką samorządu terytorialnego oraz między jednostkami samorządu terytorialnego może nastąpić za powiadomieniem jej użytkownika wieczystego.

W świetle art. 37 ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu.

Jak stanowi ust. 2 pkt 5 powyższego artykułu, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Na podstawie art. 67 ust. 1 ww. ustawy, cenę nieruchomości ustala się na podstawie jej wartości.

Na podstawie regulacji art. 69 tej ustawy, na poczet ceny nieruchomości gruntowej sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. z 2019 r., poz. 1314), decyzję o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości wydaje:

1. starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej – w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, w tym również nieruchomości, w stosunku do których prawo własności Skarbu Państwa wykonują inne państwowe osoby prawne;
2. wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa – odpowiednio w przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego.
   
   

Stosownie do treści art. 4 ust. 1 ww. ustawy, osoba, na rzecz której zostało przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, jest obowiązana do uiszczenia dotychczasowemu właścicielowi opłaty z tytułu tego przekształcenia, z zastrzeżeniem art. 5.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca prowadzi na wniosek użytkownika wieczystego postępowanie w sprawie sprzedaży w trybie bezprzetargowym (w myśl art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami) użytkownikowi wieczystemu nieruchomości gruntowej. Nieruchomości oznaczone są w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działki:

1. nr 1 o pow. 0,3059 ha, na karcie mapy 6 obręb , dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…) (powstała z podziału działki nr 2).
2. nr 3 o pow. 0,1629 ha, na karcie mapy 6. obręb (…), dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…) (powstała z podziału działki nr 4).

Dnia 20.01.1992 r. Minister zarządzeniem wraz z załącznikiem nr 3 zmienił zarządzenie Ministra nr 177 dnia 29.04.1991 r. Na podstawie § 2 pkt 7 zarządzenia wyposażono (…) nieodpłatnie w nieruchomości (zgodnie z załącznikiem nr 3) tj. działki nr 2 oraz nr 4 zostały oddane w wieczyste użytkowanie, a budynki na własność przedsiębiorstwa. Okres użytkowania wieczystego przedmiotowych działek został ujawniony w księgach wieczystych do dnia 19.01.2091 r.

Analiza okoliczności sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa pozwala stwierdzić, że ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu na rzecz użytkownika stanowi dostawę towaru w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Z tą bowiem chwilą użytkownik otrzymuje prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był jej właścicielem. Użytkownik wieczysty może więc swobodnie korzystać z gruntu oraz czerpać z niego pożytki w sposób taki, jak w przypadku właściciela gruntu, może również „przenieść władztwo na inny podmiot” w taki sam sposób w jaki właściciel dokonuje sprzedaży gruntu.

Zatem mając na uwadze powyższe, skoro prawo użytkowania wieczystego działek nr 1 i nr 3 zostało już ustanowione, planowana sprzedaż prawa własności nieruchomości gruntowej ww. działek na rzecz ich użytkowników wieczystych, będzie w istocie „przekształceniem” prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości. Będzie stanowiło jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, natomiast nie wpłynie na „władztwo do rzeczy”, które użytkownik już uzyskał. Czynność ta nie może być traktowana jako ponowna dostawa tej samej nieruchomości, w związku z czym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz opis sprawy, należy stwierdzić, że sprzedaż prawa własności nieruchomości gruntowych przez Wnioskodawcę oznaczonych jako działki nr 1 i nr 3na rzecz obecnych użytkowników wieczystych nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Czynność ta nie będzie bowiem stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie, jak słusznie wskazał Wnioskodawca, uiszczenie przez dotychczasowego użytkownika wieczystego kwoty należnej właścicielowi gruntu z tytułu jego sprzedaży nie rodzi po stronie zbywcy obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374 z późn. zm.).

Jednocześnie, stosownie do art. 15zzs ust. 7 ww. ustawy z dnia 2 marca 2020 r., czynności dokonane w postępowaniach, o których mowa w ust. 1, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID są skuteczne. Tym samym, Strona może skutecznie wnieść skargę pomimo wstrzymania biegu powyższego terminu.

Zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.