Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.202.2020.1.KK
z 7 maja 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku złożonym w dniu 12 lutego 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 11 grudnia 1997 r. mocą aktu notarialnego została zawarta umowa dożywocia, mocą której M.S.M (…) – współwłaściciel w 1/2 części nieruchomości o powierzchni 0,3966 ha, przysługujący mu udział we współwłasności tej nieruchomości przeniósł na rzecz Wnioskodawczyni w zamian za dożywotnie utrzymanie, dostarczanie mieszkania, pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawienie pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym. W wyniku tej czynności prawnej z dniem 11 grudnia 1997 r. Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielem w 1/2 części wskazanej nieruchomości wraz z A.M (…) – bratem M.S.M (…).

W dniu 31 maja 2008 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński z M.S.M (…) i nosi jego nazwisko. Przed zawarciem związku małżeńskiego miała Ona na nazwisko K(…).

W dniu 12 maja 2017 r. mocą ugody zawartej przed Sądem Rejonowym, dokonane zostało zniesienie współwłasności opisanej wyżej nieruchomości w taki sposób, że nieruchomość stanowiącą przedmiot współwłasności (działka nr 2/7) została podzielona na dwie równe, odrębne nieruchomości: jedną, oznaczoną numerem geodezyjnym 2/9, której prawo własności zostało przyznane Wnioskodawczyni i drugą o numerze geodezyjnym 2/0, której prawo własności zostało przyznane drugiemu współwłaścicielowi – A.M (...). Zniesienie współwłasności w równych udziałach nie spowodowało konieczności dokonania jakichkolwiek spłat lub dopłat. Wartość przyznanej nieruchomości (działka nr 2/9) po zniesieniu współwłasności nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawczyni wcześniej udziału. Jako właścicielka przyznanej Jej w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości oznaczonej nr 2/9, w dniu 7 listopada 2019 r. Wnioskodawczyni dokonała jej odpłatnego zbycia na rzecz małżonków (…), na podstawie aktu notarialnego. Sprzedaży tej Wnioskodawczyni nie dokonała w ramach działalności gospodarczej, ani pozarolniczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy odpłatne zbycie nieruchomości wyodrębnionej na skutek zniesienia współwłasności w częściach równych, bez spłat i dopłat, odpowiadającej udziałowi przysługującemu przed zniesieniem współwłasności, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawczyni jest zobowiązana do uiszczenia tego podatku od przychodu uzyskanego w wyniku odpłatnego zbycia nieruchomości powstałej na skutek zniesienia współwłasności w częściach równych, bez spłat i dopłat, odpowiadającej udziałowi przysługującemu Wnioskodawczyni przed zniesieniem współwłasności, dokonanego po upływie pięciu lat od nabycia udziału we współwłasności nieruchomości, lecz przed upływem pięciu lat od zniesienia współwłasności w częściach równych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku z dokonanym w listopadzie 2019 r. odpłatnym zbyciem nieruchomości powstałej na skutek zniesienia współwłasności w częściach równych (działki nr 2/9) Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1378, z późn. zm.). W zrozumieniu tej ustawy, nie stanowi nabycia rzeczy zniesienie współwłasności, jeśli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej, gdy zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat.

W zaistniałym stanie faktycznym, za datę nabycia nieruchomości, która przypadła Wnioskodawczyni w wyniku zniesienia współwłasności, powinno się przyjąć datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości wspólnej, tj. grudzień 1997 r., gdyż wartość rynkowa otrzymanej przez Wnioskodawczynię w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości jest równa wartości rynkowej udziału jaki przysługiwał Jej w nieruchomości objętej współwłasnością. Zdaniem Wnioskodawczyni, w maju 2017 r., na skutek zniesienia współwłasności nieruchomości, nie uzyskała Ona przysporzenia majątkowego w żadnej części przekraczającego udział we współwłasności tej nieruchomości przysługujący Jej przed zniesieniem współwłasności. Udział we współwłasności nieruchomości, będącej przedmiotem sprzedaży dokonanej w dniu 12 maja 2017 r., Wnioskodawczyni nabyła w 1997 r., a więc pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął z dniem 31 grudnia 2002 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 11 grudnia 1997 r. mocą aktu notarialnego, została zawarta umowa dożywocia, mocą której M.S.M (…), współwłaściciel w 1/2 części nieruchomości o powierzchni 0,3966 ha, oznaczonej numerem geodezyjnym 2/7, przysługujący mu udział we współwłasności tej nieruchomości przeniósł na rzecz Wnioskodawczyni w zamian za dożywotnie utrzymanie, dostarczanie mieszkania, pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawienie pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym. W wyniku tej czynności prawnej z dniem 11 grudnia 1997 r. Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielem w 1/2 części wskazanej nieruchomości wraz z bratem M.S.M.

W dniu 12 maja 2017 r. mocą ugody zawartej przed Sądem Rejonowym, dokonane zostało zniesienie współwłasności opisanej wyżej nieruchomości w taki sposób, że nieruchomość stanowiącą przedmiot współwłasności (działka nr 2/7) została podzielona na dwie równe, odrębne nieruchomości: jedną, oznaczoną numerem geodezyjnym 2/9, której prawo własności zostało przyznane Wnioskodawczyni i drugą o numerze geodezyjnym 2/0, której prawo własności zostało przyznane drugiemu współwłaścicielowi – bratu. Zniesienie współwłasności w równych udziałach nie spowodowało konieczności dokonania jakichkolwiek spłat lub dopłat. Wartość przyznanej nieruchomości (działka nr 2/9) po zniesieniu współwłasności nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawczyni wcześniej udziału. Jako właścicielka przyznanej Jej w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości oznaczonej nr 2/9, w dniu 7 listopada 2019 r. Wnioskodawczyni dokonała jej odpłatnego zbycia i sprzedaży tej nie dokonała Ona w ramach działalności gospodarczej, ani pozarolniczej.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej (art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego).

Istota współwłasności polega na tym, że współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, a nie o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności, a nie jedynie do jej części określonej wielkością jego udziału. Każdy ze współwłaścicieli ma jednakowe prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli, a mianowicie każdy jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (art. 206 Kodeksu cywilnego).

Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej między współwłaścicielami. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej (podzielonej) rzeczy współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Ponadto, należy wyjaśnić, że o tym, czy w wyniku zniesienia współwłasności doszło do nowego nabycia ponad wcześniej posiadany udział decyduje porównanie wartości tych nieruchomości, a nie ich powierzchni. Może się zdarzyć, że większą wartość będzie miała nieruchomość o mniejszej powierzchni.

Tak więc, co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia współwłasności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla części udziału w nieruchomości nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy.

Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
  

• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.
  
  

Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki, zniesienie współwłasności nieruchomości nie może być rozpatrywane w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału nieruchomości lub zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział.

We wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że wartość rynkowa otrzymanej przez Nią w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości jest równa wartości rynkowej udziału jaki przysługiwał Jej w nieruchomości przed zniesieniem współwłasności. W związku z tym, przedmiotowe zniesienie współwłasności w 2017 r. nie stanowi dla Wnioskodawczyni nowej daty nabycia nieruchomości. Zatem nieruchomość, którą Wnioskodawczyni sprzedała w 2019 r., nabyła w 1997 r., a więc pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął z dniem 31 grudnia 2002 r.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz przyjmując za Wnioskodawczynią, że wartość rynkowa nieruchomości, którą nabyła na mocy zniesienia współwłasności w 2017 r., nie przekracza wartości rynkowej udziału w nieruchomości nabytego przez Nią w 1997 r., stwierdzić należy, że odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię nieruchomości w dniu 7 listopada 2019 r. nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zostało dokonane po upływie pięcioletniego okresu wskazanego w tym przepisie. W konsekwencji, przychód z tytułu sprzedaży tej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu i Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że opisany we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy) z zastrzeżeniem art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z późn. zm.).

W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.